Ben Gurion. Twórca współczesnego Izraela

Anita Shapira

Książka o Ben Gurionie jest nie tylko polityczną opowieścią. Poznajemy „przywódcę narodu”, ale także człowieka. Zamieszczone w książce fragmenty listów pokazują obszary, do których najtrudniej jest dotrzeć badaczowi. Prof. Anicie Szapirze to się udało. Dzięki książce dowiadujemy się nie tylko o kolejnych politycznych inicjatywach Ben Guriona, ale także o jego emocjach, smutkach, gorszych i lepszych stronach charakteru. Autorka interesująco pokazuje jak polityka stopniowo podporządkowała sobie jego życie prywatne: po ceremonii zawarcia małżeństwa, młody małżonek udał się na spotkanie partyjne, a spóźnienie usprawiedliwił… ślubem. Książka o Ben Gurionie jest także ciekawą lekcją polityki, jest opowieścią o tym jak rodzą się nowe idee i działania polityczne, jak zmieniają się, doświadczają niełatwych kompromisów czy porażek. Warto zaznaczyć w tym miejscu, że autorka książki zadbała, żeby czytelnik poznał nie tylko sposób myślenia jej bohatera, ale także jego przeciwników, ich programy, oceny sytuacji czy polityczne emocje. Ben Gurion zmarł w grudniu 1973 r., jego grób znajduje się w Sede Boker, na pustyni Negew, gdzie spędził ostatnią część życia. Warto, będąc w Izraelu, odwiedzić to miejsce. Także ono, swoją surowością, skromnością opowiada o człowieku, który podporządkował swoje życie „czemuś większemu i bardziej świętemu niż cokolwiek na świecie”. Z Przedmowy do wydania polskiego Bożeny Szaynok, Profesor Uniwersytetu Wrocławskiego

Bereza

Wojciech Lada

Nikt nie był bezpieczny. O dowolnej porze dnia i nocy, każdy obywatel Polski mógł zostać aresztowany i bez podania powodu pozbawiony wolności na trzy miesiące - choć w praktyce okres ten mógł być wydłużany w nieskończoność. W połowie 1934 roku powstał obóz w Berezie Kartuskiej, do którego władze kierowały według własnego uznania, bez śledztwa i wyroku, osoby uznane za potencjalne zagrożenie dla systemu. Za murami nie obowiązywało żadne prawo. Więźniowie byli torturowani fizycznie i psychicznie, zdarzały się wypadki zakopywania żywcem w odchodach, a także śmierci w wyniku pobicia pałkami. Ekstremalne ćwiczenia i wykonywane prace doprowadzały czasem do samobójstw, a już niemal zawsze do trwałej utraty zdrowia nawet najmłodszych i najsilniejszych. Samobójstwa popełniali zresztą również niektórzy policjanci, nie wytrzymujący stężenia panującej tu brutalności. "Bereza bezsprzecznie była mordownią" - przyznał ówczesny Komendant Główny Policji Państwowej, gen. Kordian Zamorski. Obóz działał przez pięć lat i z każdym rokiem reżim tylko się zaostrzał, na co największy wpływ miał nadzorujący jego funkcjonowanie Wacław Kostek-Biernacki. "W Polsce matki straszą mną dzieci" - mówił bez choćby cienia wstydu. "Chorobliwy sadysta" - ocenił go krótko Stanisław Cat-Mackiewicz, który odczuł to na własnej skórze. Podobnie jak około trzech tysięcy innych Polaków, Żydów, Ukraińców, Białorusinów i Niemców, którzy przewinęli się przez Berezę.

Betonia. Dom dla każdego

Beata Chomątowska

Z fotografiami Krzysztofa Skłodowskiego Zgrabne czteropiętrowce i przytłaczające drapacze chmur. W małych koloniach lub stojące samotnie. Otoczone zielenią lub surowym betonem. Osiedla bloków choć wydaje nam się, że dobrze je znamy, kryją mnóstwo tajemnic i zaskakujących historii. A są wszędzie od metropolii po najmniejsze miejscowości. Tak liczne, że trudno je zignorować, lecz zarazem tak dobrze wtopione w krajobraz współczesnych miast, że na co dzień prawie ich nie widać. Pospolite, a jednak prowokujące, często znienawidzone, obrastające mitami. W blokach i na blokowych osiedlach mieszka dziś co najmniej dwanaście milionów Polaków. To doświadczenie uniwersalne, wspólne lokatorom betonowej krainy Krakowa, Radomia, Berlina, Londynu i podparyskich przedmieść choć każdy ma o nim własną opowieść. Beata Chomątowska przygląda się blokom bez uprzedzeń, z ciekawością reportera i dociekliwością badacza. Betonia nie jest jednak sentymentalną podróżą przez polskie, niemieckie i brytyjskie osiedla. To opowieść o idei masowego budownictwa, świetlanych szklanych domach przemienionych to w slumsy, to w luksusowe apartamentowce, a przede wszystkim brawurowa próba ukazania bloków takich, jakie są naprawdę małych światów, które wywarły ogromny wpływ na historię współczesnej architektury.

Bez pożegnania. Saga część 1

Barbara Brylska

Podczas II Wojny Światowej bohaterki wywiezione zostają z Kresów wschodnich na Syberię. Czas wielkiej próby udaje im się przetrwać dzięki niezwykłemu hartowi ducha matki. Pierwsza część wielkiej Sagi Barbary Rybałtowskiej. Odkryj karty historii polski poprzez niezwykłą opowieść o pewnej rodzinie Napisana ujmującym, ciepłym językiem saga rodzinna, opowiadająca historię matki i córki wobec burzliwych dziejów Polski XX wieku. Uwikłane w wojnę tworzą wbrew okrucieństwom losu kochającą rodzinę. Pomimo tragicznych zdarzeń, które są ich udziałem patrzą na świat z radością życia, życzliwością i humorem. Od pierwszych stron książki wciągają nas w swój świat. "Jest to wspaniale napisany utwór. Wprost gotowy scenariusz filmowy, pełen cudownych charakterów i sytuacji chwytających za gardło. Rewelacja!!! Aromat książki, jej niezwykła pasja, koloryt, emocje, wiarygodność są mi bliskie i wywołują olbrzymie doznania." - Jerzy Antczak "Ważne są książki takie jak ta, bardzo ważne dla naszej polskiej psychiki. To opowieść o strasznym a jednak pełnym wiary i radości dzieciństwie, pełna siły przetrwania, radości nieugiętej (...) Przyznam się, że czytałem tę kipiącą energią życia i świetnie napisaną książkę też jako odtrutkę na typowe dla polskiego obywatela poczucie przysmucenia, niedostrzegania jak wiele na lepsze się zmieniło." - Ernest Bryll "Przeczytałem tę powieść i jestem nią głęboko poruszony. Nie potrafię pisać o tym co czuję, jak ją przeżywałem, ale ma ona dla mnie ogromne znaczenie..." - Andrzej Seweryn 

Bez przedawnienia. Najgłośniejsze zbrodnie wykryte po latach przez policjantów polskiego Archiwum X

Tomasz Kin

Wydział Spraw Otwartych i Niewyjaśnionych to ostatnia szansa na ujęcie sprawców, zanim zbrodnia się przedawni. Praca policjantów z Archiwum X to nie tylko spektakularne sukcesy, jak odzyskanie skradzionego obrazu Moneta czy wyrok skazujący dla potrójnego zabójcy z Opola Lubelskiego, ale też porażki jak ta, gdy mimo dowodów nie udało się zatrzymać mordercy recepcjonistki hotelu w Jaśle. Czy istnieje zbrodnia doskonała? Dlaczego nie wszystkich zbrodniarzy udaje się złapać? Tomasz Kin Dziennikarz i autor. Redaktor naczelny Exklusiv. Twórca pierwszego radiowego talk-show 7 Grzechów Głównych Antyradio i Rezerwat radio PIN. Przez 4 lata lat w radiowej suterenie przesłuchiwał najgłośniejszych twórców muzyki niezależnej, tworząc pionierską audycję z muzyka na żywo radio Roxy. Przez 9 lat prowadzący programy w TVN Style i TVN Warszawa. W 2016 objechał świat, by spotkać się z polskimi emigrantami w dokumentalnym 10 odcinkowym cyklu Sukces Nie Zna Granic. Miłośnik wywiadów z niezwykłymi postaciami życia publicznego. Pisał felietony do Razem, Wprost i Zwierciadła.

Bez skrupułów

Wilhelmina Skulska

Książka poświęcona sprawie porwania i zabójstwa lekarki, Stefanii Kamińskiej, które miało miejsce w latach 70. XX wieku. Reportaż został przedstawiony wyczerpująco i rzetelnie, z odniesiem do wszystkich istotnych faktów. Wyjątkowo dużo uwagi poświęcono sprawcy, analizując w tym celu . ekspertyzy biegłych, akta sprawy i korespondencję. Opis przebiegu śledztwa oraz procesu sądowego przynosi także refleksję nad ówczesną rzeczywistością, brutalnością oraz tendencją do lekceważenia prawdy.

Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych

Kalina Błażejowska

To chyba najbardziej stabuizowana grupa ofiar II wojny usłyszała autorka od archiwistki, z którą rozmawiała na początku pracy nad książką. I rzeczywiście: o polskich ofiarach nazistowskiego programu eutanazji wiadomo niewiele. A to, co udało się ustalić, nie dotarło do powszechnej świadomości. Bo kto poza specjalistami wie, że było ich co najmniej dwadzieścia tysięcy? Albo że po raz pierwszy komory gazowej Niemcy użyli do zgładzenia pacjentów szpitala psychiatrycznego w Owińskach? Bezduszni to zapadająca w pamięć opowieść o tym, co wyparte, przemilczane, zapomniane. Na przykładzie trzech miejsc dziecięcej kliniki psychiatrycznej w Lublińcu, szpitala psychiatrycznego w Gostyninie i domu opieki w Śremie Kalina Błażejowska opisuje wszystkie kategorie ofiar. Niepełnosprawne dzieci, chorych psychicznie dorosłych i niesamodzielnych najstarszych tych, których niemieccy lekarze uznali za bezduszne istoty, wiodące życie niewarte życia. Autorka odkrywa przy tym nieznane dokumenty, ustala wstrząsające szczegóły, znajduje naocznych świadków i bliskich zabitych wszystko, by przywrócić pamięć o zagładzie, która została pominięta w powojennych rachunkach krzywd.

Beze mnie jesteś nikim. Przemoc w polskich domach

Jacek Hołub

W badaniu przeprowadzonym na zlecenie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej trzydzieści procent czyli ponad dziewięć milionów dorosłych Polaków potwierdziło, że było sprawcami przemocy w rodzinie. Siedemnaście procent skrzywdziło bliskich kilka razy, a trzy procent wielokrotnie. Mężczyźni katują żony i dzieci. Bici synowie dorastają i znęcają się nad swoimi partnerkami i dziećmi. Krzywdzone dziewczynki wpadają w szpony toksycznych mężów. Dorosłe dzieci dręczą zniedołężniałych rodziców. Silniejsi terroryzują słabszych, zdrowi niepełnosprawnych, ci, którzy mają władzę, kontrolują i ranią swoich podopiecznych. Przez nasze domy płynie rzeka agresji, bólu, cierpienia i nienawiści. Oficjalne statystyki to wierzchołek góry lodowej. Napisałem tę książkę, by pokazać, co kryje się pod spodem jak wygląda prawdziwe oblicze przemocy domowej. Jacek Hołub