Szczegóły ebooka

Corporate governance w bankach. Teoria i praktyka

Corporate governance w bankach. Teoria i praktyka

Monika Marcinkowska

Ebook

Kwestie specyfiki władztwa korporacyjnego w bankowości podejmowane były dotąd relatywnie rzadko. W ubiegłym wieku ukazało się niewiele publikacji na ten temat, dopiero w obecnym stuleciu nadano większą rangę tej problematyce. Szczególnie istotnym impulsem do rozwoju badań w tym obszarze był globalny kryzys finansowy zapoczątkowany na amerykańskim rynku kredytów hipotecznych, a rozprzestrzeniony niemal na cały świat (m.in. poprzez powiązania kapitałowe i organizacyjne instytucji finansowych oraz globalny handel instrumentami finansowymi – często o skomplikowanej konstrukcji i trudnym do oszacowania ryzyku).

Powyższe zagadnienia stanowiły główną motywację przeprowadzenia badań, których pokłosiem jest niniejsza monografia. Jej celem jest poznanie mechanizmów ładu korporacyjnego i ocena ich znaczenia w bankach, a w konsekwencji - opracowanie całościowego modelu władztwa korporacyjnego w tych instytucjach. Praca oparta jest na obszernych studiach literaturowych, które stanowiły inspirację do przeprowadzenia własnych badań empirycznych, obejmujących reprezentantów polskiego sektora bankowego (zarówno banki komercyjne, jak i spółdzielcze).

Wstęp 9
Rozdział 1. Nadzór nad bankami 17
1.1. Sieć bezpieczeństwa – regulacje i instytucje nadzorcze 19
1.1.1. Sieć bezpieczeństwa – definicja i istota 19
1.1.2. Architektura instytucjonalna sieci bezpieczeństwa 21
1.1.3. Regulacje bankowe 25
1.2. Prywatny monitoring (dyscyplina rynkowa) 31
1.3. Samoregulacja sektora bankowego 33
1.4. Samoregulacja w polskim sektorze bankowym – wyniki badania ankietowego 38
1.5. Podsumowanie 41

Rozdział 2. Władztwo korporacyjne w bankowości 45
2.1. Definicja i zakres corporate governance 45
2.1.1. Definicja i istota corporate governance 45
2.1.2. Teorie władztwa korporacyjnego 48
2.1.3. Mechanizmy i instytucje władztwa korporacyjnego 50
2.2. Specyfika władztwa korporacyjnego w bankach 52
2.2.1. Odmienny charakter banków 52
2.2.2. Obszary nieefektywności władztwa korporacyjnego w bankach 57
2.3. Modele władztwa korporacyjnego 59
2.3.1. Klasyfikacja modeli władztwa korporacyjnego 59
2.3.2. Holistyczny model władztwa korporacyjnego w bankach 69
2.4. Podsumowanie 74

Rozdział 3. Dobre praktyki władztwa korporacyjnego 77
3.1. Istota kodeksów władztwa korporacyjnego 77
3.2. Zbiory dobrych praktyk 82
3.2.1. Dobre praktyki spółek notowanych na GPW w Warszawie 82
3.2.2. Bazylejskie dobre praktyki władztwa korporacyjnego 84
3.2.3. Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych przez KNF 85
3.3. Wypełnienie przez polskie banki dobrych praktyk władztwa korporacyjnego 88
3.3.1. Dobre praktyki spółek notowanych na GPW w Warszawie 88
3.3.2. Bazylejskie dobre praktyki władztwa korporacyjnego 93
3.4. Podsumowanie 112

Rozdział 4. Interesariusze i cele strategiczne banków 113
4.1. Misja banku, wyznawane wartości 113
4.2. Cele działania banków 122
4.3. Odpowiedzialność banku wobec interesariuszy 124
4.3.1. Wymiary odpowiedzialności banku 124
4.3.2. Interesariusze banku 126
4.4. Cele działania i interesariusze polskich banków – wyniki badań ankietowych 129
4.4.1. Cele działania 129
4.4.2. Interesariusze 137
4.5. Podsumowanie 148

Rozdział 5. Właściciele banków 151
5.1. Problematyka własności w kontekście władztwa korporacyjnego 151
5.1.1. Typy właścicieli 151
5.1.2. Rozdzielność własności i kontroli 152
5.1.3. Prawa i obowiązki właścicieli 156
5.1.4. Odpowiedzialność właścicieli banków za kryzys finansowy 159
5.2. Efektywność struktury właścicielskiej 161
5.3. Inwestorzy instytucjonalni 165
5.4. Zaangażowanie właścicieli 168
5.5. Struktura właścicielska polskich banków 173
5.5.2. Banki komercyjne 177
5.6. Podsumowanie 185

Rozdział 6. Rada nadzorcza banku 187
6.1. Rola, zadania i odpowiedzialność rady nadzorczej 187
6.1.1. Znaczenie i kompetencje rady 187
6.1.2. Nieskuteczność i nieefektywność pracy rady nadzorczej 193
6.2. Skład, organizacja i zasady funkcjonowania rady nadzorczej 194
6.2.1. Wielkość i skład rady 194
6.2.2. Organizacja i zasady funkcjonowania rady 199
6.3. Ocena i samoocena pracy rady nadzorczej 202
6.4. Rady nadzorcze polskich banków 204
6.4.1. Rola, zadania i zakres odpowiedzialności rad nadzorczych 204
6.4.2. Wielkość i skład rad 208
6.4.3. Praca rad nadzorczych i komitetów 213
6.4.4. Wynagrodzenie członków rad nadzorczych 216
6.4.5. Rady nadzorcze – podstawowe zależności 217
6.5. Podsumowanie 219

