Autor: Agnieszka Bandura
1
Ebook

Aisthesis. Zmysłowość i racjonalność w estetyce tradycyjnej i współczesnej

Agnieszka Bandura

Czasy obecne (po tym, jak estetyka przeżyła nie tylko swój kryzys, ale wedle niektórych również swą śmierć) zdają się szczególnie sprzyjać zadaniu przemyślenia na nowojej przedmiotu oraz funkcji i pozycji wśród innych nauk z perspektywy α̉ίσθησις– kategorii równie wiekowej, co niejasnej i nieusystematyzowanej. Ảίσθησις można ochrzcić mianem kategorii transestetycznej, która nie tylko uzgadnia obszar problemowy oraz buduje spójny obraz estetyki współczesnej jako samodzielnej dyscypliny naukowej, lecz wskazuje także drogę wyjścia z impasu, w jakim się ona obecnie znalazła. Przedrostek „trans-”wskazuje z jednej strony na uniwersalną zdolność przenikania płaszczyny problemowej estetyki, z drugiej – uzasadnia próby wykraczania estetyki poza samą siebie i krąg tradycyjnie zarezerwowanych dla niej zagadnień w stronę epistemologii, etyki i filozofii kultury czy komunikacji. Obecna w tytule książki alternatywa zmysłowość–racjonalność nie deprecjonuje żadnego z członów – zarówno racjonalność, jak zmysłowość są tak samo istotne dla estetyki jako nauki: pierwsza znosi roszczenie estetyki do naukowości i osłabia jej pozycję w humanistyce, druga z kolei stanowi o specyfice estetyki i określa jej właściwy przedmiot, a także otwiera przed nią niespotykane dotychczas perspektywy.