E-Books
38305
E-book

Rzeźbiarz - opowiadanie erotyczne

Veronica Must

"W dłoni trzymał japoński pędzel. Bez wahania przyłożył go do mojego sutka i zaczął go gładzić, pozwolił cienkim włoskom krążyć wokół brodawki. To było przyjemne, czułam, jak moje łono świergota, a brodawka się podnosi. Odłożył pędzel". W tym erotycznym opowiadaniu młoda dziewczyna zaczyna pozować pewnemu artyście, który chce ją przedstawić jako kuszącą Ewę. Ich relacja rozwija się w zawrotnym tempie.

38306
E-book

Rzeźnia numer jeden i inne reportaże z Niemiec

Jerzy Haszczyński

Wizerunek współczesnych Niemiec długo wydawał się nieskazitelny. Jednak pod powierzchnią równych szans, otwartości i chęci zadośćuczynienia nierzadko kryją się uprzedzenia, nieufność, dążenie do przeforsowania własnych interesów. Przeszłość ciąży, historia narzuca ton najważniejszym sporom. Niewidzialne granice wciąż trudno przekroczyć: wschód i zachód, rodowici mieszkańcy i imigranci, prawica i lewica, praworządność i hipokryzja, tolerancja i ksenofobia. Jerzy Haszczyński, dziennikarz, który pod koniec ubiegłego wieku pracował w Berlinie, znowu ruszył za Odrę. Tropami starymi i zupełnie nowymi. Na zapomnianą prowincję i do miast, które trafiły na pierwsze strony światowych gazet, choć nie chciały. Z reporterską precyzją wskazuje na napięcie w niemieckiej polityce i współczesnej debacie między tym, o czym wolno mówić, a tym, o czym najchętniej by milczano.

38307
E-book

Rzuć na to okiem. Rewelacyjne sposoby na szybkie czytanie

Paweł Rudzki

Zaskocz wszystkich — zdobądź umiejętność szybkiego czytania! Mity dotyczące szybkiego czytania — co powstrzymuje nas przed poprawianiem wyników? Szybkie czytanie a rozumienie — jak nie zgubić istoty rzeczy? Efektywność i koncentracja — na co należy zwrócić szczególną uwagę? Umiejętność szybkiego czytania ze zrozumieniem oraz zapamiętywania czytanego tekstu znacznej części ludzi kojarzy się z jakąś podejrzaną magiczną sztuczką. Większość z nas nie potrafi nawet wyobrazić sobie, że tego po prostu można się nauczyć. Istniejące metody są nie tylko skuteczne, ale też całkiem zabawne, a przy tym rozwijają wyobraźnię, wykorzystują skojarzenia oraz ludzką zdolność do przewidywania. W doskonały sposób poszerzają także granice pamięci. Ponadto ćwiczenia związane z nauką szybkiego czytania można potraktować jak grę towarzyską — zdecydowanie łatwiej i przyjemniej wykonuje się je w większej grupie. Książka "Rzuć na to okiem. Rewelacyjne sposoby na szybkie czytanie" zawiera zarówno teoretyczne omówienia poszczególnych zagadnień związanych z tą tematyką, jak i praktyczne ćwiczenia, pozwalające opanować tę umiejętność. Jej autor, ekspert w tej dziedzinie i zarazem wieloletni praktyk, proponuje doświadczenia, testy, wizualizacje, łamigłówki, zagadki i inne wciągające zabawy, przy których można świetnie się odprężyć, a jednocześnie niepostrzeżenie zdobyć cenne umiejętności — szczególnie przydatne przy szybkim tempie współczesnego życia. To pozycja obowiązkowa dla wszystkich tych, którzy wciąż próbują dogonić uciekający czas! Podstawy szybkiego czytania Mity dotyczące szybkiego czytania Ocena własnych umiejętności w tym zakresie Poszerzanie pola widzenia Rozumienie i efektywność czytania Fonetyzacja i wskaźnikowanie Przyspieszanie czytania i siła motywacji Poprawa koncentracji i antycypacja Selektywność, percepcja i pojemność uwagi Dołącz do grona mistrzów szybkiego czytania!

38308
E-book

Rzuć na to okiem. Rewelacyjne sposoby na szybkie czytanie. Wydanie 2

Paweł Rudzki

Czytaj szybko i skutecznie! Stan wyjściowy, czyli jak szybko czytasz i co z tego rozumiesz Zwiększanie prędkości czytania, czyli jak zmienić małego fiata w mercedesa Czynniki poprawiające koncentrację, czyli jak nie przeszkadzać samemu sobie Współczesny świat wymaga od nas nieustannego zwiększania tempa życia. Mamy więcej obowiązków, więcej nauki, krótsze terminy i wciąż za mało czasu. Jednocześnie nieustannie musimy przetwarzać gigantyczne ilości informacji. Trudno się w tym odnaleźć, ale istnieje pewien sprytny sposób na oszczędzenie całkiem sporej ilości czasu przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności własnych działań... Tym sposobem jest szybkie czytanie! Myślisz, że to niepoważne? Że szybkie czytanie wyklucza zrozumienie? Że ta umiejętność do niczego Ci się nie przyda? Spróbuj, a zobaczysz, jak fenomenalne efekty możesz osiągnąć w kilka tygodni! Drugie wydanie znakomitej książki Pawła Rudzkiego pozwoli Ci zrozumieć zasady, na jakich opiera się szybkie czytanie, i rozpocząć regularne ćwiczenia. Zdziwisz się, jak błyskawicznie nastąpi radykalna zmiana. Twój mózg i Twoje oczy przyzwyczają się do nowych warunków, a efektywność czytania, czyli iloczyn szybkości i zrozumienia, poszybuje w górę. Zawarte tu ćwiczenia są proste i zabawne, a także inspirujące. Sprawdź, jak poszerzyć pole widzenia, udoskonalić rozumienie i zwiększyć koncentrację na tekście. Dowiedz się, jak relaksować oczy, poprawić pamięć krótkookresową i nauczyć się czytać selektywnie. Zostań mistrzem szybkiego czytania! Dlaczego szybkie czytanie? Mity dotyczące szybkiego czytania Poszerzamy pole widzenia Rozumienie i problemy z tym związane Efektywność czytania Motywacja jest dobra! Relaks oczu i wskaźnikowanie Fonetyzacja, czyli zmora wolno czytających Poprawa koncentracji i pojemność uwagi Antycypacja, regresja, percepcja Czytaj mądrze, czyli selektywnie Aby się lepiej uczyło... Do zaczytania jeden krok...

38309
E-book

Rzuć to i jedź, czyli Polki na krańcach świata

Magdalena Żelazowska

Rzucić to wszystko i wyjechać w nieznane - każdy od czasu do czasu ma ochotę, ale nie każdy zdobywa się na odwagę, by to zrobić. Toskania, Egipt, Senegal, Karaiby, Kolumbia, Kanada, Malediwy, Nepal, Australia, Arktyka i Antarktyka - to adresy, pod którymi bohaterki książki rozpoczęły swoje nowe życia. 10 prawdziwych opowieści o ucieczce przed samotnością, poszukiwaniu przestrzeni do realizacji głębokiej pasji oraz wyzwoleniu od presji społecznej, ale również o trudach odnajdywania się w zupełnie obcych kulturach i społeczeństwach, które nie zawsze są otwarte na nowych przybyszów. Inspirujące historie, po które koniecznie powinny sięgnąć miłośniczki książek Katarzyny Tubylewicz i Anny Sawińskiej. Magdalena Żelazowska (ur. 1984) - pisarka, blogerka, dziennikarka, podróżniczka. Od 2018 roku mieszka w Stanach Zjednoczonych. Autorka wielu artykułów i reportaży o Nowym Jorku i Ameryce, znana też z książek "Rzuć to i jedź, czyli Polki na krańcach świata", "Hotel Bankrut" oraz "Zachłanni".

38310
E-book

Rzut oka na dzieje orfiki w starożytności i w nowszych czasach

Stanisław Schneider

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Z wprowadzenia: Był czas, niepowrotnie miniony, kiedy to greckość starano się estetycznie pojmować i dopatrywać się w kulturze helleńskiej, zwłaszcza w sztuce, harmonii życia i piękna. która zapewne była udziałem nielicznych poszczególnych jednostek i gościła na szczytach społeczeństwa, nie potrafiła jednak przeniknąć do dolin, by uszczęśliwić powszechność. Taki to świat pogodny i jasny, ale sztucznie wzniesiony ponad warstwę ludową, stworzyli homerowi poeci, nadworni piewcy wielmożów. W porównaniu z poprzednią tak nazwaną mykeńską epoką, pieśni Homera stanowią postęp olbrzymi, od barbarzyństwa poniekąd do człowieczeństwa; lecz iście religijnej, moralnej podstawy jeszcze w nich nie ma. Stąd jednomyślna klątwa, jaką je obłożyli reformatorscy filozofowie różnych szkół: Xenofanes, Heraklit i Platon. Homerowy, słoneczny świat bogów i ludzi przede wszystkim musiano mieć do niedawna na myśli, chcąc widzieć w helleńskosci wyłącznie kult piękna jako zmysłowej harmonii, nie pomnąc wszakże na słowa prorocze Heraklita, któremu więcej chodziło o prawdę i dobro, aniżeli o piękność, skoro przestrzegał, że utajona harmonia lepsza od jawnej. Ruch orficki miał się wywodzić od na wpół mitycznego poety Orfeusza (znanego z mitu o Eurydyce), któremu przypisywano wprowadzenie w Grecji misteryjnych form kultu dionizyjskiego. Wyznawcy orfizmu energię czerpali z pieśni i hymnów śpiewanych przez Orfeusza na jego tajemniczej lirze. Pieśni te miały często charakter miłosny, gdyż natchnieniem Orfeusza była jego ukochana Eurydyka. Ludzie często odnajdowali w jego utworach przesłanie, które pomagało im w dalszym życiu. Reformatorem orfizmu był Pitagoras. Kult Bachusa wywodził się z Tracji, jednak w formę orfizmu przerodził się nieco później na terenie Attyki. Niejaki Onomakritos z Aten miał zebrać pieśni Orfeusza. Fascynacji orfizmem w pewnym stopniu ulegał Platon. Orfizm wywarł też wpływ na wczesne chrześcijaństwo. (za: https://pl.wikipedia.org/wiki/Orfizm_(religia). Oferowana książka, choć niewielka, to jest jednak wartościowa, a warto ją nie tylko przeczytać, ale i mieć w swojej bibliotece. Polecamy!

38311
E-book

Rzut oka na nieznaną Japonię. Glimpses Of Unfamiliar Japan

Lafcadio Hearn

Niniejsza książka jest urzekającym spojrzeniem na świat, który niewielu ludzi Zachodu widziało na przełomie XIX i XX wieku świat, który wciąż trwa na wiele sposobów, pomimo zmian, które miały miejsce podczas modernizacji Japonii. Chociaż Lafcadio Hearn napisał tuzin innych książek o Japonii, ten zbiór pierwszych wrażeń pozostaje chyba najbardziej popularny. Jednym z powodów jest to, że tutaj, bardziej niż gdziekolwiek indziej, autor najdokładniej uchwycił miejsce, które tak go ujęło i w jakiś sposób naznaczyło aż do końca życia. Współczesny czytelnik może nadal, poprzez lekturę tych stron, doświadczyć tego pierwszego uroku Japonii, niematerialnego i ulotnego jak zapachy. Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. A dual Polish-English language edition.

38312
E-book

Rzut perspektywy

Max Jacob

Rzut per­spek­ty­wy Wi­dok na wy­ży­nie do­mu bia­łe­go z wie­życz­ka­mi.  To nic! jest tam okno, peł­ne świa­tła,  Są dwie wie­życz­ki, dwie tur­kaw­ki z go­łęb­ni­ka,  Po­za oknem i w sa­mym do­mu  Jest mi­łość, mi­łość i jej świa­tło ogni­ste!  Jest pod do­stat­kiem mi­ło­ści, uskrzy­dlo­nej, wy­mow­nej.  Na trze­cim pię­trze do­mu,  Na trze­cim pię­trze do­mu, w in­nym po­ko­ju,  Po­ko­ju bez świa­tła, jest umar­ły.  I ca­ły ból umie­ra­nia,  Żni­wo bo­le­ści,  Skrzy­dła bo­le­ści,  Wy­mo­wa bo­le­ści.  Wi­dok w per­spek­ty­wie do­mu bia­łe­go z wie­życz­ka­mi.    [...]Max JacobUr. 12 lipca 1876 w Quimper Zm. 5 marca 1944 w Drancy Najważniejsze dzieła: Le Cornet ? dés (poezje prozą, 1917), La Défense de Tartufe (1919), Laboratorium centralne (1921), Le Sacrifice impérial (1929), Derniers Po?mes (1945) Francuski poeta i malarz pochodzenia żydowskiego, związany z francuską cyganerią. Pod wpływem widzenia z 1909, w którym, jak twierdził, objawił mu się Chrystus, w roku 1915 przeszedł na katolicyzm (na ojca chrzestnego wybrał przyjaciela i byłego współlokatora, Pabla Picassa). Współtwórca ruchu kubistycznego w literaturze. Jego twórczość wymyka się jasnej klasyfikacji, przewijają się w niej tak motywy symboliczne, jak i surrealistyczne i dadaistyczne; tematy religijne na równi z pastiszem i groteską. Od 1921 mieszkał, z przerwami, w Saint-Benoît-sur-Loire. W lutym 1944 został aresztowany przez Gestapo. Zmarł na zapalenie płuc w obozie przejściowym w Drancy. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

38313
E-book

Rzym

Emil Zola

„Rzym” to powieść z trylogii „Trzy miasta” znanego francuskiego pisarza Émile Zola, który jest uznawany za głównego przedstawiciela naturalizmu. Wszystkie jego utwory zostały umieszczone w Indeksie ksiąg zakazanych dekretami z końca XIX wieku.  „Rzym” jest dziełem bardzo krytycznym wobec Kościoła Rzymskokatolickiego i religii. Zola opisuje funkcjonowanie hierarchii kościelnej, podkreślając rozbieżność między założeniami religii chrześcijańskiej a jej realizacją przez duchowieństwo. Główny bohater ksiądz Piotr Froment pisze książkę Nowy Rzym, w której zawarł swój projekt reform w Kościele Rzymskokatolickim. Jednak na drodze do wydania jego książki stają coraz to nowsze problemy, które skłaniają go do wyjazdu do Rzymu.

38314
E-book

Rzym

Juliusz Słowacki

Rzym Nagle mię trącił płacz na pustym błoniu:    „Rzymie! nie jesteś ty już dawnym Rzymem”.  Tak śpiewał pasterz trzód, siedząc na koniu.    Przede mną mroczne błękitnawym dymem    Sznury pałaców pod Apeninami,  Nad nimi kościół ten, co jest olbrzymem.    Za mną był morski brzeg i nad falami    Okrętów tłum jako łabędzie stado,  Które ogarnął sen pod ruinami. [...]Juliusz SłowackiUr. 4 września 1809 r. w Krzemieńcu Zm. 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: Kordian (1834), Anhelli (1838), Balladyna (1839), Lilla Weneda (1840), Beniowski (1840-46), Sen srebrny Salomei (1844), Król-Duch (1845-49); wiersze: Grób Agamemnona (1839), Hymn o zachodzie słońca (1839), Odpowiedź na ?Psalmy przyszłości? (1848) Polski poeta okresu romantyzmu, epistolograf, dramaturg. W swoich utworach (zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją Polaków) podejmował problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, przeszłością narodu i przyczynami niewoli. Jego twórczość cechuje kunsztowność języka poetyckiego. W późniejszym, mistycznym okresie stworzył własną odmianę romant. mesjanizmu i kosmogonii (system genezyjski). Studiował prawo w Wilnie, krótko pracował w Warszawie w Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu oraz w Biurze Dyplomatycznym Rządu powstańczego 1831 r. Podróżował po Szwajcarii, Włoszech, Grecji, Egipcie i Palestynie. Osiadł w Paryżu, gdzie zmarł na gruźlicę i został pochowany na cmentarzu Montmartre. W 1927 r. jego prochy złożono w katedrze na Wawelu. autor: Katarzyna Starzycka Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

38315
E-book

Rzym a Półwysep Iberyjski. Inspiracje i powiązania na przestrzeni dziejów

Adriana Grzelak-Krzymianowska, Maria Judyta Woźniak

Z ogromną radością oddajemy do rąk Czytelników kolejną już monografię ukazującą powiązania między starożytnym Rzymem a Półwyspem Iberyjskim. Relacje te wciąż żywo interesują badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe zarówno w Polsce, jak i za granicą. Książkę otwiera część poświęcona kwestiom językowym, zogniskowanym wokół dziedzictwa łaciny w języku hiszpańskim. Druga część dotyczy szeroko rozumianej literatury, począwszy od twórczości takich autorów, jak Marcjalis czy Pliniusz, poprzez łacińskie pieśni miłosne z Ripoll, piętnastowieczne dzieło Jana ze Stobnicy, a kończąc na pochodzącej ze starożytności ekfrazie, obecnej w literaturze siedemnastowiecznej Hiszpanii. Reprezentowana jest również literatura Portugalii, która w starożytnej mitologii doszukiwała się początków tego kraju. Kolejne rozdziały książki - na podstawie tekstów literackich oraz pozostałości archeologicznych, inskrypcji czy monet - poruszają tematy związane z historią i archeologią, takie jak: kult cesarski w hiszpańskich prowincjach Rzymu, zagadnienia militarne i prawnicze, polityczne koalicje oraz aktualność starożytnych wzorów osobowych. W monografii pojawiają się też rozdziały o amforach i świątyniach, które pozostały po starożytnej wymianie kulturowej i handlowej. Mamy nadzieję, że tom, w którym krzyżują się spojrzenia naukowców patrzących na tę problematykę z tak różnych perspektyw, okaże się pozycją ciekawą i inspirującą. * Entregamos a los lectores el siguiente tomo monografico dedicado a las relaciones entre la Roma antigua y la Peninsula Iberica. Dichas relaciones siguen interesando a los investigadores de varias disciplinas cientificas, tanto en Polonia como en el extranjero. El libro se abre con una parte dedicada a las cuestiones lingUisticas, centradas en la herencia del latin en el espanol. La segunda parte trata de la literatura en su sentido mas amplio, desde autores como Marcial o Plinio, las canciones latinas amorosas de Ripoll, una obra de Juan de Stobnica del siglo XV, hasta la ecfrasis proveniente de la antigUedad, presente en la literatura espanola del siglo XVII. Aqui tambien se encuentra un capitulo sobre la literatura de Portugal que buscaba los origenes de este pais en la mitologia antigua. Los capitulos siguientes tratan de temas relacionados con la historia y la arqueologia, acercando al lector -a base de los textos literarios y vestigios arqueológicos, inscripciones y monedas- las investigaciones sobre el culto imperial en las privincias espanolas romanas, cuestiones militares, coaliciones politicas, el derecho romano, o las referencias contemporaneas a los personajes antiguos, modelos para caudillos europeos. Esta parte abarca tambien capitulos sobre anforas y templos: huellas del antiguo intercambio cultural y comercial. Esperamos que el tomo, en el que se entrecruzan las miradas de los investigadores desde perspectivas muy diversas, resulte inspirador y de interes para los lectores.

38316
E-book

Rzym a Półwysep Iberyjski. Różnorodność relacji od starożytności po współczesność. Manufactura Hispanica Lodziense 6

Adriana Grzelak-Krzymianowska, Maria Judyta Woźniak

Historia Półwyspu Iberyjskiego nie zaczęła się wraz z podbojem Rzymian, jednak ich wkroczenie na Półwysep wywarło ogromny wpływ na losy zamieszkujących tam ludów. Aktualność dziedzictwa starożytnego Rzymu na Półwyspie Iberyjskim do .dziś intryguje badaczy reprezentujących różne dyscypliny naukowe, stąd poszczególne .rozdziały publikacji zostały poświęcone zagadnieniom językoznawczym, literaturoznawczym, historycznym i archeologicznym. Jest to pierwsza tego typu interdyscyplinarna monografia na polskim rynku, którą odzwierciedla inspirującą różnorodność badań naukowych nad relacjami między Rzymem a Półwyspem Iberyjskim od starożytności po współczesność. Charakter badanej problematyki zdecydował o wielojęzyczności tomu: większość rozdziałów napisano w języku polskim lub hiszpańskim, dwa w języku angielskim. Mamy nadzieję, że tom trafi zarówno do badaczy, jak i do wszystkich zainteresowanych poruszaną tematyką. Aunque la historia de la Penfnsula lberica habia empezado antes de la conquista, la llegada de los romanos influyó enormemente en la vida de los indigenas. La actualidad de la tradición de la Roma Antigua atrae, hasta hoy en dia, a los investigadores de varias disciplinas, por Io tanto los capitulos se dedican a las cuestiones lingUisticas, literarias, históricas y arqueológicas. El libro que dejamos en manos a los lectores, la primera monografia interdisciplinar de este tipo en el mercado polaco, refleja esta diversidad inspiradora de los estudios sobre las relaciones entre Roma y la Peninsula Iberica desde la AntigUedad hasta Ia contemporaneidad. El caracter de los estudios pcesentados ha decidido el bilinguismo, en su mayor parte, del tomo: la mayoria de los capitulos estan en polaco o en espanol, dos en ingles.

38317
E-book

Rzym antyczny. Polityka i pieniądz / The Ancient Rome. Politics and Money. T. 5: Azja Mniejsza w czasach rzymskich / Asia Minor in Roman Times

red. Wiesław Kaczanowicz

Opracowanie jest zbiorem artykułów dotyczących szeroko rozumianej historii w czasach rzymskich. W publikacji poruszono rozmaite kwestie historii politycznej, religijnej, zagadnień propagandy, a także numizmatyki owego okresu. Praca skierowana jest do historyków, archeologów, numizmatyków, filologów klasycznych, religioznawców, historyków sztuki, orientalistów.

38318
E-book

Rzym antyczny. Polityka i pieniądz / The Ancient Rome. Politics and Money. T. 6

red. Wiesław Kaczanowicz

Publikacja jest adresowana do historyków, archeologów, numizmatyków oraz miłośników świata antycznego.

38319
E-book

Rzym i Watykan. Travelbook. Wyd. 1

Agnieszka Masternak

Rzym - Wieczne Miasto, do którego "prowadzą wszystkie drogi". Starożytne ruiny i nowoczesna metropolia. Zakurzone zaułki i najwspanialsze dzieła sztuki. Miasto jednoczące skrajności, stojące niegdyś na czele świata pogańskiego, a dziś będące centrum chrześcijaństwa. Turystów i pielgrzymów przyciągają tu niezliczone dostojne zabytki, skarby Watykanu, a także nieokreślona magia, która fascynuje, onieśmiela i uzależnia, każąc wracać do Miasta Siedmiu Wzgórz, by za każdym razem odkrywać tu coś nowego, zaskakującego i pięknego.  

38320
E-book

Rzym. MapBook. Wydanie 1

praca zbiorowa

Ruszaj w drogę na odkrywanie Rzymu! MapBook podpowie Ci, jakich atrakcji nie możesz pominąć! Najciekawsze restauracje, klimatyczne kawiarnie, sklepy godne polcenia i najlepsze kluby w mieście! Zakochaj się w Rzymie! Szczegółowy atlas miasta w praktycznym formacie.Niezastapiony przewodnik, by niczego nie przegapić: poręczny rozmiar podział miasta na dzielnice wszystkie opisane obiekty umieszczone na planach