Homo deus. Krótka historia jutra

Yuval Noah Harari

Przyszłość homo sapiens? Nie, to już nasza teraźniejszość! Bestsellerowa książka Harariego z nową przedmową autora. Do czego doprowadzi nas pogoń za nieśmiertelnością? Starzejące się ciało to już tylko problem techniczny. Niedługo najbogatszych będzie stać, by je skutecznie naprawić. Jak będzie wyglądał świat, jeśli człowiek stanie się nieśmiertelny? Na co zdadzą się wtedy religie i filozofie? Czy sztuczna inteligencja na dobre zastąpi ludzki umysł? Czy niepostrzeżenie powstanie nowy gatunek, człowiek bóg homo deus? Harari to scenarzysta-wizjoner, który swoje refleksje o kierunkach rozwoju cywilizacji opiera na dogłębnej analizie przeszłości oraz tym, co najbardziej palące tu i teraz. Uważnie wsłuchuje się w nastroje epoki i rysuję mapę możliwości na przyszłość. Ta książka do myślenia o przyszłości, czyli, inaczej mówiąc, do zastanowienia się nad naszą teraźniejszością. Bill Gates, Time Homo deus cię zadziwi. Dostarczy rozrywki. A przede wszystkim zupełnie zmieni twój sposób myślenia. Daniel Kahneman

Homo literatus. Studia poświęcone Wincentemu Kadłubkowi. Tom I - Życie i dzieło

Artur Lis

Życie i dzieło Wincentego Kadłubka. Ostatnimi laty można zaobserwować rozwój interdyscyplinarnych badań dotyczących Wincentego Kadłubka i jego Kroniki polskiej. Należy tu wymienić konferencje naukowe: Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda (Kraków, 10 marca 2000 r.), Nowe badania nad Kroniką biskupa Wincentego Kadłubka (Warszawa, 4-6 czerwca 2008 r.), Błogosławiony Wincenty Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej (Kraków, 3 listopada 2008 r.) oraz Błogosławiony Wincenty Kadłubek i jego dziedzictwo (Opatów, 17 czerwca 2009 r.). Moje własne badania zaowocowały ukazaniem się książek: Spory wokół biografii mistrza Wincentego Kadłubka, Sapere aude. Szkice o Kadłubku, a także Magnum oppidum Opatów.Szkice historyczne. Do wyżej wymienionych dołączam niniejsze.

Homo literatus. Studia poświęcone Wincentemu Kadłubkowi. Tom II - Kult i dokumenty

Artur Lis

Kult i dokumenty dotyczące Wincentego Kadłubka. Ostatnimi laty można zaobserwować rozwój interdyscyplinarnych badań dotyczących Wincentego Kadłubka i jego Kroniki polskiej. Należy tu wymienić konferencje naukowe: Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda (Kraków, 10 marca 2000 r.), Nowe badania nad Kroniką biskupa Wincentego Kadłubka (Warszawa, 4-6 czerwca 2008 r.), Błogosławiony Wincenty Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej (Kraków, 3 listopada 2008 r.) oraz Błogosławiony Wincenty Kadłubek i jego dziedzictwo (Opatów, 17 czerwca 2009 r.). Moje własne badania zaowocowały ukazaniem się książek: Spory wokół biografii mistrza Wincentego Kadłubka, Sapere aude. Szkice o Kadłubku a także Magnum oppidum Opatów. Szkice historyczne. Do wyżej wymienionych dołączam niniejsze.

Homo mysticus hinduizmu i islamu

Piotr Kłodkowski

Doświadczenie mistyczne uznawane jest w wielu religiach za jeden z najdoskonalszych dowodów istnienia Absolutu. Jednak bezpośredni kontakt z tym, co nie uwarunkowane, dany jest jedynie nielicznym, spośród których bardzo mała część gotowa była przekazać relację o swoim doświadczeniu. Homo mysticus hinduizmu i islamu jest przedstawieniem zjawiska mistyki w dwóch religiach światowych. Na podstawie utworów poetyckich, dzieł filozoficznych, a także zapisu wizji mistycznych autor szkicuje portrety mistyków wywodzących się z kultury hinduizmu i islamu. Ostatni rozdział jest próbą skonstruowania "mapy mistycznej", na której znajdują się drogi wiodące adepta ku Absolutowi.

Homo nie całkiem sapiens. O automatyzmach myślenia, nadętych politykach, narzekaniu Polaków i pułapkach moralności

Bogdan Wojciszke, Maciej Rotkiewicz

Każdy w tej książce znajdzie pytanie, które sam chciałby zadać, a co ważniejsze uzyska na nie mądrą odpowiedź. W książce znajdują się odpowiedzi między innymi na następujące pytania: Dlaczego Polacy świętują 11 listopada, a nie 4 czerwca? Czym różni się szef partii politycznej od szefa korporacji? Czy jesteśmy społeczeństwem ludzi wyjątkowo marudnych? Dlaczego zło jest silniejsze od dobra? Kiedy nasz umysł bezlitośnie nas oszukuje? Dlaczego sądów moralnych nie można traktować poważnie? Czy demokracja liberalna przeżywa tylko chorobę, czy fundamentalny kryzys? Czy żyjemy w międzyepoce i co po niej nastąpi? Dlaczego dziś prawica wygrywa, a lewica przegrywa? Czy moralność opiera się na krzywdzie? Czy kult rozumu jest wielkim złudzeniem myśli Zachodu? Czy kobiety z natury są gorsze z matematyki? Dlaczego ludzie z góry zakładają, że są uczciwi? Dlaczego wszyscy ludzie mają zawyżoną samoocenę? Czy można wierzyć badaniom psychologicznym? Czy Philip Zimbardo sfałszował swój słynny eksperyment więzienny? Czy pewne zaczątki odróżniania dobra od zła przynosimy ze sobą na świat? Czy mózg ma płeć? Ludzie od tysięcy lat spoglądali w niebo, starając się przeniknąć tajemnice gwiazd. Tymczasem psychologia istnieje od zaledwie stu dwudziestu lat, tak jakby to, co tuż obok, pod ręką, w naszym bliskim otoczeniu, nie było aż tak interesujące. A przecież świat zarówno ten wokół nas, jak i ten w naszych umysłach staje się coraz bardziej skomplikowany i wciąż stawia przed nami nowe wyzwania. Do tego, by choć trochę go zrozumieć, nie wystarczy nam zdrowy rozsądek ani nasze jednostkowe doświadczenie. Potrzebna jest także dobrze udokumentowana wiedza, między innymi ta płynąca z badań psychologów. O tym, co psychologia ma dziś do powiedzenia na temat władzy, polityki i moralności, kobiet i mężczyzn, dobrych i złych ludzi, naszych zachowań, decyzji i wyborów (nie tylko politycznych), oraz o wielu innych sprawach z profesorem Bogdanem Wojciszke rozmawia Marcin Rotkiewicz. Bogdan Wojciszke profesor psychologii, członek rzeczywisty PAN,  pracownik Uniwersytetu SWPS (Sopot), stypendysta Fundacji Humboldta i Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Zainteresowania badawcze: spostrzeganie ludzi, wartości, dynamika związków interpersonalnych, psychologia moralności. Opublikowa 10 książek (między innymi Teoria schematów społecznych, Procesy oceniania ludzi, Psychologia miłości, Psychologia społeczna, Agency and Communion in Social Psychology) i ponad 160 artykułów naukowych. Marcin Rotkiewicz dziennikarz naukowy, od 2001 roku pracuje w tygodniku Polityka. Absolwent dziennikarstwa i filozofii na Uniwersytecie Warszawskim oraz stypendysta Knight Science Journalism Program w Massachusetts Institute of Technology (USA). Popularyzuje wiedzę przede wszystkim na temat biotechnologii, ewolucji człowieka i neuronauki. Interesuje się również teoriami pseudonaukowymi i spiskowymi. Trzykrotnie otrzymał wyróżnienie w konkursie Polskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy Naukowych na najlepszy artykuł popularnonaukowy. Opublikował wywiad rzekę z prof. Jerzym Vetulanim Mózg i błazen oraz książkę W królestwie Monszatana. GMO, gluten i szczepionki, za którą otrzymał nagrodę Redaktorów Portalu Mądre Książki.

