Bolesław Śmiały

Stanisław Wyspiański

Stanisław Wyspiański Bolesław Śmiały ISBN 978-83-288-2945-9 I Siedziałem gdy to okropne zjawisko, przed którem wszyscy przysłonili oczy, wchodziło, biskup, ludu zbiegowisko; ciżba wylękła ich ku drzwiom się tłoczy, ja patrzę, bo już miałem to przezwisko Śmiały, gdy cała ta procesya kroczy lecz pocóż niosą chorągiew Anioła jakby na walkę Piekła i Kościoła. II Pochylały się chorągwie z łomotem u wrót, nim wstały na izbie przedemną a chyląc się, mierzały w... Stanisław Wyspiański Ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Brand

Henryk Ibsen

Henryk Ibsen Brand Poemat dramatyczny w pięciu aktach tłum. Jan Kasprowicz ISBN 978-83-288-5574-8 Osoby: * Brand * jego Matka * Ejnar, malarz * Agnieszka * Wójt * Doktór * Proboszcz * Kościelny * Bakałarz * Gerda * Chłop * Syn chłopa, wyrostek * Drugi chłop * Kobieta * Druga kobieta * Pisarz * Duchowieństwo i Zwierzchność * Lud, Mężczyźni, Kobiety i Dzieci * Kusiciel w pustyni * Chór niewidzialnych * Głos Rzecz dzieje się w naszych czasach, ... Henryk Ibsen Ur. 20 marca 1828 w Skien Zm. 23 maja 1906 w Christianii (obecnie Oslo) Najważniejsze dzieła: Grób Hunów (1850), Nora czyli dom lalki (1879), Dzika kaczka (1884), Peer Gynt (1867). Dramaturg norweski. Od 1857 szef Norweskiego Teatru Kristiania, później na emigracji we Włoszech i w Niemczech. Początkowo tworzył utwory oparte na motywach historycznych, legendach i sagach skandynawskich, później podjął tematykę społeczno-obyczajową w duchu realizmu i naturalizmu, w późnej twórczości wprowadzał do swych sztuk elementy symbolizmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Budowniczy Solness

Henryk Ibsen

„Budowniczy Solness” to sztuka Henryka Ibsena, norweskiego dramatopisarza, uważanego za czołowego twórcę dramatu modernistycznego. „Budowniczy Solness” jest mistyczną oraz tragiczną historią dążenia do pojednania z Bogiem oraz próbowania przewyższenia Jego woli. Ten cudowny dramat przedstawia budowniczego, który na podłożu psychologicznym walczy z diabełkami i przezwyciężającego tragiczne przeszkody losu oraz próby, na które jest wystawiany przez Pana.

Burza

William Shakespeare (Szekspir)

Burza Przedmowa „Nie ma wątpliwości (pisze Hazlitt), że Szekspir był geniuszem najuniwersalniejszym, jaki się kiedy zjawił. W tragedii, komedii, historycznym dramacie, sielance, komedii sielankowej, sielance historycznej, w poemacie niepodzielnym, w poezji nieprzerwanej jest jedynym. Nie tylko ma moc nieograniczoną wywoływania z nas śmiechu i łez, nie dość, że panuje nad wszelkimi środkami pomocniczymi w przedstawianiu namiętności, nad dowcipem, nad myślą i doświadczeniem, rozrządza także całym obszarem wyobraźni twórczej, obudzającej trwogę i wesołość, równie trafnie widzi świat idealny jak rzeczywisty, a ponad tym wszystkim góruje u niego prawda charakteru i natury, i duch ludzkości”. [...]William Shakespeare (Szekspir)Ur. 1564 r. w Statford-upon-Avon Zm. 23 kwietnia 1616 r. w Statford-upon-Avon Najważniejsze dzieła: Ryszard III (1590-93), Sen Nocy Letniej (1595), Romeo i Julia (1595), Henryk IV (1596-98), Hamlet (1601), Otello (1604), Makbet (1606), Król Lir (1606), Burza (1611) Wybitny dramaturg, aktor, reformator teatru i poeta. O oryginalności Shakespeare'a decydowało łączenie wątków tragicznych z komicznymi, scen fantastycznych z realistycznymi, kreacja wyrazistych i złożonych charakterów postaci, które weszły następnie do kanonicznego języka kultury europejskiej, wreszcie poetycka zręczność, filozoficzna głębia i przystępności tekstów. Autor około 200 utworów, przetłumaczonych na najważniejsze języki nowożytne i inscenizowanych na całym globie. Ogromną sławę zyskał dopiero po śmierci. W latach 1590-1610 przebywał w Londynie; od 1594 był członkiem kompanii Sług Lorda Szambelana (potem: Sług Królewskich), dysponującej własnym teatrem The Glob. Cykl Sonetów napisanych już po powrocie w rodzinne strony (1609) należy do arcydzieł literatury angielskiej. autor: Karolina Strzelczak Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Chmury

Arystofanes

Strepsjades, zrujnowany przez coraz droższe zachcianki swego syna – Fejdippidesa – pragnie się wyłgać ze swoich długów. Z tego powodu zapisuje się na naukę do Sokratesa tak, aby mógł się przed dowolnym sądem z nich wybronić. Filozof, po kilku próbach, stwierdza jednak, że ten jest za głupi; Strepsjades wobec tego posyła doń swego syna. Następuje pierwszy pojedynek (agon) pomiędzy Słowami: sprawiedliwym i niesprawiedliwym; zwycięża to ostatnie, biorąc pod swoją opiekę Fejdippidesa. Po powrocie z nauki Strepsjades co prawda wymiguje się z wszystkich należności, ale za to syn udowadnia mu (w drugim agonie), że ma prawo bić ojca, wobec czego ten, w formie starożytnego linczu, z zemsty podpala domostwo Sokratesa (za Wikipedią).

Comedies

Aristophanes

Aristophanes, nicknamed the father of comedy, wrote in a different way than the first tragedies. He was troubled by everyday problems, rarely associated with the past. Gods also rarely appeared in his works, like the heroes of antiquity: the main role was given to contemporaries. If certain events of Aristophanes did not suit him, he made fun of them, or offered original recipes to change the situation for the better.

Creatures That Once Were Men and Other Stories

Maxim Gorky

A collection of short stories by a popular and influential Russian author, the founder of the literary method of socialist realism and, possibly, the greatest Russian literary figure of the 20th century. He wrote short stories, plays, memoirs and novels that touched the imagination of the Russian people, and was the first Russian author to sympathize sympathetically with characters such as tramps and thieves, emphasizing their daily struggle with insurmountable difficulties.

Cyd

Pierre Corneille

„Cyd” to dramat Pierre’a Corneille’a napisany na przełomie lat 1636 i 1637. Ten poruszający dramat został wspaniale przetłumaczony przez Stanisław Wyspiańskiego. Akcja utworu rozgrywa się w XI wieku w Sewilli. Syn don Diega, Rodryg, zakochany jest z wzajemnością w Chimenie, córce don Gomesa. Między obydwoma mężczyznami dochodzi jednak do sprzeczki, w czasie której Gomes uderza Diega w twarz. Ten, zbyt stary, by osobiście wyzwać go na pojedynek, prosi syna, by go zastąpił. Rodryg, mimo konfliktu wewnętrznego, zgadza się i w walce zabija ojca ukochanej.

Cyd albo Roderyk

Pierre Corneille

Cyd (fr. Le Cid) – dramat Pierre’a Corneille’a napisany na przełomie lat 1636 i 1637. Akcja utworu rozgrywa się w XI wieku w Sewilli. Syn don Diega, Rodryg, zakochany jest z wzajemnością w Chimenie, córce don Gomesa. Między obydwoma mężczyznami dochodzi jednak do sprzeczki, w czasie której Gomes uderza Diega w twarz. Ten, zbyt stary, by osobiście wyzwać go na pojedynek, prosi syna, by go zastąpił. Rodryg, mimo konfliktu wewnętrznego, zgadza się i w walce zabija ojca ukochanej. Chimena udaje się do króla Sewilli Fernanda z prośbą o ukaranie sprawcy śmierci don Gomesa, jednak daje do zrozumienia Rodrygowi, że mimo tego, co zaszło, nie potrafi go znienawidzić. Ten opuszcza miasto i odnosi wielkie zwycięstwo w walce z Maurami, zyskując przydomek Cyd (z arabskiego sayyid – „pan”). Król oznajmia Chimenie, że Rodryg zmarł z powodu odniesionych ran, na co ta mdleje, a dowiedziawszy się prawdy, żąda, by stanął on do pojedynku-sądu bożego z don Sanchem. W momencie zwycięstwa Rodryg-Cyd zdobywa tym samym prawo do jej poślubienia. Król nakazuje mu jednak, by ponownie oddalił się na wojnę i odzyskał tym samym dawną pozycję w sercu kobiety. (za Wikipedią).

Cyklop

Eurypides

Akcja rozgrywa się na Sycylii na górze Etna. Zaczyna się od monologu otwierającego Silenusa, który opowiada o tym, jak on i satyrowie, którzy są jego niewolnikami i zwolennikami, zostali zniewoleni przez giganta Cyklopa (nazwanego przez niego Polifemem). Satyrowie są teraz zmuszeni, by pracować dla Cyklopa i paść jego trzodę. Następnie Odyseusz, który zgubił drogę do domu w podróży po wojnie trojańskiej, przybywa ze swoimi głodnymi żeglarzami. Spotykają Silenusa i oferują zamianę wina na żywność. Będąc sługą Dionizosa Silenus nie może się oprzeć zdobyciu wina, mimo że żywność nie należy do niego. Ale wkrótce przybywa Cyklop i Silenus oskarża Odyseusza o kradzież jedzenia. Ostatecznie Odyseusz zwycięża Polifema i wszystko dobrze się kończy.

Cyrulik Sewilski

Pierre Beaumarchais

Cyrulik sewilski (wystawiony w 1775) oraz Wesele Figara (wystawione w 1784), nazwane były przez Napoleona rewolucją w czynie, a przez Marię Antoninę okropną sztuką. Obie komedie stały się tematami librett wielu słynnych kompozytorów, m.in. Mozarta Wesele Figara (1786) i Rossiniego Cyrulik sewilski (1816). Wesele Figara wywołało niespotykaną dotąd rewolucję w literaturze. Opowiada bowiem o starciu sługi-plebejusza z panem hrabią, co więcej sługa właśnie okazuje się tu bardziej przebiegły i zaradny. Wywraca więc Beaumarchais cały ustrój społeczny ówczesnej Europy, pośrednio inspirując przy tym lud do wielkiej rewolucji francuskiej. Historia ujęta w dwóch sztukach znalazła kontynuację w późniejszej Występnej matce (wystawionej w 1792), uważanej za utwór znacznie słabszy od poprzednich. (Za Wikipedią).

Cytaty najpiękniejsze

Wiliam Szekspir

Utwory Williama Szekspira to klasyka nad klasyką   Genialny twórca opisał wszelkie możliwe emocje i stany duszy ludzkiej. Miłość i nienawiść. Radość i gniew. Pożądanie władzy i pożądanie drugiego człowieka. Młodość, dojrzałość, śmierć. Cierpienie i zmienność losu.   I choć w tym roku mija 450 lat od jego narodzin (23 kwietnia 1564 r.), utwory Szekspira nic a nic nie straciły na aktualności, ponieważ natura ludzka jest niezmienna.   Proponujemy Państwu wybór cytatów ze sztuk Williama Szekspira ozdobiony ilustracjami Daniela Chodowieckiego oraz Samuela Pufendorfa.  

Cztery dramaty: Prometeusz skowany. Persowie. Siedmiu Przeciw Tebom. Błagalnice

Ajschylos

Prometeusz w okowach, także Prometeusz skowany tragedia Ajschylosa, jedyna zachowana część trylogii opowiadającej mit o Prometeuszu. Prometeusz w okowach stanowi środkową część trylogii, w skład której wchodziły również niezachowane do dzisiejszych czasów tragedie Prometeusz niosący ogień i Prometeusz wyzwolony. Persowie są apoteozą potęgi Aten i całej cywilizacji greckiej. Ajschylos żałuje Persów, ale pokazuje, że sami byli winni straszliwej porażki, gdyż odważyli się na wojnę z Grekami. Ukazuje też wyższość demokracji na tyranią, snując piękny obraz wolnych Ateńczyków z własnej woli stających do walki w obronie swoich praw. Siedmiu przeciw Tebom w mitologii greckiej wyprawa siedmiu wodzów w obronie praw do tronu Polinika, który walczył ze swoim bratem Eteoklesem. W wyprawie uczestniczyli: Adrastos król Argos, wróżbita Amfiaraos, Hippomedon, Kapaneus, Partenopajos, Polinik, Tydeus. Każdy z nich oblegał jedną z siedmiu bram Teb. Wróżbita Tejrezjasz przepowiedział Tebańczykom zwycięstwo nad najeźdźcami pod warunkiem, że jeden z rodu Spartów dobrowolnie poniesie śmierć. Błagalnice to tragedia z mitologicznego cyklu Argos . Do Argos przybywa pięćdziesiąt sióstr Danaid, uciekając przed zmuszającymi je do małżeństwa kuzynami, Egipcjanami, prosząc o schronienie miejscowego króla Pelasgusa.

