Ład wschodnio-europejski w polskiej myśli politycznej w XX wieku. Tom I

Przemysław Waingertner

Monografia otwiera serię publikacji poświęconych polskiej refleksji politycznej odnoszącej się do integracji Europy Środkowo-Wschodniej z udziałem, bądź wręcz pod egidą, Rzeczypospolitej, a także próbom jej urzeczywistnienia od schyłku XIX do początku XXI wieku. Idea zorganizowania na środkowym wschodzie Starego Kontynentu ładu, zapewniającego bezpieczeństwo Rzeczypospolitej oraz stabilizację w regionie, przybierała różne formy – od koncepcji federacyjnej Piłsudskiego, poprzez model Międzymorza, proponowany przez Warszawę w latach trzydziestych, a później podnoszony przez część polskiej emigracji powrześniowej, ideę „ULB” Giedroycia, aż po propozycję Trójmorza forsowaną przez polską dyplomację w ostatnich latach. Żywotność i wielokształtność tej idei stanowi niewątpliwie historyczny fenomen, który w prezentowanym tomie stał się przedmiotem ciekawych analiz znanych polskich historyków i politologów.

Łódź i łodzianie wobec wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku

Witold Jarno, Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury. Książka zawiera teksty znanych łódzkich historyków, muzealników i archiwistów, ukazujące wpływ wojny polsko-sowieckiej (1919-1921) na funkcjonowanie Łodzi i jej mieszkańców oraz udział łodzian w tej wielkiej batalii. Autorzy prezentują ówczesną rolę miasta jako centrum administracyjnego i ośrodka życia społeczno-politycznego, kulturalnego oraz wojskowego. Przedstawiają działania łódzkiej społeczności i lokalnych elit politycznych, intelektualnych i gospodarczych, podejmowane w obliczu wojny z Rosją bolszewicką. Kreślą przy tym wyraziste portrety łódzkich polityków i działaczy społecznych. Równocześnie poszukują śladów tego dramatycznego okresu we współczesnym obliczu miasta, w jego muzeach, archiwach i na wielkich łódzkich nekropoliach. Zadają pytania o miejsce roku 1920 w zbiorowej pamięci pokoleń łodzian. Ostatnio ukazały się: Niepodległa. Rozważania prawno-ustrojowe w 100. rocznicę odrodzenia suwerennego państwa polskiego, pod redakcją Aldony Domańskiej i Anny Michalak Witold Jarno, Garnizon Wojska Polskiego w Tomaszowie Mazowieckim w latach 1918-1939 Konrad Banaś, Odrodzona Rzeczpospolita na rynkach zamorskich. Handel polsko-arabski w latach 1918-1939 Jędrzej Moraczewski, Wspomnienia. Ludzie, czasy i zdarzenia. Część pierwsza: Młodość i praca inżynierska. Tom 2: Lata 1895-1900, opracowanie, wstęp i komentarz Ilona Florczak Piotr Kędzia, Sport w Polsce międzywojennej. Działalność oświatowa stowarzyszeń sportowych w Łodzi Wkrótce: Małgorzata Łapa, Polska polityka handlu zagranicznego w latach 1918-1939

