Realizm mistyczny Siemiona L. Franka

Barbara Czardybon

Na gruncie polskim idee filozoficzne Siemiona L. Franka (1877-1950) do niedawna były słabo znane. Pierwsza polska monografia dotycząca myśli Rosjanina ukazała się w 2003 roku. Autorem pracy Myślenie z wnętrza Objawienia... jest pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego - Leszek Augustyn. Janusz Dobieszewski, recenzując tę pracę, wyraził przekonanie, iż zainteresowanie filozofią Franka to kwestia przyszłości. W słowach tych tkwiła - jak się niebawem miało okazać - niemała prekognicja. I tak, w czerwcu 2005 roku, na Wydziale Filozoficznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, obroniona została rozprawa doktorska s. Teresy Obolevitch, poświęcona zagadnieniu konkordyzmu wiary i wiedzy w myśli Włodzimierza S. Sołowjowa oraz - właśnie - w myśli Franka. Autorka Problematycznego konkordyzmu... niedługo potem przełożyła na język polski jedno z ważniejszych dzieł Franka - traktat Niepostiżymoje... Praca Barbary Czardybon pt.: Realizm mistyczny Siemiona L. Franka stanowi dogłębną analizę poglądów wyłożonych przez rosyjskiego myśliciela m.in. w dziełach: Priedmiet znanija..., Dusza czełowieka..., Absolutnoje, Niepostiżymoje... Rozdział pierwszy dotyczy ontognoseologii Franka, czyli - używając słów Leszka Augustyna - "wewnętrznej, intymnej więzi bytu i poznania". Rozdział drugi poświęcony jest Frankowskiej wersji intuicjonizmu. Opierając się na fundamentalnym dziele Priedmiet znanija..., autorka przedstawia tutaj krytykę wiedzy abstrakcyjnej, a następnie charakteryzuje ideę wiedzy żywej. W rozdziale trzecim autorka pochyla się nad Franka rozumieniem filozofii i religii. W rozdziale kolejnym przedstawia Frankowskie ujęcie doświadczenia religijnego. Omawia nadto antropologię teandryczną Rosjanina. Przedmiotem rozważań rozdziału piątego są wybrane problemy filozofii Mikołaja z Kuzy. Rozdział ten ma za zadanie uzmysłowić ogromny wpływ, jaki niemiecki filozof wywarł na sposób filozofowania czołowego przedstawiciela tzw. "Srebrnego Wieku" kultury rosyjskiej. Praca Realizm mistyczny Siemiona L. Franka kończy się krytyką myśli Rosjanina.   SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Wstęp Rozdział pierwszy Cogito, ergo est ens absolutum.Ontognoseologia 1.1. GNOSEOLOGIA 1.2. PROBLEM PRZEDMIOTU X 1.3. WSZECHJEDNOŚĆ - ASPEKT ONTOLOGICZNY Rozdział drugi Frankowska wersja intuicjonizmu 2.1. KRYTYKA WIEDZY ABSTRAKCYJNEJ 2.2. WIEDZA ŻYWA 2.3. WSZECHJEDNOŚĆ - ASPEKT GNOSEOLOGICZNY Rozdział trzeci Franka spojrzenie na filozofię i religię 3.1. NIEPOJĘTE 3.2. NEOPLATONIZM FILOZOFA RELIGIJNEGO 3.3. DYSKURS ZWANY "UCZONĄ NIEWIEDZĄ" Rozdział czwarty Życie religijne 4.1. NATURA DOŚWIADCZENIA RELIGIJNEGO 4.2. WIARA VERSUS NIEWIARA 4.3. ANTROPOLOGIA TEANDRYCZNA Rozdział piąty Also muss auf Nikolas von Cues zurückgegangen werden!Mikołaj z Kuzy - filozoficznym przewodnikiem Franka 5.1. POZNANIE LUDZKIE A POZNANIE BOSKIE 5.2. IMIONA PRZYPISYWANE BOGU 5.3. PANTEISTA? Zakończenie Bibliografia