Polscy pisarze wobec faszyzmu

Paweł Maurycy Sobczak

Faszyzm wedle sławnej formuły wybitnego niemieckiego badacza Ernsta Noltego był wydarzeniem epokowym i naznaczył cały wiek XX. Stał się popularny także wśród pisarzy i to często bardzo wybitnych - Filippo Tommaso Marinetti, Curzio Malaparte, Ezra Pound, Ernst JUnger, Louis-Ferdinand Celine, Pierre-Eugene Drieu La Rochelle, Gottfried Benn, Martin Heidegger, Robert Brasillach. Duża liczba książek na temat związków pisarzy z faszyzmem, które powstały na Zachodzie, zderza się z nieobecnością podobnych studiów w naszym literaturoznawstwie. Dlatego obszerna książka Pawła Sobczaka jest niezwykle interesująca. Autorowi chodzi nie tylko o to, jak widzieli polscy pisarze hitleryzm i III Rzeszę, jak postrzegali faszyzm włoski i Włochy Mussoliniego, ale interesuje też to, jak polscy pisarze wyobrażali sobie faszyzm jako taki, czy potrafili rozpoznać modernistyczny i totalitarny charakter doktryny faszystowskiej i na ile sami faszyzmowi lub "ideologiom faszyzującym" się poddawali, a na ile się im opierali. Obszerna praca oryginalnie przywołuje konteksty nie tylko niemieckie czy włoskie, ale też te mniej oczywiste i znane, a więc francuskie i rumuńskie. Zainteresuje nie tylko badaczy kultury polskiej XX w., ale też ze względu na temat i literacki talent autora - większe grono czytelników.

Polscy świadkowie GUŁagu. Literatura łagrowa 1939-1989

Izabella Sariusz-Skąpska

"We wrześniu 2012 w Bykowni pod Kijowem poświęcono Polski Cmentarz Wojenny. W lesie znanym jako wielkie cmentarzysko ofiar stalinowskiej Wielkiej Czystki 1937, u stóp drzew, które pamiętają tamte straszne czasy, pojawiły się granitowe tabliczki z polskimi nazwiskami, datami urodzin, stopniami wojskowymi i policyjnymi, z funkcjami, jakie w II Rzeczypospolitej pełnili ci ludzie. W stóp bykowniańskich sosen i brzóz granitowe tabliczki epitafijne opowiadają historię 3435 osób, należących do Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Po 72 latach od zbrodni tabliczki lśnią w słońcu i opowiadają historię każdej z Ofiar. Rodziny Katyńskie – córki i synowie, wnuki i prawnuki - przywiozły tutaj z Polski kwiaty i biało-czerwone wstążki, na symbolicznych mogiłach pojawiły się woreczki z polską ziemią i fotografie rodzinne, różańce i kopie obrazów, którego wiszą w dalekich domach... Snuje się opowieść. Nazajutrz po poświęceniu czwartego – po Katyniu, Charkowie i Miednoje – cmentarza katyńskiego wsłuchiwałam się w opowieści granitowych epitafiów, wędrując ścieżką otaczającą polską nekropolię pod Kijowem. Parokrotnie mijałam dziwne zawiniątko, aż wreszcie przyjrzałam się bliżej: ktoś położył tutaj książkę. To były wspomnienia Urszuli Muskus, wersja anglojęzyczna jej książki Długi most. Tekst pisany w latach 60., został wydany pośmiertnie, a zawiera historię uwięzienia i zesłania, które autorce zabrały wiele lat życia: od 1939 do 1956. Ktoś (zapewne wnuczka lub prawnuczka) przywiózł to świadectwo i na karteczce dopisał prośbę do przechodnia, aby zabrał książkę, przeczytał i podał dalej. Widok od lat znajomego tekstu, widzianego w tak niezwykłych okolicznościach i otoczonego takim przesłaniem, upewnił mnie, że nie można ustawać i trzeba nadal opowiadać o tym, czego doświadczyli polscy świadkowie GUŁagu w odległych już wprawdzie, ale wciąż nieznanych do końca latach. Niniejsza książka to pisany przed laty i uzupełniany rekonesans wśród tekstów polskiej literatury łagrowej – o odmienności przestrzeni „innego świata”, do jakiego po 1939 roku trafili obywatele Rzeczypospolitej, o innym „czasie”, który liczyli jako łagiernicy i zesłańcy, i wreszcie o innych ludziach, których „tam” spotkali. Nie chcieli epatować doświadczonym złem ani doznanym cierpieniem. Pisali, aby zachować pamięć. Warto czytać ich świadectwa i pamiętać”.   Izabella Sariusz-Skąpska

Polscy terroryści i zamachowcy. Od powstania styczniowego do III RP

Sławomir Koper

Sławomir Koper porusza temat aktualny, niestety znany nie tylko ze współczesnych filmów i książek sensacyjnych. Opowiada o terroryzmie w historii Polski, poczynając od sztyletników z okresu powstania styczniowego, a kończąc na Januszu Walusiu, który w kwietniu 1993 roku zamordował szefa południowoafrykańskich komunistów, Chrisa Haniego. Na kartach książki przewijają się skrytobójcy i zamachowcy, działający w imię wielkich idei i z niskich pobudek.

Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach II wojny światowej. Ośrodki, instytucje, organizacje

Jacek Pietrzak

Z przedstawienia dziejów diaspory na Bliskim (Środkowym) Wschodzie Autor wywiązał się w sposób znakomity. Otrzymaliśmy pełny przegląd „geograficznego umocowania” polskiego uchodźctwa, kalejdoskop działań polskich czynników oficjalnych wobec obywateli, którzy na skutek wojny znaleźli się na wyszczególnionym przez Autora obszarze, a także obraz uchodźczej próby działalności politycznej, społecznej, religijnej, oświatowej i kulturalnej. Oparcie narracji na obszernej bazie źródłowej oraz wprowadzenie do obiegu naukowego nowych ustaleń sprawiło, iż tą niezwykle wartościową publikacją Jacek Pietrzak zapisał kolejne „białe plamy” rodzimej historii. Uczynił to, co niezwykle istotne, posługując się językiem żywym, wartkim. Dlatego też lektura monografii jest przyjemnością nie tylko poznawczą, – to również fascynujący, miejscami wciągający tekst. 

Polska

Zdzisław Stroiński

Zdzisław Leon Stroiński Polska Po polach rozpiętych jak na szpilce motyl wieczorem śpiew nacichał. Przez małe okienka widać było: piaszczyste drogi kładły ciepłe ciała przez rozmaryny kwitnące w doniczkach. I tylko nocą przy świecach ziemia dudni słychać. W opuszczonych salach złorzeczył Matejko. (Szum do snu kołysał, szum flag porozwieszanych na chmielowych tyczkach.) Spod dachu kołder w snach łzy się zrywały serca burzył jak miłość. Wychodzili skoro świt, gdy... Zdzisław Stroiński Ur. 1921 w Warszawie Zm. 1944 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Okno (1943) Poeta nawiązujący do Awangardy Krakowskiej, związany z pismem ,,Sztuka i Naród", którego redakcja spotykała się w jego mieszkaniu. W przeciwieństwie do pozostałych redaktorów nie należał do Konfederacji Narodu, był za to żołnierzem Armii Krajowej. W roku 1943 uwięziony na Pawiaku, na doświadczeniach stamtąd oparł cykl liryków prozą i poemat Okno. Zginął w Powstaniu Warszawskim, 16 sierpnia, podczas walk na Starym Mieście. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Polska - Hiszpania - Ameryka Łacińska. Wybrane zagadnienia z zakresu prawa pracy i prawa publicznego

Jakub Stelina

Zespół prawników z Uniwersytetu Gdańskiego oraz współpracujących z nimi badaczy z innych uczelni polskich i zagranicznych (z Hiszpanii – Universidad de Castilla La Mancha de Toledo, Universidad de León i Universidad Pública de Navarra, z Argentyny – Universidad Nacional de Tres de Febrero en Buenos Aires oraz Universidad Panamericana de la Ciudad de México) przygotował zbiór opracowań ukazujących wybrane aspekty rozwiązań prawnych z zakresu prawa pracy i prawa publicznego Polski, Hiszpanii oraz niektórych krajów Ameryki Łacińskiej. Należy także dodać, że skład autorów i zestaw tematyczny zamieszczonych w niniejszej książce opracowań nie są przypadkowe. Publikacja powstała bowiem jako wynik ożywionej współpracy pomiędzy przedstawicielami ośrodków naukowych z Polski oraz z wybranych państw hiszpańskojęzycznych.

