Refleksja

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Refleksja Tam, gdy pomyślę, że się spotkać mamy,  wstąpiwszy w wiecznej Tajemnicy bramy,  my, cośmy w krótkiej wspólnej życia chwili  kochali siebie lub nienawidzili:  niczym mi zda się, prochem, wobec niemej  martwoty śmierci, wszystko, co czujemy.    Tam, jeśli spotkam pomiędzy smętnemi  marami — ludzi, których tu na ziemi  nienawidziłem niegdyś, lub kochałem:  czyliż ich sobie umarły przypomnę? [...]Kazimierz Przerwa-Tetmajer Ur. 12 lutego 1865 w Ludźmierzu Zm. 18 stycznia 1940 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Na Skalnym Podhalu (1910), Legenda Tatr (1912); wiersze: Eviva l'arte; Hymn do Nirwany; Koniec wieku XIX; Prometeusz; Lubię, kiedy kobieta; Widok ze Świnicy do Doliny Wierchcichej; Pieśń o Jaśku zbójniku; List Hanusi. Poeta, jeden z czołowych przedstawicieli polskiego modernizmu (Młodej Polski); spośród jego obfitej twórczości poetyckiej najistotniejsze dla historii literatury pozostają wiersze z drugiej (1894), trzeciej (1898) i czwartej (1900) serii Poezji, oddające ducha dziewiętnastowiecznego dekadentyzmu, pesymizmu egzystencjalnego, a także fascynacji myślą Schopenhauera i Nietzschego oraz mitologią i filozofią indyjską, które właściwe było pokoleniu Tetmajera, szczególnie młodopolskiej bohemie. Tetmajer zasłynął ponadto jako autor śmiałych erotyków, a także piewca górskiej przyrody Tatr i popularyzator folkloru podhalańskiego; pisał również dramaty (Zawisza Czarny, Rewolucja, Judasz), nowele i powieści (Ksiądz Piotr; Na Skalnym Podhalu; Legenda Tatr; Z wielkiego domu; Panna Mery). Był przyrodnim bratem Włodzimierza Tetmajera, stanowił prototyp postaci Poety z Wesela Wyspiańskiego. Jego ojciec, Adolf Tetmajer, brał udział w powstaniu listopadowym i styczniowym; matka, Julia Grabowska, należała do tzw. koła entuzjastek, literatek skupionych wokół Narcyzy Żmichowskiej. Podczas studiów na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1884-1886) zaprzyjaźnił się z Lucjanem Rydlem, Stanisławem Estreicherem i Ferdynandem Hoesickiem. Zajmował się twórczością poetycką i pracą dziennikarską w "Kurierze Polskim" (współredaktor 1989--93), "Tygodniku Ilustrowanym", "Kurierze Warszawskim" i krakowskim "Czasie". Przez wiele lat pełnił funkcję sekretarza Adama Krasińskiego (wnuka Zygmunta, zajmującego się wydawaniem spuścizny autora Nie-Boskiej komedii) i w tej roli przebywał w Heidelbergu (1895). W czasie I wojny światowej był związany z legionami Piłsudskiego (redagował pismo "Praca Narodowa"); po wojnie wdał się w spór polsko-czechosłowacki o linię graniczną w Tatrach, był organizatorem Komitetu Obrony Spisza, Orawy i Podhala oraz prezesem Komitetu Obrony Kresów Południowych. W 1921 został prezesem Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich, a w 1934 członkiem honorowym Polskiej Akademii Literatury. Drugą połowę życia poety naznaczyła choroba. Powikłania wywołane kiłą doprowadziły najpierw do zaburzeń psychicznych (które ujawniły się już podczas obchodów 25-lecia jego twórczości w 1912 r.), a w późniejszym czasie do utraty wzroku. Pod koniec życia Tetmajer egzystował dzięki ofiarności społecznej, umożliwiono mu mieszkanie w Hotelu Europejskim w Warszawie, skąd został eksmitowany w styczniu 1940 r. przez okupacyjne władze niemieckie. Zmarł w Szpitalu Dzieciątka Jezus z powodu nowotworu przysadki mózgowej oraz niewydolności krążenia. Jest pochowany na Cmentarzu Zasłużonych w Zakopanem; na warszawskich Powązkach znajduje się jego symboliczny grób. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Estetyka ogrodu

