Nasypy budowlane

Agnieszka Dąbska, Stanisław Pisarczyk, Paweł Popielski

Nasypy budowlane są jednymi z najczęściej wykonywanych i spotykanych obiektów budowlanych w inżynierii lądowej i wodnej. Podręcznik jest kompleksowym opracowaniem zagadnień dotyczących projektowania, budowy i kontroli nasypów wykonanych z gruntów naturalnych i antropogenicznych.   Treść podręcznika podzielono na trzynaście rozdziałów. We wstępie omówiono ogólną problematykę budowy nasypów ziemnych. W rozdziale drugim przedstwiono podstawową charakterystykę nasypów budowlanych. Rozdział trzeci omawia grunty budowlane oraz ich klasyfi kację według norm PN-EN ISO 14688-1:2018, PN-EN ISO 14688-2:2018 oraz PN-B-02480:1986. Rozdział czwarty poświęcono zagadnieniu zagęszczalności gruntów, zarówno naturalnych, jak i antropogenicznych. W piątym rozdziale zawarto opis przydatności gruntów do wykonywania nasypów budowli komunikacyjnych, a w rozdziale szóstym – do budowy nasypów hydrotechnicznych. Metody wykonywania nasypów ogólnobudowlanych omówiono w rozdziale siódmym. Ósmy rozdział poświęcono opisowi metod wzmacniania i uszczelniania korpusów nasypów. W rozdziale dziewiątym przedstawiono charakterystykę geotechniczną słabego podłoża i omówiono metody posadawiania nasypów na podłożu słabonośnym, a w rozdziale dziesiątym umocnienia biologiczne i techniczne skarp nasypów stosowane w praktyce. Rozdział jedenasty poświęcony jest kontroli jakości zagęszczenia gruntu w nasypach budowlanych. W rozdziale dwunastym przedstawiono wymagania dotyczące zakresu rozpoznania podłoża na potrzeby realizacji nasypów, a w rozdziale trzynastym metody obliczeniowe oceny stateczności skarp nasypów.   Podręcznik „Nasypy budowlane” jest skierowany do studentów i absolwentów wydziałów budownictwa lądowego i wodnego oraz inżynierii środowiska uczelni wyższych oraz do inżynierów praktyków.

Nośność podłoża gruntowego fundamentów bezpośrednich

Agnieszka Dąbska, Stanisław Pisarczyk

Treść podręcznika została podzielona na dziewięć rozdziałów. We wstępie wyjaśniono ważność podejmowanej problematyki oraz wskazano niebezpieczeństwa przekroczenia stanów granicznych gruntu. W rozdziale drugim omówiono wytrzymałość gruntów na ścinanie, metody badań laboratoryjnych i polowych oraz propozycje określania wytrzymałościowych parametrów geotechnicznych na podstawie zależności empirycznych podanych przez różnych autorów i niektóre normy. W trzecim rozdziale przedstawiono podstawowe kryteria oceny nośności podłoża gruntowego. Rozdział czwarty poświęcony jest klasycznym metodom obliczania nośności podłoża przy osiowym obciążeniu fundamentów, a rozdział piąty przy obciążeniu mimośrodowym. W rozdziale szóstym omówiono wybrane metody obliczania nośności podłoża uwarstwionego z warstwą słabszą. W rozdziale siódmym przedstawiono metody normowe obliczania nośności podłoża według norm obowiązujących, a także historycznych w Polsce oraz w Niemczech i w Rosji. Rozdział ósmy poświęcono wybranym metodom obliczania nośności nasypów posadowionych na podłożu słabonośnym. W rozdziale dziewiątym przedstawiono ogólną charakterystykę skał i masywów skalnych wraz z ich parametrami fizycznymi i mechanicznymi oraz propozycję własną autorów określania nośności podłoża skalnego. Podręcznik ten jest skierowany do studentów i absolwentów wydziałów inżynierii środowiska i wydziałów budownictwa wodnego i lądowego. Pozwoli na szersze zapoznanie się z problematyką nośności podłoża gruntowego pod fundamentami bezpośrednimi oraz na prześledzenie historii zagadnienia.

Odkształcalność gruntów i osiadanie fundamentów

Agnieszka Dąbska, Stanisław Pisarczyk

Podręcznik jest kompleksowym opracowaniem z zakresu mechaniki gruntów i fundamentowania, zawierającym opisy przyczyn i skutków odkształcalności gruntów. Potrzeba jego wydania wynika z wprowadzenia w Polsce nowych norm dotyczących zasad badania i klasyfikacji gruntów oraz obliczania osiadania fundamentów bezpośrednich i posadowionych na palach, stosowanych w różnych obiektach budowlanych (budynkach, budowlach hydrotechnicznych). Dużo miejsca poświęcono metodom obliczania fundamentów bezpośrednich, fudamentów głębokich oraz budowli hydrotechnicznych. Omówiono też stany graniczne użytkowalności i użytkowania. Szczególną uwagę poswięcono zagadnieniu monitoringu przemieszczeń obiektów budowlanych. Podano też przykłady uszkodzeń istniejących obiektów, wynikające z błędów ich posadowienia, i omówiono zastosowane sposoby ich naprawy.

