Islamskie instrumenty pochodne

Jacek Karwowski

Głównym celem monografii jest przybliżenie Czytelnikowi konstrukcji i wykorzystania instrumentów pochodnych, które stosuje się – albo też proponuje się stosować – w finansach islamskich. Omówiono religijne podstawy finansów islamskich, które jeszcze 40 lat temu były praktycznie nieobecne w życiu gospodarczym, a współcześnie ciągle rozwijają się, okresowo dynamicznie, nawet w warunkach kryzysów ekonomicznych. Następnie wyjaśniono istotę i sposoby wykorzystania podstawowych islamskich instrumentów finansowych, ponieważ ich znajomość jest niezbędna do zrozumienia, jak konstruuje się instrumenty pochodne zgodne z zasadami szariatu. Zasadnicza część monografii jest poświęcona uwarunkowaniom religijnym, konstrukcji, praktycznym zastosowaniom, ale i ograniczeniom tych instrumentów. Autor wykorzystał najnowsze dostępne materiały dotyczące tej problematyki oraz informacje pozyskane osobiście w dwóch najważniejszych islamskich centrach finansowych, w Bahrajnie i Malezji.

Nowe trendy w rozwoju pieniądza

Janina Harasim, Jacek Karwowski, Paweł Marszałek

Przedmiotem rozważań w monografii są bieżące trendy w rozwoju pieniądza. Wynikają one z głębokich zmian społecznych, gospodarczych i - przede wszystkim - technologicznych. Trendy te dotyczą zarówno samej jednostki pieniężnej, jak i uwarunkowań instytucjonalnych tworzenia pieniądza, odnoszących się do niego regulacji i posługiwania się współczesnym pieniądzem. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługują takie kwestie, jak zmiany w formach pieniądza, pojawianie się innowacji płatniczych i walut cyfrowych, a także wyzwania, jakie rodzi to dla tradycyjnej fizycznej gotówki, banków centralnych oraz regulacji sfery monetarnej. Monografia składa się z sześciu rozdziałów. Przedmiotem rozważań w rozdziale pierwszym jest współczesny pieniądz - jego rozumienie, formy, funkcje oraz czynniki kreacji. W rozdziale drugim skupiono się na tradycyjnej formie pieniądza, jaką jest fizyczna (papierowa) gotówka. Treścią rozdziału trzeciego są innowacyjne instrumenty pieniądza bezgotówkowego. Rozdział czwarty dotyczy kryptowalut - ich genezy, definicji, cech oraz tego, na ile można je postrzegać jako pieniądz i czy instrumenty te mogą w przyszłości zająć miejsce tradycyjnych walut. W rozdziale piątym scharakteryzowano swoistą odpowiedź banków centralnych na kryptowaluty, jaką są waluty cyfrowe banków centralnych (CBDC). Rozdział szósty zaś poświęcono wyzwaniom w zakresie regulacji, jakie generuje rozwój nowych form pieniądza oraz innowacji płatniczych.