Cognition, Meaning and Action. Lodz-Lund Studies in Cognitive Science

Piotr Łukowski, Aleksander Gemel, Bartosz Żukowski

The goal of contemporary cognitive science is not primarily to build a thinking machine, but to increase our understanding of cognitive processes. This can be done by various methods, including traditional psychological experiments, observations of authentic cognitive processes in practical action, or by simulating cognition in robots or programs. Unlike the early days of AI when it was believed that one single methodology, that of symbolic representation, could solve all cognitive problems, the current trend is to work with several forms of representations and data. The publication is the result of a collaboration between the Department of Cognitive Science at University of Lodz and the Department of Cognitive Science at Lund University. It is intended to provide a comprehensive presentation of the key research issues undertaken in both Departments, including considerations on meaning, natural language and reasoning, linguistic as well as numerical competence, the theory of decision making, modelling of conceptual representations, cognitive and game theoretic approach to social interactions. The book is addressed to all readers interested in cognitive science, and especially in research combining a logical analysis with psychological, linguistic and neurobiological approaches. 

Językowy model poznania. Kognitywne komponenty w kontynentalnej filozofii języka

Aleksander Gemel

Idee powstałe na gruncie filozofii kontynentalnej oraz poglądy współczesnej kognitywistyki są tak odmienne, że niemożliwe wydaje się znalezienie dla nich jakiejkolwiek płaszczyzny komparatystycznej. Na płaszczyźnie filozofii języka te na pozór odległe tradycje intelektualne w wielu kwestiach przemawiają jednak zadziwiająco podobnym głosem. Jednogłośność ta staje się jeszcze bardziej fascynująca, kiedy uświadomimy sobie, że ukształtowała się na gruncie tradycji podążających różnymi drogami intelektualnymi i zaabsorbowanych odmienną problematyką filozoficzną. W obu nurtach jednak u kresu tej intelektualnej wędrówki pojawiło się ostatecznie przekonanie, że struktury poznawcze i forma języka są nieuchronnie sprzęgnięte ze sobą, a sam proces poznania przebiega na drodze wielopoziomowych interakcji między systemem językowym i kognitywnym. Pogląd ten zwięźle można określić mianem językowego modelu poznania. W książce przedstawiono analizę językowego modelu poznania zarówno na gruncie tradycji kontynentalnej, jak i językoznawstwa kognitywnego.  

Smaki życia razem. Metafory wizualne w dyskursie dziecięcym

Aleksander Gemel, Monika Wiśniewska-Kin

Publikacja pozwala nie tylko lepiej :zrozumieć sposób postrzegania świata przez dzieci, lecz także stanowi bardzo dobrą ilustrację tezy o wszechobecności metafor w myśleniu codziennym. Jej podstawowym celem było jednak stworzenie przestrzeni teoretycznej dla działań w zakresie krytycznej rewizji założeń obecnie dominującego systemu edukacji. Ideałem autorów jest bowiem edukacja holistyczna, łącząca zdolność myślenia logiczno-abstrakcyjnego z inteligencją emocjonalną, kreatywnością, wrażliwością społeczną i estetyczną. Ich praca ma być impulsem do refleksji nad potrzebą poszerzenia przestrzeni semantycznej w dyskursie edukacyjnym. Książka rzeczywiście inspiruje do namysłu nad celami i metodami edukacji. Dodatkowo, w wymiarze czysto praktycznym, może stanowić zbiór wskazówek pozwalających wzbogacić i uatrakcyjnić zajęcia prowadzone przez nauczycieli czy edukatorów. Dr hab. Leszek Kleszcz, prof. UWr Gdyby można było zamknąć przesłanie tej książki w jednej myśli, zapewne brzmiałaby ona tak, że od dzieci możemy się niezwykle wiele nauczyć. Formy dziecięcego sposobu myślenia są bowiem niejako laboratoryjnym środowiskiem dla metod konceptualizacji naszego doświadczenia, które w dużym stopniu jest odizolowane od całego bagażu skonwencjonalizowanych, kulturowo-symbolicznych form myślenia, nieświadomie wpływających na nasz proces mentalny. Wierzymy, że możliwość przyjrzenia się procesowi myślenia w warunkach in vitro – w znacznym ograniczeniu oddziaływania językowego konwenansu – może przyczynić się do […] uchwycenia umysłu ludzkiego w czystszej postaci, dając nam tym samym pełniejszy wgląd w to, kim właściwie jesteśmy jako ludzie. Ze Wstępu