Czarny Czarownik

Antoni Ossendowski

Na niniejszy tom składają się teksty zawarte w dwóch książkach Czarny Czarownik i Po szerokim świecie. Są one pokłosiem podróży, które autor odbył po Afryce Północnej i Środkowej, Hiszpanii oraz Stanach Zjednoczonych. Zawierają ciekawe obserwacje i refleksje na temat ówczesnego świata francuskich kolonii, północnoafrykańskiego islamu, amerykańskiego ducha rozwoju, a także nowele i szkice dotyczące tych części ziemskiego globu, nierzadko widzianych poprzez pryzmat miejscowej tradycji, potęgi dzikiej przyrody i umiłowania do polowań na "grubego zwierza", nie tylko ze sztucerem, ale i z aparatem fotograficznym w ręku. "W Senegalu i w północnym Sudanie spotkać można, i spotkałem istotnie, ślady konkwistadorów z Kartaginy. Nazwali oni tę ziemie - tchnącą śmiercią. Wrażliwy na przejawy natury, skłonny do mistycyzmu i poetyckiego ujęcia rzeczy lud o krwi azjatyckiej tymi kilku słowami określił Afrykę podzwrotnikową. Cały zachodni brzeg tego kontynentu, hen od Sale i Rabatu aż do Kotonu i Duali, groźnie i niegościnnie wita przybyszów ..."

Gasnące ognie

Antoni Ossendowski

Ten znakomity podróżnik o wielkiej wiedzy historycznej i geograficznej oprowadza po miejscach kultu Palestynie, Syrii i Mezopotamii na każdym kroku dostrzegając ich niepowtarzalność. Te obszary świadkowie narodzin trzech światowych religii monoteistycznych stopniowo odsłaniają przed autorem swoje sekrety, przez co poznajemy lepiej mity i legendy starożytnych cywilizacji. Opis tej niezwykłej podróży wzbogacony jest kolekcją unikatowych fotografii z pierwszego wydania dzieła z 1931 roku, które ukazują wyjątkowy klimat czasów minionych. "Jestem już w pociągu na trasie Warszawa-Konstanca. Mknie na południe z turkotem kół, ze szczękiem spięć, ze zgrzytem hamulców. Za oknami przesuwają się dobrze znane polskie krajobrazy. Łagodne, miłe, skromne. Zwykle budzą w sercu rzewne, ciche wzruszenie, a potem namiętną wdzięczność, że to nasza ziemia, nasze łany i gaje, nasza rzeka, nasze wsie i dwory... Nasze! Nie słysze obcej mowy, nie spotykam nigdzie śladów twardej ręki niedawnych zaborców..."

Huragan

Antoni Ossendowski

"Alfred Duquese został w tym roku doktorantem zoologii w Sarbonie. Pracował nad rozprawądoktorską, a że zamierzał ubiegać się o katedrę na jednym z uniwersytetów francuskich chciał napisać pracę orginalną i poważną. Po długim namyśle postanowił pojechać do Marokka, zamieszkać w jakiejś odludnej wiosce berberyjskiej na brzegu morza i tu pracować. Zamierzał bowiem opracować temat o pasożytach ryb morza Śródziemnego. Pożegnał swego profesora, kolegów, wpadł na parę dni do rodziców, mieszkających w Breatonii i z małą walizką oraz pudłem z mikroskopem wsiadł na statek płynący przez Giblartar do Tangeru, melilli, Oranu i dalej na wschód aż do Bizerty. Z Oranu Alfred przerzucił się do Maroka i zamieszkał w małej berberyjskiej "bled" (wioska) Dżurf tuż przy ujściu rzeki Muluji, w chacie rybaków Beni Husseim. Było ich dwóch braci - Brahimi Mhammed. Nie bardzo przypadali oni do serca wesołemu studentowi Sorbony, gdyż ich ponure, skupione twarze i mrocznie połyskujące oczy nigdy się nie rozjaśniały usmiechem ..."

