Metody badania komunikacji i mediów. Perspektywa teoretyczna i analityczna

Anna Barańska-Szmitko

Metody badania komunikacji i mediów to pierwsza w Polsce publikacja naukowa, w której nie tylko wyczerpująco scharakteryzowano wybrane metody nauk o komunikacji i mediach, lecz także precyzyjnie i przystępnie pokazano ich zastosowanie w praktyce badawczej. W opisie każdej metody w rozdziale teoretycznym przedstawiono założenia i postulaty metodologiczne, a w rozdziale praktycznym zilustrowano je poprzez analizy materiałów z prasy, radia, telewizji, Internetu lub szeroko rozumianego dyskursu publicznego. Na polskim rynku wydawniczym brakuje monografii metodologicznych, poświęconych analizie mediów i zapośredniczonej technologicznie komunikacji, które miałyby charakter praktyczny oraz ukazywałyby sposoby badania na materiale empirycznym. Prezentowana książka tę lukę satysfakcjonująco wypełnia. Istotne i wartościowe jest również podjęcie przez Autorki i Autorów próby używania metod wypracowanych w innych naukach społecznych i humanistyce oraz dopasowania ich do celów poznawczych nauk o komunikowaniu, czym z sukcesem wpisują się w tendencje metodologicznego rozwoju tych nauk. Publikacja może zainteresować medioznawców i komunikologów, a także badaczy analizujących media z wnętrza innych paradygmatów badawczych (takich jak językoznawstwo, kognitywistyka, antropologia, socjologia). Atrakcyjna będzie również dla studentów i doktorantów kierunków medioznawczych i okołomedialnych, stanowi bowiem przewodnik użyteczny, napisany zrozumiale i przystępnie. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Lisowskiej-Magdziarz

Teorie i praktyki komunikacji 2

Anna Barańska-Szmitko, Anita Filipczak-Białkowska

Prezentowana publikacja jubileuszowa jest dedykowana Profesor Grażynie Habrajskiej przez jej przyjaciół i uczniów. Wiele tekstów w niej zawartych nawiązuje do badawczych zainteresowań Jubilatki, liczne poświęcone są tematom aktualnie bliskim ich autorom, wszystkie zaś stanowią uhonorowanie niezaprzeczalnych dokonań oraz cenionej postawy naukowej Profesor Grażyny Habrajskiej. * Teorie i praktyki komunikacji 2 to książka dedykowana Profesor Grażynie Habrajskiej, honorująca czterdzieści pięć lat jej pracy naukowej i dokonań. Przygotowany zbiór charakteryzuje się wielością problemów, dyscyplin, metod badawczych, sposobów opisu i interpretacji, dla których wspólnym odniesieniem są rozważania usytuowane w obszarze nauki o komunikacji i mediach. Autorzy, balansując między tradycją naukową a poszukiwaniem nowych dróg i rozwiązań, przedstawili innowacyjne ujęcia poruszonych zagadnień. Merytoryczna i metodologiczna różnorodność tomu tworzy bogatą i spójną mozaikę obrazującą stan dzisiejszej komunikologii oraz wiedzy o komunikacji rozwijanej w innych dyscyplinach. Wskazanie płaszczyzn eksploracji wspólnych dla różnych obszarów nauki i ujęć metodologicznych podkreśla wartość dialogu i otwartości w pracy badawczej. Publikacja spełnia tym samym także funkcje edukacyjne, mając potencjał formacyjnego oddziaływania na studentów i młodych badaczy. Z recenzji dr hab. Małgorzaty Kity, prof. UŚ W tomie ukazano efekty badań z wielu dyscyplin i paradygmatów badawczych. Przyjęcie formuły multiscyplinarności dało podstawy poznania różnorodnych zagadnień z zakresu szeroko pojmowanej komunikacji [...], z jej intersemiotycznym kodem, w relacjach międzykulturowych, w obliczu nowych problemów społecznych. Z recenzji dr hab. Iwony Benenowskiej, prof. UKW

Wizerunek felietonisty i sposoby jego werbalnego komunikowania

Anna Barańska-Szmitko

Jaki efekt wizerunkowy można osiągnąć za pomocą jakich działań werbalnych? Odpowiedź na to kluczowe w prezentowanej książce pytanie sformułowano na podstawie badań, w ramach których ponad pół tysiąca respondentów czytało teksty czterech różniących się w opiniach felietonistów (Krzysztofa Vargi, Piotra Zaremby, Magdaleny Środy, Szymona Hołowni), a następnie określało ich cechy wizerunkowe oraz wypisywało te fragmenty, które stały się podstawą do przypisania wskazanych epitetów. Analiza odpowiedzi pozwoliła zdefiniować cechy wizerunku komunikowanego językowo i utworzyć katalog wykładników tych cech. To pierwszy, a zarazem jedyny taki katalog powstały na bazie empirycznych danych, przydatnych nie tylko do działań badawczych, lecz także do praktycznego projektowania komunikacji wizerunkowej. "Publikacja jest nowatorska ima charakter pionierski. [...] Konstruktywistyczna koncepcja trzech rzeczywistości, która stanowi inspirację dla autorki, wskazuje/potwierdza dwa akty: komunikowanie własnego wizerunku przez autora i kreowanie wizerunku autora przez odbiorcę/interpretatora. Autorka koncentruje się na tym drugim. [...] Monografia może trafić do językoznawców, medioznawców, mediolingwistów, komunikologów, zarówno specjalistów, jak i adeptów tych dziedzin. Powinna dać do myślenia czynnym dziennikarzom, uświadamiając im kreacyjną rolę odbiorcy".

Wpływ słowa i obrazu na wizerunek osoby publicznej

Anna Barańska-Szmitko

Czy znajomość nazwiska determinuje image przypisywany autorowi wypowiedzi na podstawie jego tekstu? Czy i jak zdjęcie autora obok tekstu wpływa na jego wizerunek? Jaka jest różnica między wizerunkiem "z tekstu" a wizerunkiem "ze zdjęcia"? Na jakich zasadach funkcjonuje image, który tworzymy i zapamiętujemy po jakimś czasie? Te pytania stały się podstawą prezentowanej publikacji. Autorka dąży do określenia, jaki wizerunek jest możliwy do komunikowania za pomocą słowa, a jaki za pomocą obrazu, a także jak pozatekstowa wiedza o autorze wypowiedzi wpływa na jego image werbalny. Wyniki omówionych badań dotyczą wizerunków Krzysztofa Vargi, Piotra Zaremby, Magdaleny Środy i Szymona Hołowni. Ponad pół tysiąca osób czytało ich felietony, spoglądało na zdjęcia lub przywoływało skojarzenia z tymi nazwiskami, by określić tzw. image werbalny, wizualny i publiczny. Celowo zweryfikowano wizerunki osób publicznych, piszących na różne tematy i reprezentujących różne postawy światopoglądowe. Autorka bada image wieloaspektowo, więc książka może być cennym źródłem informacji dla osób pracujących nad wizerunkiem i projektujących komunikację, w tym dla publicystów, przedstawicieli public relations i reklamy, a także dla medioznawców, językoznawców czy badaczy komunikacji. Studentów dziennikarstwa i komunikacji społecznej oraz kierunków lingwistycznych wprowadza w tematykę zależności image'u od słów i obrazu.