Poezja polskiego oświecenia

Praca zbiorowa

Niekwestionowanym mistrzem polskiej poezji oświeceniowej był Ignacy Krasicki, w którego satyrach jak w krzywym zwierciadle odbijał się świat ludzi i obyczajów. Gorzkie prawdy ujmował on w lekkie, sarkastyczne formy, które potęgowały prześmiewczy wydźwięk i jeszcze bardziej skłaniały do refleksji. Obok Krasickiego na uwagę zasługuje także sentymentalna twórczość Franciszka Karpińskiego oraz skandalizujące utwory Tomasza Kajetana Węgierskiego.

Statystyczna ocena znaczenia sektora usług w gospodarce Polski

Agata Szczukocka

Sektor usług ulega wielu przeobrażeniom, a pod wpływem sygnałów płynących z rynku nadal dokonują się w nim zmiany. Zmienia się charakter usług, powstają nowe rodzaje usług między innymi oparte na wysokich technologiach, ale wiele z nich nie ma miejsca bytu. Usługi odgrywają coraz większą rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym. Stanowią dział gospodarki, którego na co dzień w pełni nie doceniamy, ale ten dział zapewnia nam odpowiedni standard życia. Ocena rozwoju rynku usług w Polsce jest zjawiskiem złożonym, na które wpływa wiele różnorodnych czynników, a jednocześnie zależy od zadań każdej jednostki terytorialnej. Badania rozwoju sektora usług wymagają dwukierunkowego podejścia, tzn. analizy zmian znaczenia sektora usług rozumianego jako element trójsektorowej struktury gospodarczej i jego wewnętrznych zmian. Do oceny stopnia rozwoju gospodarki przede wszystkim wykorzystuje się analizy struktur zatrudnienia i wartości dodanej brutto. Analizę zmian strukturalnych można pogłębić, stosując odpowiednie metody ilościowe, które odzwierciedlałyby istotne zmiany dla tendencji rozwojowych sektora usług. Porównanie struktur zatrudnienia i wielkości wartości dodanej brutto w trzech sektorach gospodarki, na tle różnych krajów umożliwia dokonanie oceny stopnia rozwoju sektora usług w Polsce. Pozwala również na określenie dystansu dzielącego słabsze gospodarki od gospodarek państw najbardziej zaawansowanych w rozwoju usług. Rozwój sektora usług oznacza wzrastający jego udział w strukturze zatrudnienia, wartości dodanej i liczbie podmiotów gospodarczych. Celem rozprawy jest przedstawienie przestrzennego zróżnicowania poziomu rozwoju usług w Polsce oraz określenie kierunków zachodzących zmian tego sektora.  

O czym (nie) mówią poeci?

Krystyna Pietrych

Poszukuję tego, co ukryte pod dykcją oficjalną, schowane pod czytelnymi znaczeniami, naruszające sensy nazbyt łatwo uznane za oczywiste i ostateczne. Taki sposób czytania, podważający utrwalone interpretacje i nakazujący podejrzliwie przyglądać się tekstowi, pozwala ujawniać się temu, co sytuuje się na granicy możności wypowiedzenia, co rozszczelnia wierzchnie znaczenia i odtajnia sensy przesłonięte i zagmatwane, nie proponuje jednak w zamian następnego jednoznacznego rozumienia, lecz otwiera proces lekturowych hipotez i niepewności. Tajemnica wiersza, do której staram się dotrzeć (...) sytuuje się na ruchomej i nieostrej granicy pomiędzy tym, co jeszcze daje się wyrazić słowem i tym, co umyka próbom werbalizacji. Dlatego starałam się pochwycić poetyckie sposoby służące do kreowania owego stanu pomiędzy wyrażaniem i niemożnością wyrażenia. Ze Wstępu