Najwyższy lot

Antoni Ossendowski

Książka jest zbiórem opowiadań, rozgrywających się w czasie wojny 1920 roku. Autor opisuje tragiczne losy młodych żołnierzy,którzy walczyli z bolszewikami. I właśnie ten zbiór opowiadań staje się pomnikiem nie tylko dla tych kilkunastu ukazanych tu postaci, ale dla nich wszystkich, dla tysięcy polskich rycerzy XX wieku poległych w walce z falą bolszewizmu. "Dowiedziała się w październiku dopiero, że jej Michaś zginął bez wieści w jednej z bitew pod warszawą. Przyjechała do stolicy, obiegła wszystkie urzędy wojskowe, obeszła wszystkie szpitale, oglądała każdego rannego, myśląc, że ujrzy synka jedynaka, pociechę i radość życia, wypytywała każdego, ale Michasia nie znalazła i nic się o nim nie dowiedziała. - Niech pani czeka - pocieszano ją w jakiejś kancelarii wojskowej - może dostał się do niewoli i napisze. Zdrętwiała, zgrzybiała nagle; powracała do domu, tocząc walkę z sumieniem. - Dla ojczyzny to uczyniłam! - odpowiada głosem stroskanej duszy. - To była zbrodnia! - rzuciło sumienie twarde słowo ..."

Niewolnicy słońca

Antoni Ossendowski

To zapis wyprawy jaką Ossendowski, wraz z żoną i znajomymi odbył w latach 1925-1926. Pisarz podróżował przez tereny dzisiejszej Gwinei, Mali, Burkina Faso i Wybrzeża Kości Słoniowej, a ówcześnie skolonizowane przez Francję. Relacje tego wybitnego globtrotera z podróży mają szczególny smak. Opisuje miejsca, które poznaje, afrykańskie krajobrazy, faunę i florę, piasek i słońce. Opisuje złoża historii, religii, legendy i mity, które oddziałują na siebie, dając wyjątkowy obraz innych światów i kultur egzotycznego Czarnego Lądu. Przytacza fascynujące anegdoty, opowiadane mu przez napotkanych ludzi. Najbardziej jednak interesują go tubylcy, ich pochodzenie, tradycje i wierzenia. Czytając tę pozycję, mamy bolesną świadomość tego, że to świat, którego już nie ma. Nie istnieją ani te plemiona, ani te miejsca, ani ci podróżnicy, ci dżentelmeni. Dzięki Antoniemu Ferdynandowi Ossendowskiemu Afryka nie pozostaje dłużej kontynentem obcym i nieprzeniknionym. "Z Bordeaux do Dakaru nasz Kilstroom płynął dziesięć dni. Już po opuszczeniu Garonny Atlantyk zaczął dość nieprzyjaźnie kołysać czarnym kadłubem naładowanego po same uszy statku ..."

Nieznanym szlakiem

Antoni Ossendowski

Zbiór opowiadań, do których natchnienie i tematy autor czerpał ze swoich licznych podróży po Europie, Azji i Afryce. Opowieści krótkie i proste, ale za to bardzo barwne i ujmujące. Dla czytelników lubiących bardzo realistyczne tło historyczne. Tom jest wachlarzem różnorodnych utworów przesyconych egzotycznymi kolorami, atmosferą dalekich krajów i obcych lądów: tych gorących i tych lodowatych. Każda z nowel stanowi jednak odrębną historię dramatu człowieka doświadczonego przez los i daje czytelnikowi możliwość głębokich refleksji na tematy ogólnoludzkie. Wystarczy jedynie sięgnąć ręką i wybrać któreś z tych opowiadań, by znaleźć się na kilka chwil w niezwykłej scenerii i niepowtarzalnym klimacie utworów wielkiego podróżnika i wnikliwego obserwatora - Andrzeja Ferdynanda Ossendowskiego. "Cała osada rybacka wyległa na brzeg Jeniseju, gdy dwumasztowa łódź "Nadzieja" odpływała od miasta. Południowy wiatr szybko porwał łódź i poniósł ją z prądem pięknej rzeki ku północy. Znikł im z oczu Jenisejsk, tylko dłużej od innych budynków widniały kopuły cerkwi i dach więzienia, ale i to nareszcie utonęło w mgle oddalenia..."

