Wybrane behawioralne aspekty wyceny nieruchomości

Piotr Jarecki

Waga wartości na rynku oraz złożoność samego procesu wyceny spowodowały, że został on znormalizowany. Służą temu standardy zawodowe, noty interpretacyjne oraz regulacje prawne. Pomimo normalizacji obszar wyceny nieruchomości nie jest wyłączony z wpływu czynników behawioralnych. Znaczenie wyceny nieruchomości rozumianej jako proces dochodzenia do wartości oraz jej wynik, a także świadomość wpływu czynników behawioralnych zrodziły potrzebę spojrzenia na wycenę również poprzez pryzmat takich dziedzin, jak psychologia ekonomiczna czy ekonomia behawioralna. Efektem włączenia zagadnień z zakresu ekonomii behawioralnej i psychologii ekonomicznej są rozważania poświęcone behawioralnym aspektom wyceny nieruchomości. Prezentowana monografia ujawnia istotną rolę aspektów behawioralnych w procesie wyceny nieruchomości. Potwierdza też hipotezę, że rzeczoznawcy majątkowi nie przestrzegają normatywnego modelu wyceny. Działają oni w bogatym środowisku informacyjnym, znajdują się pod wpływem emocji, dążą do maksymalizacji własnej satysfakcji lub użyteczności. Są podatni na heurystyki i ulegają błędom myślenia. Niepewność jest nieodłącznym elementem wyceny nieruchomości, jednak nie należy podchodzić do tego w sposób krytyczny - heurystyki i błędy myślowe są nie do uniknięcia. Nie chroni przed nimi nawet specjalistyczna wiedza z tego zakresu.