Balią przez Amazonkę

Dorota Sumińska

Najbardziej znana polska doktor weterynarii w podróży po egzotycznej Amazonii. Osobiste wspomnienia z podróży, barwny reportaż czy może niecodzienny przewodnik po Amazonii? Z pewnością każdy z tych elementów znajdziemy w najnowszej książce Doroty Sumińskiej, która odbyła wyprawę w kolejne egzotyczne miejsce, tym razem do Kolumbii, Peru i Brazylii. Razem z autorką zasłuchujemy się w dziwy zachwycającego świata wiecznie żywej dżungli. Często niebezpieczne i zawsze pouczające spotkania ze światem egzotycznych zwierząt dają asumpt do snucia opowieści o przyrodzie, losie zwierząt i wpływie człowieka na środowisko naturalne. W książce znajdujemy bogatą i trafną refleksję na temat ekosystemu, zagrożonych gatunków, ale i przemian w mentalności człowieka wielkiej cywilizacji, który niegdyś podbił dzikie tereny Amazonki, a dziś czyni z nich obiekt nachalnej turystycznej ciekawości. Różowe delfiny, małpy wełniaki, białe nietoperze, tukany, anakondy i jaguary oraz mnóstwo innych rzadkich zwierząt wypełnia niemal każdą stronę książki. Jednak Balią przez Amazonkę to nie tylko relacja z wyprawy miłośniczki zwierząt, ale także zachwycający reportaż o kulturze potomków Indian. Sumińska analizuje wyjątkowo wysoką pozycję kobiety w społeczeństwie kolumbijskim. Przedstawia obraz odważnej, przedsiębiorczej i ambitnej kobiety, która zna własną wartość i nie boi się bycia silną. Sumińska porywa plastycznością opowieści, dreszczykiem emocji, który nierzadko towarzyszy jej i czytelnikowi oczekującemu kolejnego spotkania z nietoperzem-wampirem lub kajmanem. Dodatkowo co rusz zachwyca nas niebywałą wiedzą dotycząca gatunków zwierząt, ich zwyczajów, którą dzieli się z czytelnikiem w sposób anegdotyczny, nienachlany, a przede wszystkim ciekawy.

Pod klątwą. Społeczny portret pogromu kieleckiego (tom 1)

prof. Joanna Tokarska-Bakir

Uwaga! E-book w wersji uproszczonej. Linki do przypisów są nieaktywne. Pogrom kielecki wciąż stanowi ważny przedmiot debaty publicznej w Polsce. Dotyczyły go dwa śledztwa, prowadzone przez polskie władze powojenne. W pierwszym, które władze komunistyczne rozpoczęły natychmiast po masakrze, usiłowano dowieść, że była ona akcją zbrojnego podziemia. Pod koniec dochodzenia drugiego, prowadzonego po roku 1989, forsowano przede wszystkim hipotezę, że przyczyną pogromu była ubecka prowokacja. Niniejsza książka, oparta na rozległej kwerendzie w Instytucie Pamięci Narodowej w latach 2013-2017 i innych archiwach, stanowi szczegółowy audyt obu tych postępowań. Było to również możliwe, ponieważ po śmierci Michała Chęcińskiego, świadka w śledztwie z lat 90., który był zwolennikiem tezy o radzieckiej prowokacji, autorce książki udostępniono jego archiwum domowe. "Pod klątwą. Portret społeczny pogromu kieleckiego" to mikrohistoryczny fresk, odsłaniający wiele zupełnie nieznanych aspektów pogromu. Książka stawia sobie dwa główne cele. Zadaniem tomu pierwszego, zawierającego szczegółową analizę pogromu, jest prezentacja społecznego kontekstu, w którym stał się on możliwy: nastrojów, przekonań, światopoglądów, ścierających się w kieleckim życiu codziennym w drugim roku po wojnie. Celem tomu drugiego było skompletowanie najważniejszych źródeł dokumentujących to zdarzenie, w tym wielu niepublikowanych zeznań Żydów ocalałych z pogromu. Pozwoliły one na zrekonstruowanie doświadczenia ofiar oblężonych w domu przy ul. Planty 7. W dalszej perspektywie zgromadzona w tomie dokumentacja umożliwiła skorygowanie dotychczasowych list ofiar, z których aż 17 pozostało bez identyfikacji. Przyczynkiem do fenomenu świadectwa jest też zestawienie zeznań sprawców i ofiar, które dzieli pięć dekad pomiędzy śledztwami. Dzieki protokołom przesłuchań z lat czterdziestych i dziewięćdziesiątych, dokumentom osobistym, prasowym i notarialnym, w książce zarysowano sylwetki osób składających się - z jednej strony - na kielecki tłum pogromowy, z drugiej na ówczesne instytucje władzy (Milicja Obywatelska, Wojsko Polskie, Urząd Bezpieczeństwa, Urząd Wojewódzki). Instytucje te, rekrutujące się z tego samego społeczeństwa, którego bezpieczeństwa strzegły, nie tylko nie opanowały krytycznej sytuacji, ale same włączyły się do pogromu. Analiza biografii aktorów zdarzenia odsłania zupełnie nieznaną nieideologiczną historię Polski oglądaną z perspektywy Kielc.

Znikopis

Urszula Kozioł

Znikopis, najnowszy tom wierszy Urszuli Kozioł, jest kontynuacją i dopełnieniem wydanych w 2016 roku Ucieczek. Poetka znów zadziwia mistrzostwem, łącząc w spójną całość wiersze o skrajnie różnorodnych formach od urzekających, pozornie naiwnych piosnek, po zgliszcza rozdartych fraz, i bogatej tematyce od podszytych felietonowym sarkazmem obserwacji społecznych, po rozdzierające wołanie skierowane w zaświaty. Zadziwiające jest to, że przy całym dramatyzmie poetka potrafi bawić się formą, nie stroni od lirycznego żartu i kokieterii, igra tematem ostatecznym jakby przymierzała kostiumy, próbowała ról.

Współczesne badania w naukach ekonomicznych (red.) Waldemar Aspadarec, Ireneusz Miciuła

Łukasz Chaba, Dawid Chaba, Grzegorz Lesiak, Dorota Okseniuk, ...

 Monografia „Współczesne badania w naukach ekonomicznych” jest efektem badań wielu autorów z różnych ośrodków akademickich, których głównym celem w przedstawionych  rozdziałach jest dostarczenie wiedzy, metod i rekomendacji dla rozwiązywania aktualnych wyzwań w naukach ekonomicznych, od analizy wieloparadygmatyczności ekonomii jako  nauki i jej roli do efektywności w zarządzaniu organizacjami publicznymi i prywatnymi.  Celem nauki jest gromadzenie wiedzy w celu zrozumienia świata. Przez lata wypracowano standardy posługiwania się nauką w postaci określonych procedur i reguł zmierzających do zobiektywizowania sposobu tworzenia teorii.  Okazuje się, że współcześnie prowadzone badania naukowe w naukach ekonomicznych pozwalają na zapamiętanie podstawowych wzorców, aspiracji i określonych działań najlepszego, najefektywniejszego wykorzystania wszystkich zasobów. W wielu przypadkach badania te pozwalają odnieść się do sfery biznesowej. Już dzisiaj biznesowe spojrzenie na świat poparte badaniami jest bardzo wskazane, co umożliwia przedsiębiorstwom i administracji publicznej wykorzystywać, a w zasadzie bazować na wiedzy naukowców. W ramach koncepcji nowoczesnego zarządzania z jednej strony zaleca się wdrażanie takich instrumentów zarządzania organizacjami publicznymi, aby eliminować nieefektywną alokację publicznych zasobów i dostarczać dobra lub usługi publiczne w bardziej efektywny sposób, a z drugiej strony zaleca się, aby korzyści płynące z optymalnego zarządzania zasobami były dostępne w sferze publicznej. Hybrydowe połączenie głównych zalet z zarządzania, zarówno w formie publicznej, jak i prywatnej spowodowało konieczność zmiany zasad funkcjonowania i zarządzania tymi organizacjami w kierunku poprawy jakości i dostępności usług oraz optymalnego wykorzystania zasobów. Takie połączenie w swoiste partnerstwo publiczno-prywatne, dwóch odmiennych pod wieloma względami sektorów, umożliwia lepsze wykonywanie zadań,  a dodatkowo dostarcza wiedzy, umiejętności i narzędzi do efektywnego zarządzania organizacją. Jednak współcześnie rozwijająca się forma zarządzania organizacjami w przestrzeni publiczno-prywatnej wymaga rozwiązywania wielu skomplikowanych problemów.  W niniejszej monografii autorzy w poszczególnych rozdziałach przedstawili zarówno teoretyczne, jak i praktyczne odniesienie do współczesnej problematyki nauk ekonomicznych, gdzie wspólnym obszarem zainteresowań jest efektywne zarządzanie zasobami. Współczesne organizacje stanęły w obliczu nowych realiów gospodarowania, co zmodyfikowało  sposób zarządzania i podejście menedżera, zarówno do dynamicznie zmieniającego się otoczenia, jak i do coraz bardziej zmieniających się struktur wewnętrznych, dlatego dobór tematyki nawiązuje także do przyszłych problemów społeczno-gospodarczych. Globalizacja zmusza podmioty gospodarcze do modyfikacji dotychczas wykorzystywanych koncepcji zarządzania lub utworzenie jej na nowo, według obowiązujących norm, zasad, a nawet trendów na rynku. W ramach interdyscyplinarnych badań naukowych ukazanych w monografii szczególną uwagę zwrócono na problematykę paradygmatu i roli ekonomii we współczesnym świecie, efektywnego zarządzania w ramach organizacji publicznych i prywatnych oraz perspektyw rozwoju w systemie społeczno-gospodarczym.  Jako redaktorzy niniejszej monografii mamy nadzieję, że wiele przedstawionych zagadnień będzie motywowało czytelnika do zainteresowania się poruszaną tematyką, co przełoży się na podjęcie własnych dociekań i nowych rozwiązań omówionych problemów badawczych w naukach ekonomicznych.

Notatki z getta łódzkiego 1941-1944

Józef Zelkowicz

Książka została przygotowana na podstawie rękopisu w języku żydowskim przechowywanego w Archiwum ŻIH w Warszawie. Jego uzupełnieniem jest maszynopis reportażu z akcji deportacyjnej do ośrodka zagłady w Chełmie nad Nerem (tzw. szpery).   Człowieku, wyjdź na ulicę, przypatrz się, napełnij nozdrza bezwiedną trwogą niemowląt skazanych na rzeź. Bądź silny, nie płacz! Bądź silny, niech nie drży twe serce, tak byś mógł jasno i logicznie opisać choć najdrobniejszą cząstkę tego, co się wydarzyło w getcie w pierwszych dniach września roku 1942!... Biegną matki ulicami. Jedna noga obuta, druga bosa, włosy wpół uczesane, a wpół rozczochrane, opadła z pleców chustka wlecze się po ziemi. Wciąż trzymają w ramionach swoje dzieci i wciąż mogą je mocno tulić do wynędzniałej piersi, wciąż mogą całować ich jaśniejące twarzyczki i oczy. Jednak co będzie jutro, co będzie za godzinę? Mówi się, że jeszcze dziś zabierze się dzieci rodzicom. Mówi się, że już w poniedziałek będą wysłane, wysłane – dokąd?! W poniedziałek wysłane, dziś odebrane. Tymczasem teraz, w tym momencie matki jeszcze trzymają dzieci w ramionach. Teraz dałyby dziecku wszystko, wszystko, co najlepsze – ostatni kęs chleba. Wszystko, co mają najdroższego... Dziś dziecko nie musi spłakane czekać godzinami, aż rodzice postanowią, że można mu teraz dać kawałek z jego 25-gramowej porcji. Dziś zapytają dziecko: „Może, kochaneczku, chcesz teraz chlebka?”... I to nie będzie kromka taka jak zawsze, sucha i bez smaku, ale, jeśli tylko zostało troszkę, to posmarowana margaryną... posypana cukrem, jeśli jest w domu, bo getto żyje dziś bez rachunku, dziś się tu nie waży ani nie mierzy. Józef Zelkowicz, Tamte straszne dni