Okręty zbłąkane

Antoni Ossendowski

Tak się tylko zdawało Białemu Kapitanowi- bohaterowi powieści, że osiągnął już swój cel. Wystarczyła krótka wzmianka prasowa, ujrzana przypadkiem w jednych z dzienników, aby odsunął on na bok dalekosiężne syberyjskie plany i wsiadł do pierwszego pociągu zdążającego w przeciwnym jest łatwo wskazać ludziom, pochłoniętym walką o bogactwo, drogę właściwą, opartą na prawdziwie chrześcijańskich wartoś więc miała na myśli Elza, mówiąć: "Pogubiły się okręty zbłąkane, bezradne, rozmiotane przez dmę nordową po szerokim obliczu morza..."? Syberyjskich poszukiwaczy złota, czy może samego Białego Kapitana? "Najważniejsze podobieństwo bijące w oczy stanowi obojętność dużych, hałaśliwych, bogatych, rozpętanych w biegu miast dla nędzarzy, dla słabych i upadających ze znużenia, a jednocześnie najżywsze, niemal brutalne zainteresowanie się każdym człowiekiem, który nagle wybił się ponad tłum i od tego tłumu nic dla siebie nie żąda..."

Pod smaganiem samumu

Antoni Ossendowski

Jeden z największych podróżników wszech czasów dzieli się z nami pełnymi emocji i barw wspomnieniami z podróży po Algierii i Tunezji. Ossendowski z wnikliwością naukowca i wrażliwością poety wprowadza nas w idyllę egzotycznych lądów, bogactwo kultur i zwyczaje arabskiego świata, uczestniczy w pulsującym własnym rytmem życiu tubylców, zachwyca się tańcem i muzyką. Zagłębia się w labirynt uliczek i zaułków starych miast, wsłuchuje w opowieści i legendy, spotyka wojowniczych potomków Fenicji. "Żegnam cię, don Miguelu Saavedra Cervantesie, wiem juz, czego mam szukać tu, w białym Algierze, w tym Argelu, gdzie spędziłeś pięć męczeńskich lat! Tak myślałem, zostawiając poza sobą grotę Cervantesa i kierując się ku sercu miasta. Ku sercu! Sercem jest to stare miasto arabskie, a właściwie miasto mieszanej w najdziwaczniejszy sposób ludności, osiadłej tu za panowania Turków. Szerokim wieńcem otoczyły je zewsząd nowe dzielnice francuskie, nadające całemu Algierowi zewnętrznie wygląd Paryża, nieco odnowionego i odświeżonego ..."

Syn Beliry

Antoni Ossendowski

"Przed szkołą kolonialną panował niezwykły ruch. Czarne chłopaki i dziewczęta otoczyły kilku białych kolegów i słuchały z zapartym tchem. - Do szkoły przybędzie sam gubernator!... - zawołał piegowaty, blady wyrostek o zwichrzonych włosach i złych bezbarwnych oczach. - Słyszałem od ojca, że gubernator oddaje swoją córkę do naszej szkoły. - Czy będzie się uczyła razem z nami, Pedro? - spytał mały wiotki Mulat, o pięknej brązowej twarzy. - A cóż ty sobie myślisz, "Cętkowany", że dla zabawy tylko? - odparł Pedro i roześmiał się brutalnie." - Będziesz musiał odstąpić jej pierwsze miejsce w klasie, inaczej... - Inaczej, co ?...- spytał znowu Mulat, a w płomiennych oczach jego, zasnutych mgiełką zadumy, zjawił się nagle wyraz uporu i gniewu. - Ba! - zaśmiał się stojący obok Mulata opasły, zawadiacki chłopak. - Inaczej - wyrzucą cię na zbity łeb! Pamiętaj o tym, Enriko, i wbij to sobie do łepetyny! To mówiąc, uderzył dłonią w czoło kolegi..." Opowieść o wielkiej miłości Mulata, syna oficera hiszpańskiego i Murzynki, do białej dziewczyny, córki gubernatora kolonii. - Będziesz musiał odstąpić jej pierwsze miejsce w klasie, inaczej... - Inaczej, co ?...- spytał znowu Mulat, a w płomiennych oczach jego, zasnutych mgiełką zadumy, zjawił się nagle wyraz uporu i gniewu. - Ba! - zaśmiał się stojący obok Mulata opasły, zawadiacki chłopak. - Inaczej - wyrzucą cię na zbity łeb! Pamiętaj o tym, Enriko, i wbij to sobie do łepetyny! To mówiąc, uderzył dłonią w czoło kolegi..." Opowieść o wielkiej miłości Mulata, syna oficera hiszpańskiego i Murzynki, do białej dziewczyny, córki gubernatora kolonii.

Szkarłatny kwiat kamelii. Opwiesci z zycia Japonii

Antoni Ossendowski

To zbiór opowiadań .Wesołe i smutne pisane czasami serio , czasami z przymrużeniem oka historie przedstawiające japońskie obyczaje. Można w nich odnaleźć to, co i dziś fascynuje i wpływa na niezwykłe zainteresowanie tą odległą krainą honorowych samurajów, tajemnicze gejsze, cesarzy - bogów i znamienitych szogunów. Wszystko ukazane jest z perspektywy o niemal sto lat wcześniejszej, przez pryzmat sposobu myślenia i poznawania obcej kultury ludzi początków XX wieku, dzięki czemu "Szkarłatny kwiat kamelii" jest oknem na dwa egzotyczne dla nas światy. "Widzieć cudzoziemca zapatrzonego w świętą górę i w dodatku coś piszącego - tego było za wiele! Barwnym wiankiem otoczyły Szweda dziewczyny i młode kobiety i, uśmiechając się i szczerbiocąc, zaglądały w jego niebieskie, rozmarzone oczy. Stary urzędnik podniósł się i poszedł do Larsena, z wyrzutem spoglądając na kobiety ..."

Tajemnica płonącego samolotu

Antoni Ossendowski

Na ziemi skolonizowanej przez białych ludzi z rodzi się miłość. Zupełnie niewinna i obca wobec dramatycznej rzeczywistości. Do szkoły kolonijnej przybywa córka generała i gubernatora Miguela Floridablanca Liza. Dziewczynka budzi powszechne uznanie i fascynację wśród czarnoskórych dzieci, dla których mulat i najlepszy uczeń Enriko Kastellar jest równocześnie bękartem. Dla wszystkich poza Lizą. Lata płyną, a przyjaźń tej dwójki zamienia się w uczucie, które, aby przetrwać, musi się ukrywać. Pewnego dnia nastoletni już Enriko ma zostać wysłany na wyższe studia w Madrycie. Jeżeli wyjdzie, nigdy więcej nie zobaczy Lizy.

Wędrówka w świat

Antoni Ossendowski

"Wędrówka w świat" to powieść, której bohaterem jest młody chłopak, zmuszony opuścić rodzinny dom. Wojtek, choć zmarła matka pragnęła dla niego innej przyszłości, a ojciec zginął właśnie na morzu, zaciąga się na stary statek handlowy "Fenina", i wyrusza w świat. Tak zaczyna się jego wielka przygoda i jak się potem okaże zupełnie nowe życie. Chłopak zwiedza wszystkie kontynenty, poznaje przy tym wielu niezwykłych ludzi, a wsród nich dwóch prawdziwych przyjaciół. Mimo, że jego życie nabiera tempa - rejsy w egzotyczne miejsca, znajomości z Polonusami i Amerykanami, studia i praktyka lekarska - to młodzieniec nie zapomina o rodzinnym domu, który przysiągł kiedyś odzyskać. Niepowtarzalny czar epoki dwudziestolecia międzywojennego łączy się więc w tej książce z egzotyką odlgłych wysp i niebezpieczeństwem dalekomorskich wypraw. "Nazajutrz, przed świtem jeszcze, ogromny autokar, unosząc chłopaków wraz z piętnastu studentami szkoły górniczej, pomknął ku wschodowi. Wóz pędził doskonałą szosą przecinającą Ziemię Przylądkową aż do granicy w Oranie. Młody Craford, syn dyrektora, siedział kołoWojtka i dawał towarzyszom wycieczki potrzebne wyjaśnienia.

W polskiej dżungli

Antoni Ossendowski

Akcja powieści "W polskiej dżungli" rozgrywa się w latach międzywojennych na Polesiu. Czwórka młodych turystów wyrusza na wakacyjną wyprawę z jednej strony, aby podziwiać piękno dziewiczej przyrody poleskiej, z drugiej zaś - aby przypatrywać się rozwojowi cywilizacyjnemu tego zaniedbanego niegdyś terenu. Któż mógłby przypuszczać, że Polesie okaże się krainą tajemniczą i nieokiełznaną, pełną dzikich zwierząt i bezwzględnych kłusowników, zdradliwych bagien i topielisk, gdzie wybuchają niszczące pożary, domem mrukliwych Poleszuków i wytrwałych osadników, terenem znachorów i wodzianków - prawdziwą polską dżunglą w której nastoletnich wędrowców czeka wiele niebezpiecznych przygód. "Piękny zwierz zatrzymał się na szczęście i stał, otrząsając się cały i nogami, czyli, jak mówią myśliwi, biegami, odpędzając tnące go bąki - te same, co przez cały dzie dokuczały chłopakowi ..."