Pomiary elektryczne w praktyce, 17 numer specjalny

Praca zbiorowa

W pierwszym tekście tego numeru "Pomiarów..." przedstawiamy standardowe multimetry w różnych wersjach wraz z opisem możliwości użycia ich do wykonywania różnych pomiarów. Pokazujemy także sytuacje, w których uniwersalny miernik nie jest najlepszym wyborem. Autor artykułów w tym numerze - dr inż. Łukasz Rosłaniec - zwraca też uwagę na aspekty bezpieczeństwa, o których często nie pamiętamy, kupując multimetr. To oznaczeni e przyrządów świadczące o ich zgodności z normami dotyczącymi bezpieczeństwa użytkowania oraz kategoryzacja (Measurement Category), mówiąca o tym, do pomiarów w jakich obwodach czy urządzeniach dany miernik można bezpiecznie wykorzystać. W kolejnym tekście zaprezentowane są mniej znane i bardziej złożone funkcje, które powodują, że multimetry mogą być zastosowane w zastępstwie droższych i bardziej złożonych przyrządów. Ostatni tekst opisuje możliwości, jakie mają multimetry wyposażone włącza komunikacji bezprzewodowej. Ich zalety sprawiają, że warto zastanowić się nad taką opcją.

Pomiary elektryczne w praktyce, 18 numer specjalny

Praca zbiorowa

Oscyloskopy coraz częściej stają się wyposażeniem osób wykonujących pomiary elektryczne. Przyczyną są m.in. zmiany w technikach odbierania i wytwarzania energii elektrycznej, czyli rozpowszechnienie się urządzeń elektronicznych. Ten numer specjalny "Pomiarów..." poświęcamy oscyloskopom cyfrowym. Dr inż. Łukasz Rosłaniec opisuje w nim, gdzie i jak przydają się te urządzenia elektrykom pomiarowcom. Przedstawia osprzęt, który trzeba mieć, by wykorzystywać oscyloskop do pomiarów elektrycznych. Radzi też, jak wykorzystywać poszczególne funkcje oscyloskopów w konkretnych sytuacjach.

Pomiary elektryczne w praktyce, 19 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym "Pomiarów..." omówione są właśnie metody pomiarowe pozwalające na wykrycie uszkodzeń albo degradacji izolacji. W pierwszym tekście przedstawiamy najpowszechniejsze sposoby sprawdzenia izolacji. To oczywiście przede wszystkim pomiar jej rezystancji - opisujemy m.in. jego wykonanie w przypadkach narzędzia ręcznego i zasilacza energoelektronicznego. (Przypominam, że w numerach 58-60 "Pomiarów" prezentowaliśmy sprawdzanie rezystancji izolacji wielu innych urządzeń elektrycznych). W tekście omówione są także badania materiałowe izolacji oraz test wysokonapięciowy. W następnym artykule przedstawiamy badania prądów upływu w sieciach typu uziemionego TN. Sprawdzenia te służą do oceny izolacji w pracującym obiekcie. Tekst opisuje użycie w tym celu urządzeń przenośnych, takich jaki multimetry czy analizatory jakości energii elektrycznej. Numer kończymy omówieniem urządzeń do monitorowania prądów różnicowych (czyli prądów upływu) stosowanych w sieciach z uziemionym punktem neutralnym oraz urządzeń do monitorowania doziemień używanych w sieciach z izolowanym punktem neutralnym. Te ostatnie systemy są preferowaną metodą kontroli doziemień w rozdzielniach sieci IT.

Pomiary elektryczne w praktyce, 20 numer specjalny

Praca zbiorowa

Podane w Prawie budowlanym pięcioletnie okresy między sprawdzeniami instalacji odgromowej mogą być skrócone na podstawie zapisów norm. Piszemy o tym w pierwszym tekście na str. 3, w którym omawiamy ogólne wymogi dotyczące badań, w tym oględzin. W następnym artykule (str. 7) przedstawiamy porady, jak wykonywać pomiary rezystancji układu uziomów oraz sprawdzenie galwanicznej ciągłości instalacji LPS. Dwa kolejne opracowania (str. 11 i 17) poświęcone są odstępowi separacyjnemu - czyli zagadnieniu nie zawsze dobrze rozumianemu przez projektantów i wykonawców. Niestety według obecnie obowiązującej Normy, odstęp ten trzeba obliczyć. Dotyczy to również miejsc, w przypadku których poprzednie normy podawały konkretne odległości. W tekstach przedstawione są zalecenia nie tylko aktualnej Normy PN-EN 62305- 3 Ochrona odgromowa, ale także poprzednich dokumentów normalizacyjnych. Jak wyjaśnialiśmy już w "Pomiarach...", przy sprawdzaniu starszych instalacji odgromowych, czyli "ochrony zastanej", konieczne jest bowiem sięgnięcie do zapisów z czasu, gdy urządzenie piorunochronne było wykonywane, np. do Normy PN-86/E-05003.

Pomiary elektryczne w praktyce, 20 numer specjalny

Praca zbiorowa

Podane w Prawie budowlanym pięcioletnie okresy między sprawdzeniami instalacji odgromowej mogą być skrócone na podstawie zapisów norm. Piszemy o tym w pierwszym tekście na str. 3, w którym omawiamy ogólne wymogi dotyczące badań, w tym oględzin. W następnym artykule (str. 7) przedstawiamy porady, jak wykonywać pomiary rezystancji układu uziomów oraz sprawdzenie galwanicznej ciągłości instalacji LPS. Dwa kolejne opracowania (str. 11 i 17) poświęcone są odstępowi separacyjnemu - czyli zagadnieniu nie zawsze dobrze rozumianemu przez projektantów i wykonawców. Niestety według obecnie obowiązującej Normy, odstęp ten trzeba obliczyć. Dotyczy to również miejsc, w przypadku których poprzednie normy podawały konkretne odległości. W tekstach przedstawione są zalecenia nie tylko aktualnej Normy PN-EN 62305- 3 Ochrona odgromowa, ale także poprzednich dokumentów normalizacyjnych. Jak wyjaśnialiśmy już w "Pomiarach...", przy sprawdzaniu starszych instalacji odgromowych, czyli "ochrony zastanej", konieczne jest bowiem sięgnięcie do zapisów z czasu, gdy urządzenie piorunochronne było wykonywane, np. do Normy PN-86/E-05003.

Pomiary elektryczne w praktyce, 21 numer specjalny

Praca zbiorowa

W pierwszym materiale tego numeru autor przedstawia budowę i kategoryzację rozwiązań zasilania gwarantowanego. Opisuje poszczególne elementy UPS i ich znaczenie do bezproblemowej pracy urządzenia. Prezentuje też badania najbardziej zawodnej części układu - czyli akumulatorów. Innego rodzaju sprawdzenia tych zasobników energii pojawiają się też w pozostałych tekstach numeru. W drugim tekście opisujemy sprawdzenia, które można wykonać, gdy zasilacz jest odłączony od sieci. To m.in. badanie parametrów prądu wejściowego, jakości napięcia wyjściowego, stanu zwarcia, przełączenia na linię podstawową czy sprawności statycznego zasilacza UPS. Trzeci tekst poświęcony jest badaniom jakości energii elektrycznej w trakcie pracy z baterii oraz ładowaniu akumulatora przez UPS w czasie zasilania odbiorników do niego połączonych. W materiale tym opisane sąbm.in. przykładowe układy pomiarowe wykorzystywane przy badaniu zasilacza UPS, a także zaprezentowane urządzenia do równoczesnej analizy jakości energii AC i pomiarów w obwodzie DC.

Pomiary elektryczne w praktyce, 22 numer specjalny

Praca zbiorowa

Ten numer specjalny "Pomiarów..." poświęcamy badaniom elektrycznym związanym z doborem i eksploatacją filtrów aktywnych. Opisujemy ich budowę i zasadę ich działania, wady i zalety. Przedstawiamy sposoby analizy pomiarów, przeprowadzanych w celu dobrania filtrów aktywnych. Numer kończymy prezentacją narzędzi pomiarowych oraz metod wykonywania pomiarów w trakcie pracy filtrów aktywnych. Badania te przeprowadza się, aby sprawdzić funkcjonowanie tych filtrów.

Pomiary elektryczne w praktyce, 23 numer specjalny

Praca zbiorowa

Duża liczba pytań o przepisy skłoniła nas do poświęcenia tego numeru specjalnego "Pomiarów..." właśnie aktom prawnym, które dotyczą elektryków. O czym piszemy? Na str. 3 znajdą Państwo informacje, jakie ustawy i rozporządzenia są najważniejsze dla elektryków. W kolejnym tekście opisujemy sporą zmianę w prawie dotyczącą sposobu dokumentowania wiedzy koniecznej do uzyskania świadectw kwalifikacyjnych, nazywanych potocznie uprawnieniami SEP. W następnych artykułach przedstawiamy znaczenie Polskich Norm i norm SEP dla elektryka. Piszemy o jego odpowiedzialności cywilnej i karnej za wykonaną pracę. Dużo miejsca poświęcamy w tym numerze sprawom związanym z elektryką regulowanym przez ustawę Prawo budowlane. Jak pokazuje przytoczone wyżej pytanie Czytelnika, są to definicje i nakazy bardzo ważne. Należą do nich wymagania wobec instalacji elektrycznej opisane w - wydanym na podstawie Prawa budowlanego - rozporządzeniu o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - przedstawiamy ich część w ostatnim tekście tego numeru.

Pomiary elektryczne w praktyce, 24 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym skupiamy się więc na badaniach diagnostycznych urządzeń odbiorczych i urządzeń zasilania gwarantowanego. W pierwszym artykule tego wydania "Pomiarów..." omawiamy badania izolacji takich urządzeń. Czyli rzeczy bardzo ważnej dla bezpieczeństwa ludzi i mienia. Sprawdzenia te w dużej mierze pokrywają się z badaniami izolacji instalacji elektrycznych. Podobnie jak w diagnostyce instalacji, niezwykle istotne są oględziny, które uzupełnia pomiar rezystancji izolacji, a także próba napięciowa. Artykuł poświęcony jest metodom badań. Dopuszczalne przez normy wartości rezystancji izolacji przedstawialiśmy m.in. w numerach 59 i 60 "Pomiarów...". Szczególnym przypadkiem jest badanie odbiorników mających izolację wzmocnioną, a więc niewyposażonych w przewód PE. Opisany w tekście pomiar rezystancji izolacji z wykorzystaniem folii aluminiowej umożliwia sprawdzenie bezpieczeństwa korzystania z tych urządzeń. W drugim tekście numeru opisujemy metody wykonywania diagnostyki układów napędowych. Tutaj szczególną uwagę warto zwrócić na sposoby badań złożonych układów napędowych wykorzystujących urządzenia energoelektroniczne. Trzeci tekst poświęcamy sprawdzeniom urządzeń energoelektronicznych. Opisane w artykule pomiary pozwalają ocenić pracę różnych urządzeń tego rodzaju. W tym materiale dużo miejsca zajmują porady dotyczące dość złożonego problemu, jakim jest diagnostyka urządzeń UPS. Tytuł tego numeru specjalnego "Pomiarów..." zaczyna się od słów: "proste metody diagnostyki". Są tu więc opisane sposoby badań, w których wykorzystuje się dość powszechny sprzęt pomiarowy (choć nie zawsze tani).

Pomiary elektryczne w praktyce, 25 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym "Pomiarów..." przedstawiamy wymagania, które należy brać pod uwagę, dokonując sprawdzeń przewodów w instalacjach. Nie zajmujemy się więc opisem wykonywania samych pomiarów, ale tego, co trzeba skontrolować. W pierwszym tekście są opisane wymagania PN-HD 60364-6. Warto zwrócić tu uwagę na bardzo rozbudowane zapisy dotyczące oględzin. W kolejnych materiałach przedstawiamy podane w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych wymagania dotyczące układania przewodów w domach i biurach oraz wyjaśniamy oznaczenia podawane na kablach. Jednym z najważniejszych elementów zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania instalacji jest właściwy dobór przewodów. Temu tematowi poświęcamy dwa obszerne materiały, w których są omówione wymagania dotyczące obciążalności mechanicznej przewodów, długotrwałej obciążalności prądowej, dopuszczalnych spadków napięcia oraz dotyczące przewodów ochronnych. Numer kończymy krótkim tekstem o wyłącznikach nadprądowych. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, stosowanie tych aparatów jest obowiązkowe.

Pomiary elektryczne w praktyce, 26 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym "Pomiarów..." przedstawiamy sposób wykonywania sprawdzenia oświetlenia oraz parametry, jakie powinno one spełniać w różnych miejscach. W pierwszym tekście omawiamy zasady przeprowadzania kontroli oświetlenia oraz przedstawiamy przykładowy protokół z pomiarów. Kolejny artykuł prezentuje normy, z których należy korzystać podczas sprawdzania oświetlenia. W trzecim materiale poruszamy temat opraw oświetleniowych - przy kontroli systemu oświetleniowego należy sprawdzić ich klasę, krzywe rozsyłu oraz stopień ochrony od porażeń i rodzaj obudowy według kodu IP. Czwarty tekst w tym numerze "Pomiarów..." poświęcony jest kontroli specyficznego systemu, jakim jest oświetlenie awaryjne. Jest ono elementem ochrony pożarowej, więc zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi powinno być kontrolowane minimum raz w roku. Mówi o tym rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Numer kończymy prezentacją zapisów normy PN-EN 12464-1 dotyczących parametrów oświetlenia w różnych pomieszczeniach. Te wartości należy mierzyć podczas kontroli systemu oświetleniowego. Przedstawiamy m.in. wymagania wobec oświetlenia części wspólnych budynków wielorodzinnych, wymagane parametry światła elektrycznego w szkołach, biurach czy sklepach.

Pomiary elektryczne w praktyce, 27 numer specjalny

Praca zbiorowa

W numerze specjalnym "Pomiarów..." omówiono badania zasilaczy UPS, które umożliwiają ocenę ich działania u użytkownika. Pierwszy artykuł przedstawia metody wykorzystania analizatorów jakości energii elektrycznej do badania parametrów napięć i prądów generowanych przez UPS. Pogorszenie tych parametrów może wskazywać na problemy wymagające naprawy. Drugi artykuł opisuje zastosowanie oscyloskopów jako tańszego narzędzia do części badań, szczególnie przy analizie zjawisk szybkozmiennych. W ostatnim artykule omówiono pomiary parametrów podzespołów pasywnych i półprzewodnikowych, które mogą być wykonywane przez doświadczonych specjalistów, zdolnych do złożenia zasilacza po diagnostyce. Numer podkreśla rolę umiejętności, doświadczenia i odpowiedniego sprzętu pomiarowego.

Pomiary elektryczne w praktyce, 28 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym "Pomiarów..." radzimy, jak unikać wypadków przy pracach elektrycznych. Nie skupiamy się na samych pomiarach, bo o zagrożeniach z nimi związanych pisaliśmy w numerze 63 przed dwoma laty. W tym wydaniu zwracamy natomiast uwagę na zasady ochrony przed porażeniami i łukami elektrycznymi w ogóle podczas prac elektrycznych. Piszemy m.in. kiedy należy pracować z asekuracją - a przepisy dotyczące tego zagadnienia nie są tak jasne, jak kiedyś. Sporo miejsca poświęcamy też pracom na wysokości. Czyli jeden metr nad powierzchnią podłoża (tak mówią przepisy). Upadki z drabiny lub rusztowania to niestety wypadki zdarzające się bardzo często. Tematy poruszone w tym numerze specjalnym "Pomiarów..." nie obejmują całej tematyki zachowania bezpieczeństwa podczas prac elektrycznych. Zachęcam więc do sięgnięcia do poprzednich numerów naszego czasopisma, w których omawialiśmy inne aspekty tego tematu.

Pomiary elektryczne w praktyce, 29 numer specjalny

Praca zbiorowa

W tym numerze specjalnym "Pomiarów..." opisujemy sposób wyliczania odstępu separacyjnego według aktualnej normy PN-EN 62305-3:2011 - Ochrona odgromowa - Część 3: Uszkodzenia fizyczne obiektów i zagrożenie życia. Piszemy też, jak był ustalany rozmiar odstępu zgodnie z PN-E-05003-01:1986 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych. Wymagania ogólne. Ta ostatnia informacja jest szczególnie ważna dla pomiarowców sprawdzających instalacje odgromowe w starszych budynkach. Obowiązuje tam bowiem zasada ochrony zastanej, czyli oceny zgodności instalacji - w tym przypadku - odgromowej z przepisami obowiązującymi, gdy była ona wykonywana.

Pomiary elektryczne w praktyce, 30 numer specjalny

Praca zbiorowa

Ten numer specjalny "Pomiarów..." poświęcamy badaniom instalacji elektrycznej w mieszkaniach. Korzystamy z normy PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia - Część 6: Sprawdzanie. Przypominam, że występuje ona w dwóch postaciach. W spisie norm dołączonym do rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nadal jako obowiązkowa podawana jest PN-HD 60364-6:2008. Natomiast nowa, ostrzejsza PN-HD 60364-6:2016-07 jest uważana za aktualną przez Polski Komitet Normalizacyjny. W drugim tekście tego numeru przedstawiamy podstawowe zasady wykonywania instalacji elektrycznych w domach jednorodzinnych. To olbrzymia część budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Niestety deweloperzy skąpią (osprzęt deweloperski = najtańszy), a budujący samodzielnie wiedzę mają z internetu. Porządnie sprawdzając instalacje w takich obiektach, trzeba brać poprawkę na te okoliczności.

Pomiary elektryczne w praktyce, 31 numer specjalny

Praca zbiorowa

Spotykamy stałe instalacje agregatów prądotwórczych i instalacje ruchome. Ręcznie sterowane i automatyczne. Podziałów, i wynikających z nich konkretnych rozwiązań technicznych, jest więcej. W tym numerze specjalnym "Pomiarów Elektrycznych w Praktyce" przedstawiamy najważniejsze informacje o zespołach prądotwórczych. Charakteryzujących je parametrach, zasadach doboru do potrzeb, zasadach eksploatacji.