Myśl społeczno-polityczna Musy Bigijewa

Andrzej Stopczyński

Rosyjska myśl polityczna jest na gruncie polskiej literatury naukowej dość dobrze zbadana i opisana, jednak wciąż mało jest monografii poświęconych rosyjskim myślicielom nieprawosławnym, którzy podnosili kwestie dotyczące sposobów pielęgnowania wartości religijnych swojej wspólnoty w zmieniającym się świecie, próbowali diagnozować aktualne problemy społeczne i polityczne. Myśl polityczna jednego z wybitnych rosyjskich intelektualistów muzułmańskich – Musy Dżarullaha Bigijewa jest mało znana w Polsce, stąd książka stanowi istotny wkład w przedstawienie polskiemu czytelnikowi ważnych idei powstałych w Rosji na przełomie XIX i XX wieku oraz dotyczących szeroko rozumianej sytuacji społeczno-politycznej żyjących tam muzułmanów. Sama postać Bigijewa jest wyjątkowo interesująca. Po pierwsze jego pisma pozytywnie wpłynęły na rozwój studiów koranicznych. Po drugie zaś obfitujący w wydarzenia istotne dla losów Rosji i świata okres, w którym żył Bigijew, inspirował go do głębokich przemyśleń na temat procesów, których był świadkiem. Szczególnie wartościowe w tym aspekcie wydaje się spojrzenie na ówczesne wydarzenia, na negatywne konsekwencje wdrażania w życie ideologii komunistycznej nie tyle z perspektywy rosyjskiego uczonego, ile również – a może przede wszystkim – myśliciela muzułmańskiego. dr hab. Olga Nadskakuła-Kaczmarczyk Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie