Casus exceptus Problemy prawne kanonizacji bł. Wincentego Kadłubka

Artur Lis

Casus exceptus. Problemy prawne kanonizacji bł. Wincente­go Kadłubka stanowi opracowanie, którego lektura pozwala na szersze spojrzenie na wiele istotnych problemów prawnych, dotyczących kanonizacji bł. Wincentego Kadłubka. W pracy przeprowadzono pełną kwerendę źródłową. Zawiera ona także obszerny drogowskaz bibliograficzny, stanowiący istotną pomoc dla badaczy, chcących samodzielnie analizować źródła. Uporządkowany wykaz podstawowych informacji, które stały się podstawą do scharak­teryzowania dokumentów oraz procedury postępowania do ewentualnej kanonizacji bł. Wincentego, pozwoli czytelniko­wi na kontrolowanie wywodów i przedstawionych wniosków.

Colloquia opatowskie z przełomu XII i XIII wieku

Artur Lis

Treść: WPROWADZENIE. 2. DOKUMENT W HISTORII I ARCHIWISTYCE. 3. ZJAZDY, WIECE, COLLOQUIA. I. Dokument opatowski datowany 12 kwietnia 1189 rok. I.1. Treść dokumentu z 1189 roku. I.2. Przekład dokumentu z 1189 roku. I.3. Podobizna dokumentu z 1189 roku. I.4. Lista świadków dokumentu z 1189 roku. II. Dokument opatowski datowany na 1206 rok. II.1. Treść dokumentu datowanego na 1206 rok. II.2. Przekład dokumentu datowanego na 1206 rok. II.3. Podobizna dokumentu datowanego na 1206 rok. II.4. Lista świadków dokumentu datowanego na 1206 rok.

Homo literatus. Studia poświęcone Wincentemu Kadłubkowi. Tom II - Kult i dokumenty

Artur Lis

Kult i dokumenty dotyczące Wincentego Kadłubka. Ostatnimi laty można zaobserwować rozwój interdyscyplinarnych badań dotyczących Wincentego Kadłubka i jego Kroniki polskiej. Należy tu wymienić konferencje naukowe: Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda (Kraków, 10 marca 2000 r.), Nowe badania nad Kroniką biskupa Wincentego Kadłubka (Warszawa, 4-6 czerwca 2008 r.), Błogosławiony Wincenty Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej (Kraków, 3 listopada 2008 r.) oraz Błogosławiony Wincenty Kadłubek i jego dziedzictwo (Opatów, 17 czerwca 2009 r.). Moje własne badania zaowocowały ukazaniem się książek: Spory wokół biografii mistrza Wincentego Kadłubka, Sapere aude. Szkice o Kadłubku a także Magnum oppidum Opatów. Szkice historyczne. Do wyżej wymienionych dołączam niniejsze.

Homo literatus. Studia poświęcone Wincentemu Kadłubkowi. Tom I - Życie i dzieło

Artur Lis

Życie i dzieło Wincentego Kadłubka. Ostatnimi laty można zaobserwować rozwój interdyscyplinarnych badań dotyczących Wincentego Kadłubka i jego Kroniki polskiej. Należy tu wymienić konferencje naukowe: Mistrz Wincenty Kadłubek. Człowiek i dzieło, pośmiertny kult i legenda (Kraków, 10 marca 2000 r.), Nowe badania nad Kroniką biskupa Wincentego Kadłubka (Warszawa, 4-6 czerwca 2008 r.), Błogosławiony Wincenty Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej (Kraków, 3 listopada 2008 r.) oraz Błogosławiony Wincenty Kadłubek i jego dziedzictwo (Opatów, 17 czerwca 2009 r.). Moje własne badania zaowocowały ukazaniem się książek: Spory wokół biografii mistrza Wincentego Kadłubka, Sapere aude. Szkice o Kadłubku, a także Magnum oppidum Opatów.Szkice historyczne. Do wyżej wymienionych dołączam niniejsze.

