Handel w przestrzeni wielkomiejskiej. Przykład Łodzi

Jerzy Dzieciuchowicz

Celem tego opracowania jest przede wszystkim identyfikacja stopnia zróżnicowania obecnej struktury przestrzennej placówek handlowych i ich pracowników, jak też dostępności tych placówek w przestrzeni wielkomiejskiej, na przykładzie Łodzi. Podjęto również próbę typologii przestrzennej łódzkiego handlu. Tło dla tej problematyki stanowiło naświetlenie genezy oraz głównych nurtów badawczych nowej geografii handlu, w nawiązaniu do tradycyjnego podejścia stosowanego w tej dziedzinie geografii ekonomicznej. Omówienie współczesnej roli handlu w kształtowaniu przestrzeni miejskiej Łodzi zostało też poprzedzone charakterystyką rozwoju historycznego działalności handlowej w mieście, przy uwypukleniu jej przemian strukturalnych i wpływu tej sfery życia gospodarczego na kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta.

Ludność Łodzi - rozwój i przemiany strukturalne

Jerzy Dzieciuchowicz

Przedmiotem opracowania jest rozwój ludności Łodzi oraz przemiany jej struktur demograficzno-społecznych i przestrzennych od powstania miasta do czasów współczesnych. Analizą objęto pięć okresów: 1) do 1820 r., 2) lata 1820–1918, 3) lata 1918–1945, 4) lata 1945–1989 oraz 5) po 1989 r. Pokazano prawidłowości rządzące dynamiką, strukturą i zmiennością przestrzenną ludności Łodzi w warunkach specyficznych dla danych okresów. Opisano też kierunki dotychczasowego rozwoju demograficznego i zmiany w strukturze ludności miasta, a także ich ważniejsze konsekwencje. Zwrócono w szczególności na głęboki regres demograficzny oraz zmiany struktury demograficznej i społeczno-zawodowej ludności, generowane przez transformację systemową, w tym zwłaszcza na proces starzenia demograficznego ludności. Omówiono perspektywy demograficzne Łodzi, z uwzględnieniem zarówno uwarunkowań, jak i konsekwencji przewidywanego, dużego ubytku ludności miasta. Książka może zainteresować studentów i pracowników naukowych zajmujących się problemami geograficznymi, historycznymi, demograficznymi, socjologicznymi i ekonomicznymi dotyczącymi Łodzi. Może być ono również przydatna dla osób związanych z urbanistyką, planowaniem, polityką oraz gospodarką przestrzenną Łodzi.  

Nowa przestrzeń mieszkaniowa. Lofty i rezydencje w Łodzi

Jerzy Dzieciuchowicz, Lidia Groeger

W okresie transformacji systemowej w miastach polskich środowisko mieszkaniowe podlegało ciągłym, różnokierunkowym zmianom. Doszło wówczas do powstania licznych enklaw nowych przestrzeni mieszkaniowych, skupiających nowoczesne budownictwo mieszkaniowe, które wyróżnia nowa forma, wyposażenie i wysoki standard mieszkania. W książce poddano analizie nowe przestrzenie mieszkaniowe na przykładzie loftów „U Scheiblera” i nowych rezydencji oddanych do użytku w Łodzi po 1989 r. Opisano w niej współczesne formy budownictwa mieszkaniowego w Łodzi (takie jak lofty, rezydencje). Budownictwo to, zwłaszcza lofty, ma swoją ciekawą historię, powstało w obiektach sprzed blisko 200 lat, które pełniły dawniej inne funkcje (przemysłowe), a obecnie zostały zaadaptowane na mieszkania z tzw. „górnej półki”. Tego rodzaju budownictwo, na taką skalę, spotkać można tylko w Łodzi, a niewiele jest podobnych miast w Europie. Dokonując analizy tych form budownictwa, przedstawiono zarówno ich uwarunkowania historyczne, jak i społeczno-ekonomiczne. Cel pracy, którym było ustalenie cech wyróżniających nową przestrzeń mieszkaniową i ocena jej atrakcyjności, został osiągnięty. Zebrano obszerny materiał statystyczny, kartograficzny, fotograficzny, który uzupełnia część empiryczną opracowania. Z uwagi na wysoki poziom i rzadkość tego typu prac w literaturze naukowej (głównie geograficznej) praca zainteresuję osoby zajmujące się tą problematyką zarówno od strony naukowej, jak i praktycznej.