Arcydzieło polskiej literatury na miarę Nagrody Nobla w 1924. Ukazuje życie społeczności zamieszkującej wieś Lipce na przestrzeni czterech pór roku. "Nazajutrz gruchnęła po Lipcach wieść o Borynowych z Jagną zmówinach. "Wójt był dziewosłębem – więc wójtowa, że mąż srogo przykazywał pary z gęby nie puszczać przódzi, nim powróci, dopiero na odwieczerzu pobiegła do sąsiadki, rzekomo soli pożyczyć, i już na odchodnym nie wytrzymała, ino wzięła kumę na bok i szepnęła: – Wiecie to, Boryna posłał z wódką do Jagny! Ino nie mówcie, bo mój tak przykazywał. – Nie może być! Gdziebym ta z ozorem po wsi latała! Pleciuch to jestem czy co?... Taki dziad i za trzecią kobietę się bierze! Co to dzieci na to powiedzą! O świecie, świecie! – jęknęła ze zgrozą." (fragment)