Homoseksualność i polska nowoczesność. Szkice o teorii, historii i literaturze

Wojciech Śmieja

Praca stara się uchwycić zmiany, jakie w polskiej literaturze wywołało „wynalezienie” pod koniec XIX wieku homoseksualności. Autor przedstawia próbę adaptacji koncepcji „narodzin homoseksualisty” (wyrażonej przez Michela Foucaulta w Historii seksualności) do swoistych warunków polskiej kultury. Składające się na Homoseksualność i polską nowoczesność szkice omawiają m.in. problem dyskursywizacji skandali homoseksualnych u progu XX stulecia (Oscar Wilde i Filip von Eulenburg), geopoetyki męskiej homoseksualności (analiza twórczości m.in. Witolda Gombrowicza, Michała Choromańskiego, Marka Nowakowskiego pod kątem opisu przestrzeni, w jakich dochodzi do ekspresji nienormatywnego pożądania), „męskocentryczną” twórczości Jerzego Andrzejewskiego. Ważnym elementem rozprawy są także dokonywane z perspektywy ciała i seksualności odczytania kanonicznych utworów literatury dwudziestolecia międzywojennego, a także pisarzy takich jak Wilhelm Mach, Stanisław Vincenz czy Krzysztof Boczkowski. 

Hope Is of a Different Color. From the Global South to the Łódź Film School

red. Magda Lipska, Monika Talarczyk

Fascynująca opowieść o studentach z globalnego Południa, którzy uczyli się w Polsce w czasach zimnej wojny. Łódź, jako drugie co do wielkości miasto w Polsce, była punktem węzłowym dla zagranicznych studentów, którzy uczyli się w PRL od połowy lat 60. ubiegłego wieku do transformacji ustrojowej. Łódzka Filmówka, należąca od 1955 roku do Międzynarodowego Stowarzyszenia Szkół Filmowych i Telewizyjnych (CILECT), była szczególnie lubianym celem studenckich podróży. Młodzi adepci sztuki filmowej z Afryki, Ameryki Łacińskiej i Bliskiego Wschodu stanowili jedną trzecią populacji zagranicznych studentów. Szkoła w obiegu międzynarodowym cieszy się znakomitą reputacją, a jednak doświadczenia uczących się w niej filmowców z Globalnego Południa są nadal bardzo słabo znane - zarówno w Polsce, jak i poza nią. Jest to więc publikacja pionierska. Książka Hope Is of a Different Color przedstawia historię wymiany studenckiej między - używając ówczesnej nomenklatury - krajami rozwijającymi się i Polską Rzeczpospolitą Ludową w czasach zimnej wojny. Jej autorzy i autorki rzucają światło na doświadczenia i kariery pokolenia młodych filmowców w Łodzi, z których liczni osiągnęli później sukces artystyczny w swoich krajach rodzinnych. Książka ukazuje nowe pole badawcze i rosnące zainteresowanie kwestią stosunków rasowych w Europie Wschodniej i Centralnej. Eseje, które się na nią składają, pisane są z rozmaitych perspektyw: socjologicznej, politologicznej oraz z punktu widzenia historii sztuki i filmu. Tom zawiera również niepublikowane wcześniej fotografie i ujęcia z filmów, pochodzące z archiwów prywatnych oraz materiał wizualny i tekstowy z kolekcji łódzkiej Szkoły Filmowej. Magda Lipska jest kuratorką i teoretyczką sztuki. Od 2008 roku pracuje w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wśród jej ostatnich projektów kuratorskich wyróżniają się "Global Socialist Realisms" (w przygotowaniu), "Niepodległe: kobiet a dyskurs narodowy" (2018), "Dziennik. Awangarda w Chinach 1993-2003" (2017), "Gdyby dwa morza miały się spotkać: (2015, współkurator: Tarek Abou El Fetouh). Monika Talarczyk jest filmoznawczynią i profesorką w PWSFTVIT. Jest autorką licznych publikacji poświęconych reżyserkom filmowym. Jej głównym obszarem badawczym jest kino mniejszościowe (kino kobiet, mniejszości w kulturze filmowej). W 2014 roku otrzymała nagrodę Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Jest członkinią EWA (European Women's Audiovisual network), ruchu Kobiety Filmu i Stowarzyszenia Kobiet Filmowców oraz FIPRESCI (Międzynarodowe Zrzeszenie Krytyków Filmowych).

Hotel Złamanych Serc. Jak podnieść się po zdradzie i odnaleźć siebie

Alice Haddon, Ruth Field

Wydaje ci się, że nie potrafisz otrząsnąć się po rozstaniu? Czujesz się uwięziona w kręgu rozmyślań i bólu? Ten wyjątkowy poradnik oferuje nowatorskie narzędzia terapeutyczne, które zmienią twoje podejście do radzenia sobie ze stratą, a także pomogą ci odnaleźć miłość w sobie i w innych. Z tej pełnej współczucia, odwagi i humoru książki dowiesz się, jak: stawić czoła najgłębszemu cierpieniu bez wstydu i oceniania; prosić o pomoc i polegać na wspólnocie; być dla siebie łagodną i wyrozumiałą; przekształcić rozstanie w źródło miłości i dumy. Alice Haddon, psycholożka z ponad dwudziestopięcioletnim doświadczeniem klinicznym oraz Ruth Field, autorka bestsellerów z zakresu samopomocy, pokazują, jak analizować rozstanie, wydobywać z niego siłę i żyć pełnią życia. Korzystając z ich doświadczenia znajdziesz swoją drogę do uzdrowienia. Dla złamanych serc, solidny pierwszy krok w kierunku uzdrowienia. Publishers Weekly

House of Cards i filozofia. Demokracja jest przereklamowana

J. Edward Hackett

Czy demokracja jest przereklamowana? Według Franka Underwooda — tak. Dlaczego? Bohater House of Cards zaprasza nas za kulisy politycznej walki o najważniejsze stanowiska w państwie. Droga do Gabinetu Owalnego wybrukowana jest hipokryzją, a dotrzeć do niego może każdy, kto będzie wystarczająco przebiegły i bezwzględny. Chociaż wizja takiego świata może wzbudzać w nas trwogę, kultowy serial przyciągnął przed ekrany miliony widzów na całym świecie. House of Cards unaocznia nasze największe obawy związane z polityką, a sam Frank staje się Machiavellim naszych czasów. Wraz ze swoimi sojusznikami prezentuje widzom mroczne intrygi i chwyty manipulacyjne stosowane na najwyższych szczeblach władzy państwowej. Filozofia życiowa Franka Underwooda oparta jest na dziełach największych: Platona, Arystotelesa, Nietzschego, Hobbesa czy Marksa. Autorzy w pisanych lekkim piórem esejach analizują postawy oraz przekonania Franka, odwołując się do — zaskakująco aktualnych — klasycznych dzieł filozoficznych. Zadają pytania o etykę, prawdę, sprawiedliwość i władzę. Książka ta pozwoli Ci nie tylko zrozumieć postępowanie bohatera House of Cards, ale i współczesną politykę. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego Frank zwraca się bezpośrednio do widza, czy w dzisiejszym świecie możliwa jest uczciwa polityka, i dlaczego władza tak przyciąga — to właśnie tu znajdziesz odpowiedzi. Zapnij pasy. Wyruszamy w podróż w głąb umysłów ludzi najbardziej przewrotnych — polityków. Ci, którzy dążą na szczyt, nie mogą liczyć na litość. Jest tylko jedna zasada — polujesz albo Ciebie upolują. J. Edward Hackett wykłada na University of Akron, Kent State University, John Carroll University. Jest specjalistą w dziedzinie fenomenologii i teorii etyki, autorem wielu publikacji naukowych z tego zakresu. Prywatnie fan House of Cards. William Irwin jest profesorem filozofii w King’s College w Pensylwanii. Zapoczątkował serię o filozofii i popkulturze jako współredaktor bestsellera The Simpsons and Philosophy. Nadzorował wydanie takich tytułów serii, jak: Dr House i filozofia, Gra o tron i filozofia. Słowo tnie głębiej niż miecz, Hobbit i filozofia. Prawdziwa historia tam i z powrotem, Dr House i filozofia — wszyscy kłamią, Batman i filozofia. Mroczny rycerz nareszcie bez maski.

How did Asia surpass the West

Tomasz Zając

Tajwan z biednego i zacofanego kraju w przeciągu życia dwóch pokoleń był w stanie dogonić w poziomie życia takie kraje jak Niemcy, Szwecja czy Kuwejt nie posiadając jednak żadnych zasobów naturalnych. Rośnie nieprzerwanie od ponad 60 lat i stał się jednym ze światowych liderów technologicznych oraz siedemnastym eksporterem na świecie, na równi z Indiami. Książka pokazuje, że choć imponujące, to nie jest to wyjątkowe osiągnięcie w historii gospodarczej świata. Wyjątkowy nie jest również ich model gospodarczy i wbrew obiegowej opinii jest możliwy do zastosowania w dowolnym innym miejscu na ziemi. Książka ten model przybliża, wyjaśnia i pokazuje jak można go powtórzyć. Nie krytykuje, a odpowiada na krytykę. Książka stawia dwa ważne pytania: co trzeba zmienić aby dogonić centrum oraz jak to należy zrobić. Odpowiedź jednak zaskoczy większość czytelników przyzwyczajonych do „zachodnich” recept. To jak postawienie obecnego świata do góry nogami i mało tego, okazuje się że dopiero wtedy wszystko nabiera sensu i logiki. Aby jednak w pełni zrozumieć dziejące się wokół nas procesy trzeba się cofnąć aż do XVI wiecznej Europy.   From a poor and backward country, Taiwan has been able to catch up with the standard of living of countries such as Germany, Sweden, and Kuwait within the lifetime of two generations, without having any natural resources. It has grown steadily for over 60 years and has become one of the world's technological leaders and the seventeenth exporter in the world, on a par with India! The book shows that while impressive, this is not a unique achievement in world economic history. Nor is their economic model unique, and contrary to popular belief it is applicable anywhere else on earth. The book brings this model closer, explains it and shows how it can be replicated. It does not criticize, but responds to criticism. The book asks two important questions: what needs to change to catch up with the center and how it should be done. The answer, however, will surprise most readers accustomed to "Western" prescriptions. It's like putting the current world upside down, and it turns out that only then does everything make sense and logic. However, to fully understand the processes happening around us, we need to go back as far as 16th century Europe.  

Hrabal i inni. Adaptacje czeskiej literatury

Ewa Ciszewska, Ewelina Nurczyńska-Fidelska (red.)

Z przyjemnością wracasz do książek Bohumila Hrabala? Poruszają cię powieści Milana Kundery? Lubisz się pośmiać przy opowiadaniach Petra Sabacha? Sprawdź, jak twórczość twoich ulubionych pisarzy prezentuje się na dużym ekranie. W książce zostały zamieszczone analizy filmowych adaptacji najsłynniejszych czeskich utworów literackich. Wśród reżyserów znajdziemy takie nazwiska, jak Jiři Menzel, Jan Hřebejk czy Jan Svankmajer. Autorzy poszczególnych tekstów odkrywają, w jaki sposób książki zostają "przepisane" na język filmu oraz oceniają trafność zastosowanych zabiegów.

Huckleberry Finn - With Audio Level 2 Oxford Bookworms Library

Twain, Mark

A level 2 Oxford Bookworms Library graded reader. This version includes an audio book: listen to the story as you read. Retold for Learners of English by Diane Mowat. Who wants to live in a house, wear clean clothes, be good, and go to school every day? Not young Huckleberry Finn, that's for sure. So Huck runs away, and is soon floating down the great Mississippi River on a raft. With him is Jim, a black slave who is also running away. But life is not always easy for the two friends. And there's 300 dollars waiting for anyone who catches poor Jim . . .

