"Nowa Biblioteka. New Library. Usługi, Technologie Informacyjne i Media" 2016, nr 4 (23): Historia książki dla dzieci i młodzieży

red. Irena Socha, red. Izabela Swoboda

Ostatni w roku 2016 numer „Nowej Biblioteki” (czwarty, kolejny 23) pod redakcją Ireny Sochy poświęcony jest różnorodnym zagadnieniom historii książki dla dzieci i młodzieży od połowy wieku XIX po współczesność. Uzupełnia pewną lukę dotychczasowych badań poświęconych w większości dziejom książki literackiej dla młodego odbiorcy. W tomie znajdujemy bowiem artykuły odnoszące się do książki użytkowej z drugiej połowy XIX i początku XX wieku, pełniącej istotne funkcje kształtowania wzorów postaw i zachowań kulturalnych: w odniesieniu do gier i zabaw zespołowych i indywidualnych (Izabella Szafranalias-Szafrańska), śpiewu szkolnego i towarzyskiego (Mirela Kluczniok), repertuarów lektury szkolnej i spontanicznej (Bożena Wałek), zachowań czytelniczych odzwierciedlanych również w malarstwie obyczajowym (Katarzyna Krupka-Jedynak). Kilka innych tekstów podejmuje różne aspekty uwarunkowań recepcji książki dziecięcej: wydawniczych - autorki powieści Tajemniczego ogrodu F. H. Burnett  (Anna Gwadera); politycznych - w latach sterowanego ideologicznie pisarstwa lat 50. (Marta Nadolna-Tłuczykont); zależnych od cech gatunkowych i wychowawczych tekstu, na przykładzie powieści Adama Bahdaja (Adrian Uljasz). Aktualny i poznawczo wartościowy jest również obszerny dział Materiałów, Sprawozdań, jak też Recenzje i omówienia nowości wydawniczych, nie tylko z zakresu książki dziecięcej.

Fightin Fool

Max Brand

Two gunslingers known as Jingo and the Parson form a two-man army in Tower Creek to deal with the dangerous Rankin brothers in a conflict over a dishonest poker game. Wally Rankin, a gambler, is one of the players and because he is losing to Jingo, resorts to marking the cards. Jingo spots the action and accuses Wally Rankin of cheating. In the ensuing gun fight, Wally is shot in both shoulders. Subsequently, the sheriff advices Jingo that Wallys older brother will probably be hunting for him. A game of cat and mouse begins. One of many recommended westerns by Frederick Schiller Faust.

The Millionaire Baby

Anna Katharine Green

Was the little girl, who appears to have been everybodys darling, kidnapped for money? Nobody comes forward asking for a ransom. Did she sneak down to the river and drown? In The Millionaire Baby, a young detective Mr. Trevitt has more than one reason for desperately wanting to solve the mysterious case of little Gwendolen, a millionaires daughter who missed since the afternoon of August the 16th from right under the nose of her nurse. Our detective soon meets the widow living next door, a close friend of the bereft mother. Something does not quite add up with neither mother nor neighbor but then there are several other characters offering clues. Or are they red herrings?

