Dynamika procesów rewitalizacji na przykładzie Łódzkiego Centrum Wsparcia i Rozwoju. Szanse i ograniczenia realizacji

Andrzej Kacprzak, Małgorzata Kostrzyńska, Inga B. Kuźma, Alicja Piotrowska, ...

W książce przedstawiono podejście interdyscyplinarne, łącząc różne perspektywy naukowe reprezentowane przez pedagogikę społeczną, socjologię i antropologię kulturową. Publikacja jest wynikiem badań prowadzonych na zamówienie Urzędu Miasta Łodzi. Projekt ten dotyczył modelowania nowo powstającej jednostki w Łodzi, mającej świadczyć usługi społeczne na obszarze poddawanym rewitalizacji. Założeniem zespołu badawczego było przyjrzenie się procesom rewitalizacyjnym oraz ich realizacji na przykładzie instytucji opisanej w publikacji. W książce znajdują się więc analizy i interpretacje materiałów po badaniach, w których uwzględnione zostały m.in. warunki przestrzenno-społeczne wpływające na projektowaną jednostkę, a także różnorodność jej przyszłych beneficjentów oraz innych aktorów społecznych. Autorzy podejmują też kwestię innowacyjności w polityce społecznej miasta.

Piętno w procesie demokratyzacji. Przykład bezdomności

Małgorzata Kostrzyńska

Autorka monografii podjęła nowatorską, na gruncie pedagogiki, próbę badania bezdomności jako sytuacji „innego”, który – będąc aktywnym podmiotem – uczestniczy w życiu społecznym, a jednocześnie jest uwikłany w procesy demokratyzacji, wsparcia oraz społecznej integracji [...]. Publikacja odsłania wady demokratyzacji, ukryte mechanizmy naznaczania społecznego i utrwalania procesu wykluczania nosicieli piętna, dostarczając danych do konstrukcji bardziej przyjaznych programów wieloaspektowego wsparcia społecznego i aktywizacji osób bezdomnych. Przedstawione przykłady działań pomocowych ujawniają wadliwe mechanizmy utrwalania bezdomności, odsłaniają bezsilność systemu pomocy osobom doświadczającym bezdomności, ukazują problemy w przezwyciężaniu sytuacji trudnych, ale też współodpowiedzialność za trwanie w bezdomności. Z recenzji dr hab. Ewy Kantowicz, prof. UWM Publikacja jest efektem kilkuletniej pracy naukowo-badawczej autorki oraz jej wieloletniego działania na rzecz osób doświadczających bezdomności. Badaczka podjęła się ukazania przeszkód w procesie włączania społecznego bezdomnych mężczyzn i stowarzyszania się w kontekście mieszanych sytuacji społecznych, odsłaniając przejawy piętna podczas demokratyzacji oraz mechanizmy zniewalające jednostkę dążącą do upełnomocnienia. W sposób zdecydowany i odważny ujawnia słabości oferowanej pomocy, która zamiast wspierać, wydaje się podtrzymywać piętno. Nie pozostawia to złudzeń, że systemowo projektowana pomoc jest nie tylko nieskuteczna, lecz także krzywdząca dla osób, które potrzebują wsparcia. Opisane mechanizmy i strategie podtrzymywania stygmatyzacji oraz pozornej pomocy ukazują raczej próbę zarządzania bezdomnością, nie zaś jej rozwiązywania. Z recenzji dr hab. Małgorzaty Ciczkowskiej-Giedziun, prof. UWM

Stowarzyszanie się "wykluczonych". Przykład bezdomności

Małgorzata Kostrzyńska

Podstawę do napisania książki stanowi trwające kilka lat badanie partycypacyjne, prowadzone wśród bezdomnych mężczyzn próbujących „Wziąć sprawy w swoje ręce” i samodzielnie powołać organizację, która miała temu sprzyjać. Efektem badania stała się rekonstrukcja procesu ich stowarzyszania się, w który wpisane są mechanizmy stygmatyzacji ujawniające się na styku światów osób bez domu oraz „domnych”.Wygenerowana w badaniu teoria ciągłości biograficznej stowarzyszenia, ujawniająca cykliczność przemian władzy i powtarzalność towarzyszących jej mechanizmów, może mieć zastosowanie w różnych stowarzyszeniach, które są specyficzne, lecz nie ze względu na kwestię społeczną, ale działanie społeczne, komunikację - bezdomność stanowi tu jedynie przykład służący dalszemu uogólnieniu. Publikacja skierowana jest zarówno do środowiska akademickiego (badacze, studenci), jak i środowiska organizacji pozarządowych i profesjonalistów zajmujących się na co dzień pomocą oraz integracją społeczną. „Opis zawarty w pracy jest uchwyceniem procesu stowarzyszania się, równoznacznego z kondycją demokracji, która „istoczy się” między innymi w takim właśnie - ludzkim działaniu. W tym przypadku, dzięki wybranej metodologii i ogromnej wrażliwości badawczej Autorki - działaniu znakomicie wiążącym zróżnicowane światy Badanych i Badaczki, przekraczającym społeczne podziały, łamiącym stereotypy oraz zdejmującym (przemieszczającym) piętna [...]. Autorka zadbała o każdy szczegół i - ogromnie celnie - określiła go jako badanie społecznie zaangażowane, wiążące się ze społeczną zmianą [...]. Arcyciekawe są wyniki analizy strategii i taktyk rozgrywających się w przestrzeni hostelu i obecnych w analizowanym procesie stowarzyszania się. Zachowując świadomość ograniczeń wynikających z metody, skłaniają one do refleksji o uniwersalnym charakterze. Praca jest fascynująca. Z recenzji prof. zw. dr hab. Marii Mendel