"Siedzieliśmy w Porcie Arthur i Benno powiedział:

- A więc rewolucja została odłożona na czas nieograniczony.

- Aha - odparłem i wetknąłem sobie stroik do ust. - Z przyczyn technicznych, no nie? - Bambusowy stroik miał smak przyjemny jak zawsze. Grałem na sakstenorze również i z tego powodu, że tak przyjemnie było go ssać".

Pierwsze zdania Tchórzy, debiutanckiej powieści Josefa Skvoreckiego, należą do najważniejszych zdań w literaturze czeskiej. Dla bohaterów książki ważniejsze od hitlerowców, okupacji, powstania i rewolucji są jazz, miłość i dziewczyny. "Mit walki i ofiary ustąpił mitowi jazzu jako formy sprzeciwu" - pisał Witold Nawrocki w posłowiu do pierwszego i dotychczas jedynego polskiego wydania tej powieści w 1970 roku.

Akcja zaczyna się w piątek 4 maja 1945 roku i trwa tydzień. Tchórze opowiadają o powstaniu majowym (częściej zwanym powstaniem praskim) w małym mieście na wschodzie Czech - Kostelcu. Głównym bohaterem jest młodzieniec Danny SmiřickY - alter ego pisarza. Danny pojawia się również w kolejnych książkach Skvoreckiego, także w tej najsłynniejszej: Przypadkach inżyniera ludzkich dusz.

Młodym ludziom z powieści wydaje się absurdalne, że ich ojcowie nagle mieliby się stać bohaterami prawdziwego powstania przeciw okupantom: "To będzie heca, jak mój stary zamknie interes i pójdzie z fuzją na Niemców". Taką wizję walki ośmieszają słowami: "To są idioci. Takie osły stracą głowę, gówno zwojują, rozeźlą Niemców, a my wszyscy za to zapłacimy".

Czeską odmianę Kolumbów. Rocznik 20 SkvoreckY napisał między rokiem 1948 a 1949, wyszła jednak dopiero dziesięć lat później. Wywołała nieprawdopodobną wrzawę medialną, nagonkę na autora i książkę, została potępiona przez prezydenta na zjeździe partii, a dyrektor wydawnictwa, a kilku redaktorów - w tym redaktor naczelny - stracili pracę. Sam pisarz został zwolniony z redakcji czasopisma "Světova literatura".

Książkę zrehabilitowano - i wydano na nowo - w 1964 roku.

Tchórze wyznaczyli nowy styl w czeskiej literaturze dzięki użyciu bardzo potocznego języka, a także "autentycznych" dialogów o niczym, które mają celowo odwlekać najmocniejsze punkty akcji.

Josef SkvoreckY był chyba pierwszym, który w powojennej Czechosłowacji powiedział na głos, że to, co intymne i osobiste, może być ważniejsze od tego, co publiczne i patriotyczne. Owszem, w czasie drugiej wojny światowej działa się Historia, ale myślenie o dziewczynach było czymś o wiele ważniejszym. "A w rezultacie nie było ważne nic".