Dizajn w kontekście estetyki. Jego początki, przeobrażenia i konotacje

Alicja Głutkowska-Polniak

Termin „dizajn”, dziś powszechnie używany, mimo że jest niejednoznaczny i wielowymiarowy, to nie na tyle, by odmawiać mu jakiejkolwiek użyteczności poznawczej. W ogólnej odsłonie dizajn odnosi się do współczesności, ujawniając zależności pomiędzy produkcją, konsumpcją i kulturą. Jako wyodrębniony typ działań i praktyk, realizujący wartości społecznej świadomości estetycznej, prężnie funkcjonuje w dzisiejszym świecie. Książka ta ma na celu ukazanie kategorii dizajnu w szerokim kontekście kulturowym, ze zwróceniem szczególnej uwagi na ewolucję tego pojęcia w XX wieku. Analiza tego bogatego w różnorakie konotacje zjawiska rozpoczyna się u progu XX wieku w Europie, kiedy to poniekąd dochodzi do wyodrębnienia się tej dyscypliny z obszaru działań artystycznych (Bauhaus, De Stijl), kończy zaś na współczesności. Droga wiedzie poprzez problematykę powiązaną ściśle z rozwojem techniki i estetyki, ale wyłącznie w aspekcie życia i funkcjonowania człowieka. Dizajn jest bowiem zawsze związany z człowiekiem jako podmiotem (twórcą i odbiorcą) oraz przedmiotem, który tenże użytkuje. Jako taki niesie w sobie zatem całe bogactwo różnorodnych ideologii i wartości społeczno-kulturowych, które odzwierciedla w związku z życiem człowieka. W tym znaczeniu dizajn to także odbicie stylu tegoż życia, szczególnie w dobie estetyzacji rzeczywistości. Dizajn jako ścisły związek sztuki, techniki i życia wymyka się wszelkim definicjom, nie można też jednoznacznie sprowadzić tego zjawiska do konkretnych teorii estetycznych. Odwołując się do Petera Bürgera, można przyjąć, że dizajn to sztuka, która zatraciła się w praktyce życiowej, a tracąc do niej dystans, przestała funkcjonować stricte jako sztuka, stając się nowym obszarem poszukiwań i eksperymentów. Dlatego estetyka implicite, o której pisał Władysław Tatarkiewicz, przeniesiona na grunt dizajnu: czerpiąca z praktyki dizajnerów, zawarta w przedmiotach/obiektach/produktach użytkowych, w myśli krytycznej oraz w gustach i smaku danego okresu, wydaje się najbardziej optymalną formą estetycznej analizy tego zjawiska. Taka też analiza jest priorytetem tej pracy, chronologiczny aspekt czasowy zaś pomaga powiązać dizajn z (estetycznym) funkcjonowaniem człowieka od modernistycznych początków XX wieku, poprzez powojenne zmiany i postmodernistyczne rozprężenie estetyczne.

The Invaders and Other Stories

Leo Tolstoy

A fantastic collection of stories written by the master Leo Tolstoy himself. The war of Russia with foreign invaders is depicted in the novel as a peoples war, fair. The people defended their national independence, their historical right to decide their own destinies.

Węzeł kurdyjski

Maria Giedz

Książka jest poświęcona Kurdom, 25-milionowej społeczności, zamieszkującej górzyste pogranicza kilku krajów: Armenii, Iranu, Iraku, Turcji i Syrii. Kurdowie należą do ludów indoeuropejskich, posługują się własnym językiem, mają własną kulturę i tradycję. Ich konsolidacji nie sprzyja jednak złożona sytuacja polityczno-kulturowa: pięć państw, trzy alfabety i dwie religie oraz wiele partii i ugrupowań politycznych, często nawzajem się zwalczających. Jest to naród silny, dumny, z zawziętością walczący o swą tożsamość, o prawo do życia. Ich historia pod wieloma względami przypomina naszą - polską. Książka stanowi relacją z pobytu w Kurdystanie tureckim i irackim. Autorka była naocznym świadkiem rozgrywającej się wiosną 1991 roku kurdyjskiej tragedii, jako jeden z nielicznych dziennikarzy i jedyna osoba z Polski, której udało się dotrzeć w rejon wojny północnego Iraku. Razem z Kurdami mieszkała, wędrowała do obozów dla uchodźców, a potem do kolejnych miejsc przesiedlenia. Żyła ich tragediami, smutkiem, radością, ich nienormalną codziennością.

Poezja Młodej Polski. Wybór

Praca zbiorowa

Wybór wierszy wybitnych twórców młodopolskich, m.in. Jana Kasprowicza, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Bolesława Leśmiana, Tadeusza Boya-Żeleńskiego czy Tadeusza Micińskiego. Młoda Polska to po długim okresie pozytywistycznej niechęci do poezji epoka wielkiego do niej powrotu. Moderniści opowiadali się za poezją niezaangażowaną społecznie za sztuką dla sztuki, kultem piękna i duchowości. Poeci przełomu XIX i XX w. dawali także wyraz znużeniu i rozczarowaniu, które przytłaczały nie tylko ich samych, lecz także większą część społeczeństwa fin de siecleu. Ich przejmująca, pełna niepokoju poezja stała się dokumentem choroby wieku, kryzysu wartości i ideałów. Wyrażała zniechęcenie brzydotą świata i brak wiary w kulturę europejską.

50 obiadów za 10 złotych

Marta Szydłowska

Czy możliwe jest przygotowanie obiadu dla dwóch, a nawet trzech osób za jedyne 10 złotych? Okazuje się, że tak i wcale nie jest to obiad ubogi i bez smaku. Prezentowana książka to zbiór 50 pomysłów na domowe posiłki, z których każdy będzie kosztował nie więcej niż 10 złotych.