Polska - państwo z kartonu

Paweł Górnik

Książka ta jest wyrazem tęsknoty za tym, aby Polska była Polską - opisuję w niej zagadnienia mające fundamentalne znaczenie dla naszego życia, możliwości rozwoju i bogacenia się. Podzielona jest na trzy części, w których podjąłem kolejno tematykę wysokości pensji minimalnej, wpływu zagranicznych korporacji na naszą gospodarkę oraz dotykającej obecnie Polskę zapaści demograficznej. Oprócz opisu zastanej sytuacji podaję też najlepsze rozwiązania, zaczerpnięte z innych krajów lub wzorowane na ich działaniach. To, że nasz kraj po 35 latach funkcjonowania w warunkach kapitalizmu rozwija się wolniej niż w okresie międzywojennym, ma swoje konkretne przyczyny oraz sprawców. Dlatego poruszam wątki pomijane przez media i polityków, które jednak mają istotne znaczenie dla naszej gospodarki i dla nas samych. Aby książka była jeszcze łatwiejsza w odbiorze, na końcu zebrałem najważniejsze wnioski, punktowo podsumowując to, co szczegółowo i dokładnie omówiłem w poszczególnych rozdziałach. Zachęcam więc do lektury i zapewniam, że zarówno diagnozy, jak i wnioski będą dla Państwa interesujące, wielce ciekawe i najprawdopodobniej do tej pory mało znane. [Paweł Górnik - autor, tylna strona okładki] NOTA O AUTORZE. Paweł Górnik jest matematykiem finansowym z kilkunastoletnim doświadczeniem w bankowości, absolwentem Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Ukończył studia podyplomowe w dziedzinie bankowości i finansów w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Jest autorem kilkudziesięciu felietonów i artykułów prasowych oraz współautorem publikacji nominowanej do nagrody na najlepszą książkę o tematyce ekonomiczno-biznesowej w 2020 roku - Banki, pieniądze, długi. Nieznana prawda o współczesnym systemie finansowym oraz sprzedanej już w ponad 30 tysiącach egzemplarzy Całej prawdy o inflacji 2022-2025. Jak uniknąć kryzysu i wielkiej biedy. Od 16 lat prowadzi własną działalność gospodarczą. Jest założycielem Stowarzyszenia Wybieram Polskę, którego celami są edukacja ekonomiczna społeczeństwa oraz szerzenie idei patriotyzmu konsumenckiego. Jest organizatorem koncertu charytatywnego muzyki patriotycznej, który odbył się w 2019 roku w Kraśniku. Był również członkiem Rady Dzielnicy Ponikwoda w Lublinie, a następnie jej zarządu. W 2019 roku startował w wyborach parlamentarnych do Senatu, a w cztery lata później do Sejmu z listy Konfederacji (w obu przypadkach jako kandydat niezależny). W 2024 roku był jednym z głównych twórców i założycieli Komitetu Wyborczego Wyborców Lublin Przyszłość i Tradycja, z ramienia którego ubiegał się o mandat radnego miejskiego. Od wielu lat działa na rzecz konsolidacji prawicowych i patriotycznych środowisk oraz wprowadzenia do parlamentu szerokiej propolskiej reprezentacji.

Polska anarchia

Paweł Jasienica

Czy to cechy narodowe rodzą anarchię, czy charakter narodowy rodzi warcholstwo, egoizm, czy prywata, żądza władzy i przywilejów jest przynależna ludom nad Wisłą i Bugiem; czy to jednak system władzy, porządek (a właściwie nieporządek) prawny, nieporządek państwa...   W Posłowiu pisze Jadwiga Staniszkis: ..."Opisywany przez Jasienicę anarchizujący system rządzenia XVI- i XVII-wiecznej Polski opierał się na wadliwej konceptualizacji porządku. Brakowało abstrakcyjnej idei państwa: to ostatnie sprowadzano do klientelistycznych związków i lojalności wobec osób. Ten brak wyczucia formy sprzyjał niezauważanemu przesuwaniu ośrodka władzy poza właściwe, ustrojowe instytucje państwa. ...Sytuacja pogarszała się wraz z kontrreformacją, bo zasada "słuszności" wypierała zasadę legalizmu. Zinstytucjonalizowano wręcz brak zaufania do procedur (formuła "sejmu niedokonanego" wyrażająca konflikt między sejmem a rządem). Nie istniały za to instytucje czuwające nad interesem całości, choćby w sferze podatkowej czy wojskowej...".   Jak zwykle, znakomicie napisany, pełen pasji obraz ostatnich dwustu lat Rzeczpospolitej, przyczyn jej porażek, jej słabości i dezintegracji... Ciągle aktualne przesłanie!

Polska bibliografia szekspirowska 2001-2010

Agata Dąbrowska

Polska bibliografia szekspirowska 2001-2010 powstała w odpowiedzi na rosnące zainteresowanie życiem i twórczością Szekspira w Polsce. Okres, którego dotyczy niniejsza monografia, był niezwykle istotny w dziejach kulturotwórczej roli angielskiego barda w naszym kraju. Zmiany polityczno-społeczne będące efektem procesu globalizacji, a także rozpoczęcia nowego stulecia, wywarty istotny wpływ na recepcję jego twórczości w Polsce. W sztukach Szekspira, uniwersalnych i nieustająco aktualnych, ciągle odnajdujemy metafory naszej rzeczywistości. Publikacja prezentuje bogaty dorobek polskich naukowców, pisarzy, artystów i tłumaczy, którzy włączyli się w światową debatę nad twórczością angielskiego dramaturga i poety, wzbogacając ją o własne odczytania i interpretacje.  

Polska demonologia ludowa. Wierzenia dawnych Słowian

Leonard J. Pełka

Jedna z najważniejszych książek poświęconych polskiej demonologii. Fascynujący świat słowiańskich duchów i demonów od lat inspiruje najznakomitsze osobistości nauki. Doktor Leonard Pełka, uczeń Bohdana Baranowskiego, spędził wiele lat swojego życia na studiowaniu tego intrygującego tematu. Efektem jego badań jest Polska demonologia ludowa. Wierzenia dawnych Słowian pozycja wyjątkowa i ponadczasowa. Demony chmur burzowych i gradowych. Demony wiatrów i wirów powietrznych. Demony domowe, demony zła. Istoty szkodzące położnicom, duszące i wysysające krew. Demony chorób i śmierci. Demony patroszące zwierzęta domowe. Skąd się wzięły? Dlaczego w nie wierzono? Jak z nimi walczono? Autor odwołuje się do folkloru, nawiązuje do baśni oraz opowieści ludowych z różnych stron kraju, a także do podań i porzekadeł regionalnych. Przedstawia barwny obraz świata polskich demonów, diabłów i istot półdemonicznych, jak również wszelakich strachów, zjaw i mar. Czyni to dokładnie i z pasją, która emanuje z każdej strony tego dzieła.

Polska dla średnio zaawansowanych. Współczesna polskość codzienna

Agata Bisko

W jaki sposób Polacy witają się i dlaczego nigdy przez próg? Jak świętują i dlaczego trącają się kieliszkami podczas toastu? Po co w trakcie rozmowy pukają w stół i w co jeszcze wierzą? Kiedy polskie „tak” znaczy „nie” i odwrotnie? Co mówią o nas cudzoziemcom takie zwroty jak Polish jokes, polnische Wirtschaft, polsk riksdag czy eau de Pologne? To tylko niektóre z pytań o polską kulturę, na które odpowiada książka o codzienności, zachowaniach, obyczajach, wartościach i przekonaniach współczesnych Polaków. Napisana przystępnym językiem, obfitująca w konkretne przykłady, nieunikająca anegdot, bez szkody dla jej warstwy naukowej zakładającej rzetelną analizę kulturową, stanowi cenne źródło wiedzy o szeroko rozumianej „polskości”.   Książkę Agaty Bisko wyróżnia oryginalne spojrzenie na polską kulturę z perspektywy doświadczenia „codzienności”, a także sumienna rekonstrukcja obrazów „polskości” widzianej z perspektywy innych kultur narodowych. Jest więc przedsięwzięciem imponującym nie tylko z powodu pisarskiego rozmachu, ale również ze względu na ostateczny rezultat, który przynosi wszechstronny „opis obyczajów” polskich doby potransformacyjnej. (Z recenzji prof. dra hab. Rocha Sulimy)   „Polska dla średnio zaawansowanych” to swoisty podręcznik, kulturoznawczy przewodnik, z którego można „uczyć się Polski”. A przy tym jedyne tego rodzaju opracowanie życia codziennego społeczeństwa polskiego. (Z recenzji prof. UAM dra hab. Jana Grada)  

Polska dywizja w tajgach Sybiru

Józef Birkenmajer

Rząd rosyjski, zsyłając patriotów polskich na Sybir, miał na celu nie tylko unicestwienie działań niepodległościowych w ziemiach zabranych Polsce, ale i zaludnienie rozległych a pustych obszarów azjatyckich. Chodziło też rządowi i o to, by wnieść w tę pustkę pewne promyki cywilizacji. Niewiele tej cywilizacji dali Sybirowi za czasów carskich sami Rosjanie. Natomiast Polacy zdziałali niezmiernie dużo dla cywilizacji i kultury Sybiru... Trzykrotnie wybuchały na Syberii powstania polskie. Trzecie z nich, wzniecone w roku 1866 nad brzegami przepięknego świętego morza bajkalskiego, rozporządzało nawet poważniejszymi środkami pieniężnymi i większą ilością broni, zostało jednak krwawo stłumione i zakończyło się egzekucją wodzów powstańczych w Irkucku... Ale rozlana krew wołała o pomstę do nieba. Klęska Rosji w wojnie japońskiej, spowodowana w znacznej części uciążliwością transportu wojsk przez pozbawiony jeszcze kolei żelaznej wielki Bajkał, zachwiała podwalinami carskiego tronu, przyniosła od Sybiru powiew wolności zarówno Rosji, jak i Polsce. A niebawem przyszła wielka zawierucha wojny światowej i oto w r. 1917, w pół wieku po pamiętnej egzekucji irkuckiej, a w osiemdziesiąt lat po egzekucji powstańców w Omsku, runął tron carski, Rosja została ogarnięta płomieniem rewolucji. W tymże roku i to właśnie w Omsku i Irkucku poczęła się tworzyć na Syberii znowu powstańcza zbrojna siła polska. I o tej armii, o jej dziejach i sile opowiada właśnie niniejsza książka...

Polska. Dzieje mężnego narodu

Mikołaj Łuczniewski

Ta pięknie ilustrowana opowieść o najważniejszych wydarzeniach i postaciach w naszych dziejach powinna być na półce każdej małej Polki i małego Polaka. Dlaczego nasz kraj nazywa się Polska, a jego godłem jest orzeł? Jacy władcy rządzili kiedyś Polską? Po co i z kim Polacy toczyli wojny? Co jedli, jak się ubierali przed wiekami? I dlaczego warto poznawać historię swojego narodu? Na te i inne pytania dziecko znajdzie odpowiedź w tej pięknie ilustrowanej książce. Wspólnie z rodzicami wyruszy w podróż w czasie, w której pozna dzieje swojej ojczyzny. Autor publikacji, Mikołaj Łuczniewski, jest nauczycielem historii.

Polska flaga na Węgrzech

Konrad Sutarski

Dwujęzyczna (polska i węgierska) kronika działalności polonijnej od 2004 roku na Węgrzech. Publikacja opisuje historię i działalność instytucji istotnych dla węgierskiej Polonii, .: Polskiego Stowarzyszenia Kulturalnego im. Józefa Bema na Węgrzech, Forum Twórców Polonijnych na Węgrzech, Ogólnokrajowej Szkoły Polskiej na Węgrzech, a także opowiada o rozwoju polskiej kultury w różnych miastach Węgier. Ogromna wiedza autora wsparta jest jego doświadczeniem jako dyrektora Muzeum i Archiwum Węgierskiej Polonii oraz redaktora naczelnego miesięcznika Polonia Węgierska".

Polska. Historia. Kultura. Przyroda

Krzysztof Żywczak

Album prezentujący piękno naszego kraju. Każdy rozdział został opatrzony słowem wstępnym znanej i cenionej postaci związanej z danym regionem Polski lub tematyką fragmentu książki. Oprócz opisów w publikacji zaprezentowano fotografie ukazujące najpiękniejsze i najbardziej wartościowe dobra naszej kultury, sztuki, przyrody i architektury. Pozycja z pewnością znajdzie uznanie w oczach wyrafinowanych odbiorców, dla których ważne są zarówno wartość merytoryczna, jak i jakość graficzna.

Polska i Polacy w opinii dominikanina gdańszczanina Martina Grünewega OP ( po 1615)

Michał Skoczyński

Tekst z pracy zbiorowej Dominikanie o Polsce i Polakach od XIII do XX wieku. W 2018 roku minęła setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Pamiętając o tym wydarzeniu, Dominikański Instytut Historyczny w Krakowie przygotował prezentowany tom Dominikanie o Polsce i Polakach. Od XIII do XX wieku. Grupa kilkunastu historyków postanowiła odpowiedzieć na pytania: Czy polskich dominikanów w ogóle interesowała Polska? Czy bracia kaznodzieje, należący do międzynarodowej wspólnoty, zachowywali dystans wobec lokalnych wydarzeń, smutków i radości, czy wręcz przeciwnie byli w nie zaangażowani? Prezentowany tom jest oryginalną próbą odpowiedzi na te kwestie. Czytelnik otrzymuje panoramę poglądów, opinii i wielobarwnych postaci poczynając od św. Jacka Odrowąża, który dla średniowiecznych braci był wręcz drugim królem Bolesławem Chrobrym, przez Jana Falkenberga, który nawoływał do surowego potraktowania króla Władysława Jagiełły, a kończąc na dwudziestowiecznych dominikanach, realizujących misję kaznodziejską w niepodległej Polsce, a następnie pogrążonej w zawierusze wojennej i zniewolonej komunizmem.