LEGALNE/NIELEGALNE POSZUKIWANIE ZABYTKÓW I OBRÓT ZABYTKAMI. NA STYKU ARCHEOLOGII I PRAWA

Iwona Gredka-Ligarska, Dariusz Rozmus (red.)

Książka niniejsza jest zbiorem artykułów, w których Autorzy podjęli próbę przedstawienia zjawiska poszukiwania zabytków i obrotu nimi, widzianego z perspektywy: organów publicznych powołanych do ochrony zabytków, organów ścigania przestępstw przeciwko zabytkom, uczestników rynku obrotu zabytkami oraz samych poszukiwaczy. Nakreślona została sylwetka ,,poszukiwacza”, który poszukuje i wydostało w świetle obowiązujących – jak również dopiero projektowanych – uregulowań administracyjnoprawnych, karnoprawnych oraz cywilnoprawnych. Niejednokrotnie autorzy artykułów postawili sobie za cel odpowiedź na pytanie, czy obowiązujące regulacje prawne są adekwatne do aktualnie obserwowanego w praktyce zjawiska legalnego/ nielegalnego poszukiwania zabytków i obrotu nimi. W niektórych przypadkach nie podano jeszcze gotowych rozwiązań dostrzeżonych, skomplikowanych problemów, ale co istotne – zwrócono uwagę na ich występowanie i stopień natężenia, który jest bardzo niepokojący i który wymaga uwagi ustawodawcy. Przeprowadzone rozważania pozwoliły także na zgłoszenie kilku propozycji wprowadzenia nowych rozwiązań do systemu prawa polskiego. Przedstawione zostały także rozwiązania przyjęte w innych krajach europejskich (na przykładzie Niemiec). Redaktorzy niniejszej książki wyrażają nadzieję, że dialog pomiędzy archeologami, muzealnikami, prawnikami i poszukiwaczami ,,skarbów” jest możliwy, a nade wszystko jest konieczny. Mediatorem mogą tu być urzędy konserwatorskie, środowiska akademickie i wszyscy ci, którym uczciwie na sercu leży zachowanie dziedzictwa kulturowego. Jak bowiem powiedział Józef Piłsudski, ,,Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości”.

Zabytki techniki - nie tylko z perspektywy prawników

Iwona Gredka-Ligarska, Anna Rogacka-Łukasik, Dariusz Rozmus (red.)

Oddawana do rąk Czytelników książka została w całości poświęcona zabytkom techniki. U podstaw powstania tej publikacji znalazła się bowiem idea zwrócenia większej uwagi na dziedzictwo przemysłowe, stanowiące element dziedzictwa narodowego i zasługujące na ochronę prawną w takim samym stopniu jak dzieła sztuki czy zabytki o wartości artystycznej lub historycznej. Tytuł monografii w pełni oddaje jej treść. Książka odzwierciedla interdyscyplinarny charakter zagadnienia wielopłaszczyznowej ochrony zabytków techniki. W monografii zawarte zostały zarówno artykuły naukowe, poświęcone prawnej ochronie zabytków techniki, jak również opracowania oraz komunikaty przygotowane przez archeologów, muzealników, historyków oraz przedstawicieli innych dziedzin i dyscyplin naukowych. Autorzy artykułów zmierzyli się z problemami występującymi w praktyce, w tym także z problemami natury prawnej, które towarzyszą procesom rewitalizacji zabytków techniki i przywracania ich społeczeństwu. Niewątpliwym atutem książki są naukowe oraz praktyczne rozważania na temat tego, jak chronić zabytki techniki, w jaki sposób z nich korzystać oraz jak dokonywać ich rewitalizacji, by najpełniej wykorzystać ich potencjał. Książka adresowana jest do szerokiego grona Czytelników: prawników, archeologów, konserwatorów zabytków, pracowników administracji rządowej oraz samorządowej, muzealników, historyków, wykładowców, studentów oraz do tych wszystkich, którym zależy na ochronie i zachowaniu naszego dziedzictwa przemysłowego.