Biblioterapia i bajkoterapia

Definicję biblioterapii już znamy, wiemy też, czy i dla kogo jest odpowiednia. Czas zgłębić nieco ten temat i poznać najpopularniejszy element biblioterapii, czyli bajkoterapię.

Biblioterapia - metody i techniki

Podstawowe techniki biblioterapii są stosowane w zależności od jej rodzaju. Najczęstsze to:

głośne, samodzielne czytanie,
czytanie wybranych tekstów przez prowadzącego zajęcia,
słuchanie tekstów z kategorii relaksacyjnych lub aktywizujących,
dyskusja nad czytanym tekstem; czytanie może być pretekstem do rozmowy na trudne tematy,
pisanie listu do bohatera czytanej właśnie książki,
pobudzanie kreatywności przez wymyślanie alternatywnych losów bohaterów lub innego zakończenia książki,
odgrywanie scenek, wchodzenie w rolę bohaterów literackich,
wykonywanie ilustracji do aktualnie czytanego utworu,
wykonywanie ilustracji bohaterów w odniesieniu do odczuwanych przez nich emocji.

Metody stosowane w biblioterapii są silnie powiązane z funkcjami literatury:

poznawczą,
estetyczną,
wychowawczą.

Charakterystykę poszczególnych metod i obszerne informacje na temat biblioterapii znajdziesz w Podstawach współczesnej biblioterapii.

Biblioterapia - cele i zadania

Jak każda dziedzina nauki, biblioterapia również ma swoje cele i zadania. Do głównych zaliczamy:

pomoc w pokonywaniu problemów,
pokazywanie wzorców zachowań,
wspomaganie zmiany w zaburzeniach emocjonalnych,
integracja osób z niepełnosprawnością,
pomoc w rozpoczęciu rozmowy na trudny temat,
oswajanie nieznanego,
budowanie postawy tolerancji i akceptacji,
wzmacnianie poczucia własnej wartości,
obniżanie poziomu lęku,
wsparcie w procesie rozwoju,
motywowanie do nauki.

Bajkoterapia

Czyli najpopularniejsza dziedzina biblioterapii. Jest realizowana głównie w Polsce i skierowana do dzieci. Zasadniczym celem bajkoterapii jest uspokojenie i zredukowanie problemów emocjonalnych.

Bajki można podzielić ze względu na zakres działania na:

relaksacyjne - mają na celu uspokojenie,
psychoedukacyjne - mają na celu wprowadzenie pozytywnych zmian w zachowaniu i emocjach dziecka,
psychoterapeutyczne - ich głównym zadaniem jest pokonywanie trudnych sytuacji wywołujących lęk u dzieci.

Bajkoterapia - co daje?

Korzyści z bajkoterapii są zbliżone do tych płynących z biblioterapii w ogóle. Również tu można wskazać na pozytywne skutki w zakresie pozytywnego myślenia, poczucia własnej wartości czy rozumienia świata i jego problemów.

Dzięki czytaniu bajek dziecko ma możliwość spotkania się z odmiennością, dostaje szansę na budowanie postawy tolerancji i zrozumienia. Staje się empatyczne i otwarte na innych. Książki i historie bohaterów są doskonałym sposobem na rozpoczęcie rozmowy na przykład na temat trudnego czasu dla dziecka, czyli adaptacji w przedszkolu. Jeśli w bajce pojawia się bohater, który przeżywa podobny okres do tego w życiu dziecka, dużo łatwiej jest przenieść doświadczenia postaci na jego własne.

Bajkoterapia - dla kogo?

Choć bajkoterapia sprawdza się najlepiej w przypadku dzieci, stosuje się ją również w odniesieniu do dorosłych. Ponadto warto wiedzieć, że jest także skuteczna w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu, osobami z niepełnosprawnościami, młodzieżą czy że może być przygotowywana z myślą o konkretnej grupie wiekowej, na przykład trzy- lub czterolatkach.

Literatura uzupełniająca: