Wypalenie zawodowe a pandemia

Co to jest wypalenie zawodowe?

O wypaleniu zawodowym mówi się w sytuacji, kiedy pracownik traci satysfakcję z wykonywanej pracy, czuje się przepracowany, przestaje się rozwijać zawodowo. Eksperci zwracają uwagę, że jest to coraz częstsze zjawisko, dotykające większości grup zawodowych. Jeszcze kilka lat temu uważano, że na wypalenie zawodowe są narażeni głównie menedżerowie, nauczyciele czy pracownicy służby zdrowia. Dzisiaj, w czasie pandemii, gdy jesteśmy zmuszeni do pracy zdalnej, bez możliwości swobodnego odreagowania poprzez na przykład wyjście do kina, teatru czy restauracji, coraz powszechniej doświadczamy spadku formy psychicznej. Do głosu dochodzą takie emocje jak frustracja, gniew i smutek. W obecnych okolicznościach wypalenie zawodowe może dosięgnąć każdego. W literaturze angielskiej funkcjonuje już nawet termin covid burnout, czyli wypalenie pandemią, a właściwie życiem w nadzwyczajnych warunkach.

Jak rozpoznać wypalenie zawodowe?

Główne objawy wypalenia to:

ciągłe zmęczenie,
zła jakość snu: częste wybudzenia, koszmary, budzenie się o bardzo wczesnej porze,
podwyższone ciśnienie,
przygnębienie,
rozdrażnienie,

Oczywiście mowa tutaj o przewlekłych stanach, nie o jedno- czy dwudniowym spadku nastroju wywołanym na przykład zmianą pogody.

Wypalenie zawodowe - gdzie szukać pomocy?

Kto zauważył u siebie któryś z powyższych objawów, w pierwszej kolejności powinien... po prostu odpocząć. Urlop spędzony w domu jest obecnie mało atrakcyjną opcją, jednak i on może pozytywnie wpłynąć na psychikę. Wystarczy kilka dni - bez komputera i obowiązków służbowych, gdy możemy pobyć sami ze sobą i przypomnieć sobie o własnych pasjach: poczytać, obejrzeć ciekawy spektakl lub serial, pobiegać itd.

Jeśli jednak to nie pomoże i po powrocie do pracy wymienione powyżej objawy nie ustępują, należy przede wszystkim porozmawiać z szefem. Może się okazać, że przyczyną wypalenia jest dążenie do realizacji nieosiągalnych celów. Być może wystarczy oddelegować kogoś do pomocy, żeby wspomógł wypaloną zawodowo osobę w jej obowiązkach? Rozmowa zawsze jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ pozwala ustalić najlepsze warunki współpracy, korzystne dla obu stron.

Gdyby i to nie przyniosło efektów, warto pomyśleć o zgłoszeniu się do specjalisty: psychologa, psychoterapeuty lub psychiatry.

Poważne zjawisko

Na powszechność zjawiska wypalenia zawodowego zwraca uwagę portal Kadry.infor.pl, który przytacza w tym kontekście udzieloną PAP wypowiedź ekspertki, psychoterapeutki Klaudii Markowskiej: ,,Wypalenie zawodowe jest zjawiskiem wielowymiarowym, bo zmienia zachowanie pracownika, wpływa na jego postawę i relacje z ludźmi, odbija się na jego zdrowiu [...]. Od początku 2022 r. można będzie otrzymać na nie zwolnienie". (źródło) WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) uznała bowiem wypalenie zawodowe za jednostkę chorobową. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych aż trzy czwarte milenialsów odczuwa jego objawy. W Polsce, jak wynika z badań Gumtree.pl i Randstad Polska, wypalonych czuje się 31 procent Polaków pracujących umysłowo, w tym 41 procent osób z większym stażem pracy (5-8 lat).

Przeczytaj też recenzję książki o wypaleniu zawodowym

Polska na pierwszym miejscu

Według badań firmy ADP Polacy są najbardziej zestresowanymi pracownikami w Europie - dynamicznie zmieniająca się sytuacja związana z pandemią nie poprawia tego stanu rzeczy. Wysoki poziom stresu wśród pracujących Polaków może również wynikać z tego, że pracują oni najdłużej w Europie, co więcej, polskie społeczeństwo charakteryzuje się najwyższym odsetkiem pracoholików. Do tego dochodzi duża odpowiedzialność przy niskich zarobkach, na co wskazuje aż 54 procent Polaków w badaniu Gumtree.pl.

Wypalenie zawodowe - jak zapobiegać?

Przede wszystkim:

Pamiętaj o zachowaniu równowagi między życiem zawodowym a prywatnym (work-life balance).
Odmów wykonania zadania, którego nie potrafisz wykonać.
Odpoczywaj po pracy (najlepiej wyłącz wtedy komputer i wszystkie źródła powiadomień z pracy).
Ustal własne granice.
Wsłuchaj się w sygnały, które wysyła ciało (ono zwykle informuje, kiedy potrzebuje urlopu).

Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat wypalenia zawodowego, zachęcamy do lektury e-booków:

Źródło zdjęcia