Czyny Ludwika Świętego króla Francji

Jean de Joinville

Czyny Ludwika Świętego króla Francji Jean de Joinville (1224-1317), seneszal Szampanii, towarzysz broni i zaufany przyjaciel króla napisał, a właściwie podyktował pomiędzy 1305 a 1309 rokiem na prośbę ówczesnej królowej Francji Joanny z Nawarry. Spełniając królewską prośbę, Jean de Joinville stworzył dzieło wyjątkowe. Oto po raz pierwszy w dziejach literatury zachodniej osoba świecka napisała dzieje kanonizowanego monarchy, czyniąc to w dodatku w języku „ludowym”, a nie po łacinie. Joinville był wnikliwym i rzetelnym obserwatorem, pisząc o wydarzeniach w których sam brał udział, nie bał się prawdy, unikał uproszczeń i nie cofał się przed skrajnym naturalizmem swojej relacji. Zrywając z tradycyjnym kanonem obowiązującym w utworach hagiograficznych, seneszal stworzył utwór po części biograficzny, koncentrując się na ludzkim wymiarze osobowości świętego i monarchy. Ukazując Ludwika IX jako realną osobę, cytując jego autentyczne słowa, sprawił, że możemy poznać „prawdziwego Ludwika IX”, a nie bezosobowy wzorzec wykreowany przez mentalność epoki.