Odporność filtracyjna piasków

Agnieszka Dąbska

Praca stanowi kompleksowe opracowanie dotyczące problematyki odporności filtracyjnej gruntów niespoistych – równomiernie uziarnionych piasków i ich deformacji filtracyjnych powstających w wyniku mechanicznego działania wody na szkielet gruntowy. Przedstawiono w niej charakterystykę właściwości pojedynczych ziaren i cząstek ośrodka gruntowego, tworzonej przez nie struktury gruntu oraz opisujących je cech . Omówiono właściwości cieczy, warunki jej przepływu przez ośrodek porowaty oraz właściwości filtracyjne gruntu i kształtujące je czynniki. Szczególną uwagę zwrócono na problem oddziaływania filtrującej cieczy na pojedyncze ziarna i cząstki gruntu, a ponadto dokonano analizy działania siły filtracji w odniesieniu do pozostałych sił działających w ośrodku gruntowym. Omówiono rodzaje deformacji filtracyjnych występujących w gruntach niespoistych, warunki ich powstawania i mechanizmy przebiegu. Zdefiniowano czynniki decydujące o zachowaniu odporności filtracyjnej gruntów i warunki jej utraty, a następnie przedstawiono wyniki badań deformacji filtracyjnych piasków równoziarnistych w przewarstwieniach o niewielkich miąższościach.   W opracowaniu przedstawiono także analizę własną czynników kształtujących odporność filtracyjną gruntów oraz kryteriów oceny jej zachowania: kryterium geometrycznego, kryterium hydraulicznego i kryterium naprężenia. W kryterium geometrycznym rozpatrzono cechy pojedynczych ziaren i cząstek oraz struktury gruntu i ich udział w kształtowaniu podatności gruntu na wystąpienie deformacji filtracyjnych. Kryterium hydrauliczne omówiono w ujęciu dwóch warunków hydraulicznych, definiowanych za pomocą gradientu hydraulicznego i prędkości filtracji, dopuszczalnych i krytycznych, z uwzględnieniem kierunku i zwrotu filtracji. Rolę zmiany stanu naprężenia i czynników powodujących te zmiany ujęto w kryterium naprężenia.   Na zakończenie zaprezentowano analizę współudziału czynników w procesie kształtowania odporności filtracyjnej gruntów i sformułowano wnioski wynikające z danych studialnych oraz przedstawionych w pracy wyników badań własnych i analizy problemu utraty odporności filtracyjnej gruntów.

Podstawy geotechniki. Zadania według Eurokodu 7

Agnieszka Dąbska

Wprowadzenie w Polsce nowych norm w dziedzinie geotechniki – Eurokodu 7 oraz norm PN-EN ISO – wpłynęło na konieczność opracowania nowego skryptu obejmującego klasyfikację gruntów oraz obliczenia nośności i osiadań konstrukcji obiektów budowlanych. Przykłady zadań dotyczące klasyfikacji gruntów i ich charakterystyk, przedstawione w pierwszej części skryptu, opracowane zostały na podstawie norm: PN-EN ISO 14688-1:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. – Część 1: Oznaczanie i opis oraz PN-EN ISO 14688-2:2006 Badania geotechniczne. Oznaczanie i klasyfikowanie gruntów. – Część 2: Zasady klasyfikowania. W drugiej części skryptu przedstawiono przykłady obliczeń stanów granicznych nośności i stanu granicznego użytkowalności dla obiektów budowlanych posadawianych bezpośrednio w gruncie według zasad obowiązujących w normie PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. – Część 1: Zasady ogólne.   Niniejszy skrypt powstał z myślą o studentach Wydziałów Inżynierii Środowiska i Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej jako pomoc dydaktyczna do przedmiotów: „podstawy geologii i geotechniki”, „geotechnika I”, „geotechnika II” oraz „mechanika gruntów i fundamentowanie”. Ze skryptu mogą też korzystać studenci wydziałów budownictwa i inżynierii środowiska innych politechnik oraz wydziałów technicznych akademii rolniczych i SGGW, jak również inżynierowie specjalizujący się w projektowaniu posadowień obiektów budowlanych.