Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom czwarty, część druga: Dzieje Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej aż do wynarodowienia Słowian zaodrzańskich. Wynarodowienie Słowian. Słowianie na wschód od Łaby i Solawy. Byt i upadek Słowian

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom czwarty, część druga dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Wynarodowienie Słowian. Słowianie na zachód od Łaby i Soławy. Byt i upadek Słowian. Na ziemiach ujarzmionych przed Karolem W.: 1. Germania i Turyngia według pojęć VI-VIII w. Terytoria, podziały i granice Turyngii za czasów Merowingów. Objaśnienie nazwy jej. Serby w Turyngii. 2. Mieszkańcy Turyngii i Saksonii Wschodniej pod względem narodowości w epoce VI-VIII w. 3. Apostołowie chrześcijańscy w Germanii w VII i VIII w. Ś. Bonifacy. Biskupstwa: Wircburgskie, Erfurtski, Eichstadskie. Klasztor Fuldeński. Pustelnicy. 4. Usiłowania Karolingów do rozszerzenia chrześcijaństwa między Słowianami rozbijają się o nieżyczliwość biskupów niemieckich. 5. Zarząd i obywatelstwo Turyngii za czasów Karolingów. 6. Pogorszenie losu Słowian pod rządem królów niemieckich w X-XlII w.: a) w Saksonii, Nordturyngii i Szwabengau. b) w Turyngii i Frankonii. Erfurt. Pogaństwo w Germanii w XI w. Biskupstwo Bambergskie dla Słowian (1008). Powolny postęp chrześcijaństwa między Słowianami. Rozwiązanie bytu ich w XIII w. 7. Stan prawny i ekonomiczny Słowian w epoce X-XIII w. a) Rozwijanie się wasalstwa, rycerstwa i poddaństwa w Germanii w IX-XI w. b) Własność dziedziczna, Starostowie, Goście, Społeczna ręka. c) Czynszownicy i poddani. Wićazie. Smerdy. Chłopi. Prawa i obowiązki ich. 8. Rozwiązanie bytu narodowego i znikanie Słowian w Germanii. B. Na ziemiach zdobytych przez Karola W.: 1. Wcielenie do cesarstwa lewego brzegu Łaby. 2. Słowianie w Marce Północnej, później Starą zwanej. Rodowód hrabiów Groickich. 3. Słowianie w księstwie Luneburgskim: a) W Bardengau. b) W Drewianach. e) Teraźniejszy Wendland.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom czwarty, część pierwsza: Dzieje Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej aż do wynarodowienia Słowian zaodrzańskich. Słowiańszczyzna zaodrzańska pod panowaniem cudzoziemców. Dzieje polityczne 1172-1250

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom czwarty, część pierwsza dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Słowiańszczyzna zaodrzańska pod panowaniem cudzoziemców. Dzieje polityczne (1171-1250). Walka Niemców z Danami o Słowiańszczyznę Nadbałtycką (1172-1227): 1. Podziały terytorialne. 2. Wdzierstwa króla Waldemara na Pomorze. 3. Najazd Pomorzanów i Lutyków na Łużyce (r. 1179). Zaburzenie w księstwie Słowiańskim. Odpadnięcie Pomorza Zachodniego od Polski (r. 1180). 4. Zamieszki między książętami słowiańskimi ułatwiają Kanutowi VI zhołdowanie ich sobie (r. 1185). Cesarz to znosi. Śmierć księcia Bogusława I. (1187). 5. Słowiańszczyzna nadbałtycka pod władzą duńską (1185-1227). Walka Niemców z Danami (1198-1227). Nowe grupowanie się władz niemieckich na ziemiach pomorskich. Łużyce i Milsko: 1. Milsko pod władzą niemiecką (1034-1136). 2. Milsko pod władzą książąt czeskich (1136-1253). 3. Łużyce pod rządem margrafów wschodnich i miśnieńskich (1032-1209). 4. Łużyce pod władzą książąt śląskich (1209-1244). 5. Oderwanie Łużyc od Polski (1244-1252). Margrabstwo Brandenburskie: 1. Zabór Teltowskiego i Barnimskiego kraju. 2. Zhołdowanie Pomorza. 3. Opanowanie ziemi Stargardzkiej (1236) i zamach na Lubusz (1238). 4. Utwierdzenie się margrafów w Kopaniku i Mittenwalde. 5. Zabiegi o ziemie Wkrzanów. 6. Oderwanie Lubusza od Polski. Dzieje Polityczne (1250-1320). Zdobycze brandenburskie na wschód od Odry, w drugiej połowie XIII i w początku XIV w.: 1. Nieprzyjazne stanowisko Pomorza do Polski w XIII w. Rozterki między książętami polskimi. 2. Zdobycze margrafów nad dolną Wartą i Notecią aż do Drawy (1251-1271). 3. Wypadki na Pomorzu wschodnim do r. 1272 i rodowód dynastii Raciborowiczów. 4. Odpór margrafom (1272-1278). Przemysław II odzyskuje straty (1278-1286). 5. Zabiegi o spadek oczekiwany po Mściwoju II. Wiec w Słupsku panów pomorskich (1287). Przemysław II zostaje książęciem krakowskim i następcą pomorskim (1290). Zamachy wrogów. Śmierć Mściwoja (1294). Połączenie Pomorza z Polską. Koronacja Przemysława II (1296). Zamordowanie go (1296). 6. Ostatnie grabieże margrafów w Polsce. Zdrada Swenców. Krzyżacy podstępem Gdańsk opanowują, (1308). Waldemar sprzedaje Krzyżakom Pomorze Gdańskie (1310). Wartysław IV zabiera Słupsk i Sławno. Trudne położenie Władysława Łokietka. Dalsze zamachy Waldemara i śmierć jego (1319). Przesilenie w polityce.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom drugi, część czwarta: Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku. Pogaństwo: wierzenia, kult, obrzędy. Sztuka

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom drugi, część czwarta dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Pogaństwo: O nauce i postawach mitologii słowiańskiej. Ubóstwienie przyrody: ogień, woda, rślinność. Wyobrażenia dualistyczne: Białobóg i Czarnobóg, Swarog. Bóstwa słońca i światłości,: Dażbog, Swarożyc, Radogost, Swantewit, Jesse, Jasoń, Trygław, Jarowit, Jaruń, Żywa, Łado, bliźnięta: Lel i Polel, bóstwa pomorskie i serbskie, bóstwa księżyca i ciemności, Weles, Wołos, Dziwana, Dziwica. Bóstwa atmosferyczne: Perun, Stribog, Mokosz, Pogwizd. Ubóstwienie ziemi: Nerta, Izida, Cisa Ziza, Dziewa, Wanda. Cześć umarłych: ubóstwianie przodków, pojęcie o umarłym i jego duszy, obrzędy pogrzebowe, choanie umarłych, grobowiska i nagrobki pogańskie, wspominki umarłych. Bożnice, chramy ich urządzenie i dochody. Kapłani. Modlitwy, objaty, wróżba, nabożeństwo. Gody: jaru wiosny i lata, gody jesienne. Sztuka: 1. Objaśnienie wstępne. 2. Poezja i śpiew. 3. Gędźba: a) Instrumenty dęte. b) Instrumenty strunowe. c) Instrumenty perkusyjne. d) Grajki wędrujące. e) Pogląd na rozwój gędźby słowiańskiej. 4. Pląsy. 5. Sztuki plastyczne. a) Groby i cmentarze pogańskie: b) Zabytki ceramiczne, metaliczne, szklane, kościane i bursztynowe. c) Rzeźbiarstwo. d) Malarstwo. Zakończenie.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom drugi, część druga: Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku Ustrój Słowiańszczyzny północno-zachodniej w epoce od VI do XII wieku

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom drugi, część druga dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Ustrój Słowiańszczyzny Północno-Zachodniej od VI. do XIII. w. Osiedlenie Słowiańszczyzny niepodległej: 1. Powierzchnia kraju. 2. Dawność osiedlenia. 3. Osady rodowe. 4. Wsie i dwory właścicielskie. 5. Wysiółki. 6. Osady cudzoziemskie. 7. Epoki osiedlenia przed X w. Grody i Miasta: 1. Starożytność grodów, ich ustrój i różnica od miast. 2. Grody starożytne, książęce, stołeczne. 3. Grody główne i gródki, grodziszcza. 4. Przedgrody, Wiki, Targowiszcza; Miasta. Ziemstwa: 1. O ziemstwach w ogóle i ich nomenklaturze. 2. Żupy. 3. Burgwardy, Kasztelanie, Grodztwa. 4. Przegląd żup: W Serbach. W Łużycach. Na ziemiach Obodrytów. Na ziemiach Lutyków. Na Pomorzu. W Czechach. Na Morawach. Obywatelstwo: 1. Wspólnowładni dziedzice. 2. Obce. 3. Kmety. 4. Nierówność. 5. Ludność zależna i nieswobodna. Ludność służebna. Ludność nieswobodna: jeńcy i brańcy wojenni; chłopi, dziesiętnicy. Zakup niewolników na targach z ludzi wszelkich narodowości. Zarząd i Władza: 1. Starostowie i Żupani: 2. Knezie i Wierchi. 3. Książęta w prastare czasy. 4. Władza książęca do X w. 5. Wzrost władzy książęcej. 6. Stosunek żupanów do książąt. 7. Możnowładcy. 8. Dostojność królewska. Udział narodu w zarządzie kraju: 1. Gromady, zbory i wiece w przedchrześcijańskie czasy. 2. Powszechny wiec Lutyków. 3. Teokracja Ranów. 4. Wiece pod rządem monarchicznym w epoce X-XIII w.: a) Zwoływanie wieców. b) Miejsce obradowania wieców. c) Skład wieców. d) Przedmioty obrad wiecowych. e) Porządek obrad wiecowych. Stosunek wieców do władzy monarchicznej.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom drugi, część pierwsza: Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku. Przegląd etnograficzny w epoce od VI do XII wieku

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom drugi, część pierwsza dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od VI. do XIII. w. Przegląd etnograficzny w epoce od VI. do XIII. w. Objaśnienia wstępne: 1. Morze i zatoki u brzegów słowiańskich. 2. Słowianie pod nazwą Windów, Wendów, Wenedów. 3. Różnica między nazwami Windi, Wendi, a Veneti, Wenecyanie 4. Słowianie i Anty. 5. Słowianie Wschodni i Zachodni. 6. Słowiańszczyzna Lechicka. 7. Związki Państwowe. Ludy i Ziemie: 1. Granica w VI. w. między Słowiańszczyzną niepodległą a pobitą przez cudzoziemców. 2. Terytoria Słowiańszczyzny niepodległej do r. 789. 3. Podział ludów i ziem: a) Obodryty, b) Wielety, Wilcy, Lutyki, c) Pomorzanie, d) Łużyczanie, e) Serby, f) Czechy, g) Morawianie, h) Słowaki, i) Rakusy, j) Białochrobaty, k) Ślężanie, l) Polanie, Kujawianie, Łęczycanie, ł) Mazowszanie, 4. Słowianie Załabscy, a) Na porzeczu Ilmenawy w Luneburgu, b) Na porzeczu Odry w Altmark. 5. Granice Słowian i Sasów w VI-VIII wiekach. Słowiańszczyzna pod panowaniem Franków, Saksonów, Bawarów, w epoce VI-X w.: 1. Przegląd topograficzny: a) Nazwy rzek zakończone na: aha i t. d., b) Nazwy gór, Podziały terytorialne. 2. Osady słowiańskie: a) Nazwy osobowe, b) Patronimiczne, c) Pospolite. Plemiona i ludy: a) Wirawanie, b) Poradniczanie, c) Pomorzanie, d) Nabanie, e) Wunsidelczanie. Rozwój narodowości niemieckiej na ziemiach słowiańskich w epoce VI-X w.: 1. Osiedlenie Niemców. 2. Zmiany pod wpływem osiedlenia niemieckiego. 3. Ludność słowiańska w Germanii i stosunek jej do Niemców.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom drugi, część trzecia: Dzieje Słowiańszczyzny północno-zachodniej do połowy XIII wieku. Rozwój cywilizacji Słowiańszczyzny północno-zachodniej

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom drugi, część trzecia dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Rozwój cywilizacji Słowiańszczyzny. Północno-Zachodniej. Byt pasterko-rolniczy i przemysłowy. 1. Jedność obyczajów zapewnia jednakowy rozwój społeczny. 2. Gospodarstwo domowe. Pasterstwo. Rolnictwo. Ochodze. Ujazdy. Lgoty. Wole. Granice. 3. Łowiectwo leśne i wodne. 4. Bartnictwo i pszczelnictwo. 5. Ogrodnictwo, sadownictwo, chmielnictwo, winiarstwo. 6. Mielnictwo. 7. Piwowarstwo i miodowarstwo. 8. Rybactwo. 9. Górnictwo. 10. Solewarstwo. 11. Mydłowarstwo. Rzemiosła i Rękodzieła. a) Rzemiosła dla rolnictwa, budownictwa i domowego użytku. b) Wyrób odzieży i obuwia. c) Przeróbka kruszców na rozmaity użytek. d) Wyroby oręża i przyrządów wojennych. Kupiectwo i żegluga: 1. Przebiegi Fenicjan, Greków i Rzymian po Słowiańszczyźnie w kupieckich celach. 2. Targi, goście, żydzi. Handel niewolnikami. 3. Drogi wodne, sprawy po Łabie, Odrze, Wiśle, Warcie z ich dopływami. 4. Żegluga i kupiectwo na Gople. Przystań w Kruszwicy. Mysia wieża. 5. Przerwanie żeglugi na Gople. Przewłoki. Upadek Kruszwicy. Korabniki. 6. Drogi kupieckie i lądowe. 7. Żegluga morska. Korabie słowiańskie. Ważniejsze przystanie i miasta kupieckie na Pomorzu. Piractwo. Towary krajowe i cudzoziemskie, przywozowe i wywozowe. Myto. 8. Miary i wagi. 9. Pieniądze. Wojskowość: 1. Zabezpieczenie granic kraju. Ścieżki i straże pograniczne. Chodowie i stróże. Pograniczne warownie w epoce IX-XII w. Ich położenie i obszar. Warownie przy ujściu Odry i po brzegach morza Słowiańskiego. Sztuka fortyfikacji. Oręże, zbroje i przyrządy bojowe. Pierwotne nazwy wojny: brań i rabratary i woje. Organizacja wojskowa. Ciężary i posługi wojenne. Obrona kraju i wyprawy zagraniczne. Sposób prowadzenia wojny. Przymierza, obrzędy przy zawarciu miru, zakładniki, słabe strony organizacji wojskowej.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia. Tom pierwszy. Część druga: Dzieje starożytne od Ariowista do upadku Durzyńców r. 531