Rozdział 7. Zarząd 221
7.1. Rola, zadania i odpowiedzialność zarządu 221
7.2. Wynagrodzenia członków zarządu 229
7.2.1. Instrumenty i zasady wynagradzania kierownictwa 229
7.2.2. Problemy związane z wynagradzaniem menedżerów bankowych 230
7.2.3. Rekomendacje nadzorcze odnoszące się do wynagradzania kierownictwa 232
7.2.4. Kształtowanie modelu wynagradzania zarządów banków 236
7.3. Zarządy polskich banków 239
7.3.1. Skład zarządu 239
7.3.2. Wynagrodzenia zarządu 242
7.3.3. Zarządy – podstawowe zależności 248
7.4. Podsumowanie 251

Rozdział 8. Zarządzanie ryzykiem bankowym w systemie władztwa korporacyjnego banku 253
8.1. Ryzyko w działalności bankowej 253
8.1.1. Zarządzanie ryzykiem w banku 253
8.1.2. Apetyt na ryzyko i tolerancja ryzyka 257
8.1.3. Ujawnienia na temat ryzyka i adekwatności kapitałowej 260
8.2. System zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej w bankach – wytyczne nadzorcze i dobre praktyki władztwa korporacyjnego 262
8.2.1. System zarządzania ryzykiem i system kontroli wewnętrznej 262
8.2.2. Identyfikacja słabości systemów zarządzania ryzykiem w bankach i sformułowanie dobrych praktyk władztwa korporacyjnego 270
8.3. Systemy zarządzania ryzykiem w polskich bankach 274
8.3.1. Organizacja systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej 275
8.3.2. Apetyt na ryzyko 280
8.3.3. Pomiar ryzyka 283
8.3.4. Jakość sprawozdawczości na temat ryzyka 291
8.4. Podsumowanie 297

Rozdział 9. Przejrzystość banków umożliwiająca sprawowanie kontroli 299
9.1. Przejrzystość banków (publiczne ujawnianie informacji) 299
9.1.1. Przejrzystość jako wymóg władztwa korporacyjnego 299
9.1.2. Transparentność banków 300
9.1.3. Problemy dotyczące transparentności banków 305
9.2. Wymogi informacyjne banków 307
9.2.1. Wymogi prawne – wyznacznik minimalnego zakresu ujawnień 307
9.2.2. Polityka informacyjna banku 310
9.3. Jakość i wiarygodność sprawozdań 314
9.3.1. Cechy jakościowe sprawozdań 314
9.3.2. Odpowiedzialność zarządu i rady nadzorczej za zapewnienie wiarygodności sprawozdań finansowych 316
9.3.3. Transparentność a władztwo korporacyjne 318
9.4. Przejrzystość i jakość sprawozdań polskich banków 319
9.4.1. Przejrzystość banków w ich opinii 319
9.4.2. Sprawozdanie finansowe 321
9.4.3. Sprawozdanie z działalności 325
9.4.4. Pozostałe raporty 329
9.5. Podsumowanie 330

Rozdział 10. Audytor 333
10.1. Rola audytu we wspieraniu władztwa korporacyjnego 333
10.1.1. „Strażnicy” 333
10.1.2. Funkcje audytora 335
10.1.3. Niezależność biegłego rewidenta i brak konfliktu interesów 337
10.2. Współpraca biegłego rewidenta z bankiem i nadzorem bankowym 340
10.2.1. Współpraca z zarządem banku 340
10.2.2. Współpraca z radą nadzorczą banku 340
10.2.3. Współpraca z audytorem wewnętrznym 341
10.2.4. Współpraca z nadzorem bankowym 342
10.3. Ocena biegłego rewidenta 343
10.3.1. Ocena dokonywana przez radę nadzorczą banku 344
10.3.2. Ocena nadzorcza 345
10.4. Empiryczne zależności między rewizją finansową a władztwem korporacyjnym 347
10.5. Audytorzy polskich banków 350
10.6. Podsumowanie 357

Rozdział 11. Jakość władztwa korporacyjnego 359
11.1. Pomiar jakości corporate governance 359
11.1.1. Dobre władztwo korporacyjne 359
11.1.2. Indeksy władztwa korporacyjnego 365
11.1.3. Praktyki władztwa korporacyjnego a wyniki ekonomiczne – przegląd badań 369
11.2. Ocena wyników banków z perspektywy interesariuszy 376
11.2.1. Metody pomiaru dokonań banku 376
11.2.2. Wyniki badanych banków 384
11.3. Systemy władztwa korporacyjnego a wyniki finansowe polskich banków 400
11.3.1. Pomiar jakości władztwa i pomiar wyników banków 400
11.3.2. Wyniki banków uczestniczących w badaniu ankietowym 400
11.3.3. Wyniki banków giełdowych 420
11.4. Podsumowanie 424

Zakończenie 429

Załączniki 437

Bibliografia 507

Wykaz skrótów 551

Spis rysunków 553

Spis tabel 557
 

 
  • Tytuł: Corporate governance w bankach. Teoria i praktyka
  • Autor: Monika Marcinkowska
  • ISBN: 978-83-796-9110-4, 9788379691104
  • Data wydania: 2014-07-01
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_0e01
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego