Muzeum Narodowe w Gdańsku należy do najstarszych muzeów w Polsce. Powstało z połączenia dwóch instytucji – Muzeum Miejskiego (1870) i Muzeum Rzemiosł Artystycznych (1881). Zasadniczy trzon muzealnych zbiorów stanowi kolekcja Jacoba Kabruna (1759–1814) złożona z kilku tysięcy obrazów, rysunków i rycin mistrzów europejskich od końca XV do początków XIX wieku. Muzeum Narodowe w Gdańsku, w którego głównym gmachu – późnogotyckim klasztorze franciszkańskim mieści się Oddział Sztuki Dawnej, posiada jeszcze 5 oddziałów, które mają swoje siedziby w zabytkowych budynkach. W Pałacu Opatów w Gdańsku-Oliwie mieści się Oddział Sztuki Nowoczesnej, a w Spichlerzu Opackim Oddział Etnografii. Zielona Brama przy Długim Targu jest miejscem wystaw czasowych. W dworku Józefa Wybickiego, w Będominie koło Kościerzyny, ma swoją siedzibę Muzeum Hymnu Narodowego, a w Waplewie Wielkim, w zabytkowym pałacu należącym do rodu Sierakowskich, powołano do życia Muzeum Tradycji Szlacheckiej. Bogate zbiory fotograficzne prezentowane są w Gdańskiej Galerii Fotografii, części Oddziału Sztuki Nowoczesnej, działającej jednak w siedzibie Oddziału Zielona Brama na terenie Głównego Miasta w Gdańsku.