Malachitowe ostrze

Aleksandra Pisarska

Vio­let Silver­hunt i jej przy­ja­ciel, cza­ro­dziej Logan Fal­l­kryon, prze­mie­rzają Mal­kho­len bro­niąc jego miesz­kań­ców przed naj­gor­szymi potwo­rami i złymi mocami. Życie w dro­dze jest trudne, ale pro­ste. Przy­naj­mniej do dnia, w któ­rym spo­ty­kają księ­cia Nastilli. Roz­po­czyna się wyścig z cza­sem i nie­sa­mo­wita podróż od Kniei Mroku po Góry Argen­tum Lunae. Demo­niczne siły budzą się do życia z głę­bo­kiego snu, a losy kró­le­stwa wiszą na wło­sku. Vio­let musi prze­zwy­cię­żyć swoje lęki i zro­bić wszystko, aby oca­lić ojczy­znę. W cza­sie wyprawy powoli jed­nak zdaje sobie sprawę, że nie wszystko jest takim jakim się wydaje. Wro­go­wie i sojusz­nicy skry­wają tajem­nice, któ­rych roz­wi­kła­nie może zade­cy­do­wać o suk­ce­sie całej misji.

Przeboje PRL

Sławomir Koper, Marek Sierocki

Od Cała sala śpiewa z nami przez Mniej niż zero po Jolka, Jolka, pamiętasz W PRL-u bawiono się głównie na potańcówkach i prywatkach. Jakie utwory muzyczne można było wtedy usłyszeć? Niektóre piosenki stały się prawdziwymi hitami tamtych lat i nie schodziły z radiowej anteny. Czy znasz je i pamiętasz? Które są popularne do dziś? Muzyczna podróż sentymentalna, w którą zabiorą nas wspaniali przewodnicy: najpopularniejszy pisarz historyczny Sławomir Koper oraz Marek Sierocki prezenter muzyczny, którego nikomu chyba nie trzeba przedstawiać.

Saga rodu z Lipowej 32: Panna wodna

Marian Piotr Rawinis

Jedna z ostatnich części wielotomowej opowieści o sadze polskich rycerzy z Lipowej. Samotność to klątwa, której trudno się pozbyć. Szykuje się ślub Aldony i Neklana. Wśród zaproszonych gości jest również Oset i Mateusz z Lipowej, który potajemnie uczy czytać i pisać córkę Ranisa. Młody rycerz wcale nie ma ochoty uczestniczyć w zabawie. Jednak wedle zwyczaju panującego na Żmudzi, gdy rycerz porwie młodą pannę, ta na zawsze musi być już tylko jego... Mateusz znajduje się w niebezpieczeństwie - grozi mu spalenie na stosie. Zgodnie z tradycją musi się poddać wyrokowi litewskiego wiecu. Dlatego Oset i kniaź Witold ruszają na wojnę sami.

Przez wielkie M

Beata Worobiec

Aneta wdaje się w romans z dwoma uwodzicielskimi mężczyznami. Ucieka w ten sposób od tragedii, która spotkała ją niedawno, gdy zmarł jej ukochany. Kobiecie udaje się skutecznie odwracać uwagę od przeszłości, aż do momentu gdy u nowych kochanków odnajduje wiersz należący do jej nieżyjącego partnera. Pieprzne sceny, prywatne śledztwo, skomplikowane relacje rodzinne.

Do siostry

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Do siostry Spałaś w trumnie snem własnym, tak cicho, po bosku, Nie wiem, czy wszystkich naraz pozbawiona trosk? W śmierci taka zdrobniała, niby lalka z wosku Kocham ten ubożuchny, ten zbolały wosk! Trup jest zawsze samotny! Sam na sam z otchłanią! A właśnie ja twój brat Suknię Tobie sprawiłem za dużą i tanią, Suknię na tamten świat! W każdym zgonie tkwi zbrodnia, co snem się powleka, Chociaż zbrodniarza brak Wszyscy winni są śm... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Bazyli Koparka i akcja strażacka

Marta Koźlak

Bazyli to mała, żółta koparka. Mieszka w garażu w sąsiedztwie Toli, swojej najlepszej przyjaciółki. Uwielbia kopać, burzyć, budować i pomagać! Tola to sąsiadka i przyjaciółka Bazylego. Jest przedszkolaczką z mnóstwem pomysłów. Uwielbia się bawić, pomagać tacie i poznawać nowe rzeczy. W tej książeczce bohaterowie zbudują drewniany domek, uratują psiaka w opałach i rozkują sporo betonu! Każda opowiastka o Bazylim to KOPARKOSTYCZNA przygoda!

Związki uczuciowe

Ireneusz Iredyński

Na treść tej książki składają się dwie minipowieści: „Armelle” i „Fascynacja” oraz opowiadanie „Koniec i początek”. Zgodnie z tym, co sugeruje jej tytuł, tematem przewodnim tych utworów są relacje między kobietą i mężczyzną. Ich bohaterami są ludzie młodzi, w dużym stopniu idealiści i romantycy. Fabuła dotyczy wkraczania w życie i dorosłość, inicjacji uczuciowej, przy czym bohaterom przyjdzie zapłacić wysoką cenę za swoje doświadczenia. Według „Armelle” został nakręcony w 1990 roku film fabularny, który wyreżyserował Jan Lenczowski. „Armelle” najlepiej potraktować jako baśń o poszukiwaniu ideału, refleksje o tym, że pogoń za nim i konfrontacja z rzeczywistością łączy się z wysoką ceną i przynosi ból. Młody człowiek, świeżo po studiach, któremu do tej pory wszystko dosyć łatwo przychodziło, poznaje w pociągu dziewczynę, wcielenie jego ideałów. Wysiada za nią na nieznanej stacji i podąża przez las, w deszczu, coraz bardziej oczarowany. Nie wszystko potoczy się jednak tak jak sobie wymarzył… Nieco oszołomiony dostaje się na stację, ale postanawia wrócić i odnaleźć swój „ideał”, coś sobie udowodnić. Tak zaczyna się swoista odyseja, poszukiwanie i rozpytywanie mieszkańców, godziny wyczekiwania na stacji, wypatrywanie tej jedynej twarzy pośród tłumu, trwanie na posterunku wbrew przeszkodom i okolicznościom…wbrew rodzącej się wrogości bywalców dworca… Znowu łapię się na tym, że podoba mi się sposób narracji Iredyńskiego, który przypomina scenariusz (ba, Armelle to jest gotowy scenariusz, na jego podstawie powstał, w 1980 roku, film). Przez taką konstrukcję, pisarz musi wydobyć głębię psychologiczną bohaterów z dialogów, a nie z rozbudowanych opisów. Bohater opowiadania to romantyk, z dużą ilością sentymentalizmu, naiwności, donkiszoterii nawet. Postać ta byłaby nieznośna, gdyby nie interesujące rozmowy wplecione w tekst, z przypadkowo spotkanymi, innymi osobami tego dramatu (z Barbarą, z pijakami na dworcu, zwłaszcza z tłumaczką książek). Zaryzykuję stwierdzenie, że gdyby nie owe błyskotliwe wymiany myśli, autor niebezpiecznie blisko otarłby się o …kicz. Myślę też, że to celowy zabieg. Pisarz podkreśla, że w momencie, kiedy w grę wchodzi uczucie, człowiek inteligentny i racjonalny staje się bezbronny. „Fascynacja” to historia rozczarowania nieco innego rodzaju. W drugim opowiadaniu nie ma śladu sentymentalizmu, a utwór sporo zyskuje. Bohaterem jest Andrzej, młody człowiek, pochodzący z małej miejscowości, podejmujący studia w Akademii Sztuk Pięknych. Trafia pod skrzydła profesora, który okazuje się jego dawnym znajomym. Jan Kowalski, znany malarz – był przed laty opiekunem drużyny harcerskiej, idolem młodzieży i odegrał szczególną rolę w dramatycznych wydarzeniach, po czym – wyjechał. Jan rozpoznaje swego młodego przyjaciela i kontynuują przerwaną znajomość. Wprowadza Andrzeja w arkana sztuki i w środowisko artystów. Młody człowiek powoli odkrywa prawdziwą twarz mistrza i świat pozorów, w którym żyje. Uzmysławia sobie sens wydarzeń sprzed lat. Krok po kroku demaskuje obłudę jego przyjaźni, patriotyzmu, miłości …nawet sztuki. Zaledwie został dopuszczony do świata uwielbianego przyjaciela, a już zostaje