Czesław Miłosz. Los

Tomasz Garbol

PROJEKT: EGZYSTENCJA I LITERATURA Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom - ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer - społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe... Miłosz w tej książce to ktoś, kto ma bardzo silne poczucie szczególności własnego losu, ale zarazem doświadcza go jako tajemniczej zagadki, zmuszającej do niekończącej się walki o siebie i sens własnego istnienia. Wprowadzając Czytelnika w świat Miłosza, Tomasz Garbol tropi tę zasadniczą sprzeczność, powraca ona bowiem na różnych poziomach myśli poety i zapisanego w jego twórczości doświadczenia. Miłosz z jednej strony afirmuje życie, a z drugiej – wyczuwa ukrytą pod powierzchnią świata grozę pustki. Jest zafascynowany historią i historycznością ludzkiej egzystencji, ale też przerażony okropnością dwudziestowiecznych doświadczeń. To poeta intensywnych przeżyć erotycznych, a zarazem dojmującego doznania samotności. Ponawia próby poetyckiego uchwycenia rzeczywistości, lecz pozostaje w pełni świadomy, jak daremne są to wysiłki. Odsłaniając te paradoksy, Tomasz Garbol przybliża zasadniczą treść myślenia poety o sobie samym i o świecie, w którym przyszło mu żyć. Jest to książka pobudzająca do myślenia, można ją wpisać w krąg popularyzacji wysokiej i wartościowej, takiej, która stara się rozjaśnić trudne problemy, a zarazem uświadomić ich złożoność. [...] Zarówno wybór losu jako kluczowej kategorii interpretującej, jak i zestaw problemów unaoczniających Miłoszowe zmagania z własnym losem można potraktować jako przesunięcie akcentów w obrębie lektury poety, a więc jako próbę wydobycia z tej lektury nowego tonu. W serii ukazały się tomy: Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność