Przepakować dziedzictwo. Przeszłość jako projekcja rzeczywistości - przypadki śląskie

Kinga Czerwińska

Dziedzictwo jest obecnie jednym z najbardziej eksploatowanych terminów w dyskursie o relacjach przeszłości z teraźniejszością. O dziedzictwie można mówić w kategoriach: wartości, ciężaru albo towaru, a każde z tych wyobrażeń wywołuje odmienne postawy wobec zastanej rzeczywistości – próbę jej zachowania, ucieczkę ku nowoczesności czy konsumpcjonizm skupiony na tu i teraz. Książka stanowi próbę uchwycenia tych wielu, różnorodnych płaszczyzn. Celem pracy jest analiza procesu eksploatacji dziedzictwa kulturowego regionu, rozumianego jako rodzaj kapitału, który jest wykorzystywany w obszarach polityki kulturalnej, ekonomii czy strategii budowania tożsamości. Jako materiał do interpretacji wybrano działania szczególnie związane ze strojem ludowym, dizajnem oraz turystyką kulturową. Praktyki te przybierają różne formy, a ich adresatami są zarówno „tutejsi”, jak i „przyjezdni”. Można postrzegać je jako współczesny przejaw kultury regionalnej, czy aktywność służącą kształtowaniu tożsamości mieszkańców, które pozwalają stworzyć spójny obraz regionu, wyróżniający go wśród innych. W szerszej perspektywie to analiza mechanizmów kultury współczesnej. W opinii autorki książka kierowana jest dla wszystkich, którzy chcą się dowiedzieć, jak wiele w kulturze współczesnej jest przeszłości, i jak intensywnie, w brew pozorom, kieruje ona naszym zachowaniem.