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom drugi dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Dzieje starożytne. Od Ariowista do upadku Durzyńców r. 531: Napływ ze Skandynawii Teutonów na ziemie słowiańskie. Podanie o przybyciu Saksonów do kraju Hadeln. Szerzenie się w Germanii Saksonów i Słowian. Wyprawa Ariowista (Jarowita) do Galii. Walka jego z J. Cezarem i odwrót r. 58 przed Chr. Wyprawy J. Cezara do Germanii r. 55 i 53 dla obrony Ubjów od Swewów. Nieprzyjazne stosunki między Swewami a teutońskiemi plemionami. Najazdy Rzymian na Germanię w końcu I. w. przed Chr. - Mirobud podbija sąsiednie ludy swewskie. Walka Mirobuda z Arminem. Odpadnięcie Ziemianów i Ląkobrdanów od Mirobuda. Upadek jego r. 19. Chatowlad burzy Czechy - wygnany r. 19. Wanjo - król Swewów. Napad łużyckich orężników na Czechy. Wanjo wygnany r. 51. Wańko i Sido knezie Durzyńców. Durzyńcy biją Hessów na głowę pod Chyżycami (Kissingen) r. 58. Zatargi Morawian i Słowaków z imperatorem Domicjanem. Rzymianie wdzierają się do Morawy. Wojny Markomańskie (r. 166-180). Zagon Morawianów pod Akwileją r. 167. Przestrach w Rzymie. Wyprawa M. Aureliusa przeciw Morawianom, Jazygom i Słowakom. Warunki pokoju. Załoga rzymska w grodach morawskich. Koniec wojny r. 175. Powtórna wojna. Śmierć M. Aureliusa r. 180. Kommodus zawiera przymierze. Podniesienie ducha narodowego Słowian naddunajskich. Porozumiewanie się ich dla wspólnego działania przeciw Rzymianom. Wyprawy przeciw Morawianom: Karakalli r. 212-217, Maximina r. 235, Waleriana 253, Galliena r. 260. Najazdy Morawian na Italię r. 270, 281, 283, 288, 289, 302. Imperator Konstans upokarza Słowaków, Serbów i Limigantów r. 358. Wiarolomstwo Rzymian wywołuje najazd Słowaków na kraje cesarskie r. 374. Walentynian L, gotując im odwet, nagle umiera nad Dunajem r. 375. Morawianie cieszą się swobodą i mają swych królów. Wdzieranie się Niemców do posiadłości rzymskich i słowiańskich w III. i IV. w. Najazd Hunnów r. 375 oswobadza Słowiańszczyzny od Gotów. Atyla rządzi Słowiańszczyzną r. 434. Wyprawa jego do Galii. Bitwa na polach Katalauńskich r. 451. Pokój z Rzymianami r. 452. 2. Wypadki po śmierci Atyli r. 453. Ardaryk, król Słowaków. Niemcy wchodzą do Noryku r. 488. Zajścia między Frankami i Durzyńcami Zmowa Franków z Saksonami przeciw Durzyńcom. Najazd i bitwa nad r. Unstrut r. 530. Upadek Durzyńców r. 53 r. Wzrost Franków i Niemców. Dodatek. Wskaźnik abecadłowy imion, osób, nazw miejscowych i rzeczy w tomie tym zawartych. Spis źródeł.

Słowianie Zachodni dzieje, obyczaje, wierzenia. Tom pierwszy. Część pierwsza: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od I do VI wieku po Chr

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom pierwszy dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Pojęcie starożytnych o krajach na północ od Alp i Dunaju położonych. Germania według wiadomości starożytnych, w epoce od I. do VI. w. po Chr. Narody na ziemiach starożytnej Germanii. Granice Słowian od zachodu według Jornandesa. Swewy i Teutoni. Identyczność nazwisk: Swewy i Słowianie. Swewi i Swawi. Słowianie i Szwaby. Przegląd ludów pod nazwą Swewów słynących. W części drugiej omawia takie zagadnienia: Ziemianie. Ludy Durzyńsko-Serbskie: Hermundury - Durzyńcy, Chaemae - Kamieńczanie, Parmae-Kampi - Kubanie Parmscy, Mugilones - Mogilanie, Zumi - Szumawy, Batini - Budyszanie, Sibini - Srbini. Ludy Morawo-Czeskie: Markomani - Morawanie, Baemi - Czechy, Kvadi - Wagi, Rakatr - Rakusy, Naristi - Nardanie, Adrabae-Kampi - Habrowscy Kubanie, Baemo-chemae - Bemscy Kamieńczanic, Korkonti - Korkonoszy. Ludy czczące Nertę: Reudigni - Radogoszczanie, Aviones, Angli, Varini - Warny, Eudosi - Doszanie, Suardones - Swartowianie, Nuitones. Ludy Pomorza bałtyckiego: Sedini - Szczecinianie, Aelveones - Olinianie, Rugii - Rani, Lemovii - Lebanie, Gotoni - Gdańszczanie, Bugunti - Bukowianie, Carini - Wkrzanie. Ludy na łąkach między Wisłą a Wezerą: Lankobardi - Lągo-brdanie, Lingae - Lążanie, Kalukones - Koluchowianie, Helvecones - Hobolanie, Elysii - Olesznianie, Manimi, Diduni - Diedoszanie, Buri - Boranie, Arii - Wartanie, Nahanarvali - Nadnarwianie. Górale u wierzchowin Odry i Wisły: Marsigni - Marszowani, Osi - Osy, Buri - Boranie, Gotini. Zakończenie.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom trzeci, część czwarta: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od VI do połowy XIII wieku. Dzieje polityczne i stosunki zewnętrzne od poł. XI w. aż do upadku niepodległości Słowian zaodrzańskich (1036-1171)

