WOKÓŁ PROBLEMATYKI STOSOWANIA PRAWA

Dorota Fleszer, Anna Rogacka-Łukasik (red.)

Wokół procesu Dreyfusa. Jednostka - Ideologia - Polityka

Anna Budzanowska, Tomasz Pietrzykowski

Proces i walka o rehabilitację Alfreda Dreyfusa należy do najsłynniejszych skandali w historii wymiaru sprawiedliwości, który wstrząsnął Francją przełomu XIX i XX wieku i zogniskował zainteresowanie całej Europy.   Fascynujący esej A. Budzanowskiej i T. Pietrzykowskiego ukazuje jej mniej znane oblicze – wydarzenia, które stało się katalizatorem kształtowania obrazu nowoczesnej sceny politycznej jako konfliktu pomiędzy ideologicznymi narracjami konserwatywnej prawicy i środowisk lewicowo-liberalnych. Los wplecionej w tryby tego konfliktu jednostki stanowi punkt wyjścia dla refleksji nad relacjami prawa, polityki oraz uniwersalnych mechanizmów instrumentalizacji prawdy w ideologicznie zdominowanej debacie publicznej.   Lektura Wokół procesu Dreyfusa okazuje się zaskakująco aktualna także w realiach współczesnych polskich sporów ideologiczno-politycznych wokół modelu państwa, ochrony wolności obywatelskich i ich relacji do zideologizowanych wizji racji stanu.

Wokół rządu w polskim i litewskim prawie konstytucyjnym

Dariusz Górecki

Prezentowana książka poświęcona jest problematyce rządu w Polsce i na Litwie. We współczesnej polskiej literaturze prawnokonstytucyjnej badania porównawcze dotyczące tej tematyki w obu państwach poruszane są sporadycznie. Publikacja jest owocem współpracy nawiązanej przez pracowników Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Łódzkiego z pracownikami Katedry Prawa Publicznego Uniwersytetu Wileńskiego. W wyniku tego współdziałania ukazały się dotąd trzy monografie: Aktualne problemy polskiego i litewskiego prawa konstytucyjnego, Łódź 2015; Lietuvos ir Lenkijos konstitucinės teisės aktualijos: Parlamentas (Aktualia litewskiego i polskiego prawa konstytucyjnego: parlament), Vilnius 2016 oraz Instytucja prezydenta w polskim i litewskim prawie konstytucyjnym, Łódź 2017. Prof. zw. dr hab. Dariusz Górecki

Wokół strachu

Anna Dalia Słowińska

Anna Dalia Słowińska to autorka opowiadań i kilku powieści o zabarwieniu psychologicznym, sensacyjnym i kryminalnym. W 2020 roku ukazały się poprzednie dwie części trylogii: „Kleszcze” i „Cienie”.   „Wokół strachu” to trzecia część cyklu kryminalnego, w którym bohaterowie wikłają się w skomplikowane relacje, nawiązujące momentami do bieżących wydarzeń politycznych.   Nie jest to powieść lekka – to raczej koktajl kryminału, powieści psychologicznej i thrillera, ale dobrze się ją czyta, nie ma w niej brutalnych scen, natomiast wartkie wątki kryminalne i obyczajowe pełne są silnych emocji, życiowych przemyśleń i intryg.   „Zastygłam w nowym przerażeniu. Jeszcze silniejszym. Oblizałam suche wargi. Miałam wrażenie, że moja pierś unosi się wolniej, z większym wysiłkiem a jednocześnie czułam, jak po moim ciele rozlewa się nieokreślony strach. Był jak ośmiornica opasująca mackami moją szyję. Paraliżowało mnie to coś, czego mój mózg nie był w stanie przetworzyć.”

Wokół śmierci i umierania. Antologia bioetyki. Tom 1

Włodzimierz Galewicz

  "U schyłku życia niejednego człowieka, a czasem nawet w samym środku, jeśli nie wręcz na początku jego oczekiwanego życia, nadchodzi chwila niełatwej decyzji: jest to moment, w którym nierzadko on sam, a jeszcze częściej ci, którzy się nim zajmują - jego bliscy, jego opiekunowie i jego lekarze - są zmuszeni zdecydować, czy mają przez jakieś mozliwe działanie (lub przez zaniechanie takiego dzaiałania) przyczynić się przynajmniej w pewnym stopniu do tego, by życie tego człowieka dobiegło do końca.Te decyzje o zakończeniu życia mogą mieć rozmaity dramatyzm i różny charakter. Dla celów tego przeglądu rozgraniczę wśród nich cztery rodzaje: pierwszym, od którego wygodnie będzie rozpocząć, jest decyzjao letalnej analgezji - stosowaniu środków uśmierzających ból, ze świadomością, że mogą one spowodować (lub prawdopodobnie spowodują) szybszą śmierć pacjenta; drugim rodzajem, który omówię, są różne formy rezygnacji z podtrzymywania życia; trzecim - decyzja o popełnieniu samobójstwa lub pomocy w samobójstwie; ostatnim - decyzja o eutanazji. Biorąc kolejno pod uwagę wymienione rodzaje decyzji, za każdym razem spróbuję rozważyć, czy przynajmniej w niektórych wypadkach - a jeżeli tak, to w jakich - są one moralnie usprawiedliwione. Jest bowiem jasne, że każda z wyróżnionych decyzji -  już przez to samo, że  w mniejszym lub większym stopniu przyczynia się do zakończenia życia pewnego człowieka - wymaga jakiegoś  usprawiedliwienia." -Włodzimierz Galewicz

Wokół teoretycznych i praktycznych aspektów stosunków międzynarodowych. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Mieczysławowi Stolarczykowi

red. Tomasz Kubin, Justyna Łapaj-Kucharska, Tomasz Okraska

Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Mieczysławowi Stolarczykowi

Wokół tożsamości regionalnej. Zagłębie Dąbrowskie i jego sąsiedzi

red. nauk. Michał Kaczmarczyk, Waldemar Wojtasik

(…) Oddajemy do rąk Szanownych czytelników publikację książkową poświęconą problematyce szeroko rozumianej tożsamości Zagłębia Dąbrowskiego. Tom stanowi zbiór studiów i szkiców powstałych przy okazji konferencji „Zderzenie cywilizacji? Zagłębie Dąbrowskie w Unii Europejskiej” – zorganizowanej przez Instytut Europeistyki Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu. Ich autorami są pracownicy naukowi WSH oraz innych ośrodków akademickich, akademickich, m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Wyższej Szkoły Bankowości i Finansów w Bielsku-Białej. W swoich tekstach dokonali oni refleksji nad pojęciem zagłębiowskiej tożsamości z perspektywy politologicznej, socjologicznej, historycznej, medioznawczej i kulturoznawczej. Udowodnili, że Śląsk i Zagłębie są odrębnymi „małymi ojczyznami” zachowującymi swoją specyfikę, mimo włączenia w obszar jednego województwa. Wszak Zagłębie pozostaje kulturowo poza Górnym Śląskiem, budując własną tożsamość, pielęgnując rodzimą tradycję.(…)

Wokół transcendentalnej apercepcji. Sąd, podmiot i jedność u Kanta i we wczesnej filozofii analitycznej

Włodzimierz Heflik

Pojęcie transcendentalnej apercepcji zajmuje kluczową pozycję w głównym nurcie filozofii nowożytnej i współczesnej, jest punktem, w którym intuicja kryjąca się za kartezjańskim cogito została przez Kanta doprowadzona do kulminacji, stanowiąc jednocześnie dla filozofów analitycznych źródło inspiracji do rozwinięcia badań nad problematyką sądu i formy logicznej oraz nad kwestiami semantycznymi. Autor stara się wyodrębnić i przeanalizować podstawowe sposoby rozumienia transcendentalnej apercepcji, jakie można napotkać u Kanta, poszukuje też związku łączącego tę kwestię z zagadnieniami dotyczącymi sądu. Przedstawia źródła oraz historyczne tło (jakie stanowi filozofia Kartezjusza i Leibniza) problemu apercepcji i śledzi kontynuację tej tematyki po Kancie, ograniczając się do kręgu wczesnych filozofów analitycznych, takich jak Frege, Russell, Moore i Wittgenstein. Zamiar osadzenia początków tradycji analitycznej w kontekście filozofii nowożytnej (...) jest zamierzeniem ze wszech miar cennym i nie często spotykanym w rodzimej literaturze przedmiotu. To niewątpliwa zaleta książki Włodzimierza Heflika, który w kompetentny i wnikliwy sposób porusza się w obu kierunkach. Autor zaproponował (...) spójną koncepcję ewolucji kluczowych dla epistemologii zagadnień podmiotu i sądu, mających swe źródło w filozofii Kanta. Prof. dr hab. Piotr Dehnel Książka Włodzimierza Heflika stara się wydobyć i przedstawić niektóre z wątków kantowskich, kształtujących wczesną filozofię analityczną. (...) stanowi interesującą próbę przedstawienia jednej z kluczowych idei filozofii Kanta i jej znaczenia dla rozwoju i interpretacji poglądów wybitnych przedstawicieli wczesnej filozofii analitycznej. Przyczynia się do lepszego zrozumienia rozważanych koncepcji filozoficznych i ich miejsca w ewolucji europejskiej myśli filozoficznej. Prof. dr hab. Tadeusz Szubka Włodzimierz Heflik - doktor hab., prof. Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Ukończył filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz inżynierię materiałową na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Obszar jego zainteresowań badawczych obejmuje epistemologię, filozofię analityczną i filozofię transcendentalną. Opublikował monografię Problem formy w perspektywie transcendentalnej u Kanta i Wittgensteina oraz kilkadziesiąt artykułów, między innymi w takich czasopismach, jak "Analiza i Egzystencja", "Filozofia Nauki", "Kwartalnik Filozoficzny", "Principia", "Przegląd Filozoficzny", "Ruch Filozoficzny" i "Studia z Historii Filozofii", a także w wydawnictwach zagranicznych Walter de Gruyter czy Austrian Ludwig Wittgenstein Society.

Wokół "Trenów" Jana Kochanowskiego. Szkice historycznoliterackie

Teresa Banaś-Korniak

Książka składa się z szeregu szkiców, poświęconych poezji – zwłaszcza funeralnej – Jana Kochanowskiego (w szczególności "Trenom"). Celem większości zawartych w pracy tekstów jest próba dotarcia do wyobraźni poetyckiej czarnoleskiego poety, wyobraźni zdeterminowanej różnorodnymi czynnikami: kulturowymi, historycznymi, psychologicznymi etc. Pracę rekomenduje najlepiej wypowiedź profesora Alberta Gorzkowskiego (UJ), autora recenzji wydawniczej: ,,[...] Niniejsza książka, stanowiąca zbiór udatnych refleksji na temat "Trenów" Kochanowskiego, a przy tym próbę rzetelnych i dogłębnych studiów historycznoliterackich i historycznokulturowych to cenne dopełnienie [...] poprzednich dysertacji, artykułów i glos [...]”. Publikacja kierowana jest nie tylko do specjalistów dydaktyki uniwersyteckiej i licealnej, ale też do uczniów, studentów i szerokiego grona miłośników polskiej kultury i literatury dawnej.

Wokół "W pustyni i w puszczy". W stulecie pierwodruku powieści

Jerzy Axer, Tadeusz Bujnicki

Wokół „W pustyni i w puszczy” to wieloautorska monografia, w której sąsiadują ze sobą studia dotyczące Afryki w czasach Sienkiewicza (zwłaszcza widzianej z perspektywy polskiej), literackich obrazów Afryki tworzących kontekst powieści Sienkiewicza, strategii artystycznych autora, genezy i recepcji jego powieści. [...] Wobec powszechnej dziś świadomości zmiany roli czytelnictwa w edukacji i dziedziczeniu kultury w Polsce wydało nam się właściwe opublikowanie tego tomu na stulecie ukazania się pierwodruku; jesteśmy przeświadczeni, że W pustyni i w puszczy, choć prawie już nieczytane, ma trwałe miejsce wśród polskich „węzłów pamięci”, świadectw polskiego doświadczenia i polskiej tożsamości minionego stulecia.

Wokół wolnych elekcji w państwie polsko-litewskim XVI-XVIII wieku. O znaczeniu idei wyboru - między prawami a obowiązkami

red. Mariusz Markiewicz, red. Dariusz Rolnik, red. Filip Wolański

Wydany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach zbiór Wokół wolnych elekcji w państwie polsko-litewskim XVI–XVIII wieku. O znaczeniu idei wyboru – między prawami a obowiązkami jest wynikiem współpracy trzech uczelni: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Śląskiego oraz Uniwersytetu Wrocławskiego. Zebrane w tomie studia poświęcone są problematyce funkcjonowania wolnej elekcji w tradycji politycznej i prawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów w okresie od XVI do XVIII wieku. Zbiór podzielono na trzy części, w których znalazło się w sumie trzydzieści pięć artykułów autorstwa badaczy z różnych ośrodków naukowych w kraju. Część pierwszą, zatytułowaną Wokół idei, symboli i praktyki wyboru, tworzą teksty dotyczące elekcji widzianej jako problem z zakresu teorii doktryn politycznych. Część druga zbioru: Elekcje królów Rzeczypospolitej, poświęcona elekcjom władców Rzeczypospolitej, podzielona jest na sześć rozdziałów i uporządkowana chronologicznie według władców, do których panowania odniesiono się w artykułach. W efekcie uzyskano syntetyczny obraz procesu ewoluowania zjawisk związanych z elekcją w polskiej tradycji politycznej od XVI do XVIII wieku. Ostatnia część publikacji: Wokół elekcji urzędników, zawiera artykuły dotyczące elekcji urzędników w Rzeczypospolitej. Całości tomu dopełnia obszerna bibliografia oraz indeks osobowy. Ze względu na zaprezentowaną w artykułach różnorodność perspektyw, a także kontrowersyjne niekiedy oceny – zawarte w tomie teksty mogą być dla Czytelników inspirujące.

Wola mocy

Fryderyk Nietzsche

Rzeczy wielkie wymagają, by o nich milczano lub w wielkim stylu mówiono: w wielkim stylu, to znaczy cynicznie i niewinnie. To, co opowiadam, jest historią dwóch najbliższych stuleci. Opisuję, co będzie, co inaczej już być nie może: pojawienie się nihilizmu. (Fragment)

Wola mocy

Friedrich Nietzsche

Wo­la mo­cyPró­ba prze­mia­ny wszyst­kich war­to­ściStu­dia i frag­men­ty Szkic przed­mo­wy Przed­mo­wa 1. Rze­czy wiel­kie wy­ma­ga­ją, by o nich mil­cza­no lub w wiel­kim sty­lu mó­wio­no: w wiel­kim sty­lu, to zna­czy cy­nicz­nie i nie­win­nie. 2. To, co opo­wia­dam, jest hi­sto­rią dwóch naj­bliż­szych stu­le­ci. Opi­su­ję, co bę­dzie, co ina­czej już być nie mo­że: po­ja­wie­nie się ni­hi­li­zmu. Tę hi­sto­rię moż­na opo­wie­dzieć już te­raz: al­bo­wiem ko­niecz­ność sa­ma jest tu­taj przy ro­bo­cie. Ta przy­szłość mó­wi już set­ka­mi zna­ków, ten los za­po­wia­da się wszę­dzie; dla tej mu­zy­ki przy­szło­ści wszy­scy ma­ją już słuch za­ostrzo­ny. Ca­ła na­sza kul­tu­ra eu­ro­pej­ska po­ru­sza się już od dłuż­sze­go cza­su z ta­ką tor­tu­rą na­prę­że­nia, jak gdy­by zmie­rza­ła do ka­ta­stro­fy: nie­spo­koj­nie, gwał­tow­nie, z pie­ca na łeb: jak po­tok, któ­ry chce do­biec kre­su, któ­ry już się nie na­my­śla, któ­ry wprost boi się na­my­słu. [...]Friedrich NietzscheUr. 15 października 1844 w Röcken Zm. 25 sierpnia 1900 w Weimarze Najważniejsze dzieła: Narodziny tragedii czyli hellenizm i pesymizm, Tako rzecze Zaratustra, Ludzkie, arcyludzkie, Poza dobrem i złem, Zmierzch bożyszcz, Antychryst, Ecce Homo, Wola mocy. Filozof, filolog klasyczny, pisarz. W latach szkolnych z zamiłowaniem oddawał się poznawaniu niemieckiej muzyki klasycznej od Bacha i Mozarta po Beethovena oraz poezji romantycznej (szczególnie wielkie wrażenie zrobiły na nim utwory nowo odkrytego Hölderlina). Studiował filologię klasyczną, teologię, historię Kościoła i historię na uniwersytecie w Bonn (1864-1865) i w Lipsku (od 1865). Jako filolog klasyczny zyskał wielkie uznanie, wśród jego pierwszych publikacji znalazły się m. in. komentarze do Arystotelesa; w 1869 roku został profesorem nadzwyczajnym w katedrze filologii klasycznej uniwersytetu w Bazylei. Początkowa popularność w środowisku uczelni przygasła po krytycznym przyjęciu koncepcji dionizyjskości i apollińskości wyłożonej w Narodzinach tragedii (1872). Jeszcze przed podjęciem pracy akademickiej Nietzsche odbył obowiązkową służbę wojskową. Wkrótce potem wymówił obywatelstwo pruskie i od 1869 roku pozostawał ?bezpaństwowcem?. Bardzo istotny wpływ na myśl Nietzschego miało zetknięcie się z filozofią Artura Schopenhauera oraz muzyką Ryszarda Wagnera, z którym blisko przyjaźnił się na początku lat 70 XIX wieku (później doszło do rozluźnienia stosunków ze względów światopoglądowych; komentarzem do istoty tego rozdźwięku jest napisana przez filozofa w 1888 r. rozprawa Nietzsche kontra Wagner). Charakterystyczne w stylu pisarskim Nietzschego jest pisanie aforyzmami (począwszy do dzieła Ludzkie, arcyludzkie z 1878 r.). Po części wynikało to z choroby, na którą cierpiał od lat młodzieńczych, a która objawiała się niezwykle silnymi, wielodniowymi atakami migreny, po części jednak był to świadomy wybór formy literackiej: ?Kto krwią i w przypowieściach pisze, nie chce, by go czytano, żąda, by się go na pamięć uczono? - pisał w najbardziej znanym ze swych tekstów, Tako rzecze Zaratustra (1883-1885). Choroba zmusiła go do zrezygnowania z pracy uniwersyteckiej w 1879 roku. Od tego czasu wiele podróżował, po Włoszech, Niemczech i Szwajcarii, gdzie przebywał najchętniej. Na przełomie 1888 i 1889 roku nasilenie choroby doprowadziło do obłędu; Nietzsche trafił na rok do kliniki psychiatrycznej, najpierw w Bazylei, a następnie w Jenie. W 1890 matka zabrała go w rodzinne strony, do Naumburga; ostatnie trzy lata życia spędził samotnie w Weimarze. Został pochowany w Röcken, obok swego ojca, pastora luterańskiego. Ostatnim dziełem Nietzschego jest autobiograficzna książka Ecce Homo (1888); pośmiertnie została wydana jeszcze z notatek Wola mocy.Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej

Anna Kałuża

Celem tej książki jest przedstawienie konsekwencji modernistycznego przekonania o możliwości zrealizowania fantazji o jednostkowej podmiotowości. Zamierzam pokazać (na wybranych przykładach), jak późnomodernistyczna poezja polska radziła sobie z dylematem podmiotowego uwikłania w język. Projekt nowoczesności zawdzięcza bowiem swój dyskretny urok odkryciu języka i podmiotu. Odmieniając myśl zachodniego świata, odkrycia te przesądziły o losach europejskiej cywilizacji, która niczym rozpędzony pociąg wjechała na zupełnie nowe tory. Można bez wielkiej przesady uznać, że siła oddziaływania różnych teorii podmiotu oraz rewelacje językowych koncepcji okazały się, jeśli nawet mniej spektakularne, to równie doniosłe jak odkrycie penicyliny, prawa powszechnego ciążenia, uranu oraz iperytu. Ta sama sieć, która łączy teoretyczne pomysły naukowców, marzenia literatów i systemy filozofów z praktyką codziennego życia oraz historycznym rozwojem kultur, rozciąga się także - delikatniej i subtelniej - między naszym rozumieniem siebie a posiadaną koncepcją języka. Podobną sieć usiłuje zrekonstruować ta książka: jej tematem jest niezwykle „wybuchowy", bo obfitujący w liczne spięcia i rozładowania, osobliwy związek teorii podmiotowości i koncepcji języka, pojawiający się w nowoczesnych warunkach i przeobrażający postać dotychczasowej kultury.       Anna Kałuża - pracuje w Zakładzie Literatury Współczesnej Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się dwudziestowieczną polską poezją. Współredagowała Tekstylia bis. Słownik młodej polskiej kultury (Kraków 2006).  

Wola sensu

Viktor E. Frankl

Prawdziwym wyzwaniem współczesnej psychiatrii jest odpowiedzenie na egzystencjalna pustkę. Coraz więcej pacjentów uskarża się bowiem na poczucie bezsensu i życiowej próżni. Logoterapia uczy, że nawet tragiczne i negatywne aspekty życia, jak na przykład nieuniknione cierpienie, mogą zamienić się w triumf ludzkiego ducha pod warunkiem, że przyjmiemy odpowiedni stosunek do sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy. W epoce, w jakiej przyszło nam żyć ? epoce umierających tradycji ? podstawowym zadaniem psychiatrii musi być wyposażenie człowieka w umiejętność odnajdywania w życiu sensu. W czasach, gdy przykazania dekalogu utraciły w oczach wielu swą niepodważalną wartość, każdego dnia musimy przestrzegać dziesięciu tysięcy przykazań wynikających z dziesiątków tysięcy życiowych sytuacji; W tym sensie można śmiało powiedzieć, że logoterapia to odpowiedź na duchowe potrzeby współczesnego człowieka.

Wolff. Miłość, władza, epilepsja

Iza Maciejewska

Aleksander Wolff. Olek. Kawał drania z dziurą zamiast serca. Amelia Wysocka. Mela. Boryka się z epilepsją, a jej niska samoocena wpływa bardzo niekorzystnie na poczucie własnej wartości. Sobota. Mela wraca do domu z zamiarem spędzenia wieczoru w towarzystwie namiętnego mężczyzny - jednego z książkowych bohaterów. W tym samym czasie Aleksander próbuje wydostać się z przepastnego bagażnika mercedesa, do którego wpakowała go żądna zemsty kobieta. Nie osobiście. Skorzystała z uprzejmości znajomych opryszków. To miała być jego ostatnia podróż. Dynamiczna, pełna zwrotów akcji opowieść o kobiecie i mężczyźnie, którzy pochodzą z dwóch różnych światów. Co się stanie, gdy na siebie wpadną?