Purusza Atman Tao Sin. Wokół problematyki podmiotu w tradycjach filozoficznych Wschodu

Ołena Łucyszyna, Maciej St. Zięba

W ramach niniejszej pracy przyjrzymy się, jak pojmują podmiot różni myśliciele dwóch cywilizacji orientalnych: indyjskiej i dalekowschodniej. Przewodnikiem naszym będą terminy kluczowe występujące w tytule książki, zaczerpnięte z ich dzieł. Dla cywilizacji indyjskiej będą nimi 'purusza' osoba, człowiek oraz 'atman' się, ja, duch; dla cywilizacji dalekowschodniej 'tao', czyli droga, oraz 'sin' serce, umysł. Artykuły zostały ułożone w taki sposób, by ukazać rozwój wskazanych pojęć oraz uchwycić toczące się wokół nich debaty. Zwłaszcza debata buddyzmu z różnymi szkołami i nurtami ortodoksyjnej myśli bramińskiej oraz debata buddyzmu i taoizmu ze szkołami konfucjańskimi na Dalekim Wschodzie przyczyniły się do rozwoju wschodnich pojęć podmiotowości (drugi i trzeci rozdział książki). Współczesny rozwój tych pojęć odbywa się już w kontakcie z myślą zachodnią (trzeci rozdział pracy).

Parowóz

Władysław Syrokomla

Władysław Syrokomla Wybryki dobrego humoru Parowóz Ej zimne ludziska, Germany, Brytany, Sklecili parowóz z żelaza kowany, Popchnęli go siłą ukropu i węgli, I myślą, że wielkiéj mądrości dosięgli. I jeszcze się jakieś Niemczysko mozoli, I jeszcze złorzeczy, że jedzie powoli. Nas tutaj na Litwie odległość nie nuży, Odkryliśmy sposób pośpiesznej podróży Bez pary, jesienią, przez drogi popsute, Przelecieć trzy mile za jedną minutę, Nie ważneż odkrycie? O zimni wy ludzi... Władysław Syrokomla Ur. 29 września 1823 w Smolhowie na Białorusi Zm. 15 września 1862 w Wilnie Najważniejsze dzieła: Margier, Urodzony Jan Dęboróg, Kasper Kaliński (Obrona Olsztyna), Janko Cmentarnik, Wielki Czwartek, Żywot poczciwego człowieka, Nagrobek obywatelowi; Chatka w lesie; Melodie z domu obłąkanych (zbiór poezji); Wycieczki po Litwie w promieniach od Wilna; Podróż swojaka po swojszczyźnie. Właśc. Ludwik Władysław Kondratowicz, pseudonim artystyczny utworzył z drugiego imienia i nazwy herbu rodzinnego. Poeta, pisarz i tłumacz doby romantyzmu. Był piewcą swojskości (przeciwny emigracji), idei demokratycznych (lecz nie rewolucyjnych), ludowości i rdzennej kultury litewskiej. Nazywał siebie ,,lirnikiem wioskowym" (tytuł jednego z wierszy), piszącym dla ,,braci w siermiędze i braci w kapocie". Jego styl cechuje programowa prostota języka, humor, niekiedy ironia (np. w nawiązaniach do sielankowych opisów życia na wsi). Solidaryzował się z egzystencją chłopów i drobnej szlachty, krytykował egoizm ziemiaństwa. Jego poglądy na współczesne mu tematy społeczne wyrażają m.in. wiersze Hulaj dusza! i Wyzwolenie włościan. Ważnym dokonaniem Syrokomli są przekłady łacińskojęzycznej literatury staropolskiej, m.in. Jana Kochanowskiego, Klemensa Janickiego, Sebastiana Klonowicza czy Macieja Kazimierza Sarbiewskiego - w pracy tej celem było przybliżenie rodakom spuścizny kultury polskiej. Ponadto tłumaczył również współczesną poezję rosyjską i ukraińską (Rylejewa, Lermontowa, Niekrasowa, Szewczenki), a nawet wielkich romantyków niemieckich (Króla Olch Goethego, liryki Heinego), te jednak przekłady nie są wierne i służyły raczej Syrokomli dla wyrażenia cudzym słowem tego, czego sam, w warunkach rosyjskiej cenzury, nie mógł pisać. Cieszył się popularnością w całym kraju, nie tylko na rodzinnej Litwie i Białorusi, ale również w Warszawie, Krakowie i w Wielkopolsce, gdzie w latach 50. przyjmowano go bardzo uroczyście. Ostatnie lata niedługiego życia Syrokomli naznaczył cień zbliżającego się powstania styczniowego. W 1861 r. wracając do Wilna z Warszawy, gdzie brał udział w manifestacjach patriotycznych (po części jako współpracownik ,,Kuriera Wileńskiego"), został aresztowany i uwięziony, a następnie osadzony przymusowo w Borejkowszczyźnie. Tam stworzył niezwykle dojrzałe liryki zebrane później w zbiorze Poezja ostatniej godziny (wyd. 1862, obejmują m.in. Melodie z domu obłąkanych). Dzięki usilnym staraniom przyjaciół zezwolono na jego powrót do Wilna na kilka miesięcy przed śmiercią. Został tam pochowany na cmentarzu na Rossie, a jego pogrzeb zgromadził tłumy i sam stał się demonstracją patriotyczną doby przedpowstaniowej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Informatyka w biznesie 2022 [DEBIUTY STUDENCKI]