Łódź poprzez wieki. Historia miasta, tom 3: 1914-1945

Przemysław Waingertner

Historia miast przeżywa obecnie rozkwit, o czym świadczą liczne tomy przedstawiające dzieje światowych aglomeracji i mniejszych ośrodków miejskich. Rozmaite aspekty życia miejskiego przybliżane są w naukowych monografiach, esejach, a także w historiach literackich, kryminalnych czy kulinarnych. Poszukiwanie lokalnych tożsamości stanowi przeciwwagę dla procesów kulturowej unifikacji i globalizacji - jest odkrywaniem swoistego miejskiego genius loci. Odnosi się to także do Łodzi, mającej od sześciu wieków prawa miejskie, a od dwóch - status jednego z najważniejszych ośrodków miejskich w Polsce. Pomimo istnienia ogromnej liczby publikacji o mieście nad Łódką, odczuwalny jest brak nowego syntetycznego opracowania jego pełnej historii. Oddawana w ręce Czytelników wielotomowa publikacja, będąca efektem prac licznego zespołu autorskiego, ma na celu zaradzić temu niedostatkowi. Trzeci tom publikacji poświęcony jest dziejom Łodzi w latach 1914-1945 - czasom, kiedy wielki przemysłowy ośrodek miejski mierzył się z dramatem dwóch wojen światowych oraz krótkim okresem odbudowy i rozwoju w niepodległej Rzeczypospolitej. Autorzy proponują Czytelnikowi podróż w czasie z dziewiętnastowiecznej "ziemi obiecanej" do dwudziestowiecznej nowoczesności. Podróż ta, okupiona wyludnieniem, zmianą oblicza narodowościowego, stratami materialnymi i dewastacją przemysłu, pokazała hart ducha oraz siłę miasta i jego mieszkańców. Nie tylko odbudowywali oni zniszczone fabryki, zakładali małe rodzinne firmy, tworzyli własną administrację, budowali szkoły, przedszkola, świątynie, ofiarnie pomagali najsłabszym spośród wielkomiejskiej społeczności, ale także bawili się i tworzyli. Gehenna wojny zmiotła z powierzchni ziemi dawny świat i ogromną rzeszę jego mieszkańców - łodzian. Tekst główny książki opowiada zniszczeniu i odrodzeniu, a uzupełniają go kapsuły zawierające fragmenty wartościowych źródeł, biogramy i ciekawostki oraz ilustracje.

Łódzcy bohaterowie 1918 roku

Witold Jarno, Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki ojej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury. Książka poświęcona jest wybitnym postaciom związanym z Łodzią - zasłużonym dla wyzwolenia dawnego "polskiego Manchesteru" oraz restytucji Rzeczypospolitej w 1918 roku. Przedstawiono w niej losy polityków, samorządowców, społeczników i wojskowych; narodowców, chadeków, piłsudczyków i socjalistów. Sportretowano ludzi, dla których miasto nad Łódką stało się drogą do wielkiej polityki, pełnienia najważniejszych funkcji państwowych i osiągnięcia wysokich stopni oficerskich w Wojsku Polskim oraz tych, którzy pozostali wybitnymi działaczami politycznymi i społecznymi w skali lokalnej, realizując się w pracach samorządowych. Niektórzy z nich byli rodowitymi łodzianami, inni związali się z miastem nad Łódką na różnych etapach życia. Wszyscy jednak - choć w różnych dziedzinach - odcisnęli piętno na dziejach Łodzi: jej życiu politycznym, społecznym, gospodarczym i kulturalnym.

Konspiracja trzech pokoleń. Związek Młodzieży Polskiej "Zet" i ruch zetowy (1886-1996)

Przemysław Waingertner

Autor prezentuje ponad stuletnie dzieje trójpokoleniowej polskiej konspiracji patriotycznej „Zetu” oraz pozostających pod jej wpływem organizacji tworzących ruch zetowy. Ukazuje ich struktury, idee, działalność i postacie liderów z okresu zaborów, Wielkiej Wojny, II RP, II wojny światowej oraz lat powojennych na emigracji i w kraju (w PRL i III RP). Dzieje „Zetu” zostały przedstawione na podstawie rozległej kwerendy archiwalnej i prasowej oraz bogatego zbioru źródeł opublikowanych i literatury przedmiotu. Dzięki wnikliwym badaniom autorowi udało się zrekonstruować fascynujący wizerunek tajemniczej, mało znanej, a przecież najdłuższej konspiracji w najnowszej historii Polski.

