Ślady, zerwania, powroty... Metafizyka i religia w literaturze współczesnej

Edyta Sołtys-Lewandowska

Refleksja metafizyczna stanowi niewątpliwie jedno z najważniejszych pól problemowych sztuki w ogóle, a literatury w szczególności. Jej naukowy opis wydaje się dlatego niezbędny i dobrze się stało, że powstała kolejna – ciekawa i ważna – książką na ten temat. [Jej] autorzy […] postanawiają przebadać i opisać zjawiska dziejące się na marginesach tego – jak powiedziałby Herbert – wielkiego procesu, w momencie, gdy filozofowie przyznali już zwycięstwo bogom przygodności. Pytają o dalsze losy pokonanej, zdawać by się mogło, potrzeby duchowości i religijności, przekonując przy okazji, że marginesy, o których mowa są nie tylko szerokie, ale i bogate w arcydzielne owoce artystycznych poszukiwań i że także z tego powodu warto poświęcać im uwagę. […] Lektura prezentowanych studiów interpretacyjnych przekonuje, że metafizyczna skłonność w wieku XX i XXI,  „wypalona w epoce pieców” i podważona w myśli filozoficznej, odradza się jako niepewne, ale tym bardziej usilne pragnienie sensu, pragnienie duchowości, wreszcie jako potrzeba wspólnotowego poszukiwania Boga, czyli religii. To trzy wielkie tematy […] tomu. (dr hab. Agata Stankowska-Kozera, prof. UAM)   Edyta Sołtys-Lewandowska – dr nauk humanistycznych, publikowała w Pamiętniku Literackim, Ruchu Literackim, Polonistyce, Pro-Arte. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół twórczości kobiet, związków poezji z religią i filozofią oraz poezji najnowszej.  

O "ocalającej nieporządek rzeczy" polskiej poezji metafizycznej i religijnej drugiej połowy XX i początków XXI wieku

Edyta Sołtys-Lewandowska

„[…] jest to studium bardzo potrzebne obecnej refleksji literaturoznawczej, nie istnieje bowiem w aktualnym stanie badań druga taka próba całościowego opisu problematyki metafizycznej i religijnej w poezji współczesnej, dająca uogólnione i wieloaspektowe, a zarazem pogłębione i zindywidualizowane spojrzeniem w głąb pojedynczych poetyk ujęcie tego, co we literaturze związane jest ze szeroko pojętą duchowością. […] Zadanie, które wyznaczyła przed sobą pani Sołtys-Lewandowska, wymagało badawczej odwagi, pozwalającej ogarnąć i zrekonstruować znaczenie takich pojęć-worków, jak metafizyka, religijność, sacrum i duchowość w literaturze. Wymagało także badawczej rozwagi, by nie dać się zwieść ich rozmytym granicom, zachowując precyzję myślenia i uchwytność kategorii wskazujących wszak na to, co poza racjonalne wykracza i nieuchwytność genetycznie zakłada.” dr hab. Joanna Grądziel-Wójcik, prof. UAM „Autorka […] wsłuchuje się w najbardziej osobistą wypowiedź poetów, w ich autentyzm jednostkowego przeżycia, który zaświadcza o postawie homo methaphysicus. Tropi religijne i metafizyczne ślady w pojedynczych wierszach, ale nie tylko tropi, bo układa z nich wielobarwną, skontaminowaną, czasem skontrastowaną panoramę, na podstawie której pewną ręką zarysowuje rzeczową i wyrazistą typologię.” dr hab. Joanna Dembińska-Pawelec, prof. UŚ   Edyta Sołtys-Lewandowska – dr nauk humanistycznych, publikowała w Pamiętniku Literackim, Ruchu Literackim, Polonistyce, Pro-Arte. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół twórczości kobiet, związków poezji z religią i filozofią oraz poezji najnowszej.