Czwartkowe dzieci

Agnieszka Sudomir

Żyją w różnych światach. Mają mało czasu i wiele do zrobienia. Wędrują nad przepaścią, tańczą na linie, krążą wokół ognia. Grają w szachy ze śmiercią. Wierzą, że w chaosie istnieje ukryty plan, przeznaczony specjalnie dla nich. Choć otacza je mrok, nie szukają prostych dróg i bezpiecznych miejsc. Czwartkowe dzieci szukają własnej prawdy. Zagadkowy tytuł, łączący dziesięć opowiadań klamrą wędrówki. Wędrówki przez życie, nie zawsze najłatwiejszą z dróg. Wiecznie niespokojne i niepewne jutra. Bo dzieci urodzone w czwartek napotykają przeszkody, które muszą pokonać. Poznaj czwartkowe dzieci Agnieszki Sudomir. Katarzyna Musiał, Bibliotecznie

Damy i Huzary

Aleksander Fredro

„Damy i Huzary” to komedia Aleksandra Fredry. Sztuka opowiada o zatwardziałych kawalerach, którzy mimo wszystko ulegają urokowi dam.  W pierwszym akcie poznajemy huzarów, którzy beztrosko korzystają z żołnierskiego urlopu w domu Majora, dowódcy pułku. Nieoczekiwanie ich spokój zostaje zmącony przez przyjazd sióstr Majora: Pani Orgonowej, Pani Dyndalskiej, panny Anieli wraz z całą świtą służących. Wizyta kobiet nie jest bezinteresowna, pragną one bowiem wyswatać brata z Zofią, córką Pani Orgonowej.

Dead Souls

Nikolai Vasilievich Gogol

Dead Souls is a unique novel that has become a unique standard of ironic prose for Russian literature. The story of the ingenious businessman Chichikov, buying up the dead souls of serfs in a remote province, still impresses with its modernity and subtle humor.

Dla szczęścia

Stanisław Przybyszewski

“Dla szczęścia” to utwór Stanisława Przybyszewskiego, polskiego pisarza, poety, dramaturga okresu Młodej Polski. Przybyszewski był skandalistą, przedstawicielem cyganerii krakowskiej i nurtu polskiego dekadentyzmu.   “Dla szczęścia” to wspaniały dramat Stanisława Przybyszewskiego. Jest to jeden z dramatów obok takich dzieł jak Złote runo oraz Goście, które składają się na cykl dramatyczny Taniec miłości i śmierci. Obok samej twórczości rozgłos Przybyszewskiemu przynosiła także atmosfera, jaką wokół siebie wytwarzał. Był uważany za legendarną postać europejskiej bohemy, przez Strindberga nazywany był „genialnym Polakiem”. Przybyszewskiego uważa się za prekursora współczesnego satanizmu intelektualnego.  

Dotyk wieczności

Krzysztof Spadło

Fundamenty naszych przekonań, mają oparcie na wpojonych tradycjach i przynależności kulturowej. W miarę upływu lat, szlifujemy własny światopogląd i hołdujemy wartościom, które traktujemy w swoim życiu jak kierunkowskazy. Jednak wszystko, co wykracza poza granice naszej wyobraźni, potrafimy ignorować lub określać mianem niedorzeczności. Jesteśmy sceptyczni, bowiem pomijamy pewien bardzo istotny fakt, że w ludzką naturę wpisany jest pierwotny lęk przed nieznanym. "Dotyk wieczności" to opowieść, której akcja rozgrywa się w czasach współczesnych, ale echa wydarzeń sięgają również w bardziej odległą przeszłość i wiodą do epoki XIX wieku. Dobrze sytuowaną rodzinę, która toczy swą egzystencję na śląskiej ziemi, dosięga niespodziewana tragedia. W przededniu lata 2015 roku dwudziestoletni syn państwa Werlich popełnia samobójstwo...

Dożywocie

Aleksander Fredro

„Dożywocie” to komedia Aleksandra Fredry napisana w latach 1834-1835. Przedstawia pogoń za pieniędzmi prowadzącą do zejścia na niewłaściwą drogę. Sztukę cechuje wartka intryga oraz żywe dialogi. Autor przedstawia Polskę w XIX wieku odwołując się do postaci z epoki szlacheckiej. Komedia zbudowana jest z trzech aktów, pisana wierszem.

Dramaty

Thomas Bernhard

Powstałe w latach siedemdziesiątych XX wieku sztuki: Siła przyzwyczajenia, Minetti. Portret artysty z czasów starości i Przed odejściem w stan spoczynku składają się na pierwszy tom Dramatów Thomasa Bernharda (1931–1989), czołowego wybitnego niemieckojęzycznego powieściopisarza i dramaturga. Głównymi postaciami trzech dramatów są dyrektor cyrku, stary aktor i sędzia. W otaczającym ich świecie, jak w teatrze, odgrywają wymyślone przez siebie role. Przemocą narzucają innym swoje ambicje, wizje i zamiłowania. W utworach scenicznych Bernhard rozwija znane z prozy motywy: nierozerwalność tyranii i przemocy, niekończący się perfekcjonizm, bliskie obłędu uwielbienie dla sztuki oraz społeczne zakłamanie Austriaków. Zaskakuje dynamicznym stylem i precyzją lakonicznych wypowiedzi. Thomas Bernhard jako dramaturg fascynuje nie mniej niż jako prozaik. Niezmiennie obnaża ludzkie ułomności. Bezkompromisowo obraża społeczeństwo, piętnując jego wyobrażenia i mniemania o sobie. I mimo upływu czasu wciąż ostrzega. Przesłanie jego dramatów bowiem jest przerażająco aktualne.

Dramaty

Anton Czechow

Mój przekład nie jest (i nie może być) ostateczny. Nie staram się poprawiać poprzednich tłumaczeń – gdyż nie były błędne. Oddawały one język czasów, w których powstały, były ówczesną interpretacją sztuk Czechowa i dały mu intensywną obecność w historii polskiego teatru. Od tamtego czasu zmieniła się jednak polszczyzna. Zmienił się także sposób gry aktorskiej. Pogłębiliśmy wiedzę na temat życia i twórczości autora. Natomiast nie zmienił się sam Czechow – jest wciąż współczesny, aktualny w swej wymowie i języku. Niniejsze przekłady są wynikiem moich wieloletnich studiów nad jego twórczością i oddają Czechowa, jakim go słyszę, czuję, odbieram. Nie słyszę w nim praktycznie archaizmów (pojedyncze frazeologizmy), nie słyszę poetyzmów. Staram się też być jak najwierniejsza oryginałowi, który się nie zestarzał, gdyż język rosyjski przeszedł inną drogę rozwoju niż język polski, nie uległ tak głębokim zmianom. […] Pragnę, by polski Czechow przemówił językiem naszych czasów. Ale też w żadnym wypadku go nie uwspółcześniam, nie stylizuję, „nie podkręcam”, staram się oddać rytm i tempo współczesnej polszczyzny.   Agnieszka Lubomira Piotrowska

Dramaty t. II

Thomas Bernhard

Na szczytach panuje cisza, Komediant i Plac Bohaterów tworzą drugi tom Dramatów Thomasa Bernharda (1931–1989), wybitnego austriackiego pisarza i dramaturga. W sztukach z lat osiemdziesiątych XX wieku autor podejmuje wiodące motywy swojej twórczości: życia jako teatru, losów przegranych artystów megalomanów i opętanych artystycznymi wizjami samozwańczych geniuszy czy przemocy psychicznej w rodzinie. Wprowadza też ważny temat zafałszowanego obrazu historii i braku rozliczenia się austriackiego narodu z epoką nazizmu, przedstawiając go brawurowo w Placu Bohaterów, którego wiedeńska premiera została oprotestowana w mediach i na ulicy. Czy Thomas Bernhard, jak mu się do dziś zarzuca, „kalał własne gniazdo”, czy może domagał się prawdy o przeszłości w trosce o Austrię i jej społeczeństwo, a przerażał go stan umysłów i ducha współczesnych mu rodaków?

Dwaj Frontignacy

Juliusz Verne

“Dwaj Frontignacy” to komedia Juliusza Verne’a, uznanego za jednego z pionierów gatunku science fiction.   “Dwaj Frontignacy” to komedia w trzech aktach. Jest to jeden z nielicznych utworów napisanych przez Juliusza Verne’a specjalnie na scenę teatralną.  

Dwaj panowie z Werony

William Shakespeare

”Dwaj panowie z Werony” to komedia autorstwa Williama Shakespeare’a, napisana na wczesnym etapie jego kariery. Tematem utworu są zależności pomiędzy przyjaźnią pomiędzy dwoma mężczyznami i miłością. Jest to często poruszany temat w dobie renesansu. Stawiano sobie pytanie o to, które z uczuć jest ważniejsze. Wielu wyżej stawiało przyjaźń, gdyż pozbawiona była seksualnych podtekstów.