Mateusz Salwa

Książkę Mateusza Salwy otwiera studium paryskiego Ogrodu-lasu na wewnętrznym dziedzińcu nowego budynku Biblioteki Narodowej w Paryżu. Nawiązanie do tej realizacji, poddanej wstępnie wielostronnemu oglądowi, znajdziemy też w końcowych partiach Estetyki ogrodu. „Wielostronny ogląd” oznacza tu wielość tropów interpretacyjnych (także krytycznych), które Autor otwiera i następnie - w kolejnych rozdziałach- szczegółowo rozwija, pokazując jak estetyczne doświadczenie ogrodu przemodeluje nasze sposoby myślenia (o) i działania (w) ogrodzie w szerszych kontekstach etycznych i społeczno-politycznych (także tych o wymiarze globalnym). Podkreślić warto, że Mateusz Salwa nie wpisuje swoich badań w nurt radykalnej krytyki nowoczesności (co we współczesnej ‘posthumanistyce’ częste), przekonuje natomiast – gromadząc liczne argumenty – do osłabienia dominującej wcześniej orientacji antropocentrycznej. Otwiera się w ten sposób „nowa wrażliwość na naturę” odczuwana i praktykowana w interesie zarówno ludzi, jak i bytów innych - niż - ludzkie. Powiedzieć, że zebrane w poszczególnych rozdziałach argumenty są liczne, to powiedzieć za mało. Przekonuje bowiem nie ich ilość, lecz przede wszystkim jakość. Rzetelnej znajomości dawnej i współczesnej literatury dotyczącej ogrodów i ich kontekstów towarzyszy bowiem pogłębiony namysł historyczno-krytyczny. Relację zachodzącą między koncepcją Autora a poglądami badaczy, z którymi wchodzi w książce w dialog, można określić jako korespondencję korygującą, czyli najbardziej wartościowy w humanistyce sposób przepracowania zastanego „materiału myślowego”. Anna Zeidler-Janiszewska

Chrześcijaństwo. Triumf religii

Peter Heather

Wciągająca historia tysiąca lat chrześcijaństwa (). Zaskakująco świeże spojrzenie - Jane Shaw, Financial Times Przez pierwsze trzy stulecia istnienia chrześcijaństwo systematycznie zdobywało wyznawców, lecz wciąż było tylko jednym z wielu wyznań świata rzymskiego. Dopiero pozyskanie cesarza Konstantyna i status religii państwowej sprawiły, że odniosło spektakularny triumf. Tysiąc lat później chrześcijańscy władcy panowali już w całej Europie, a religia ta była mocno zakorzeniona w świadomości społecznej. Jak jednak dowodzi Peter Heather, wcale nie było to przesądzone. Chrześcijaństwo musiało toczyć nieustającą walkę zarówno z odstępstwami we własnych szeregach, jak i z innymi wyznaniami. Od kryzysu, który nastąpił po upadku cesarstwa rzymskiego, wskutek czego samo przetrwanie tej religii wisiało na włosku, po zdumiewającą rewolucję z XI wieku, która uczyniła papieża głową olbrzymiej międzynarodowej organizacji, Heather śledzi kameleonową zdolność chrześcijaństwa do samookreślania się na nowo oraz jego niezwykłą umiejętność mobilizowania i wykorzystywania swych sił. Sukces chrześcijaństwa polegał nie tyle na zdefiniowaniu zasad wiary, ile na przeistoczeniu jej za sprawą uczonych i prawników, prowincjonalnych funkcjonariuszy, misjonarzy na odległych rubieżach kontynentu w instytucję sprawującą religijną władzę niemal nad wszystkimi narodami średniowiecznej Europy. Oto tajemnica jego niezwykłego powodzenia.

Fenomen snu

Ewa Baum, Szczepan Cofta, Anna Grzegorczyk (red.)

Przesypiamy prawie jedną trzecią naszego życia, a jednak - jak pisał Adam Mickiewicz - "dlaczego śpią ludzie, żaden z nich nie bada". Sen jest niezbędny dla regeneracji i przywrócenia sprawności organizmu. Pozwala oszczędzać ograniczone zasoby energii, uchronić nasze ciała przed wczesnym zużyciem, stanowi antidotum na stres. Zgoła inny jego aspekt ukazują nam marzenia senne, które chętnie opowiadamy, a przeżycia z nimi związane fascynują nas bądź niekiedy przerażają. Ta dwojaka natura snu czyni go interdyscyplinarnym przedmiotem badań. Książka jest kolejnym już efektem współpracy naukowej Centrum Badań im. Edyty Stein z Katedrą Nauk Społecznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Szpitalem Klinicznym Przemienienia Pańskiego w ramach projektu transdyscyplinarnego namysłu nad istotnymi fenomenami egzystencji ludzkiej i "budowania mostów" między humanistyką i naukami społecznymi a naukami medycznymi.

Biskup

Lilith

Doris Vouti, studentka teologii, znana jest z wygłaszania prowokacyjnych opinii. Do tego często chodzi na imprezy, po których zazwyczaj kończy w łóżku z obcymi facetami. Bohaterka przygotowuje pracę magisterską o życiu seksualnym nieżonatych księży. Podstawę jej badań stanowią wywiady z duchownymi. Volter Helakorpi – obdarzony znacznie większą charyzmą niż przeciętni wikariusze – właśnie został wybrany najmłodszym biskupem w Finlandii. Mężczyzna przystaje na prośbę młodej studentki, aby wziąć udział w prowadzonym przez nią wywiadzie. Dziewczyna nie spodziewa się, że to spotkanie odmieni jej życie: Doris zakochuje się w Volterze. Jednak wkrótce na jaw wyjdą wszystkie jej tajemnice. „Biskup” to powieść erotyczna pełna ekspresyjnych scen seksu, które zapewnią ucieczką od codzienności. Nikt tak jak Lilith nie potrafi zbudować erotycznego napięcia między bohaterami.  

Teoria smaku w dziełach sztuk pięknych

Euzebiusz Słowacki

Rozdział I. Nauki wyzwolone, czyli piękne, są naśladowaniem pięknej natury. Najwyższa doskonałość w zmysłowym wystawieniu jest ich celem. ................................................ 5 § 1. Co są nauki wyzwolone, czyli piękne? co piękne sztuki? Ich początek. Dlaczego nazywamy je pięknymi? Ich różnica. .... 5 § 2. Postępek w pięknych naukach i sztukach zależy od obszerniejszego rozwijania się władz duszy, a szczególniej imaginacji. Co jest imaginacja? Co geniusz? ............................... 9 § 3. Natura jest przewodnikiem, źrzódłem i materią nauk pięknych. ......................................................................... 18 § 4. Nauki piękne w swoich naśladowaniach i dziełach nie trzymają się ścisłej prawdy, ale tylko prawdopodobieństwa. ................................................................................ 21 § 5. O wzorze idealnym. ......................................................27 § 6. Najwyższa zmysłowa doskonałość, to jest najdoskonalsze zmysłowe wystawienie, jest jedynym śrzodkiem, którego w tworach swoich używają piękne nauki i sztuki. ............. 33 § 7. Smak jest przewodnikiem geniuszu i imaginacji: jego teoria jest teorią nauk i sztuk pięknych. ................................. 37 § 8. Smak jest więcej niż proste wrażenie od zmysłów duszy przesłane: jest to uczucie wewnętrzne, które zależy od imaginacji i rozwagi. Może się rozebrać na pewne początki. .............................................................................. 39 124 Rozdział II. Teoria smaku. .................................................... 42 § 1. O piękności. ...................................................................42 § 2. O uczuciu albo smaku nowości. ........................................ 53 § 3. O uczuciu wielkości i górności. ......................................... 58 § 4. O uczuciu, czyli smaku naśladowania. ................................71 § 5. O harmonii. ....................................................................77 § 6. O gracji. .........................................................................80 § 7. O śmieszności. ...............................................................83 § 8. O uczuciu, czyli smaku moralnym. ................................... 86 Dokończenie .........................................................................88 Rozdział III ...........................................................................89 § 1. O ukształceniu, przymiotach i wpływie smaku. ................. 89 § 2. O czułości smaku. ............................................................93 § 3. O delikatności smaku. .......................................................97 § 4. O trafności smaku. ..........................................................103 § 5. O związku smaku z krytyką. ........................................... 107 § 6. O przedmiotach smaku i korzyści z jego wydoskonalenia. .. 112 § 7. Ile smak ma wpływu do obyczajów i namiętności. .......... 116  