Helena Dudycz

Niniejszy zeszyt stanowi pierwszy zbiór tekstów przygotowanych przez studentów Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, którego tematem przewodnim jest informatyka w biznesie. Artykuły mają wysoki poziom merytoryczny. Zawierają one, co należy podkreślić, dobrze metodycznie opisane badania empiryczne. Na uwagę zasługuje aktualność podejmowanych przez studentów różnych wątków i zagadnień badawczych, interesujących z punktu widzenia zarówno teoretycznego, jak i praktycznego. Dotyczą one różnorodnych obszarów związanych z zastosowaniem metod, technologii i rozwiązań z szeroko rozumianej informatyki w biznesie.

Wysokie okno

Raymond Chandler

Słabi nie mają szans. Ubodzy, z prowincji, trafiają do wielkiego miasta, gdzie łatwo padają ofiarą ludzi bogatych, możnych, pozbawionych uczuć. A zaczyna się od skradzionej monety. Philip Marlowe ma ją odzyskać. Dzięki temu wchodzi w świat przesycony niewypowiedzianymi groźbami, znużeniem, słabością i siłą. I robi co może, żeby ocalić niewinną osobę. Chandler to mistrz nastroju i języka. Nikt, tak jak on, nie potrafi w jednym zdaniu opisać istoty rzeczy. Od chropawych zawołań mieszkańców przemysłowych przedmieść po mdło gładkie słówka bogatych próżniaków - wszystkie tony i rejestry brzmią prawdziwie. Po raz pierwszy możemy je docenić dzięki nowemu tłumaczeniu Bartosza Czartoryskiego!

Nagrobek Stanisławowi Grzepskiemu

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Fraszki, Fraszki dodane Nagrobek Stanisławowi Grzepskiemu To miejsce, w którym ciało twoje pochowano, Godna rzecz, Grzepski, aby łzami obmywano. Nauka, cnota, rozum i postępki święte Tam z tobą w ten grób za raz z pośrodka nas wzięte. Świat, jesliże dobrze znał te przymioty w tobie, Mógłby nie rok ani dwa czerni... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Wiersze wybrane

Krzysztof Kamil Baczyński

Klasyka literatury w nowej edycji to znakomity pretekst, by powrócić do dzieł wybitnych i ważnych – przypomnieć je sobie, przeżyć i zinterpretować na nowo lub odkryć, czytając po raz pierwszy. Seria obejmuje arcydzieła polskiej i światowej literatury pięknej – utwory, które mimo upływu lat wciąż zachwycają, intrygują, wzruszają i skłaniają do refleksji.

Krakowskie silvae rerum - szkice o ludziach

Ewa Danowska

Niniejszy "las różności" zawiera szkice poświęcone nietuzinkowym osobom, żyjącym w stołecznym mieście Krakowie od XVIII do połowy XX wieku. W subiektywnym wyborze przedstawieni zostali artyści, literaci, uczeni, lekarze, przedsiębiorcy, duchowni, społecznicy i politycy oraz kilka arcywyjątkowych dam - w swej epoce ludzie znani i rozpoznawalni nie tylko w tym mieście. Wiele z tych osób zasłynęło dzięki swej działalności i zasługom, ale nieliczni znają ich nietuzinkowe charaktery, zamiłowania, ciekawostki z ich życia, sensacje, skandale czy dziwactwa. Mam nadzieję, że nie tylko dla miłośników dziejów Krakowa, ale dla każdego, kto sięgnie po tę książkę, osoby występujące na kartach poważnych historycznych opracowań i bohaterowie nazw ulic naszego miasta nie będą już tak posągowi lub anonimowi. Ewa Danowska Ewa Danowska - historyk, dr hab. Autorka czterech książek, ponad 160 artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych i opracowaniach zbiorowych, a także ponad 120 artykułów popularnonaukowych ukazujących się głównie w miesięcznikach "Kraków" i "Mówią wieki". Członek Towarzystwa do Badań nad Wiekiem Osiemnastym, a przed opuszczeniem Krakowa na rzecz Bochni - Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa. Emerytowana kierowniczka Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN, od 2020 r. prof. nadzw. w Tarnowskiej Szkole Wyższej - Akademii Nauk Stosowanych.

Od opiekuńczości do pomocniczości. Z perspektywy polityki społecznej

Joanna Lustig, Marian Mitręga, Natalia Stępień-Lampa

W pracy podjęto problematykę polityki społecznej w kontekście dwóch zasad organizujących myślenie o tej dyscyplinie – zasady opiekuńczości i pomocniczości. Monografia ma charakter teoretyczno-praktyczny, bowiem zawarte w niej rozważania dotyczą zarówno teorii polityki społecznej, jak i praktyki tej działalności w Polsce. Rola polityki społecznej we współczesnym świecie nieustannie rośnie, co wynika m.in. ze zmian demograficznych, powstawania nowych problemów społecznych czy też intensyfikacji tych występujących już w przeszłości. Ponadto dyscyplina ta podlega również licznym przeobrażeniom, tak jak zmienia się katalog kwestii priorytetowych czy też sposób myślenia na temat socjalnej interwencji w sferę społeczną. Z tego też względu szczególnie istotne jest podejmowanie nieustannych studiów nad polityką społeczną, co też stanowi intencję autorów pracy. Monografia składa się z trzech rozdziałów. W pierwszym z nich charakteryzowano doktryny, tendencje, wybrane interakcje w polityce społecznej. Drugi zawiera kwestie związane z pomocą społeczną. Z kolei trzeci wypełniają treści z zakresu współpracy administracji publicznej z sektorem obywatelskim. Publikacja adresowana jest do osób zainteresowanych materią polityki społecznej, decydentów politycznych, w tym szczególności przedstawicieli władz samorządowych, a także instytucji II i III sektora.   Joanna Lustig, doktor nauk humanistycznych, polityk społeczny, nauczyciel akademicki. Od 1995 roku zatrudniona w Zakładzie Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej.   Zainteresowania badawcze: polityka społeczna, współpraca organów administracji publicznej z podmiotami III sektora w Polsce, tworzenie, finansowanie oraz działalność podmiotów gospodarki społecznej w Polsce.   Wybrane publikacje: J. Lustig: Pojęcie, granice i mierniki ubóstwa. „Auxilium Sociale – Wsparcie Społeczne” (1999), Nr 3/4. J. Lustig: Świadczenia pomocy społecznej na rzecz osób niepełnosprawnych. „Polityka Społeczna” (2001), Nr 4. J. Lustig: Ubóstwo i jego pomiar. W: Polityka społeczna. Teksty źródłowe. Wybór i opracowanie L. Dziewięcka-Bokun, K. Zamorska. (Wrocław 2003). J. Lustig: Ochrona i upowszechnianie praw dziecka oraz rozwiązywanie problemów dzieci i młodzieży obszarami wsparcia w Programie Operacyjnym Fundusz Inicjatyw Obywatelskich na lata 2009-2013. Realizacja projektów w roku 2009. W: Pokolenie wygranych? Trzecia część badań nad sytuacją dzieci i młodzieży w procesie transformacji. Red. nauk. J. Sztumski. (Katowice 2012). P. Grzywna, J. Lustig, M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa: Wybrane problemy polityki społecznej. (Katowice 2016). [06.04.2017] Marian Mitręga, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Kierownik Zakładu Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej.   Zainteresowania badawcze: problematyka demografii, restrukturyzacja górnictwa węgla kamiennego, polityka rynku pracy, polityka senioralna.   Wybrane publikacje: M. Mitręga: Demografia społeczna. (Katowice 1995). M. Mitręga: Restrukturyzacja umiejscowiona. Socjalne i regionalne aspekty przemian w górnictwie węgla kamiennego. (Katowice 2001). M. Mitręga (red.): Społeczna, ekonomiczna i polityczna tożsamość państw europejskich. (Katowice 2011). M. Mitręga: Restrukturyzacja-między teorią a praktyką. W: Śląsk – Polska – Europa – Świat. Red. K. Mieroszewski, M. Stolarczyk. (Katowice 2013). M. Mitręga, P. Grzywna: Bezpieczeństwo społeczne seniorów w Polsce: wybrane aspekty teorii i praktyki. W: Realność złego starzenia się. Poza polityczną i społeczną powinnością. Red. nauk. L. Buliński. (Toruń 2015). [22.11.2016] Natalia Stępień-Lampa, doktor nauk społecznych. Od 2009 roku zatrudniona w Zakładzie Polityki Społecznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Członek Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej. Skarbnik Towarzystwa Inicjatyw Naukowych. Redaktor tematyczny z zakresu polityki społecznej w Zespole Redakcyjnym czasopisma naukowego ,,Studia Politicae Universitatis Silesiensis”.   Zainteresowania badwcze: związane z problematyką wyrównywania szans edukacyjnych, polityką edukacyjną, zjawiskiem ubóstwa, w tym jego przestrzennej koncentracji.   Wybrane publikacje: N. Stępień: Bierność czy aktywność społeczna i edukacyjna osób starszych w Polsce. W: Realność złego starzenia się. Poza polityczną i społeczną powinnością. Red. nauk. L. Buliński. (Toruń 2015). N. Stępień-Lampa: O polityce edukacyjnej i wyrównywaniu szans edukacyjnych w Polsce po 1989 roku. W: Polityka społeczna w zmieniającej się rzeczywistości. Red. K. Chaczko, M. Stanek. (Katowice 2016). N. Stępień-Lampa: Polityka wyrównywania szans edukacyjnych w III RP. (Katowice 2016). N. Stępień-Lampa: Szanse edukacyjne dzieci i młodzieży z obszarów wielkomiejskiej biedy w Siemianowicach Śląskich. (Katowice 2016). P. Grzywna, J. Lustig, M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa: Wybrane problemy polityki społecznej. (Katowice 2016). M. Mitręga, N. Stępień-Lampa, B. Zasępa, P. Grzywna: Social Reforms in Poland in the Transformation Period. W: Democratisation Processes in Poland and Slovenia. Comparative Study. (Maribor 2016). [06.04.2017]