Huckleberry Finn Level 2 Oxford Bookworms Library

Twain, Mark

A level 2 Oxford Bookworms Library graded reader. Retold for Learners of English by Diane Mowat Who wants to live in a house, wear clean clothes, be good, and go to school every day? Not young Huckleberry Finn, that's for sure. So Huck runs away, and is soon floating down the great Mississippi River on a raft. With him is Jim, a black slave who is also running away. But life is not always easy for the two friends. And there's 300 dollars waiting for anyone who catches poor Jim . . .

Humanistyczny obraz starości. Przesłanki dla gerontologii humanistycznej. Refleksje nad starością. Tom 3

Elżbieta Dubas

Recenzowana książka jest wartościowa pod względem naukowym, gdyż jest odważnym manifestem człowieczeństwa, a w samym centrum proponowanej perspektywy gerontologii humanistycznej stawiana jest osoba starzejąca się i stara oraz najbliższe otoczenie osób "towarzyszących jej w drodze". To perspektywa, w której tryumfuje człowiek, a starość jawi się jako etap rozwojowy zanurzony w biografii jednostki, postrzegany holistycznie. Humanistyczna perspektywa rozwoju w starości budowana jest na niezbywalnym fundamencie, a jest nim godność osobowa. Jednakże adresatami publikacji nie muszą być jedynie osoby naukowo zajmujące się procesami starzenia się. To książka, którą przeczytać może każdy. Bez względu na to czy pomoże czytelnikowi lektura tej książki zrozumieć starość swoich bliskich, własną starość, czy też uwrażliwi na problemy egzystencjalne, skonfrontuje ze stereotypami, to będzie wartościowym doświadczeniem wyzwalającym refleksję nad ludzkim istnieniem. Z recenzji dr. hab. Artura Fabisia, prof. WSB Z uwagi na szeroki zakres podejmowanych zagadnień oraz przyjętą humanistyczną perspektywę książka wzbudzi zainteresowanie gerontologów, w tym gerontologów społecznych, geragogów. Będzie też niezwykle użyteczna jako literatura w szkolnictwie wyższym, na kierunkach pedagogicznych, do realizacji zajęć dydaktycznych z zakresu gerontologii, andragogiki czy geragogiki itp. Również osoby pracujące z osobami starszymi i na ich rzecz, m.in. pracownicy instytucji pomocy społecznej oraz szeroko pojętej oświaty i kultury, mogą odnaleźć tu cenne inspiracje i wiedzę gerontologiczną, w ten sposób poszerzając własne kompetencje. Z recenzji dr hab. Anny Leszczyńskiej-Rejchert