postawiony przed koniecznością ponownego rozstania, tym razem prawdopodobnie na zawsze. Czy mistrz zdążył odcisnąć piętno na swym podopiecznym? Dodatkowym zabiegiem i smaczkiem w  utworze jest wprowadzenie postaci pisarza – jak można domniemywać,  sylwetki samego Iredyńskiego. „Koniec i początek” to monolog wewnętrzny mężczyzny, który w oparach alkoholu, w nieco zaskakujący dla czytelnika sposób, doprowadza do rozstania z żoną. Główny bohater to mężczyzna w średnim wieku, który po pierwszym nieudanym małżeństwie, wiąże się z dużo młodszą, atrakcyjną kobietą. Małżeństwo przypomina idyllę. Wydawać by się mogło, że ziściły się wszystkie marzenia. Małżonkowie rozumieją się bez słów, porozumiewają szyfrem rozumianym tylko przez zakochanych. I tylko to chwilowe zmieszanie na wspomnienie pewnego znajomego… Mąż próbuje wielkodusznie zbagatelizować incydent, ale w pewnym momencie, czym zaskoczył nawet chyba sam siebie, dochodzi do wniosku, że nie może tak żyć… Świat Iredyńskiego – to świat cynizmu. Jego bohaterowie łakną ideałów, ale te w konfrontacji z życiem – sięgają bruku. W rezultacie są zdezorientowani i bezradni. Opuszczeni i samotni. Przegrani. Dlaczego taki typ bohatera zajmował pisarza? Myślę, że bohater literacki to projekcja wyobraźni pisarza, to jego sny, rozterki, jego wiedza, jego dialektyka, no i oczywiście – jego podświadomość  Mnie interesują skrajności, w nich odnajdują się najbardziej wyraziście tendencje naszych lat. Na naszych oczach dzieje się umieranie pewnego świata, nasza przyszłość jest zakryta. Moi bohaterowie są personifikacją niepokojów. Jest to fragment wywiadu, którego autor udzielił Halinie Murza-Stankiewicz w roku 1972, który najlepiej oddaje intencje niniejszej antologii. Pierwszy tom Dzieł zebranych Iredyńskiego mnie zachwycił. Czy w drugi jest równie dobry? Przyznaję, że z równie wielką przyjemnością, dałam się porwać „filmowej” narracji i zapadającym w pamięć dialogom. Autorką całości powyższego tekstu jest Aleksandra Urbańczyk. Został on opublikowany po raz pierwszy w 2013 roku na obliczakultury.pl i ksiazkioli.blogspot.com. Pierwszy akapit został nieco przeredagowany. Projekt okładki: Karolina Lubaszko

Wianek z lauru

Agnieszka Olszanowska

Mała wieś, wielkie dramaty, emocje, intrygi, miłość i zdrada... Druga część czterotomowej opowieści o mieszkańcach Gradowa, ich radościach i smutkach, niespełnionych marzeniach i zawiedzionych nadziejach, rodzących się lub gasnących uczuciach, o na pozór spokojnym, zwyczajnym życiu, które w rzeczywistości wcale nie jest takie, jakie się wydaje. Gradów ogarnęła przedwyborcza gorączka. Chętnych do rządzenia wsią nie brakuje, każdy, kto marzy o zdobyciu władzy, walczy, nie przebierając w środkach. Bodzio, od wielu lat piastujący stanowisko wójta, ma tym razem dwóch przeciwników: rzeźnika Marcina i organistę Michała. Bogaty i energiczny Marcin jest wspierany przez sprawnie działający, silny komitet wyborczy, natomiast kandydatura Michała budzi powszechny śmiech i drwiny mieszkańców wsi. Jednak pani Blanż, wiekowa kościelna, zrobi wszystko, aby jej wnuczek został nowym włodarzem Gradowa. Intryga goni intrygę, a miłość jest najlepszą zachętą do walki o wieniec z lauru.