Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka

Anita Jarzyna

Książka przynosi opis XX-wiecznych dziejów kategorii wyobraźni oraz przedstawia jej funkcje w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Nowaka. Zestawiając czterech wskazanych twórców, autorka wytyczyła imaginatywną linię w historii polskiej literatury minionego wieku, biegnie ona w poprzek dotychczasowych uporządkowań. Anita Jarzyna przyjęła, że pierwszym tematem twórczości interesujących ją autorów jest wyobraźnia. Jako że wszyscy oni unikają metarefleksji, badawczemu oglądowi poddała obrazy i tematy, z których wyprowadziła autorską koncepcję pisma wyobraźni, zaświadcza ono o stwórczej, apotropeicznej mocy języka. Autorka ukazuje, jak wiersze w nim zapisane stają się swego rodzaju autotematyczną opowieścią. Książka zdaje sprawę z badań zakrojonych z rozmachem i rzetelnie przeprowadzonych. Znakomicie poświadcza rozległą erudycję, świetny słuch literacki i nieprzeciętny talent interpretacyjny autorki. Jest świadectwem lektury uważnej i wnikliwej – skoncentrowanej na wierszach, wsłuchanej w ich niepowtarzalną dykcję, wiernej wziętym na warsztat idiomom poetyckiej wyobraźni. Jednocześnie ta zorientowana interpretacyjnie i pozostająca „blisko wiersza” lektura wnosi istotne novum w historycznoliteracką wiedzę o jednym z kluczowych nurtów polskiej liryki nowoczesnej i może okazać się istotnym elementem całościowego obrazu polskiego modernizmu – obrazu, którym wciąż nie dysponujemy. z recenzji prof. dr. hab. Pawła Próchniaka

Imaginauci. Pismo wyobraźni w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Nowaka

Anita Jarzyna

Książka przynosi opis XX-wiecznych dziejów kategorii wyobraźni oraz przedstawia jej funkcje w poezji Bolesława Leśmiana, Józefa Czechowicza, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Nowaka. Zestawiając czterech wskazanych twórców, autorka wytyczyła imaginatywną linię w historii polskiej literatury minionego wieku, biegnie ona w poprzek dotychczasowych uporządkowań. Anita Jarzyna przyjęła, że pierwszym tematem twórczości interesujących ją autorów jest wyobraźnia. Jako że wszyscy oni unikają metarefleksji, badawczemu oglądowi poddała obrazy i tematy, z których wyprowadziła autorską koncepcję pisma wyobraźni, zaświadcza ono o stwórczej, apotropeicznej mocy języka. Autorka ukazuje, jak wiersze w nim zapisane stają się swego rodzaju autotematyczną opowieścią.     Książka zdaje sprawę z badań zakrojonych z rozmachem i rzetelnie przeprowadzonych. Znakomicie poświadcza rozległą erudycję, świetny słuch literacki i nieprzeciętny talent interpretacyjny autorki. Jest świadectwem lektury uważnej i wnikliwej – skoncentrowanej na wierszach, wsłuchanej w ich niepowtarzalną dykcję, wiernej wziętym na warsztat idiomom poetyckiej wyobraźni. Jednocześnie ta zorientowana interpretacyjnie i pozostająca „blisko wiersza” lektura wnosi istotne novum w historycznoliteracką wiedzę o jednym z kluczowych nurtów polskiej liryki nowoczesnej i może okazać się istotnym elementem całościowego obrazu polskiego modernizmu – obrazu, którym wciąż nie dysponujemy. Z recenzji prof. dr. hab. Pawła Próchniaka     Reprezentująca wysoki poziom naukowy, posiadająca przy tym duże walory literackie książka Anity Jarzyny będzie cennym uzupełnieniem obowiązkowych lektur polonistów i nieobowiązkowym przewodnikiem dla wszystkich zainteresowanych poezją XX wieku i wyobraźnią poetycką. Z recenzji prof. dr hab. Anny Czabanowskiej-Wróbel

Post-koiné. Studia o nieantropocentrycznych językach (poetyckich)

Anita Jarzyna

Monografia daje wyraz autorskiej formule wspólnoty i komunikacji szerszej niż ludzka. Przedstawiona koncepcja wydobywa niesymboliczne sposoby reprezentowania zwierząt, formy osłabienia ludzkiej podmiotowości, problematyzuje mechanizm wytwarzania różnicy antropologicznej. Pozwala wykazać, że krytyczny namysł nad językiem konsolidującym wspólnotę redefiniuje stosunek do zwierząt. Anita Jarzyna odsłania emancypacyjny potencjał wierszy, projektuje możliwość lektury eksperymentalnej, w ramach której wykazuje, że poeci i poetki drugiej połowy XX i początku XXI wieku, opisując relacje międzygatunkowe, demaskują formy opresji, dyskursy przemocy (m.in. antysemicki, teologiczny, patriarchalny, łowiecki, rzeźnicki, medyczny, zoologiczny), a zarazem tematyzują swoje poszukiwania nieantropocentrycznego języka, tworzą alternatywne wizje międzygatunkowych aliansów, afirmatywnych więzi, powołują polemiczne, inkluzywne języki, dążą do tego, by równościowy stosunek do zwierząt przejawiał się we wszystkim, co mówią, nie tylko, kiedy odnoszą się do nich bezpośrednio. Odnajdując w wierszach rozmaite ujęcia nieantroponormatywnej perspektywy, autorka książki traktuje poezję jako wypowiedź równoprawną z wypowiedziami dyskursywnymi, upominającymi się o zniesienie ludzkiej dominacji; wskazuje przy tym, że konceptualizacje literaturoznawczych studiów nad zwierzętami można wyprowadzać z poetyckiej metarefleksji, formującej się w języku, którym posługują się ludzie, a który odtąd nie ma służyć im wyłącznie. "Publikacja Anity Jarzyny jest ze wszech miar potrzebna, na gruncie polskim to nowatorskie ujęcie studiów nad zwierzętami i polskiej poezji; odważne intelektualnie i pogłębione refleksyjnie. Może służyć za przewodnik myślenia żarliwego i nieobojętnego etycznie, będącego rewizją lektur wierszy polskich autorów/autorek oraz propozycją nowej perspektywy badań języka i tekstów (nie tylko poetyckich)." Z recenzji dr hab. Anny Kałuży