Історія та археологія

497
Eлектронна книга

Żydzi w okresie drugiej świątyni 538 przed Chr.-70 po Chr

Jerzy Ciecieląg

Książka Jerzego Ciecieląga nakreśla szeroką panoramę dziejów ludu wybranego w kluczowym dla niego okresie Drugiej Świątyni, kiedy to pojawiają się aż dwa nowe oblicza judaizmu: najpierw judaizm normatywny lub międzytestamentalny, a później judaizm rabiniczny, kiedy to religia żydowska staje się z religii ofiarnej religią słowa. Pod koniec tego okresu pojawia się również chrześcijaństwo. W okresie tym zmienia się również kilkakrotnie sytuacja polityczna Żydów, którzy znaleźli się pod panowaniem państwa babilońskiego, Persji Achemenidów, imperium Aleksandra Wielkiego, Egiptu ptolemejskiego, monarchii Seleucydów, rodzimej dynastii hasmonejskiej, wreszcie imperium rzymskiego. Była to też epoka kluczowa dla ostatecznego powstania ksiąg biblijnych, a sam naród żydowski stał się wówczas w pełni ukształtowana jednostką etniczną. Poczynając od niewoli babilońskiej, poprzez okres perski, hellenistyczny i grecko-rzymski czytelnik może poznać źródła pisane i archeologiczne pozwalające na rekonstrukcje historii Żydów, zagłębić się w kwestie społeczne, administracyjne, życie codzienne i gospodarcze, wreszcie zaznajomić się z religią, jej instytucjami i kultem, choć ich obraz – ze względu na źródła – jest czasem tylko fragmentaryczny. Osobne miejsce zajmuje zarys historyczny, często również niepełny, bowiem jego całkowitą rekonstrukcję uniemożliwia brak źródeł. Swoje miejsce znalazła też w książce diaspora żydowska; możemy poznać jej genezę, życie lokalnych wspólnot, istotę synagogi jako instytucji społeczno-religijnej, kontakty Żydów z sąsiadami.   Dr Jerzy Ciecieląg – urodzony w 1971 r., adiunkt w Katedrze Historii Starożytnej Instytutu Historii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Jego badania koncentrują się przede wszystkim na dziejach Żydów w epoce starożytnej, w szczególności w okresie drugiej świątyni, na dziejach dynastii Heroda Wielkiego oraz na autonomicznym mennictwie żydowskim. Autor czterech książek: Palestyna w czasach Jezusa. Dzieje polityczne (2000); Polityczne dziedzictwo Heroda Wielkiego. Palestyna w epoce rzymsko-herodiańskiej (2002); Poncjusz Piłat, prefekt Judei (2003) oraz Powstanie Bar Kochby 132-135 po Chr. (2008), jak też ponad czterdziestu artykułów. Aktualnie, w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki, przygotowuje monografię o wspólnotach żydowskich w zachodnich prowincjach cesarstwa rzymskiego.

498
Eлектронна книга

Żydzi w Opatowie

Artur Lis

Ze wstępu: Przez stulecia Polska pozostała centralnym ośrodkiem rozwoju świeckiej i religijnej kultury żydowskiej. Obszar Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku był jednocześnie domem dla około 70% wszystkich Żydów europejskich. Dawał im schronienie nawet wówczas, gdy u schyłku tego stulecia ziemie polskie zostały podzielone między trzech zaborców. Mimo to kultura żydowska miała właśnie tu swój główny bastion i mogła się swobodnie rozwijać. W 1939 roku zamieszkiwało Polskę niemal 3,5 mln Żydów, stanowiąc tym samym około 10% ogólnej populacji kraju i średnio 40% populacji miejskiej.

499
Eлектронна книга

Żydzi w poezji ludowej i historii ruskiej

Franciszek Rawita Gawroński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Wiemy, jaką rolę anarchiczną odegrali Kozacy w Rzeczypospolitej, że z tej trzywiekowej prawie anarchii powstawały i organizowały się, wyszłe z łona ruskiego społeczeństwa, dwa jego odłamy, z których jedna nosiła nazwę Kozaczyzny, druga Hajdamaczyzny. Historycy nasi dawniejsi, a szczególnie bliżej wypadków stojący, lepiej od nas rozumieli następstwa o objawy tego ruchu społecznego, zrodzonego nad Dnieprem i porywającego furią swawoli ludność wiejską za sobą, lecz domyślnie raczej niż na podstawie badań i dokumentów nieznanych im zresztą. Nie doceniono jednak znaczenia tego zjawiska dziejowego lub oceniano je błędnie. Odnieść się to może, zarówno do wewnętrznej, jak i do zewnętrznej polityki państwa polskiego. Następstwa takiego krótkowidztwa były fatalne dla państwa. Pragniemy dać czytelnikowi dzieło naukowe, ścisłe, historyczne, a jednak zupełnie popularne w układzie swoim i traktowaniu przedmiotu badań.

500
Eлектронна книга

Żywot św. Metodego. Legenda Panońska

Nieznany

Żywot św. Metodego znany też jako Legenda Panońska. Średniowieczny tekst źródłowy. Reprint. "Żywot świętego Metodego" to księga poświęcona działalności misyjnej dwóch braci, bizantyńskich duchownych, Greków z Salonik: Konstantyna (po wstąpieniu do klasztoru przybrał imię Cyryl) (ok. 827 ok. 869) i Metodego (820 885). Jest to ważny dokument do badania pradziejów Słowiańszczyzny, w tym i Polski. To w tym dokumencie znajduje się słynna informacja o "księciu na Wiśle, silnym wielce", który został przymuszony do przyjęcia chrześcijaństwa przez sąsiadów z południa.

501
Eлектронна книга

Żywoty cezarów

Swetoniusz

Żywoty cezarów (De vita Caesarum) to zbiór biografii pierwszych dwunastu jedynowładców imperium rzymskiego, rządzących nim od połowy I wieku przed naszą erą do roku 96 naszej ery. Bohaterami dzieła Swetoniusza są kolejno: dyktator Juliusz Cezar oraz cesarze – Oktawian August, Tyberiusz, Kaligula, Klaudiusz, Neron, Galba, Oton, Witeliusz, Wespazjan, Tytus i Domicjan. Każda z biografii podaje informacje o ich życiu i działalności, ułożone tematycznie: Swetoniusz pisze o pochodzeniu, sprawowanych urzędach, czynach wojennych, cechach charakteru, wyglądzie zewnętrznym oraz okolicznościach śmierci każdego z władców. Szczególnie dużo miejsca poświęca sprawom dotyczącym ich kręgu rodzinnego i dworskiego, chętnie powtarza skandaliczne plotki krążące o tym środowisku, relacjonuje rozmaite anegdoty, z autentycznym przekonaniem spisuje wiadomości o wyjątkowych znakach – na niebie i ziemi – zapowiadających przyszłość. Wobec zaginięcia w późniejszych wiekach większości dzieł łacińskiej biografistyki Żywoty cezarów, przynoszące masę informacji – choć o różnej wartości – stały się interesującym źródłem dla poznania życia panującej elity we wczesnym okresie istnienia imperium rzymskiego. Co najmniej do kresu epoki starożytnej cieszyły się ogromną popularnością: były czytane, a nawet naśladowane i kontynuowane. W czasach najnowszych zaś stały się nie tylko materiałem dla historyków badających dzieje cesarskiego Rzymu, ale i bezcenną kopalnią inspiracji, wiadomości i anegdot dla twórców dzieł malarskich, literackich i filmowych, spośród których najsłynniejszym stał się zapewne serial telewizyjny Ja, Klaudiusz, oparty na powieści Roberta Gravesa – tłumacza De vita Caesarum na język angielski. Nową edycję Żywotów cezarów wzbogacają ilustracje, indeks oraz tablice genealogiczne.

502
Eлектронна книга

Żywoty hetmanów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego

Żegota Pauli

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. REPRINT. Unikalne dzieło, które powstało na podstawie odnalezionych materiałów po Samuelu Brodowskim, a które wydał, ozdabiając je rysunkami i herbami Żegota Pauli. Zawartość dzieła: SPIS TREŚCI. Przedmowa wydawcy. Wstęp. Wiadomość o stanie wojska i urzędzie hetmańskim w dawnej Polsce. Poczet celniejszych wodzów wojska polskiego od najdawniejszych czasów HETMANI WIELCY KORONNI: Mikołaj Kamieniecki, Mikołaj Firlej, Jan Tarnowski, Mikołaj Sieniawski, Jerzy Jazłowiecki, Mikołaj Mielecki, Jan Zamojski, Stanisław Żółkiewski, Stanisław Koniecpolski, Mikołaj Potocki, Stanisław Potocki, Jan Sobieski, Dymitr Wiśniowiecki, Stanisław Jabłonowski, Szczęsny Potocki, Hieronim Lubomirski, Adam Sieniawski, Stanisław Rzewuski, Józef Potocki, Jan Branicki, Wacław Rzewuski, Franciszek Branicki, Piotr Ożarowski, HETMANI POLNI KORONNI: Mikołaj Sieniawski, Jerzy Jazłowiecki, Mikołaj Sieniawski, Stanisław Żółkiewski, Stanisław Koniecpolski, Marcin Kazanowski, Mikołaj Potocki, Marcin Kalinowski, Stanisław Potocki, Stanisław Lanckoroński, Jerzy Lubomirski, Stefan Czarniecki, Jan Sobieski, Dymitr Wiśniowiecki, Stanisław Jabłonowski, Mikołaj Sieniawski, Jędrzej Potocki, Szczęsny Potocki, Hieronim Lubomirski, Adam Sieniawski, Stanisław Rzewuski, Stanisław Chomętowski, Jan Branicki, Wacław Rzewuski, Franciszek Branicki, Seweryn Rzewuski, HETMANI WIELCY LITEWSCY: Piotr Biały, Konstanty Ostrogski, Jerzy Radziwiłł, Jan Radziwiłł, Hieronim Chodkiewicz, Grzegorz Chodkiewicz, Mikołaj Radziwiłł, Krzysztof Radziwiłł, Jan Chodkiewicz, Lew Sapieha, Krzysztof Radziwiłł, Janusz Kiszka, Janusz Radziwiłł, Paweł Sapieha, Michał Pac, Kazimierz Sapieha, Michał Wiśniowiecki, Grzegorz Ogiński, Ludwik Pociej, Michał Wiśniowiecki, Michał Radziwiłł, Michał Mossakowski, Michał Ogiński, Szymon Kossakowski, HETMANI POLNI LITEWSCY: Stanisław Kiszka, Jerzy Radziwiłł, Jan Radziwiłł, Grzegorz Chodkiewicz, Mikołaj Radziwiłł, Roman Sanguszko, Krzysztof Radziwiłł, Jan Chodkiewicz, Krzysztof Radziwiłł, Janusz Kiszka, Janusz Radziwiłł, Paweł Sapieha, Wincenty Gosiewski, Michał Pac, Władysław Wołowicz, Michał Radziwiłł, Kazimierz Sapieha, Jan Ogiński, Józef Słuszka, Michał Wiśniowiecki, Grzegorz Ogiński, Stanisław Denhoff, Michał Radziwiłł, Michał Massalski, Alexander Sapieha, Józef Sosnowski, Ludwik Tyszkiewicz, Szymon Kossakowski, Józef Zabiełło, SPIS HETMANÓW.