Mieszkający przy torach i inne opowiadania

Aleksander Cywiński

Oswajanie szaletu, zakopana szczęka i trzej przywódcy świata na polskich bezdrożach... Polska po roku 1989. Co kilka lat zmieniają się władze zawsze tak samo skorumpowane. Gdzieś buduje się nowy niemiecki market, gdzieś zdarza się kolejny ludzki dramat choroba, śmierć, bieda... Bez kumoterskich powiązań zwykły, choć wykształcony, człowiek może liczyć co najwyżej na pracę w miejskim szalecie. Wspomnienia z Powstania i lat komunistycznych paraliżują życie starszych, a sprawiedliwość znana jest już chyba tylko z nazwy partii politycznej. Taką rzeczywistość w dziewięciu znakomicie skomponowanych opowiadaniach przedstawia Aleksander Cywiński. W zróżnicowanych tematycznie tekstach nie brakuje ironii, sarkazmu, żartu i wzruszeń. Zaskakuje w nich awangardowe podejście do języka i stylu, postmodernistyczne spojrzenie na rzeczywistość oraz zmieszanie epiki z gatunkami dramatycznymi. Prezydent Ameryki: Patrzcie. Starsza kobieta. Najprawdopodobniej ma jakiś problem. Jest okazja, by pochylić się nad zwykłym człowiekiem. Jakoś mu pomóc. Tak dawno tego nie robiliśmy. Kanclerz Niemiec: Co się pani stało? Starsza Kobieta: Taka szkoda, taka szkoda. Kanclerz Niemiec: No, ale niech pani powie. Starsza Kobieta: A, siostra mi zmarła. Prezydent Chin: Fatalnie. Kanclerz Niemiec: Współczuję. Prezydent Ameryki: Co możemy dla pani zrobić? Starsza Kobieta: Nic. Chyba że potrzebna jest wam szczęka? Jak nowa. Kanclerz Niemiec: Szczęka? Starsza Kobieta: No, proteza. Do ust. Kanclerz Niemiec: Mnie nie. Prezydent Chin: A za ile? Tylko ja nie mam pieniędzy. Starsza Kobieta: [...] Jest tylko jeden problem. Trzeba by ją wykopać. Prezydent Ameryki: Szczękę? Starsza Kobieta: No... i siostrę.