Archipelagi wielkomiejskiej biedy. Historia, metodologia, podstawowe ustalenia łódzkiego ośrodka badań nad ubóstwem

Agnieszka Golczyńska-Grondas, Małgorzata Potoczna

Książka zawiera reanalizę dokonań zespołu socjolożek i socjologów, który w latach 1992-2016 prowadził badania dotyczące biedy i wykluczenia społecznego w Łodzi, mieście o szczególnej historii, a także wyjątkowym współczesnym charakterze. Autorki opracowania prezentują historię działalności badawczego kolektywu, w skład którego wchodziły, oraz stosowane w analizach ramy teoretyczne, wiele miejsca poświęcając metodyce realizowanych przez zespół przedsięwzięć badawczych. Uwzględniając zarówno perspektywę socjohistoryczną, makrospołeczną, jak i podejście mikrosocjologiczne, przedstawiają specyfikę wielkomiejskiego ubóstwa, charakterystyczne dla niego zjawiska, mechanizmy i procesy oraz realia życia w zubożałych sąsiedztwach. Opisują funkcjonowanie instytucji realizujących zadania polityki społecznej w "enklawach biedy". Wskazują na aplikacyjne rezultaty badań w postaci programów kształcenia dla studentek i studentów pracy socjalnej i socjologii na Uniwersytecie Łódzkim oraz curriculów edukacyjnych przeznaczonych dla osób zatrudnionych w instytucjach i organizacjach pomocowych. W aneksach umieszczono przykłady narzędzi badawczych stosowanych w pracach zespołu. Książka może wzbudzić zainteresowanie nie tylko naukowczyń i naukowców zajmujących się kwestiami społecznymi czy osób zainteresowanych metodologią nauk społecznych, lecz także kadr odpowiedzialnych za kształtowanie polityki społecznej oraz praktyków i praktyczek szeroko rozumianej profesjonalnej pomocy.

Chybotliwa łódź. Losy wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. Analiza socjologiczna

Agnieszka Golczyńska- Grondas

Książka dotyczy losów dorosłych osób, które w latach 1970-1990 były wychowankami placówek opiekuńczo-wychowawczych, przede wszystkim domów dziecka. Autorka charakteryzuje w układzie chronologicznym kolejne fazy życia narratorów wraz z uwarunkowaniami tych faz oraz ukazuje zróżnicowanie przebiegu biografii badanych w okresie dorosłości. Udowadnia przy tym, że dość powszechne, jak się zdaje, przekonanie o klęsce życiowej, stanowiącej nieuchronny efekt instytucjonalizacji w dzieciństwie, nie jest prawdziwe. Opracowanie osadzone jest w tradycjach socjologii jakościowej, w szczególności socjologii biografistycznej. W jego zakończeniu zamieszczono rekomendacje dla instytucji polityki społecznej i organizacji pozarządowych. Książka z pewnością wzbudzi zainteresowanie nie tylko badaczy i studentów nauk społecznych, ale także praktyków - pracowników socjalnych, asystentów rodzinnych, wychowawców oraz pedagogów i psychologów pracujących z dziećmi ze środowisk defaworyzowanych i z ich rodzinami.

Deinstytucjonalizacja placówek opieki całkowitej nad dziećmi i młodzieżą w województwie łódzkim

Agnieszka Golczyńska-Grondas, Magdalena Błaszczyk

Autorki podjęły się analizy ważnego i nietracącego na aktualności tematu, jakim jest organizacja systemu opieki nad dzieckiem przebywającym w pieczy zastępczej (…). Praca jest cenna z kilku powodów. Opisuje procesy realizacji zasady dobra dziecka pozbawionego opieki i wsparcia osób najbliższych. Po drugie, lokuje ten proces na poziomie lokalnym, na którym zgodnie z zasadą pomocniczości wsparcie to powinno być systemowo organizowane. Wreszcie, działania dedykowane dziecku i rodzinie w środowisku lokalnym, analizuje w ramach procesu deinstytucjonalizacji, którego celem jest przechodzenie od opieki instytucjonalnej do rodzinnej (….). Inną ważną zaletę recenzowanej książki – stanowi pieczołowicie i przekrojowo przeprowadzona diagnoza skali instytucjonalizacji pieczy zastępczej w województwie łódzkim (…). Autorki odnosząc się do danych liczbowych demaskują kluczowe problemy systemu opieki zastępczej nad dzieckiem, wsparcia rodziny i przebiegu procesu deinstytucjonalizacji. Z przekonaniem rekomenduję książkę „Deinstytucjonalizacja placówek opieki całkowitej nad dziećmi i młodzieżą w województwie łódzkim” (…). dr hab. Magdalena Arczewska Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski