Łódzkie festiwale teatralne. Historia i współczesność

Irena Jajte-Lewkowicz

Książka dotyczy łódzkich festiwali teatralnych i obejmuje wydarzenia organizowane w teatrach dramatycznych, offowych, lalkowych, dziecięcych i młodzieżowych oraz w teatrze operowym, a także w innych instytucjach kultury. Przeglądy te odbywały się w Łodzi od lat 60. XX wieku po rok 2016. Festiwalom, powstałym z inicjatywy regionalnych środowisk artystycznych i wpisującym się w dzieje łódzkiej i polskiej kultury, przyglądają się studenci/studentki – dziś absolwenci/absolwentki – specjalności teatrologicznej na kierunku kulturoznawstwo, prowadzonym w Instytucie Kultury Współczesnej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. * Monografia wypełnia lukę w badaniach nad życiem teatralnym jednego z głównych ośrodków miejskich w Polsce. Jej wagę wzmacnia pionierski charakter i brak jakichkolwiek konkurencyjnych wobec niej publikacji. Z recenzji dr. hab. Juliusza Tyszki, prof. UAM

Spektakl jako wydarzenie i doświadczenie. Aktor

Irena Jajte-Lewkowicz, Monika Wąsik

Proponujemy Czytelnikom lekturę tekstów skupionych wokół pięciu zagadnień. Rozpoczynamy od przyjrzenia się statusowi i dziejom amatorskiej sztuki aktorskiej, rewidując utrwalone przekonania o znaczeniu i formach antycznego aktorstwa europejskiego (rozdział Aktor! Aktor!). Po ustaleniu źródeł przechodzimy do próby przyjrzenia się wybranym dzisiejszym przykładom sztuki, która niewątpliwie należy do amatorskiej (teatry środowisk lokalnych Górnego Śląska, Opolszczyzny, teatry religijne), koncentrując uwagę także na współczesnym rozumieniu fenomenu aktora-amatora (rozdział Przywrócić wspólnotę). W kolejnych dwóch częściach publikacji powracamy do kwestii wyznaczającej naszą refleksję naukową w ostatnich dziesięcioleciach, czyli do problematyki aktora – osoby z niepełnosprawności ą, oddając głos zarówno teoretykom i krytykom (Aktor „niepełnosprawny"? - dyskurs), jak i współtwórcom tego typu teatru (Aktor „niepełnosprawny"? - głos). Następny rozdział (Być sobą/Innym) poświęcamy amatorskiej sztuce aktorskiej podejmowanej w innych środowiskach kulturowo marginalizowanych czy objętych paternalistycznym dyskursem (imigranci, dzieci, osoby starsze), które dzisiejsza „tyrania normalności” (Julia Kristeva) dotyka w największym stopniu. Domknięcie książki stanowią teksty rozważające formułę pracy aktorów-amatorów i proponujące namysł nad tym, czy wykreowana przez teatry awangardowe i offowe tzw. „praca w procesie” spełnia się w tym obszarze teatralności. A ponieważ aktorstwo to niewątpliwie profesja sukcesu - kodę tomu stanowi refleksja na temat karier aktorów-amatorów… na scenach zawodowych. Ze Wstępu