Musical. Spotkania z gatunkami filmowymi

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Katarzyna Żakieta, Mateusz Żebrowski

Od niemal dziewięćdziesięciu lat musical filmowy, pomimo wzlotów i upadków, przyciąga do kin widzów, czym udowadnia swoją żywotność. W drugim tomie z serii „Spotkania z gatunkami filmowymi” dwunastu autorów z ośrodków akademickich w całej Polsce próbuje przyjrzeć się fenomenowi gatunku zapoczątkowanego Śpiewakiem Jazzbandu z roku 1927. Książka zawiera refleksję nad zjawiskami klasycznymi dla gatunku, jak również porusza problematykę musicalu w kinie współczesnym. Autorzy zwracają uwagę na najnowsze produkcje, a także na obecność konwencji w serialach. Można tu znaleźć rozważania o antymusicalu (Popeye R. Altmana, Tańcząc w ciemnościach L. von Triera, 9 songs M. Winterbottoma) oraz o zjawiskach peryferyjnych, takich jak: kino jidysz w okresie międzywojennym, musical czeski, meksykański czy nawet próby zaadaptowania gatunku na rodzimy grunt w dobie PRL-u.

Retoryczność w filmowych obrazach świata Andrzeja Fidyka

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska

Prezentowana publikacja zawiera opis i analizę dorobku jednego z najwybitniejszych polskich dokumentalistów, Andrzeja Fidyka. Światowy rozgłos i uznanie przyniosła mu Defilada, a sławę ugruntowały takie filmy, jak: Karnawał – największe party świata, Kiniarze z Kalkuty, Rosyjski striptiz, Sen Staszka w Teheranie, Historie z Yodok. Autorka podjęła próbę interpretacji jego twórczości za pomocą narzędzi badawczych związanych z retoryką, co pozwoliło jej unaocznić zasady realizacji ich dyskursywności. Film dokumentalny analizuje ona poprzez jego relacje z rzeczywistością, a także jako wykładnik twórczej idei dokumentalisty, która pozwala mu na skuteczne komunikowanie z widzem. Obok analizy topiki filmowej Fidyka i kluczowej kategorii widowiskowości, czytelnik znajdzie tu również subtelne interpretacje wybranych filmów reżysera oraz próbę charakterystyki jego osobowości twórczej. Widowiskowość cechuje całą twórczość Fidyka i nie tylko zapewnia wysoką rangę artystyczną jego dziełom, ale także przykuwa uwagę współczesnego widza. Osobny rozdział autorka poświęca zagadnieniom dotyczącym „szkoły Fidyka” i filmom jego najbardziej znanych uczniów.

Spotkania z gatunkami filmowymi. Horror

Bogumiła Fiołek-Lubczyńska, Agnieszka Barczyk, Renata Nolbrzak

Horror lub inaczej film grozy zakłada taką konstrukcję dramaturgiczną, której zadaniem jest stopniowe wprowadzanie widza w stan lęku, który narasta. Film grozy posiada wiele odmian, co świadczy o jego popularności w historii, jak również o niegasnącym zainteresowaniu widzów i filmoznawców tym gatunkiem. Z tej różnorodności wybieramy jeden film, ponieważ jest to swoisty fenomen: „Gabinet doktora Caligari” (1919) Roberto Wiene’a. Atmosfera Republiki Weimarskiej stanowi tło, z którego wyrasta ekspresjonizm filmowy oraz rozwija się jako kierunek myślowy i prąd artystyczny. Kazimir Edschmid uważa, że ekspresjonista „przestaje widzieć”, ekspresjonista po prostu ma wizję. Gabinet doktora Caligari odzwierciedla stan duchowy całego społeczeństwa i jest odczuwalny jako zagrożenie, depresja, bunt. Dlatego historia tu opowiedziana nie jest prosta, nie da się jej ocenić jednoznacznie, nawet w wymiarze jednostkowym. Powstało w ten sposób dzieło bogate w liczne odniesienia. Ciężar gatunkowy poruszonych tutaj problemów znacznie wykracza poza zakres przedstawionych tu rozważań i może stanowić ciekawe źródło inspiracji do dalszych badań. Książka stanowi cenny wkład w badania poświęcone kinu grozy oraz poszerzenie dotychczasowej wiedzy na ten temat.  

Tropami retoryki, stylistyki i dziennikarstwa. Tom dedykowany Profesor Barbarze Bogołębskiej

Monika Worsowicz, Bogumiła Fiołek-Lubczyńska

Niechaj Czytelników nie zaskoczy wielość tematów, problemów i stanowisk badawczych zaprezentowanych w publikacji. Autorzy podjęli bowiem nie lada wyzwanie - podążania tropami, jakie na swej wieloletniej drodze naukowej pozostawiła Profesor Barbara Bogołębska. Retoryka, dziennikarstwo, stylistyka, literaturoznawstwo, media, genologia, perswazja - to najważniejsze z nich. Tom dedykowany Pani Profesor jest okazją do spotkania z praktycznym zastosowaniem różnych podejść metodologicznych, warsztatem dziennikarskim oraz refleksjami nad procesem twórczym. Mamy nadzieję, że dla badaczy szeroko rozumianej komunikacji medialnej, praktyków, a także studentów kierunków humanistycznych stanie się on inspiracją do samodzielnych, wielodyscyplinarnych studiów prowadzących do lepszego rozumienia zjawisk, których jesteśmy świadkami i uczestnikami. Redaktorki