Mistrz Wincenty Kadłubek. Sentencje

Artur Lis

Ze wstępu: Ostatnie 50-lecie obfitowało w liczne konferencje naukowe, których tematem były rozważania wokół pierwszego polskiego uczonego, patrona diecezji sandomierskiej, kronikarza, biskupa, cystersa – błogosławionego Wincentego Kadłubka (ok. 1150-1223). Wspomnieć należy o sympozjum pt. „Mistrz Wincenty Kadłubek – pierwszy uczony polski – w 750-lecie śmierci”, zorganizowanym w dniach 23 i 24 listopada 1973 roku w Poznaniu staraniem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Polskiego Towarzystwa Historycznego, którego materiały opublikowano w 20. numerze „Studiów Źródłoznawczych”. W pierwszym artykule pt. „Mistrz Wincenty – autor i utwór” Gerald Labuda poddał krótkiej charakterystyce dotychczasową historiografię. Mediewista wymienił poszczególne wydania „Kroniki polskiej” i jej badaczy począwszy od Adama Naruszewicza. Kolejny referat pt. „Ośrodki i peryferie kultury umysłowej w Europie XII wieku” przygotował Aleksander Gieysztor. Podkreślił on, iż pierwsze uniwersytety zostały zorganizowane już wieku XII. Charakteryzując przodujące ośrodki kultury umysłowej w Europie, badacz ten wymienił m.in. we Francji Chartres i Paryż, w Italii Bolonię i Salerno, a ponadto Oxford, Cambridge i Salamankę.

O Wandzie, córce Kraka

Artur Lis

Legendarna królowa Polski Wanda objęła władzę po śmierci ojca Kraka i wygnaniu jego syna bratobójcy. Mimo nadzwyczajnej urody nigdy nie wyszła za mąż, samotnie sprawując władzę. W najstarszym zapisie legendy kronice Mistrza Wincentego opowieść układa się wokół czterech sytuacji: Po bezpotomnej śmierci obu braci, piękna Wanda obejmuje tron. Władca germański słysząc, że Polską rządzi kobieta, napada na kraj. Wojska nieprzyjaciela zobaczywszy urodziwą, Wandę uchylają się od walki. Wódz ich przebija się mieczem, a na swoich żołnierzy rzuca klątwę, by zawsze pozostawali pod rządami kobiet. Publikacja Artura Lisa O Wandzie, córce Kraka stanowi szeroką analizę historiograficzną legendy od średniowiecznych kronik do literatury współczesnej.

Wincenty Kadłubek bibliografia

Artur Lis

Praca poświęcona bł. Wincentemu Kadłubkowi i jego Kronice, zawierająca bibliografię publikacji na temat tego średniowiecznego kronikarza. Praca unikalna pierwsza, jaka została dotychczas wydana. Zachęcamy do zapoznania się z nią.

Święty Stanisław. Rzeczywistość i legenda

Artur Lis

U schyłku lat siedemdziesiątych XI wieku rozegrał się na ziemiach polskich tajemniczy konflikt, w którego efekcie biskup krakowski Stanisław został zamordowany, a król Bolesław pozbawiony władzy i wygnany. Ogromne zainteresowanie factum św. Stanisława, nieustannie, po dziś dzień, stanowi przedmiot omawiany w różnych rozprawach, jak i opracowaniach popularnych. Pierwszy kronikarz Gall Anonim pozostawił czytelnikom enigmatyczny przekaz, zaś Mistrz Wincenty, przeciwstawił dwie tradycje: duchowieństwa krakowskiego oraz dynastyczną. Późniejsza literatura dostarcza wielu, nie rzadko kontrowersyjnych i pozbawionych umocowania w źródłach hipotez, by wymienić słynne Szkice historyczne jedenastego wieku Tadeusza Wojciechowskiego. Książka Artura Lisa Święty Stanisław. Rzeczywistość i legenda omawia spory historiograficzne związane z biskupem krakowskim i jego konfliktem z monarchą. Spis treści: Wstęp. Kontekst historyczny problemu. Przegląd historiografii. Historiografia krytyczna. XX Wiek i historiografia współczesna. Konflikt biskupa Stanisława z Bolesławem II w aspekcie prawnym. Zakończenie. Bibliografia. Summary. Aneks

Żydzi w Opatowie

Artur Lis

Ze wstępu: Przez stulecia Polska pozostała centralnym ośrodkiem rozwoju świeckiej i religijnej kultury żydowskiej. Obszar Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku był jednocześnie domem dla około 70% wszystkich Żydów europejskich. Dawał im schronienie nawet wówczas, gdy u schyłku tego stulecia ziemie polskie zostały podzielone między trzech zaborców. Mimo to kultura żydowska miała właśnie tu swój główny bastion i mogła się swobodnie rozwijać. W 1939 roku zamieszkiwało Polskę niemal 3,5 mln Żydów, stanowiąc tym samym około 10% ogólnej populacji kraju i średnio 40% populacji miejskiej.

Z dziejów parafii Włostów

Artur Lis

Ciekawe opracowanie autorstwa dr. Artura Lisa, poświęcone historii parafii Włostów, oparte na analizie materiałów źródłowych, tj.: rękopisów wizytacji kanonicznych, przeprowadzonych w parafii w latach: 1604 1764.