Dlaczego nie było wielkich artystek?

Linda Nochlin

Przełomowy esej Lindy Nochlin zapowiadał narodziny feministycznej historii sztuki, a dzisiaj wciąż ma fundamentalne znaczenie dla rozumienia sztuki. Pouczający i prowokujący od pierwszego zdania, angażuje czytelnika bez reszty i zachęca go, by odsunął na bok swe dotychczasowe założenia i zaczął poszukiwać nowych dróg. Linda Nochlin nie próbuje odpowiedzieć wprost na pytanie, dlaczego nie było wielkich artystek uważa, że zostało błędnie postawione. Zamiast tego rozkłada na czynniki pierwsze samo pojęcie wielkości i wyjaśnia podstawowe założenia, które skutkowały fallocentryczną naturą geniuszu w sztuce. Z nadzwyczajną przenikliwością obnaża przy tym fakt, że przyjęcie perspektywy białych mężczyzn w historii myśli o sztuce niosło z sobą porażkę nie tylko moralną, lecz także intelektualną. W tym wydaniu, rocznicowym, esejowi Lindy Nochlin towarzyszy tekst pod tytułem Trzydzieści lat później, w którym autorka przygląda się swoim rozważaniom z perspektywy czasu. Ten tekst, napisany w epoce rozkwitu teorii feministycznej, a także teorii queer i studiów postkolonialnych, jest poruszającą refleksją nad pojawieniem się zupełnie nowego kanonu. Odwołując się do takich artystek, jak Louise Bourgeois, Cindy Sherman i wiele innych, Linda Nochlin z niezrównaną pasją i zachwycającą precyzją diagnozuje kondycję zarówno kobiet, jak i sztuki. Esej Dlaczego nie było wielkich artystek? stał się zawołaniem bojowym, które rozbrzmiewa we wszystkich warstwach kulturowych i społecznych. Przesłanie Lindy Nochlin pozostaje aktualne. Jak sama powiedziała w 2015 roku: Przed nami wciąż jeszcze daleka droga. Wydanie z okazji pięćdziesiątej rocznicy ukazania się eseju ze wstępem Catherine Grant Linda Nochlin (19312017) wykładała sztukę nowoczesną w Instytucie Sztuk Pięknych Uniwersytetu Nowojorskiego. Jest autorką licznych publikacji dotyczących kwestii płci w historii sztuki, a także opracowań na temat dziewiętnastowiecznego realizmu. Wydała między innymi takie książki, jak Women, Art and Power; Representing Women;Courbet, Women Artists oraz Misere. Catherine Grant wykłada sztukę nowoczesną i współczesną w Courtauld Institute of Art, do niedawna zaś pracowała na Wydziale Sztuki i Kultur Wizualnych w Goldsmiths (Uniwersytet Londyński). Jest autorką wielu tekstów poświęconych wątkom feministycznym w sztuce współczesnej, a także współredaktorką książek Girls! Girls! Girls!,Creative Writing and Art History oraz Fandom as Methodology.

O Ciele

Linda Nochlin

Ponadczasowe idee na nasze czasy! W tym klasycznym już eseju Linda Nochlin okryta zasłużoną sławą historyczka sztuki i pionierka feministycznych badań w tej dziedzinie zastanawia się, w jaki sposób, począwszy od końca XVIII stulecia, rozczłonkowane, okaleczone i sfetyszyzowane wizerunki ludzkiego ciała stały się uosobieniem nowoczesnej wizji świata. O ciele autorstwa oryginalnej myślicielki, będącej u szczytu swych możliwości, wciąż pozostaje skłaniającą do refleksji, poruszającą lekturą. Linda Nochlin (19312017) dorastała w Nowym Jorku, a jej miłość do tamtejszych muzeów okazała się zapowiedzią wspaniałej, trwającej sześć dekad kariery naukowej w dziedzinie feministycznej historii sztuki. Wykładała w Vassar College, na Uniwersytecie Miejskim w Nowym Jorku, na Uniwersytecie Yale oraz w Instytucie Sztuk Pięknych Uniwersytetu Nowojorskiego, gdzie otrzymała tytuł Lila Acheson Wallace Professor Emerita of Modern Art. Przełomowe amerykańskie wystawy: Artystki: 15501950 (1976) i Globalne feminizmy (2007), których była współkuratorką, pomogły wprowadzić perspektywę feministyczną do głównego nurtu i nagłośniły twórczość wielu wcześniej niedocenianych artystek. Linda Nochlin była wpływową, płodną i przystępnie piszącą autorką. Do jej publikacji należą Women, Art and Power (1988), Ciało w kawałkach (2001), Courbet (2007) i Misere (2018), a także liczne artykuły i eseje, w tym słynny tekst Dlaczego nie było wielkich artystek? (1971), wydany ponownie przez wydawnictwo Thames & Hudson w 2021 roku, w pięćdziesiątą rocznicę premierowej publikacji. Polski przekład ukazał się po raz pierwszy w roku 2023. O serii "Miniatury o Stzuce": Zaskakujące, dociekliwe, prowokacyjne i wzbogacające Miniatury o Sztuce to ponadczasowe teksty ludzi, którzy ukształtowali dyskurs na temat sztuki, kultury wizualnej i historii. Ta atrakcyjna, kolekcjonerska seria uosabia to, co najlepsze, w pisaniu o sztuce.