Ekonomia i zarządzanie w teorii i praktyce. Tom 7. Współczesne problemy finansów, rachunkowości i zarządzania

Ewa Walińska

 W książce opisano wiele aspektów zarządzania finansami, w tym zarządzanie wartością firmy, wycenę marki, finansowanie firm rodzinnych, instrumenty finansowe i źródła finansowania działalności różnych przedsięwzięć. Zarządzanie wartością firmy (VBM) stanowi wciąż aktualną koncepcję, podlegającą badaniom empirycznym prowadzonym na szeroką skalę zarówno Polsce, jak i na świecie. Kluczowym jej elementem jest ekonomiczna wartość dodana (EVA), pozwalająca zmierzyć wartość przedsiębiorstwa. Wyniki badań na ten temat dotyczą banków na GPW. Istotna dla rozwoju gospodarki światowej i polskiej jest przedsiębiorczość rodzinna. Poruszono zagadnienia związane z islamskimi obligacjami zamiennymi. Znajdują się też artykuły na temat rachunkowości jako systemu pomiaru działalności gospodarczej, stanowiącego źródło informacji w podejmowaniu decyzji ekonomicznych przez różnych użytkowników i jej roli dla nadzoru korporacyjnego, oraz podatku dochodowego. Rachunkowość dziś jest zintegrowanym systemem obejmującym dwa kluczowe podsystemy – rachunkowość finansową i zarządczą. Pozyskanie informacji finansowej wymaga funkcjonowania systemu ewidencji, powszechnie znanego jako system finansowo-księgowy. Czynności związane z obsługą księgową przedsiębiorstw coraz częściej stanowią przedmiot outsourcing-u, a obecnie przybierają formę księgowości on-line, prowadzonej przez biura rachunkowe. Wiele miejsca poświęcono różnym zagadnieniom związanym z zarządzaniem zasobami ludzkimi, marketingiem czy logistyką.

Kapitał własny spółek kapitałowych jako kategoria prawna i ekonomiczna sprawozdania finansowego

Ewa Walińska, Anna Rzetelska, Anna Jurewicz

W literaturze często stwierdza się, że „kapitał” jest pojęciem wieloznacznym. Spotyka się takie określenia, jak: „kapitał trwały”, „kapitał społeczny”, „kapitał ludzki”, „kapitał intelektualny”. Uzasadnia to podjęcie pogłębionej analizy, czym jest kapitał własny jako kategoria ekonomiczna, z uwzględnieniem tego, jakie czynniki go kształtują, według jakich kryteriów może być odnoszony do kategorii normatywnych kapitału zakładowego, zapasowego i rezerwowego oraz zysku na gruncie prawa spółek. Celem monografii jest wskazanie prawnej i ekonomicznej istoty kapitału własnego, a także zasad jego prezentacji w sprawozdaniu finansowym spółek kapitałowych. Przedstawiono różnice pomiędzy prawnym i ekonomicznym aspektem kapitału własnego oraz zagrożenia będące następstwem tych rozbieżności dla rzetelności i przejrzystości sprawozdań finansowych składanych wspólnikom tych spółek. Rachunkowość - poprzez prawo bilansowe - ustanawia nowe kategorie kapitału własnego, które nie są rozpoznawane przez prawo handlowe. Wspólnicy spółek kapitałowych mogą żądać zatrzymania tego procesu, jeśli sfera ich prawnie chronionych interesów na gruncie prawa spółek nie będzie prawidłowo realizowana.

Księga 70-lecia Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego. Ludzie i ich dokonania

Ewa Walińska

Wydział Zarządzania, powołany w 1994 roku, to wyróżniające się centrum naukowo-dydaktyczne i jeden z największych wydziałów Uniwersytetu Łódzkiego. Jest rozpoznawalny dzięki wybitnym ekspertom naukowym, aktywnej współpracy z biznesem i instytucjami publicznymi, innowacyjnym przedsięwzięciom oraz przedsiębiorczemu i efektywnemu zarządzaniu. Pracownicy tego Wydziału pełnią istotne funkcje w gremiach opiniodawczych i instytucjach doradczych, doceniana jest też ich działalność naukowa i dydaktyczna. Współpraca z zagranicznymi instytucjami edukacyjnymi umożliwia im wymianę doświadczeń pomocnych w procesie dydaktycznym i zwiększa potencjał naukowo-badawczy Uczelni. W zakresie certyfikacji kierunków studiów Wydział Zarządzania współdziała z międzynarodowymi organizacjami, m.in. z ACCA, IPMA i CIMA. W wyniku kompleksowej oceny jakości działalności naukowej Wydział Zarządzania UŁ został zakwalifikowany do kategorii naukowej A. Jako pierwszy w Polsce otrzymał najwyższą, wyróżniającą ocenę instytucjonalną Polskiej Komisji Akredytacyjnej w obszarze nauk społecznych, a w 2017 roku zajął drugie miejsce w kategorii „Wydziały ekonomiczne” w Rankingu Uczelni i Wydziałów Ekonomicznych „Rzeczpospolitej”. Księga jubileuszowa powstała w związku z 70. rocznicą utworzenia Katedry Rachunkowości Uniwersytetu Łódzkiego. Jest poświęcona dokonaniom naukowym i dydaktycznym pracowników tej jednostki, zrealizowanym pod opieką jej kierowników – prof. dr. Edwarda Wojciechowskiego, prof. dr hab. Alicji Jarugi, prof. dr hab. Ireny Sobańskiej, a obecnie prof. dr hab. Ewy Walińskiej. W pierwszej części publikacji zaprezentowano rozwój dydaktyczny i naukowy Katedry od jej powstania w okresie powojennym aż do dziś, warunki, w jakich była organizowana, jednostki dydaktyczno-naukowe oraz informacje o osiągnięciach szczególnie zasłużonych nauczycieli i naukowców z nią związanych, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój rachunkowości nie tylko w regionie łódzkim, lecz także w całym kraju. Część druga księgi zawiera wykaz pracowników Katedry Rachunkowości – na przestrzeni 70 lat jej istnienia – oraz nauczycieli akademickich obecnie zatrudnionych w Katedrze. W kolejnej części przedstawiono fotografie ukazujące Katedrę w różnych okresach jej funkcjonowania, uwieczniające ważne dla jej pracowników wydarzenia. W ostatniej części zamieszczono listy od przyjaciół Katedry – pisane często spontanicznie, przybierające formę wspomnień, życzeń czy refleksji związanych ze współpracą z Katedrą.

Sprawozdawczość finansowa i niefinansowa przedsiębiorstwa - w kierunku integracji

Ewa Walińska, Bogusława Bek-Gaik, Jacek Gad

Publikacja stanowi głos w dyskusji toczącej się wśród reprezentantów nauk o zarządzaniu, finansach i rachunkowości na temat możliwych kierunków ewolucji współczesnej sprawozdawczości finansowej i niefinansowej przedsiębiorstw. Jest rezultatem kolejnego etapu badań prowadzonych przez pracowników Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego oraz Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Autorzy podjęli bardzo aktualne zagadnienie dotyczące raportowania korporacyjnego, w którym zachodzą dynamiczne zmiany spowodowane zapotrzebowaniem na informacje o działalności firm. Dokonali analizy sprawozdawczości finansowej i niefinansowej jako narzędzia komunikacji przedsiębiorstw z otoczeniem, a także wskazali trudności związane z jej dopasowaniem do zróżnicowanych potrzeb informacyjnych użytkowników. „Autorzy monografii poruszają nie tylko aktualne zagadnienia związane z szeroko pojętą sprawozdawczością [...]. Prezentują holistyczne koncepcje zintegrowanej sprawozdawczości, kreśląc wizjonerskie scenariusze oraz kierunki ewolucyjnych zmian. Umiejętność spojrzenia retrospektywnego, prezentacji ewolucji sposobu sprawozdawania, argumentacji przy prowadzonym dialogu naukowym [...] to zaleta publikacji. Aktualność poruszanej problematyki poparta została przykładami będącymi efektem badań empirycznych oraz bieżącego monitorowania projektowanych zmian w zakresie sprawozdawania zarówno w kraju, jak i za granicą. Wnioski sformułowane w formie postulatywnej inspirują czytelnika do dalszych badań w obszarze szeroko pojętej sprawozdawczości zintegrowanej, nakierowanej na zaspokojenie potrzeb informacyjnych różnych grup interesariuszy”. Z recenzji prof. nadzw. dr. hab. Waldemara Dotkusia

Zmiany kapitału własnego spółki kapitałowej. Uwarunkowania prawne i skutki finansowe

Ewa Walińska, Anna Rzetelska, Anna Jurewicz

Kapitał własny to kategoria ekonomiczna odgrywająca szczególną rolę w obrocie gospodarczym, ponieważ nie tylko inicjuje on działalność gospodarczą spółki kapitałowej, lecz także jest fundamentem finansowym w całym okresie jej funkcjonowania. Z uwagi na doniosłą rolę w biznesie i w otoczeniu gospodarczym kapitał własny uzyskał w praktyce normatywny wymiar, regulowany nie tylko przez prawo handlowe. Kapitał własny spółki zmienia się wskutek różnych decyzji - zarówno jej właścicieli, jak i zarządu. W prezentowanej monografii rozważania dotyczą zmian kapitału własnego w spółce kapitałowej - uwarunkowań prawnych określonych w Kodeksie spółek handlowych oraz skutków finansowych, czyli bilansowych i podatkowych. Przedstawiono zmiany kapitału własnego w wyniku podwyższenia i obniżenia kapitału zakładowego, wzrostu i zmniejszenia kapitału zapasowego i kapitału rezerwowego. Omówiono też transformacje pozostałych elementów kapitału własnego - w tym kapitału z aktualizacji wyceny, zysku/straty lat ubiegłych, wynikających z przepisów prawa bilansowego. Ze Wstępu Monografia może być przydatna zarówno dla teoretyków, jak i praktyków zainteresowanych kapitałem własnym jako kategorią prawną, finansową i podatkową. Dla pierwszej grupy odbiorców może stanowić inspirację do dalszych badań, dla drugiej - źródło wiedzy wykorzystywane w praktyce gospodarczej. Recenzowaną monografię oceniam wysoko. Jest ona ważnym i nowym podejściem do problemu kapitału własnego spółek kapitałowych w wymiarze prawnym i finansowym. [...] jest opracowaniem interesującym, o istotnych walorach naukowych i poznawczych. W sposób kompleksowy zaprezentowano w nim aspekty bilansowe, podatkowe i prawne kapitału własnego w spółkach kapitałowych. Z recenzji prof. dr hab. Jolanty Chluski, Politechnika Częstochowska