Dekameron, Prolog

Giovanni Boccaccio

Pro­log Za­czy­na się księ­ga De­ka­me­ron, w któ­rej za­wie­ra się sto no­wel, opo­wie­dzia­nych przez sie­dem bia­ło­głów i trzech mło­dzień­ców Ludz­ka to rzecz współ­czu­cie dla nie­szczę­śli­wych; je­śli jest ono każ­de­mu wła­ści­we, to tym bar­dziej win­no być zna­ne człe­ko­wi, co sam, li­to­ści po­trze­bu­jąc, od dru­gich jej do­zna­wał. Na­le­żę do licz­by tych, któ­rzy w po­trze­bie przy­jaź­ni się nu­rza­ją, uczu­cie to wiel­ce so­bie ce­nią i nie­jed­ną mi­łą chwi­lę mu za­wdzię­cza­ją. Od naj­wcze­śniej­szych lat mo­jej mło­do­ści aż po dzień dzi­siej­szy szla­chet­ną i wznio­słą mi­ło­ścią je­stem oży­wio­ny, bar­dziej mo­że -- gdy­bym chciał o tym opo­wia­dać -- niż­by te­go ni­ska mo­ja kon­dy­cja ocze­ki­wać po­zwa­la­ła. A cho­ciaż zy­ski­wa­łem po­chwa­ły i es­ty­mę lu­dzi peł­nych ogła­dy, co o tych spra­wach za­sły­sze­li, to prze­cież wie­le sro­gie­go bó­lu mi­łość ta mi spra­wi­ła; przy­czy­ną je­go by­ło jed­na­koż nie okru­cień­stwo mi­ło­wa­nej da­my, lecz zbyt­ni ogień mo­jej du­szy, tra­fio­nej nie­po­wścią­gli­wym ap­pe­ti­tem. Żą­dze te nie po­zwa­la­ły mi się kon­ten­to­wać tym, co po­sia­da­łem, i przy­czy­nia­ły mi wię­cej bo­le­ści, niż­by na­le­ża­ło. Wpo­śród tych wiel­kich cier­pień roz­mo­wy z jed­nym z mo­ich przy­ja­ciół i po­cie­chy od nie­go do­zna­wa­ne by­ły dla mnie wspo­rem, bez któ­re­go z pew­no­ścią bó­lu me­go bym prze­żyć nie mógł. [...]Giovanni BoccaccioUr. 1313 w Certaldo (w Toskanii) lub we Florencji Zm. 21 grudnia 1375 w Certaldo Najważniejsze dzieła: Dekameron, Fiametta, Żywot Dantego, O sławnych niewiastach, Genealogia bogów Włoski pisarz doby renesansu, najbardziej znany jako twórca zbioru nowel Dekameron i z tego powodu uważany za ojca nowożytnej nowelistyki. Ojciec chciał, by syn pracował w bankowości; przez jakiś czas młody Giovanni studiował prawo, co go nie pociągało, ale pozwoliło nawiązać liczne znajomości w kręgach elit artystycznych i politycznych. W tym czasie też Giovanni przeżył niespełnioną miłość do córki króla Neapolu, we wstępie do Dekameronu wspomina to jako wielkie cierpienie. Postać wzorowana na ukochanej pojawia się później w wielu utworach Boccaccia, jest tytułową bohaterką Fiametty, uznanej za pierwszą powieść psychologiczną w europejskiej literaturze. Boccaccio od młodości zafascynowany był twórczością Dantego i swoje powołanie widział w poezji. Pisał wiele zarówno w Neapolu, jak i po powrocie do Florencji w 1441 r. Nie ma pewności, czy poeta faktycznie był w mieście w czasie wielkiej epidemii dżumy, którą opisał w Dekameronie. Wiadomo jednak, że jego ojciec pełnił wówczas we Florencji funkcję ministra zaopatrzenia. Ofiarą choroby stała się druga żona ojca, a sam ojciec zmarł dwa lata później, czyniąc Giovanniego głową rodziny. Dekameron powstał w latach 1449-1452 i był jednym z ostatnich większych dzieł napisanych przez poetę po włosku. Boccaccio zaangażował się w misje dyplomatyczne, odwiedzał inne miasta jako przedstawiciel Florencji, bywał u papieża w Avignonie, a potem w Rzymie. Studiował też grekę i próbował swoich sił w tłumaczeniu autorów starożytnych. Przyjął także niższe święcenia w kościele katolickim. W październiku 1450 r. Boccaccio gościł w swoim domu we Florencji Franceska Petrarkę (1304-1374), potem poeci spotykali się w trakcie swoich podróży. Ich przyjaźń miała duży wpływ na postawę twórczą Boccaccia, w dyskusjach wykrystalizowało się też jego zainteresowanie kulturą antyczną. Genealogia Deorum Gentilium, wydana w 1460 r., stała się ważnym punktem odniesienia dla twórców następnych pokoleń. W latach 50. i 60. Boccaccio zaczął tracić zdrowie, co odbiło się również na stylu i tematyce jego dzieł z tego okresu, pisanych wówczas głównie po łacinie. Cierpiał z powodu otyłości lub obrzęku. Zmarł w wieku 62 lat. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.