Dieta dla Skorpiona. Jedz zgodnie ze swoim znakiem zodiaku

Małgorzata Borgman

E-book – "Dieta dla Skorpiona. Jedz zgodnie ze swoim znakiem zodiaku". Seria: ezoteryka, znaki zodiaku. Wiele osób znaki zodiaku i to, co z tym jest związane, traktuje z przymrużeniem oka. Niesłusznie. Przecież historia dowodzi, że osoby spod tych samych znaków często mają podobne cechy charakteru, zbliżone preferencje, a przede wszystkim podatność na te same choroby. Skorpiony, na przykład, przeważnie uskarżają się na problemy z układem pokarmowym, moczowym czy krwionośnym. Wiedząc to, Małgorzata Borgman stworzyła serię książeczek o tym, jak jeść zgodnie ze swoim znakiem zodiaku. Co więcej, jak jeść zdrowo, smacznie i jak pomóc sobie wyleczyć samego siebie! Tak też, Skorpionie, korzystaj z zaproponowanych przez nią zestawów żywieniowych wraz z przyprawami leczącymi, specjalnie dobranymi przez konsultanta dietetyka Lecha Tkaczyka. Nawet tylko częściowe wykorzystanie tych przepisów kulinarnych i ziół może uchronić Cię przed chorobą, a jeśli już ona jest – może ograniczyć jej skutki!

Polish classics. W pustyni i w puszczy

Henryk Sienkiewicz

Czternastoletni Polak Staś Tarkowski w towarzystwie ośmioletniej Angielki Nel Rawlinson odbywa przymusową wędrówkę przez bezdroża Afryki podczas powstania Mahdiego w Sudanie. Młodzi bohaterowie zostają uprowadzeni przez beduinów. W drodze spotykają ich różne przygody. Muszą radzić sobie w kryzysowych sytuacjach: mierzyć się z chorobą, obcym klimatem i kulturą oraz znosić okrucieństwa ze strony porywaczy. Będzie to podróż długa i męcząca, choć pojawią się i chwile radości. Wśród napotkanych wrogów znajdą się i sprzymierzeńcy. "W pustyni i w puszczy" to najpopularniejsza powieść dla młodzieży Henryka Sienkiewicza. Na jej kartach autor zawarł szeroki opis afrykańskiej rzeczywistości: fauny i flory, kultury i politycznych konfliktów. Powieść szybko stała się międzynarodowym bestsellerem, a popularnością cieszą się też jej dwie ekranizacje. Pierwsza z 1973 roku w reżyserii Władysława Ślesickiego (w rolach głównych Tomasz Mędrzak i Monika Rosca) oraz z druga, z 2001 roku wyreżyserowana przez Gavina Hooda (Adam Fidusiewicz jako Staś i Karolina Sawka jako Nel).