Rozpisywanie profilu kompetencyjnego

Dobrze rozpisany model kompetencyjny to nie tylko ułatwienie w zarządzaniu kompetencjami w organizacji, ale również ważne narzędzie w procesie ocen rocznych. Szczególnie w kontekście stopniowalności.

Kompetencje pracownika a rozmowa roczna

Rozpisany model kompetencyjny zdecydowanie ułatwia przeprowadzenie rozmowy rocznej, ponieważ pracownik wie, na jakim etapie się znajduje i czego mu brakuje w poszczególnych umiejętnościach czy w odniesieniu do postawy i wiedzy.

Model kompetencyjny jest potrzebny w wielu kluczowych procesach w HR, czyli do:

• rekrutacji,
• rozwoju,
• ścieżek kariery
• i innych.

Model kompetencyjny jest punktem wyjścia do pracy w niemal wszystkich procesach HR. Dlatego warto go sukcesywnie budować.

Kompetencje miękkie czy twarde?

Powyższe pytanie w świecie HR brzmi niemal jak Hamletowskie ,,być albo nie być". Jak zatem jest z tymi kompetencjami? Stawiać na rozwój twardych czy jednak miękkich?

Okazuje się, że w większości przypadków to kompetencje miękkie są bardziej pożądane na rynku pracy. Nie oznacza to oczywiście, że kompetencje twarde nie mają już znaczenia.

Wiadomo, że są pewne obszary, takie jak medyczny, prawniczy czy inżynieryjny, w których wykształcenie i kompetencje twarde są niezwykle istotne - a nawet bezwzględnie konieczne do wykonywania zawodu. Warto jednak pamiętać, że większość kompetencji twardych, które w tym momencie pojawiają się w obszarze zainteresowań organizacji, jesteśmy w stanie wykształcić u swoich przyszłych czy też obecnych pracowników.

Kompetencje miękkie natomiast dużo trudniej jest wyćwiczyć. Dlatego przy zatrudnianiu pracownika warto brać pod uwagę, czy te kluczowe dla organizacji kompetencje już posiada.

Deficyty w kompetencjach

Polski Instytut Ekonomiczny wydał raport Kompetencje pracowników dziś i jutro, w którym zostały szczegółowo opisane najbardziej pożądane kompetencje na rynku pracy. Które konkretnie?

Największy deficyt zanotowano w zakresie kreatywności. Właśnie ta kompetencja znalazła się na pierwszym miejscu rankingu. To jednocześnie umiejętność, która jest najbardziej poszukiwana u kandydatów - i najtrudniejsza do znalezienia.

Na następnym miejscu w rankingu znalazły się specjalistyczne kompetencje branżowe, więc typowe kompetencje twarde.

Kolejne pozycje to:

- współpraca z innymi,

- krytyczne myślenie,

- rozwiązywanie złożonych problemów,

- elastyczność poznawcza,

- negocjacje.

Dalej są kompetencje techniczne, zarządzanie ludźmi, inteligencja emocjonalna, branie odpowiedzialności.

Jak widać, największy deficyt, jeśli chodzi o oczekiwania rynku pracy, dotyczy obszaru kompetencji miękkich.

IT też stawia na kompetencje miękkie

Branża IT to często wyznacznik trendów - sektor, którym warto się inspirować.

Otwórz przeglądarkę internetową i znajdź kilka ogłoszeń o pracy z sektora IT. Taki research pozwoli Ci uświadomić sobie, że nawet w branży, która jest typowo technicznym segmentem, stawia się na kompetencje miękkie. I to ich szuka się u potencjalnych pracowników.

,,Zachęcam do researchu ogłoszeń na stanowiska IT. Tam wypisywanych jest coraz więcej kompetencji miękkich, a nie kompetencji specjalistycznych, ponieważ właśnie specjaliści, którzy nie posiadają kompetencji miękkich, a więc nie potrafią współpracować chociażby w grupie, nie posiadają proaktywnej postawy, powodują, że bardzo wiele procesów w firmie po prostu nie funkcjonuje" - mówi Agnieszka Giermek-Ziółkowska, coach i trener, autorka podcastu Focus na rozwój.

Kiedy kompetencje miękkie to nie wszystko

Jeśli spotykamy się z kandydatem, który posiada odpowiednią - dla organizacji - postawę i osobowość, dużo łatwiej jest nauczyć, a nawet wyuczyć go pewnych kompetencji twardych. Oczywiście to, czy dana organizacja poszukuje kandydata z kompetencjami miękkimi, czy twardymi, zależy też od stopnia jej dojrzałości. Kogo innego będzie szukać ta, która ma zbudowany bardzo dobry zespół specjalistów, a zupełnie innej osoby będzie potrzebować oragnizacja do zespołu, w którym brakuje specjalistów.

I tam oczywiście kompetencje miękkie nadal będą miały znaczenie. Jeżeli bowiem będziemy mieć zespół specjalistów wysokiej klasy, to prawdopodobnie skupimy się na rozbudowie kompetencji miękkich u jego szefa, by był moderatorem dyskusji i rozwiązań. A zupełnie inaczej będziemy rozwijać kompetencje u osób, które są młodszymi specjalistami - tu prawdopodobnie będziemy się skupiać na rozwoju twardych kompetencji.

Kompetencje twarde to relikt przeszłości?

Czy w takim razie kompetencje twarde nie są już istotne, skoro można się ich szybko nauczyć, nawet będąc już zatrudnionym w organizacji? Oczywiście, że są. Kompetencje każdego rodzaju - zarówno miękkie, jak i twarde - są ogromnie ważne. Jednak kolejne badania zdecydowanie wskazują, że poszukiwane są głównie kompetencje miękkie, które stanowią pewne antidotum na to, jak radzić sobie na współczesnym rynku pracy borykającym się z problemem braku pracowników.

Tutaj pojawia się kolejny czynnik decydujący o tym, dlaczego kompetencje miękkie są kluczowe. Rozwój sztucznej inteligencji i robotyzacji postępuje w zawrotnym tempie, jednak my, ludzie, mamy dużą przewagę nad AI - są nią właśnie kompetencje miękkie.