Konspiracja trzech pokoleń. Związek Młodzieży Polskiej "Zet" i ruch zetowy (1886-1996). Wydanie drugie

Przemysław Waingertner

W serii powołanej dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. oraz utrwalenia w polskiej świadomości zbiorowej wiedzy historycznej o genezie i przebiegu odbudowy państwa polskiego ukażą się monografie, biografie i źródła, dla których tematyczną klamrą będzie idea polskiej niepodległości oraz walki o jej urzeczywistnienie i kształt z uwzględnieniem zagadnień polskich i międzynarodowych; politycznych, społecznych i ekonomicznych; walki orężnej i działań dyplomatycznych; wreszcie przedsięwzięć na polu kultury. Autor prezentuje ponad stuletnie dzieje trójpokoleniowej polskiej konspiracji patriotycznej „Zetu” oraz pozostających pod jej wpływem organizacji tworzących ruch zetowy. Ukazuje ich struktury, idee, działalność i postacie liderów z okresu zaborów, Wielkiej Wojny, II RP, II wojny światowej oraz lat powojennych na emigracji i w kraju (w PRL i III RP). Dzieje „Zetu” zostały przedstawione na podstawie rozległej kwerendy archiwalnej i prasowej oraz bogatego zbioru źródeł opublikowanych i literatury przedmiotu. Dzięki wnikliwym badaniom autorowi udało się zrekonstruować fascynujący wizerunek tajemniczej, mało znanej, a przecież najdłuższej konspiracji w najnowszej historii Polski.

Majdan. Drugie narodziny narodu

Rafał Kowalczyk, Swietłana Grela-Krawczenko, Przemysław Waingertner

Książka oferowana Czytelnikowi jest na rodzimym rynku wydawniczym pozycją szczególną. Przygotowana przez międzynarodowy zespół autorów – dwóch polskich historyków z Uniwersytetu Łódzkiego i ukraińską uczoną ze Wschodnioeuropejskiego Narodowego Uniwersytetu w Łucku – składa się z trzech części: opowieści o burzliwych dziejach Ukrainy i Ukraińców od czasów najdawniejszych do współczesności, osobistych relacji z dramatycznych wydarzeń z przełomu lat 2013 i 2014 na kijowskim Placu Niepodległości i lwowskim Euromajdanie oraz obszernego działu albumowego, zawierającego opracowane, niepublikowane do tej pory zdjęcia z Kijowa, Lwowa i Łucka, ilustrujące historię ukraińskiej rewolty sprzed dwóch lat. Wyjątkowy charakter wydawnictwa wynika jednak nie tylko z niecodziennego połączenia w nim naukowej narracji, spisanych wspomnień i świadectw źródłowych o charakterze ikonograficznym, ale także z intencji, deklarowanych i realizowanych przez autorów – przyczynienia się do upowszechnienia w Polsce wiedzy o historii Ukraińców, zrozumienia ich mentalności, narodowych mitów i cywilizacyjnych aspiracji oraz podkreślenia wspólnoty politycznych celów Rzeczypospolitej i Ukrainy w regionie i Europie. 

Międzymorze - wizja, iluzja, czy... racja stanu? Z dziejów polskiej myśli i praktyki politycznej

Przemysław Waingertner

Praca przynosi syntetyczne przedstawienie idei Międzymorza zarówno w sferze formowania się samej koncepcji, jak też jej praktycznej realizacji. Autor w sposób przemyślany i kompetentny przedstawia narodziny pomysłu w czasach najdawniejszych, prowadząc go meandrami dynastycznej polityki Piastów oraz Jagiellonów, by po Unii Lubelskiej dotrzeć do XX stulecia. PROF. DR HAB. WŁODZIMIERZ SULEJA Autor dokonał trafnego wyboru zasadniczego wątku, jakim jest temat Trójmorza wraz z geopolitycznymi kontekstami. Przeanalizował politykę i koncepcje polskie z odniesieniami do bliższych i dalszych sąsiadów. Skupił się na konkretnych problemach, co podniosło jakość pracy. Co bardzo istotne, ujął zagadnienie w przekroju całego tysiąclecia i moim zdaniem jest to zabieg udany. Opracowanie ma charakter syntetyczny i to stanowi jego największą zaletę. PROF. DR HAB. EDWARD CZAPIEWSKI

Ostatni lodzermensch. Robert Geyer 1888-1939

Przemysław Waingertner

 Dzieje Łodzi w XIX i XX stuleciu to nie tylko elektryzująca wyobraźnię historia „polskiego Manchesteru” - miasteczka, które w ciągu półwiecza stało się przemysłową metropolią; nie tylko wielobarwna historia „tygla narodów, kultur i religii”; wreszcie nie tylko znaczone kontrastami i konfliktami społecznymi dzieje „złego miasta”. To również historia fortun i karier słynnych „lodzermenschów”. Jedną z najciekawszych, a zarazem najmniej znanych postaci spośród nich pozostaje Robert Geyer - wnuk Ludwika, twórcy potęgi rodu i pierwszego łódzkiego fabrykanta. Robert należał do ostatniego pokolenia wielkich łódzkich przemysłowców, które zeszło z areny dziejów wraz z wybuchem II wojny światowej, kładącym kres „Ziemi Obiecanej”. Był człowiekiem wielu pasji -przedsiębiorcą, działaczem gospodarczym, społecznikiem, politykiem łączącym konserwatywne przekonania z poparciem dla Piłsudskiego, wreszcie człowiekiem zafascynowanym ... Skandynawią, co zaowocowało przyjęciem przez niego funkcji konsula honorowego Finlandii

Polska w Europie Środkowo-Wschodniej. Koncepcje geopolityczne i kultura w XX wieku. Przedmiot i stan badań. Kompendium. Tom IV

Przemysław Waingertner

Prezentujemy monografię kilku autorów, która jest swoistym kompendium na temat miejsca i roli Polski w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku oraz ich polskich wizji. Publikacja stanowi – w zamyśle jej pomysłodawców i autorów – uzupełnienie serii wydawniczej „Polska a Europa Środkowo-Wschodnia w XX wieku”. Pierwszy z zamieszczonych szkiców – autorstwa Karola Dziudy – dotyczy uwarunkowań historyczno-społecznych oraz międzynarodowych, które winny zostać uwzględnione przez badaczy rozpoczynających lub kontynuujących swą naukową przygodę w zakresie tematyki perspektyw rozwoju roli Polski w regionie w XX wieku. Autor drugiej analizy Michał Andrzejczak – omawia stan badań nad rodzimą myślą polityczną XX wieku, a także podejmuje próbę ustalenia, w jakim stopniu wyniki tych dokonań odpowiadają realizacji koncepcji roli Polski w Europie Środkowo-Wschodniej w tym okresie. W ostatnim szkicu Karolina Wolska-Pabian przedstawia zarys rozwoju różnych sfer szeroko rozumianej kultury w warunkach odrodzonego państwa polskiego.

Polska wobec południowych sąsiadów w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku. Tom II

Przemysław Waingertner

To kolejna publikacja z serii poświęconej polskiej refleksji politycznej, odnoszącej się do integracji Europy Środkowo-Wschodniej. Czytelnik znajdzie w niej teksty historyków, politologów i ekspertów z dziedziny stosunków międzynarodowych. Dotyczą one relacji zachodzących między Polską i Polakami a narodami Europy Środkowo-Wschodniej: Węgrami, Czechami, Słowakami, Rumunami i ich państwami od schyłku XIX do początku XXI wieku. Autorzy uwzględniają nie tylko fakty z zakresu wzajemnych stosunków pomiędzy Warszawą, Budapesztem, Pragą, Bratysławą i Bukaresztem, lecz także ich zaczyn – polskie koncepcje, projektujące kształt relacji z Madziarami, Czechami, Słowakami i Rumunami oraz odtworzonymi przez nich w XX wieku suwerennymi państwami.