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom trzeci, część czwarta dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Dzieje polityczne i stosunki zewnętrzne od połowy XI w. aż do upadku niepodległości Słowian zaodrzańskich (1036-1171). Współzawodnictwo Polski z Czechami w XI w.: 1. Brak między Słowianami jedności i zgody. 2. Najazd Brzetysława I na Polskę (r. 1038-1039). Interwencja Henryka III na korzyść Kazimierza I. Powrót Kazimierza I do Polski (1039). Brzetysław upokorzony, lennik cesarski. 3. Zaburzenie na Węgrzech. Kazimierz I przywraca pokój w Polsce (1040 do 1047). Sprawy węgierskie różnią Kazimierza I z Henrykiem III i Brzetysławem I. Śląsk powraca do Polski (1054). Seniorat w Czechach ustanowiony (r. 1053). Zgon Brzetysława I r. 1055, Kazimierza I r. 1058. 4. Bolesław Śmiały podnosi potęgę Polski; wprowadza Belę do Węgier (1061). Wratysław II z Niemcami popiera w Węgrzech Salomona, Bolesław synów Beli (1063-4). Zatargi Bolesława z Wratysławem II (1068). Henryk IV wzywa ich do Miszna r. 1071. Bolesław nie przyjmuje pośrednictwa. 5. Henryk IV zamierza wojnę z Bolesławem (r. 1073). W Węgrzech Henryk pomaga Salomonowi, Bolesław Gejzie. Salomon wygnany. Gejza królem (1073). Henryk ustępuje Wratysławowi Łużyce (1075). Bolesław porozumiewa się z Sasami przeciw Henrykowi, wojuje z Czechami przy posiłkach ruskich (1076), tworzy koalicję, koronuje się (r. 1076), przywraca Izasława do władzy (1077). 6. Powikłanie stosunków międzynarodowych (1077-1080). Upadek Bolesława Śmiałego (r. 1080). Wywyższenie Wratysława II. Niedołężność polityki polskiej i czeskiej w końcu XI w. Zatargi książąt czeskich pomiędzy sobą. Zniszczenie senioratu w Czechach. Bolesław Krzywousty zawiera przymierze z Kolomanem węgierskim (r. 1107) przeciw Henrykowi V i Czechom. Wojna r. 1108. Wymordowanie Wrszowców (1108). Wyprawa Henryka V ze Świętopełkiem do Polski. Zamordowanie Świętopełka, klęska Henryka V r. 1109). Wyprawy Bolesława do Czech r. 1110. Zgoda z książętami czeskimi r. 1115. Słowiańszczyzna bałwochwalcza po upadku władzy polskiej nad Łabą aż do nawrócenia Pomorza przez Bolesława Krzywoustego (r. 1034 -1127): I. Rozosobnienie ludów zaodrzańskich i pomorskich. 2. Obodryci. Napady Danów (1043-1044). Gotszalk wprowadza chrześcijaństwo; zabity r. 1066. Powstanie pogan. Blus zamordowany (1066). Kruk księciem. Budywój zamordowany (1071) Kruk także (1105). Henryk syn Gotszalka królem. 3. Lutycy biją Niemców pod Przecławą (r. 1056). Wojna domowa (1057 do 1060). Zburzenie świątyni Radogosta (1069). Czrelpienianie i Chyżanie poddają się Gotszalkowi. Niemoc podczas wojny domowej w Niemczech (1073-1075). Brandenburg zdobywają Niemcy r. 1101 i wnet tracą (1106). Henryk Gotszalkowicz podbija Brzelanów r. 1107. 4. Powstanie pogan nad Łabą i Soławą (r. 1110) Henryk obodrycki wdziera się na wyspę Ranę (r. 1113). Zaburzenia w Niemczech (r. 1115). Walka Niemców z poganami serbskimi (1115 -1118). Henryk wojuje z Danami o spadek po matce. 5. Pomorze między Wisłą a Odrą w XI w. Zależność od Polski. Bolesław Krzywousty sprzymierza się z Nielsem. Zdobywa Szczecin r. 1121. Lotar wojuje Lutyków 1121. Niels zbliżył się pod Wolin 1121. Bolesław zabiera Lutyków do r. Pieny i Moryckiego jeziora. 6. Wprowadzenie chrześcijaństwa na Pomorzu. Apostolstwo św. Ottona (1124 do 1125). Biskupstwo Pomorskie. Reakcja pogańska (1126-1127). Powtórne apostolstwo św. Ottona (1127). Wdzieranie się Danów i Niemców do Słowiańszczyzny zaodrzańskiej i obrona Pomorza przez Bolesława Krzywoustego: 1. Rozprzężenie państwa Henryka Gotszalkowicza (+1126) i wygaśnięcie rodu jego (1127-1129). Kanut Laward (r. 1131). Przybysław i Niklot książęta. Sasi budują a warownie Sigeberg. 2. Stosunek Niemiec, Danii i Polski do Słowian zaodrzańskich. Albrecht Niedźwiedź wojuje Brzeżanów i Hawelberg zdobywa (1134). Bolesław Krzywousty składa Lotarowi hołd z Pomorza (r. 1135). Ratibor pomorski zdobywa Konghelę (1135). Zgon Wartysława (1136), Bolesława Krzywoustego (1138). 3. Walka Albrechta Niedźwiedzia z Henrykiem Pysznym o księstwo Saskie (1138-139). Przybysław wagrski burzy Sigeberg 1138. Holzaci zdobywają ziemię Wagrów (1139). Graf Adolf sprowadza kolonistów i buduje Lubekę (1143). Słowianie na brzeg morza wyparci. Wyprawa krzyżowa na Pomorze zaodrzańskie (r. 1147): 1. Zamysł wyprawy przeciw Słowianom pomorskim. Papież Eugeniusz III dozwala ją warunkowo. Sasi gotują się do wyprawy wspólnie z Danami. 2. Nildot, uprzedzając wrogów, zbroi się, pali okręty niemieckie w Lubece, niszczy kolonistów w ziemi Wagrów. 3. Najazd krzyżowców na Lutyków i Obodrytów (r. 1147). Oblężenie Dąbina i Dymina. Klęska Danów. Napad na Szczecin. Niefortunny koniec wyprawy. 4. Po wojnie nędza i głód w ziemi Wagrów. Kanut duński zburzył Sigeberg. Wznowienie biskupstw: Starogardzkiego, Raciborskiego i Meklemburskiego (1148). Niezgoda grafa Adolfa z biskupem Wicelinem. Nildot musi ulegać księciu saskiemu. Polska i Czechy podczas upadku Słowian zaodrzańskich 1139-1172: 1. Stan Polski i Czech go śmierci Bolesława Krzywoustego (r. 1138) i Sobiesława I (r. 1140). Wyprawa Niemców z Czechami do Polski r. 1146. Zamachy Albrechta Niedźwiedzia. 2. Zabiegi Albrechta Niedźwiedzia o zdobycze w Słowiańszczyźnie. Opanowanie Brandenburga (1151). Jaksa kopanicki odbiera Brandenburg (1156). Albrecht wypędza go (1157) i zakłada Markę Brandenburgską. 3. Niesforność książąt czeskich wywołuje wmieszanie się Fryderyka I w ich sprawy. Zatargi książąt niemieckich o Bawarię. Podniesienie Austrii na księstwo dziedziczne (1156). Przymierze Czechów z Niemcami przeciw Polsce. Wyprawa do Polski (1157). Pokój kryszkowski. 4. Podniesienie Władysława czeskiego na króla (1158). Zasługiwanie się jego cesarzowi. Niewdzięczność Fryderyka I. Pozbawienie Władysława tytułu królewskiego (1174). 5. Niemoc Polski po r. 1157. Wydzielenie Śląska synom Władysława II (1163). Wyprawa Bolesława Kędzierzawego do Prus (1167). Niedołęstwo rządów jego. Upadek Obodrytów: 1. Niklot w zależności od Niemców. Zdzierstwa Henryka Lwa i margrabiego Adolfa. Piraci słowiańscy. Henryk Lew biskupów stanowi. Proskrypcja Słowian. Wojna. Śmierć Niklota (1160). Danowie pomagają Niemcom. 2. W zdobytym kraju Henryk Lew osadza różnych grafów i wyznacza udziały synom Niklota (1160). Nowe rządy. Wojna r. 1163. Uwięzienie Wartysława. Powstanie Słowian r. 1164. Zniszczenie kolonistów. Oblężenie Dymina. Upadek Przybysława. 3. Wojna książąt niemieckich z Henrykiem Lwem. Przybysław odzyskuje kraj Obodrytów (1167), staje się lennikiem cesarskim, wchodzi do składu rzeszy Niemieckiej r. 1170. Upadek Ranów: 1. Zatargi Ranów z Danami. Wyprawy Waldemara przeciw Ranom r. 1159, 1160, 1165 i na Pomorze r. 1162-1166. 2. Oblężenie Arkany, kapitulacja jej. Poddanie się Korenicy. Waldemar opanowuje całą Ranę, wprowadza chrześcijaństwo (1168). Niezadowolenie książąt pomorskich. 3. Zatargi o posiadanie Rany (1169). Wojna Henryka Lwa z Waldemarem (1170-1171). Przymierze między nimi. Rana posiadłością duńską zostaje. Zakończenie.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom trzeci, część pierwsza: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od VI do połowy XIII wieku. Dzieje polityczne i stosunki zewnętrzne od początku VI w. aż do upadku Wielkiej Morawy r. 907

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom trzeci, część pierwsza dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od VI. do XIII. w.: Dzieje polityczne i stosunki zewnętrzne od początku VI w. aż do upadku Wielkiej Morawy r. 907. Słowiańszczyzna Pomorska: 1. Wycieczki morskie. Osady słowiańskie na ziemiach Jutów. 2. Sagi północne o zajściach pomiędzy Danami a Słowianami. 3. Podania polskie. 4. Osady Wieletów w Brytanii i Batawii. 5. Napór Saksów. Wywyższenie Wagrów. Przewaga Obodrytów. Słowiańszczyzna naddunajska w VI-VIII w.: 1. Stan kraju w VI w. Najazdy Longobardów i Awarów. 2. Zmowa Albeina z Bajanem przeciw Słowakom. Wyjście Longobardów do Italii (r. 568). 3. Zwierzchnictwo Awarów w Słowiańszczyźnie. Powstanie Słowian. Samokról słowiański (r. 627). 4. Walka Słowian z Frankami (r. 630). 5. Derwan serbski. 6. Radulf wielkorządca Turyngii sprzymierza się ze Słowianami (r. 641). 7. Zgon Samona i upadek jego państwa (r. 662). 7. Przewaga Franków. Zagrożenie niepodległości Słowian przez Karola W.: 1. Najazdy Karola W. na ziemie słowiańskie nad Łabą r. 780. Napad Serbów na Turyngię r. 782. Wyprawa Karola W. przeciw Wieletom r. 789. Wyprawa Obodrytów przeciw Nordludom r. 798. Podniesienie idei cesarstwa rzymskiego. Związek Karola W. z papieżem. Dralko król Obodrytów otrzymuje od Karola W. Nordalbingiję r. 801. Wyprawy Franków przeciw Czechom i Serbom (805-806). Obwarowanie Czartowa i Halle. Umocowanie granicy Franków ze Słowianami. Polityka Karola W. względem Danów i Słowian. Napad Danów wspólnie z Wieletami na ziemie Obodrytów. Wahanie Karola W. Drałko obodrycki godzi się z Danami i wojuje z Wieletami. 2. Założenie przez Karola W. Hamburga i Esenfeldu r. 810. Umocowanie granicy Nordalbingii i przyłączenie jej do cesarstwa. 3. Wyprawa Franków przeciw Linianom i Byteńcom. Odbudowanie twierdzy Hochbuki nad Łabą i ostateczne ujarzmienie Słowian lewego brzegu Łaby w r. 811. Zależenie Starej Marki. Waśnie pomiędzy książętami słowiańskimi ułatwiają cesarstwu zhołdowanie Słowiańszczyzny zaodrzańskiej: 1. Zwierzchnictwo Ludwika Pobożnego nad Słowianami dolnej Łaby i Serbami. 2. Książęta Obodrytów Sławomir i Czedrag sami wywołują wmieszanie się Ludwika Pobożnego w ich sprawy. 3. Książęta Wieletów Milogost i Czeledrag, tudzież Czedrag Obodrycki i Tungło serbski na dworze cesarskim załatwiają sprawy domowe. Demoralizacja książąt. Osłabienie przewagi cesarstwa nad Słowianami: 1. niepowodzenie Franków w bojach z Chorwatami zniewala Ludwika Pobożnego do oględnego postępowania z Serbami, Czechami, Obodrytami i Wieletami. 2. Założenie biskupstwa Hamburskiego r. 834. Ansgar apostoł Północy. 3. Nienawiść do chrześcijaństwa sprzymierza pogan północnych ze Słowianami przeciw cesarstwu. Opamiętanie Słowian. Słowianie nie korzystają z rozpadnięcia się cesarstwa: 1. Zaburzenie w Niemczech po śmierci Ludwika Pobożnego. Odpadnięcie Niemiec od cesarstwa r. 843. 2. Słowianie nie korzystają z rozdarcia cesarstwa. Obodryci burzą Hamburg. 3. Bezskuteczna wyprawa Ludwika Niemieckiego przeciw Obodrytom r. 844. Hamburg powtórnie zniszczony r. 845. Metropolia z Hamburga do Bremy przeniesiona r. 847. Usiłowania Ludwika Niemieckiego do panowania nad Słowianami: I. Wzrost potęgi Mojmorowiczów na Morawach. Wygnany z kraju Prybina przyjmuje chrzest u Franków i za dozwoleniem króla Ludwika zakłada księstwo Blatneńskie r. 840. 2. Wyprawa króla Ludwika przeciw Morawianom r. 848. Niepomyślny powrót jego przez Czechy. Powtórna wojna Ludwika z Czechami i Serbami. Zwycięstwo Czechów r. 850. 3. Walka króla Ludwika z Rościsławem r. 855. Slawitah pan na Witorażu podaje powód do zatargów Rościsława z Ludwikiem i Sebami r. 856. Takulf przedłuża najazdy na Serbów. Wojny Ludwika Niemieckiego ze Słowianami r. 858-869: 1. Słowianie nadłabscy wspólnie z Normanami działają. Walka po całej wschodniej granicy Niemiec 858-860. Śmierć Pribiny r. 860. Wojna króla Ludwika z Obodrytami r. 862. 2. Syn Ludwika Karloman wchodzi w zmowę z Rościsławem. Ludwik zawiera przymierze z Bułgarami r. 864. rzuca się na Morawy. Kocieł książę w związku z Niemcami. 3. Rościsław z Morawianami i Czechami na Bawarię napada. Ludwik, pogodziwszy się z synami, przyciska Morawy r. 869. Niepomyślny koniec wyprawy. Apostolstwo śś. Cyryla i Metodego (r. 863-870): 1. Niechęć Słowian do chrześcijaństwa przez Niemców opowiadanego. 2. Przybycie apostołów do Moraw (r. 863). Powodzenie ich i podróż do Rzymu (r. 867). Pobyt w Rzymie. Zgon Cyryla r. 869. 3. Papież Adrian II mianuje Metodego arcybiskupem pannońskim r. 869. Oburzenie biskupów bawarskich. Sąd nad Metodym i uwięzienie go w Szwabach (870-873). Walka Morawianin za niepodległość, a Metodego w obronie kościoła narodowego (870 -882): 1. Upadek Rościsława. Świętopełk do Bawarii uprowadzony. Powstanie Morawian pod Sławomirem. Świętopełk, wyzwoliwszy się z niewoli, zwycięża wrogów. Przymierze w Forhejmie r. 874. 2. Metody w więzieniu niemieckim. Papież Jan VIII broni go i wyzwala. Błogie skutki nauki apostoła słowiańskiego. Ochrzczenie księcia Borzywoja i żony jego Ludmiły. 3. Intrygi przeciw Metodemu i powtórne wezwanie go do Rzymu r. 879. Usprawiedliwienie. Wiching, biskup nitrański, fałszuje pismo Jana VIII. List papieski r. 881 wykrywa zbrodnię. Śmierć Jana VIII r. 882. Metody karci Wichinga. Państwo Wielkiej Morawii i los kościoła słowiańskiego w latach 882 894: 1. Wpływ potęgi morawskiej na losy Słowian nadłabskich, pomorskich i czeskich. 2. Napad Świętopełka na Marchię Wschodnią r. 882. Wojna jego z Arnulfem r. 884. Przymierze w Konigstetten i przyłączenie Panonii do Morawii r. 884. Wygnanie z Wiślicy księcia Wyszewita (884-5). Wzrost państwa ,,Wielkiej Morawy. 3. Ostatnie lata pasterstwa Metodego. Śmierć jego r. 885. Wiching intryguje znowu. Papież Stefan VI zabrania liturgię słowiańską. Upadek obrzędu słowiańskiego. 4. Arnulf w zgodzie z Świętopełkiem. Wyprawa Arnulfa przeciw Obodrytom r. 889. Zjazd w Omuntesburgu r. 890. Arnulf wzywa na pomoc Węgrów, wojuje ze Świętopełkiem r. 892-894. Wiching ucieka z Morawii r. 893. Zgon Świętopełka. Upadek państwa Morawskiego (894-907): 1. Synowie Świętopełka. Pokój z Niemcami r. 891. Najazd Węgrów r. 891. Oderwanie się Czechów r. 895. Zwada pomiędzy Moimirem II a Świętopełkiem młodszym, odpadnięcie Słowian nadłabskich. Intrygi Arnulfa. Najazd Czechów i Niemców na Morawy r. 897-899. Węgry w Panonii r. 900. Pokój z Niemcami w Regensburgu r. 901. 2. Papież Jan IX wznawia działalność Kościoła morawskiego. Oburzenie z tego powodu duchowieństwa niemieckiego r. 900. 3. Przymierze Mojmira II z Niemcami w Regensburgu r. 901. Najazdy Węgrów w r. 902 i 903. Zamordowanie posłów węgierskich przez Niemców r. 904. Wpływ apostolstwa śś. Cyryla Metodego na cywilizację Słowian: J. Pogląd ogólny. 2. Grafika starożytna. 3. Pismo głosowe. 4. O języku ksiąg liturgicznych słowiańskich.

Słowianie Zachodni: dzieje, obyczaje, wierzenia, tom trzeci, część trzecia: Słowiańszczyzna północno-zachodnia od VI do połowy XIII wieku. Zmiana stosunku Polski do Niemiec, Czech i Słowian zaodrzańskich

Wilhelm Bogusławski

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Tom trzeci, część trzecia dzieła Słowianie Zachodni omawia następujące tematy: Czasy przewagi polskiej w Słowiańszczyźnie Północno-Zachodniej (999 -1034). Zmiana stosunku Polski do Niemiec, Czech i Słowian zaodrzańskich: 1. Stan Słowiańszczyzny północno-zachodniej w końcu X w. Polska przygotowuje się do obrony Zaodrzańców. 2. Podróż Ottona III do Polski. Umowa jego z Bolesławem Chrobrym r. 1000. Niezależność kościoła polskiego. Arcybiskupstwo Gnieźnieńskie z trzema sufraganiami. 3. Bolesław Chrobry najeżdża Łużyce i zrywa stosunki z Henrykiem III r. 1002. 4. Zaburzenie w Czechach: książęta Bolesław Rudy i Władybój. Bolesław Chrobry zajmuje Czechy (1003). 5. Przeniewierstwo Lutyków względem reszty Słowian. Henryk II, zawarłszy z nimi przymierze, śmielej przeciw Bolesławowi występuje. Pierwsza wojna Bolesława Chrobrego z Niemcami (1003-1005): 1. Henryk II ściga stronników Bolesława w Niemczech. Bolesław opanowuje Miszno (1003) i do Bawarii wpada (1004). Henryk II zagrania Milsko. 2. Najazd Henryka II na Czechy. Bolesław opuszcza Pragę (1004). Szturm Budziszyna, z którego załoga polska ustępuje. 3. Wyprawa Henryka II do Polski. Lutycy posiłkują Niemców. Henryk w Międzyrzeczu. Pokój poznański r. 1005. Druga wojna Bolesława Chrobrego z Niemcami (1007-1013): 1. Henryk II przygotowuje wyprawę do Polski. Bolesław, uprzedzając go, gwałtownie rzuca się za Odrę, aż pod Magdeburg; odzyskuje Łużyce i Milsko roku 1007. Zamiast Guncelina margrafem miśnieńskim zostaje Herman. 2. Nowa wyprawa Henryka II r. 1010. Choroba i powrót z Jaryna. Niemcy z Jaromirem posuwają się pod Głogów bezskutecznie. Przymierze merseburskie 1010. Henryk II obwarowuje Lubuszę; (1011), zamyśla nową wyprawę. Bolesław burzy Lubuszę r. 1012. 3. Zamieszanie w Czechach i łatwowierność Lutyków Henryk II wyzyskuje na swą korzyść (1012). Bolesław i Henryk traktują o pokój. Zjazd w Merseburgu. Drugi pokój merseburski r. 1013. Trzecia wojna Bolesława Chrobrego z Niemcami (r. 1015-1018): 1. Pokój merseburski nie zadowala przeciwników. Bolesław wzywa do związku Czechów i podburza przeciw Henrykowi II Włochów (1014). Oldrzyk więzi Mieszka. Czesi i Lutycy stają po stronie Henryka. Bolesław gotuje się do wojny (1015): 1. Nowa wyprawa Henryka II do Polski (r. 1015). Klęska w ziemi Diedoszów. Henryk II ucieka do Merseburga. Mieszko w ślad za nim napada Miszno. Zawieszenie broni. 3. Ostatnia wyprawa Henryka II do Polski r. 1017. Szturm Niemczy. Polacy gromią Niemców, Czechów i Lutyków. Pokój budziszyński r. 1018. 4. Pogląd na rządy Bolesława Chr. za Odrą. Zarząd duchowny i świecki. Diecezje. Grody warowne. Urzędnicy. Załogi wojskowe. Upadek przewagi polskiej w Słowiańszczyźnie północno-zachodniej: 1. Koronacja Mieczysława II oburza Niemców. Zmowa przeciw niemu. Mieczysław II pustoszy pograniczną Saksonię (1028). Wyprawa Konrada II do Węgier i Polski (1029). Odwet Mieczysława II z Lutykami (1030). 2. Oderwanie od Polski Morawii (r. 1039) i Słowaczyzny. Najazd Brzetysława wspólnie z Konradem II na Węgry (1030). Emeryk książę Ruzii (+1031). Jarosław zabiera grody czerwieńskie (1031). Konrad II wkracza do Łużyc. Mieczysław II ustępuje Łużyce Ditrychowi (1031). 3. Napad Bezbraima (1031). Ustąpienie z kraju Mieczysława II. Zaburzenie. Ucieczka Ryksy. Zamordowanie Bezbraima (1032). Nowe ustępstwa cesarzowi. Śmierć Mieczysława II (1034). Oderwanie Łużyc i Milska od Polski. 4. Wygnanie z Polski i Kazimierza (1036). Bezkrólewie. Zaburzenie. Masław wojewoda. Obodryci Lutycy w epoce rządów polskich między Odrą a Łabą (1002-1034): 1. Zachowanie się Lutyków i Obodrytów względem Bolesława Chrobrego w r. 1003. 2. Stosunki Obodrytów do Niemców Lutyków. 3. Zatargi Lutyków z Niemcami (1029-1036).

Słowiański narodpis

P. J. Szafarzyk

Słowiański narodpis to rys całej Słowiańszczyzny, który przedstawia nam gdzie i jakie szczepy i gałęzie wielkiego plemienia słowiańskiego zamieszkują, na jakie się języki, narzecza, podrzecza i różnorzecza mowa słowiańska w ustach milionów ludzi dzieli się i cieniuje wytyka każdemu narzeczu charakterystyczne cechy właściwe i daje przykłady mowy poszczególnych języków i narzeczy. A w końcu w przytaczanych oryginalnych pieśniach gminnych daje nam zaznać każde narzecze słowiańskie. Podaje nam też statystyczny wykaz wszystkich Słowian, tak pod względem języka, jak pod względem wyznania i państwa, do którego są wcielonymi.

Słowiańskie bogi i demony. Z rękopisu Bronisława Trentowskiego

Tadeusz Linkner

Jakie atrybuty posiadał Perun? Kim była Mokosz? Jak przedstawiany był Światowid? Który naród najczęściej modlił się do Wołosa? Za jakie sprawy odpowiedzialny był Radagost? Gdzie czczony był Rugewit? Skąd zwyczaj topienia Marzanny? Odpowiedzi znajdziesz w tej książce. Tadeusz Linkner sięgnął do rękopisu Bronisława Trentowskiego, romantycznego badacza mitologii słowiańskiej. Trentowski był pierwszym, który tak oryginalnie usystematyzował słowiańskie wierzenia. Jego praca Wiara słowiańska albo etyka piastująca wszechświat nigdy nie została opublikowana. Tutaj mamy okazję poznać ponad trzystu słowiańskich bogów i demonów.

Słowiańskie rzeki w Europie. Przyczynek do starożytności słowiańskich

Teofil Tomicki

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. 1. Praca niniejsza jest owocem nowej metody, którą lingwistyczno-semazjologiczną pozwolę sobie nazwać, zastosowaną po raz pierwszy przy badaniu starożytności słowiańskich. Zawiera ona poniższą treść: Pojęcie toponimiki i jej podział. Wielkie jej znaczenie dla etnografii, historii politycznej i lingwistyki. Literaturę toponomastyczną. 2. Znaczenie toponomastyki dla badań nad starożytnościami słowiańskimi. Pojęcie starożytności. Starożytności słowiańskie i ich zagadnienia. Dotychczasowe wyniki badań nad starożytnościami słowiańskimi. 3. Metoda badania imion topograficznych w ogóle. Zasady główne i zasady ogólne co do każdego rodzaju imiennictwa. Środki badania główne: lingwistyka i wiedza przyrodnicza. Środki pomocnicze: psychologia ludu na łonie przyrody i oględziny naoczne. 4. Nazwy rzeczne słowiańskie. Rzeki słowiańskie pod względem postaci zewnętrznej. Trzy gromady nazw rzecznych słowiańskich rodzimych: nazwy pełne, nazwy uproszczone i nazwy skażone. Gromada czwarta: nazwy rzeczne słowiańskie w przeróbce obcej. 5. Nazwy rzek słowiańskich pod względem wewnętrznego znaczenia. Podział na trzy gromady w ogóle. Każda z trzech gromad i poszczególne działy. Nazwy rzeczne ogólne (rodzajowe): wzięte z otoczenia rzeki, od roślin, ze świata zwierzęcego, od kopalin, innych rzek, zjawisk przyrody. 6 Nazwy rzeczne nadane ze względu na samo tło (ziemię): od ludzkich urządzeń i osad ludzkich. 7. Nazwy rzeczne nadane od właściwości wody lub rzeki: od barwy wody, od przejrzystości wody, pienistości wody, smaku wody, zapachu wody, ciepłoty wody, żyzności wody, ze względu na postać łożyska rzecznego, od rozmiarów rzeki, ze względu na gromadzenie i tracenie wody przez rzekę, od dźwięku rzeki, wyrażające ruchliwość rzeki, określające działanie rzek na okolice, nazwy rzek zamienne i przenośne (metaforyczne) jako osobnych istot. 8. Spis nazw rzek.

Słownik biograficzny uczonych Żydów Polskich XVI, XVII i XVIII wieku

Mathias Bersohn

Ze wstępu: Praca niniejsza zawiera życiorysy uczonych Żydów urodzonych w Polsce lub też w dawnej Polsce zamieszkałych w XVI, XVII i XVIII wieku. Wątpimy, czy należy bliżej uzasadniać potrzebę i korzyści tego rodzaju dzieła, które jedynie może nam dać dostępną skalę do sprawiedliwego mierzenia rozwoju cywilizacyjnego każdego narodu. Tym szacowniejszym, zdaje się nam, jest zachowanie od niepamięci każdego zasłużonego imienia w literaturze, którą dając dowody dziwnej zaiste żywotności i rozwijając się od setek lat równorzędnie z literaturami europejskimi, stanowi dotychczas u nas niedostępną, prawie egzotyczną krainę. W istocie rzecz godna zastanowienia, że Żydzi, nie tylko pozbawieni w Europie wszystkich praw politycznych i społecznych, niepewni ani dnia swego, ani godziny, wydają jednak szereg mężów, którzy, nie czując, że pod stopami chwieje im się ziemia, ze spokojem filozoficznym poświęcają swój czas i życie rozwiązywaniu zawiłych kwestii dogmatycznych, rozwijaniu zasad wiary, teologii i filozofii, które głównie są przyczyną ich nieszczęść i prześladowań. Miłują właśnie nad wszystko tę wiedzę, która ich poniekąd pozbawia życia. W tych warunkach powstała literatura, ma chyba prawo na wszechstronne zbadanie i bliższe zapoznanie się z jej rozwojem, a jej twórcy zasługują na uratowanie od niepamięci i wyprowadzenie na szeroką arenę wszechludzkiej kultury.

Słownik wojen, bitew i potyczek w średniowiecznej Polsce

Piotr Bunar, Stanisław A. Sroka

Niniejsza książka jest opracowaniem popularnym, opartym jednakże na najnowszej literaturze przedmiotu. Hasła podano w układzie chronologicznym. Dla większej przejrzystości leksykonu nie wyodrębniono oddzielnie bitew i potyczek, lecz omówiono je w ramach poszczególnym wojen i konfliktów zbrojnych. Czytelnik może jednak łatwo odnaleźć interesujace go wydarzenie, korzystając z zamieszczonych przy końcu indeksów. Słownik obejmuje okres od r. 963 do 1500.

Słowo o wyprawie Igora czyli wyprawa Igora na Połowców dwa przekłady Augusta Bielowskiego wierszem i Andrzeja Sarwy prozą

Nieznany

Słowo o wyprawie Igora, którego pełny tytuł brzmi: Słowo o wyprawie Igorowej Igora syna Swiatosławowego, wnuka Olegowego jest najbardziej znanym pomnikiem średniowiecznej ruskiej literatury. Opowiada on o niefortunnej i tragicznej w skutkach wyprawie ruskich książąt przeciw Połowcom. Odbyli ją pod wodzą Igora Swiatosławicza w roku 1185. Bardzo ciekawa jest historia odkrycia i dalszych losów tego zabytku literatury. Został on odnaleziony w zbiorze rękopisów Spaso-Preobrażeńskiego monastyru w Jarosławiu nad górną Wołgą. Odkrycia dokonał hrabia A. I. Musin-Puszkin, który ten tekst wydał drukiem w Moskwie, w roku 1800. Oryginał Słowa... odnaleziony przez Musina-Puszkina spłonął podczas pożaru Moskwy w roku 1812 w czasie kampanii napoleońskiej. Od tego czasu istnieje tylko tekst drukowany. Ponieważ nigdy nie natrafiono na drugi egzemplarz średniowiecznego rękopisu zawierającego ten tekst, sceptycy zaczęli podważać jego autentyczność. Jednakże drobiazgowe badania historyczne i lingwistyczne ponad wszelką wątpliwość wykluczyły fałszerstwo.

Sobór w Konstancji

Antoni Prochaska

Sobór w Konstancji w latach 1414-1418 to jedno z najbardziej doniosłych i brzemiennych w skutki wydarzeń w historii Kościoła i Europy. Jaką rolę odegrał polski Kościół w pracach soboru? Jakie problemy Królestwa Polskiego stanęły na forum soborowych obrad? Na te i inne pytania odpowiada autor książki, dowodząc jednocześnie, że udział polskiej delegacji na soborze w Konstancji, to jedna z najwspanialszych kart w historii polskiego Kościoła.   Oddajemy do rąk Państwa pracę poświęconą jednemu z najdonioślejszych wydarzeń średniowiecznej Europy. Sobór w Konstancji w latach 1414-1418 kończył okres schizmy zachodniej, spowodował ustąpienie zwalczających się papieży, powołał Oddo Colonnę na Stolicę Piotrową (jako Marcina V), ustalił zasadę wyższości soboru nad papieżem, a także potępił innowierstwo w osobach Wiklifa i Husa. Praca A. Prochaski ciągle należy do najświetniejszych opracowań przedmiotu w polskiej historiografii. Ważna jest ona tym bardziej, że szczególnie mocno akcentuje sprawy polskie na soborze - a było ich niemało. Ta niewielka książeczka pokazuje znaczący udział naszej delegacji z arcybiskupem gnieźnieńskim Mikołajem Trabą i Pawłem Włodkowicem. Udział ten to jedna z najwspanialszych kart w historii polskiego Kościoła. Książka A. Prochaski dowodzi tego niezbicie ...   Antoni Prochaska to archiwista, wydawca źródeł i historyk specjalizujący się w historii Polski XIV i XV wieku ze szczególnym uwzględnieniem czasów husyckich, choć znaczna część jego prac odnosi się również do czasów późniejszych, do wieku XVIII włącznie.

Sojusznik czy wróg? Relacje polsko-niemieckie w czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego

Mariusz Samp

Pierwsi Piastowie byli sprawnymi dyplomatami i jeszcze lepszymi wodzami. Potrafili nie tylko skutecznie powstrzymać niemieckie ataki, ale również pokonać silniejszego przeciwnika, dzięki czemu zdołali obronić i umocnić polską państwowość. Mariusz Samp opisuje, w jakich okolicznościach wojska Mieszka I i jego syna Bolesława zwyciężały liczniejsze i lepiej wyposażone siły cesarskie. Na podstawie licznych źródeł i opracowań przedstawia pierwsze sukcesy naszego oręża, a także mniej znane epizody pierwszej wojny polsko-niemieckiej. Jakie było znaczenie bitwy pod Cedynią? Czy Chrobry faktycznie był okrutnym i pysznym władcą? Jak konflikt polsko-niemiecki opisywał kronikarz Thietmar? Jaki przebieg miała współpraca militarna Piastów z Ludolfingami? Dlaczego zaledwie kilka lat po słynnym zjeździe gnieźnieńskim doszło do wybuchu długoletniej wojny? Najnowszy e-book portalu Histmag.org to pozycja, którą można polecić nie tylko miłośnikom historii wojskowości, ale także wszystkim zainteresowanym początkami naszej państwowości. Mariusz Samp – Absolwent historii wojskowości na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Obecnie doktorant Akademii Pomorskiej w Słupsku. Interesuje się historią wczesnego średniowiecza w Polsce, szczególnie zagadnieniami militarnymi z tego okresu. Publikował m.in. w „Przeglądzie Historyczno-Wojskowym", „Studiach z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej" i „Kwartalniku Bellona". Autor książek „Krosno Odrzańskie 1005 i 1015" oraz „Praga 1004, Największa klęska Bolesława Chrobrego".

Spisek przeciwko Polsce, czyli źródło rozbioru Polski studia i szkice z ery Sasów i Stanisławów

Kazimierz Marian Morawski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Co znajdziemy w książce oprócz wstępu? Omówienie takich oto zagadnień i tematów: Sasi w ogólności, Mocny, Kobiety w życiu Mocnego, orszak Mocnego - loża okrągły stół królewski, dygnitarze niemieccy, królewskie wielkie plany. Permanentne niszczenie Polski i Polaków... Dalej zaś mamy: o intermedium polsko-francuskim, o sekretach królewskich, o alchemikach i filozofach, o wtajemniczeniu ostatniego polskiego króla, o źródle pierwszego rozbioru, o związku grabarzy zajętych mocno przy robocie rozbiorowej. I nieco też z dziejów magii i mistyki rokokowej, jak również i o wielkim mistrzu pierwszej wielkiej loży polskiej, a także o hrabim Cagliostro w Warszawie. Zapewniamy, że książka zasługuje na uwagę, a jej lektura będzie pasjonująca!

Społeczność małych miast południowej Małopolski od końca XVI do końca XVIII wieku

Piotr Miodunka

Społeczności małych miast w okresie ostatnich dwustu lat przedrozbiorowej Rzeczypospolitej nie budziły do tej pory większego, poza regionalistami, zainteresowania historyków. Małe miasta postrzegano najczęściej jako ośrodki podupadłe, zamieszkałe głównie przez rolników. Wnikliwa analiza szerokiej gamy źródeł – setek zapisów metryk ślubów, chrztów i pogrzebów, a także rękopisów i druków: lustracji i inwentarzy, rejestrów podatkowych, wizytacji kościelnych, ksiąg relacji sądów grodzkich, spisów wojskowych – pozwala jednak na skorygowanie takiego obrazu. Głównym punktem odniesienia są trzy niewielkie ośrodki: Pilzno, Przecław i Wojnicz, przedstawione na tle pozostałych miast tej wielkości, położonych na południu historycznej Małopolski. Ustalenia zawarte w książce dotyczą zarówno spraw ogólnych – wielkości zaludnienia, migracji i związków z wiejskim otoczeniem – jak i bardziej szczegółowych: wewnętrznej hierarchii (zwłaszcza związanej ze sprawowaniem władzy) czy sposobów zarobkowania. Wiele uwagi poświęcono także charakterystyce małomieszczańskiej rodziny i cyklowi życia przeciętnego mieszkańca. Książka jest pozycją ze wszech miar wartościową […]. Otrzymujemy bowiem monografię maksymalnie – co podkreślam z naciskiem – wielostronnie źródłową, podejmującą istotne i ciągle aktualne problemy funkcjonowania społeczności małych organizmów miejskich, które, jak dobrze wiemy, dominowały w pejzażu urbanizacyjnym dawnej Rzeczypospolitej szlacheckiej. prof. zw. dr hab. Cezary Kuklo Autor zastosował z powodzeniem jakże pożądane we współczesnej historii społecznej metody mieszane, oparte na ilościowych źródłach metrykalnych i narracyjnych (np. księgi miejskie), tworząc urozmaicony obraz społeczności małych miast południowej Małopolski w długim ciągu dziejowym. dr hab. Mateusz Wyżga Piotr Miodunka – historyk, prawnik, adiunkt w Katedrze Historii Gospodarczej i Społecznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, współautor monografii Pilzna i Wojnicza oraz Ekobiografii Krakowa. Jego zainteresowania badawcze obejmują: historię społeczno-gospodarczą Polski do XIX wieku, demografię historyczną, geografię historyczną i historię środowiskową. "Na podstawie obserwacji miast z terenu południowej Małopolski nie wydaje się słuszne – moim zdaniem – sprowadzanie małych miast do roli swoistych tworów pośrednich między wsiami a miastami. W sposób zasadniczy ich struktura społeczna i ekonomiczna nie różniła się od miast większych. Były to miasta w pełnym tego słowa znaczeniu – tyle że w mniejszej skali. […] Mieszkańcy owych mniejszych ośrodków mieli w pełni świadomość mieszczańskiej kondycji, a także negatywnych i pozytywnych stron swojej pozycji w ramach własnego stanu i całego społeczeństwa. Nie odbiegały one zbytnio od współczesnych różnic między mniejszym a większym miastem." fragment książki

Sportowa Warszawa przed I wojną światową

Łukasz Jabłoński

  Dziś sport skupia uwagę milionów kibiców na całym świecie. Na początku XX wieku był jednak nowością. Przyciągał nie tylko widzów, ale również zapaleńców, gotowych na różne formy aktywności fizycznej. Łukasz Jabłoński pokazuje gwiazdy sportowej Warszawy sprzed I wojny światowej i najpopularniejsze wówczas dyscypliny.   W czasach belle époque sport stawał się częścią rodzącej się wówczas kultury popularnej, obejmującej już nie tylko elity, ale również coraz większe masy zwykłych mieszkańców Polski. Wysiłek fizyczny był sposobem na spędzanie wolnego czasu, dbania o zdrowie, dawał możliwość zyskania sławy. W Warszawie rządzonej przez Rosjan był też okazją do samoorganizacji społeczeństwa i zamanifestowania swoich narodowych dążeń. O sporcie pisała prasa sprawiając, że stał się on elementem codziennego życia warszawian.   W jakich dyscyplinach rywalizowano? Największe emocje budziła nie rozwijająca się dopiero piłka nożna, a wyścigi konne – sport wydawałoby się elitarny, a jednocześnie pobudzający wyobraźnię. Masowo uprawiano wioślarstwo, jazdę na rowerze czy na łyżwach, a także wrotkarstwo i saneczkarstwo. Ogromną popularnością cieszyły się zapasy, a ich mistrz, Stanisław „Zbyszko” Cyganiewicz, był najprawdziwszym celebrytą. Swoje początki miały wówczas również sporty samochodowe i lotnicze – zwłaszcza te ostatnie przyciągały uwagę mieszkańców Warszawy.   „Sportowa Warszawa przed I wojną światową” pokazuje pionierów sportu i czasy, gdy był on dużo bardziej naturalny i nie skomercjalizowany. To właśnie w tej epoce rodziły się fundamenty pod przyszłe wielkie sukcesy sportowe Polaków!   Łukasz Jabłoński – historyk i publicysta. Absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Pasjonat i nauczyciel historii. Interesuje się przeszłością lokalną oraz dziejami XX wieku, a także sportem, filmem, muzyką i podróżami.

Spowiedź Lwa Tołstoja

Marian Morawski

Tołstoj pisał ˝Spowiedź˝ już nie jako literat, ale jako zelator idei religijno-społecznej, która w nim zaświtała. Wyrobiwszy w sobie przekonanie, że literatura beletrystyczna jest złą dla ludzkości, że podział klas społecznych jest złem, Tołstoj złamał swoje złote pióro powieściopisarskie, i przyodziawszy chłopską siermięgę, pracował w polu. Tacy ludzie mogą być illuminatami ale są absolutnie szczerymi. Wobec tych faktów, dziwnie uderza pewne lekceważenie ˝Spowiedzi˝ Tołstojowej przez tych samych literatów, którzy powieści jego pod niebiosa wynoszą. W encyklopediach czyta się po prostu: że powieści Tołstoja są pierwszorzędne, a ˝Spowiedź˝ i następne dzieła ˝zbiorem sofizmów i obskurantyzmu˝; Voguë, który tak po mistrzowsku i con amore powieści jego omawia i ocenia, Spowiedź zbywa słowem politowania. A jednak w tej książce, jak powiedziałem, staje przed nami dusza wielkich rozmiarów, dusza w której nie tylko Rosja się wciela, ale w której się jawi dusza ludzkości, cierpiąca i dobijająca się prawdy. Tym więcej należy się temu dziełu powetować to chwilowe zapoznanie.

Sprawa wschodnia w XVIII wieku. Pierwszy podział Polski i Traktat Kinardżyjski

Albert Sorel

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Ze wstępu autora: Odkąd pokazali się Turcy w Europie, istnieje kwestia wschodnia, odkąd zaś Rosja stała się mocarstwem europejskim, dopomina się ona rozwiązania owej kwestii na swoją korzyść. By stać się mocarstwem europejskim, musiała Rosją liczyć się z Prusami, by rozwiązać sprawę wschodnią, musiała liczyć się z Austrią. Tym to sposobem Prusy, które nie miały bezpośredniego interesu w sprawach wschodnich, powołane były do odgrywania w nich roli przeważającej i tym sposobem, na skutek udziału Austrii we wszystkich ważniejszych przedsięwzięciach Europy nie było żadnej sprawy europejskiej, która by nie wywierała pewnego wpływu na Wschodzie... I w tym miejscu należy zauważyć rzecz bardzo istotną, że pomiędzy Prusami i Austrią a Rosją i Turcją, znajdowała się Polska Polska, która im najwyraźniej bardzo przeszkadzała no może z wyjątkiem Turcji I cos z tym trzeba było zrobić I zrobiono...