Humanistyka w czasach antropocenu

Dipesh Chakrabarty

Tom Humanistyka w czasach antropocenu zbiera najważniejsze teksty Dipesha Chakrabarty'ego, jednego z najwybitniejszych w świecie przedstawicieli studiów postkolonialnych i zaangażowanego w dyskusje na temat zmian klimatycznych historyka. Interesując się relacjami między Zachodem a światem niezachodnim, Chakrabarty krytycznie podchodzi do eurocentrycznych wizji przeszłości, realizując projekt "prowincjonalizowania Europy". W niezwykle ciekawy sposób łączy przy tym badania postkolonialne z analizami procesów globalizacji, krytyką kapitalizmu, przepisywaniem historii i rozważaniami na temat antropogenicznych zmian środowiska. Angażująca lektura jego tekstów wprowadza w tematy szeroko dziś dyskutowanych w humanistyce światowej relacji między kryzysem środowiskowym a globalnym kapitalizmem oraz między sprawiedliwością społeczną, środowiskową a epistemiczną. Humanistyka w czasach antropocenu pokazuje ponadto inspirowane dyskusjami na temat tytułowej epoki wyłanianie się humanistyki planetarnej, która podchodząc krytycznie do studiów nad antropocenem, proponuje inne niż tradycyjne paradygmaty ujęcie czasu i rozumienia człowieka, rozpatrywanego w ścisłym związku z bytami innymi niż ludzie. Dipesh Chakrabarty - amerykański historyk bengalskiego pochodzenia; profesor historii i studiów południowo-azjatyckich University of Chicago, USA. Zajmuje się polityczną i społeczną historią Indii, problemami globalizacji, humanistyką środowiskową i skutkami globalnego ocieplenia oraz teorią i historią historiografii. Należy do grona przedstawicieli studiów postkolonialnych o światowej renomie. W 2014 roku otrzymał prestiżową nagrodę imienia Arnolda J. Toynbee'go za znaczący wkład do badań nad historią globalną. Jego szeroko dyskutowana książka Provincializing Europe. Postcolonial Thought and Historical Difference (wyd. pol.: Prowicjonalizacja Europy. Myśl postkolonialna i różnica historyczna, 2011), uznawana jest za jedną z najważniejszych publikacji we współczesnej humanistyce, a jej wpływ porównuje się z oddziaływaniem Orientalizmu Edwarda Saida. Autor m.in. Rethinking Working Class History (1989), Habitations of Modernity: Essays in the Wake of Subaltern Studies (2002) oraz The Climate of History in a Planetary Age (2021). Zebrane w tym tomie teksty dobrze odzwierciedlają intelektualną drogę, którą przebyłem przez ostatnie trzy dekady - od studiów postkolonialnych do historii planetarnych. Pokazują one, że będąc historykiem o postkolonialnej proweniencji, szukałem dla siebie miejsca między dwiema wizjami ludzkiej przyszłości. (...) Cokolwiek ludzie postanowią czynić, by stawić czoła niepewnej przyszłości - rozbudować pionowy system upraw, sekwestrować dwutlenek węgla czy realizować wielkie projekty inżynierii klimatu - powinni na samym początku przyjąć do wiadomości, że Ziemia przestała być jedynie rodzajem tła dla ich działań. Dawne tło to dziś pierwszy plan. Nawet jako humaniści musimy myśleć nie tylko o globie, stworzonym przez europejskie imperia, które rozprzestrzeniły kapitalizm i technologie, lecz także o planecie, czyli tym, co badacze klimatu nazywają "Ziemią jako systemem". W tym sensie, jak mi się wydaje, żegnamy się z erą globalizacji, wchodząc w epokę zwaną przeze mnie planetarną. [Dipesh Chakrabarty, z Przedmowy]

Humanistyka z perspektywy ontologii kulturowej

Marcin Maria Bogusławski

Google zapytany o „kryzys” wyświetla 6 280 000 wyników w 0,45 sekundy. Czołowe miejsca zajmują odniesienia do kryzysu gospodarczego, finansowego, psychologicznego czy kryzysu w związku. Martha C. Nussbaum w książce Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów w alarmującym tonie pisze jednak, że najważniejszy rodzaj kryzysu dotyczy edukacji, z której rugowana jest humanistyka, formująca świadomych, samodzielnych i krytycznych obywateli. Ich miejsce zastępują „pokolenia użytecznych maszyn”, a „na naszych oczach rozstrzyga się przyszłość światowych demokracji”. Humanistyka może spełnić funkcję edukacyjną tylko wtedy, gdy zasilają ją rzetelne badania akademickie. Jako jedność badania i nauczania, teoretyzowania i praktyki powinna być „polityką wrażliwości”, w ramach której humanista w sposób moralnie odpowiedzialny porusza się w sferze znaczeń i wartości. W tym sensie, zakorzenionym w filozofii Derridiańskiej, humanistyka oznacza „praktykowanie krytycznego oporu wobec wszystkich pojęć, wartości, idei czy kulturowych tendencji po to, by nie przekształciły się one w zawłaszczające dogmaty i ideologie”. Widać to szczególnie dobrze z perspektywy ontologii kulturowej, którą przyjęto w prezentowanej publikacji.