Gra w rasy. Jak kapitalizm dzieli, by rządzić

Przemysław Wielgosz

Przywykliśmy do interpretacji rasizmu jako zestawu stereotypów i uprzedzeń. Przemysław Wielgosz proponuje znacznie głębszą analizę tego zjawiska, poszukując jego korzeni w długiej historii narodzin i ekspansji kapitalizmu. W fascynującej książce łączy dwie, rzadko rozpatrywane razem perspektywy: lokalną, odnosząca się do pańszczyzny i późniejszego "urasowienia" klasy ludowej w naszej części Europy, oraz globalną, związaną z rozwojem niewolnictwa i "wynalazkiem rasy" w basenie północnego Atlantyku. Poruszając się swobodnie między historią i współczesnością, odwołując się do badań z zakresu filozofii, socjologii i nauk ekonomicznych oraz - co przydaje książce nerwu - do znanych obrazów filmowych, autor pokazuje, jak kapitalizm "dzieli i rządzi", wytwarzając hierarchie i tożsamościowe przeciwieństwa, oraz jak antagonizuje grupy, które potencjalnie mogłyby mu się wspólnie przeciwstawić. W skali światowej rolę tę odgrywa, zdaniem autora, europocentryzm - w jego rozmaitych odsłonach i przebraniach: kradzieży historii, oświeceniowej filozofii, orientalizmu, kolonializmu i kulturalizmu.

Opium globalizacji

Przemysław Wielgosz

Mimo politycznych burz, związanych z problemem terroryzmu oraz wojnami w Afganistanie i Iraku, globalizacja nie przestaje być problemem numer jeden naszych czasów. Autor niniejszej książki krytykuje wiele mitów na temat globalizacji, które funkcjonują w głównym nurcie opinii społecznej w Polsce. Twierdzi np., że nie ma ona wiele wspólnego z postępem technologicznym ani też nie pojawiła się w końcu XX wieku. Jest natomiast zjawiskiem, które cechuje światowy system kapitalistyczny od chwili jego narodzin. Społeczne koszty każdej z powracających w historii kapitalizmu fal globalizacji to m.in. pogłębiający się podział na coraz bogatsze centrum i coraz biedniejsze peryferie systemu. Zarazem jednak globalizacja zawsze przynosi nadzieję. Jako czas rozpadu dotychczasowego porządku stwarza możliwości dla ruchów emancypacyjnych.