Wyzwania innowacyjnej medycyny Aspekty historyczne, prawne i kliniczne

Błażej Kmieciak, Renata Paliga, Jadwiga Korzeniowska

 Zagadnienia dotyczące ochrony zdrowia psychicznego spotykają się ze szczególnym, społecznym zainteresowaniem. Choroba psychiczna, zaburzenia psychiczne, niepełnosprawność intelektualna, to terminy, które z jednej strony coraz lepiej rozumiemy,  z drugiej natomiast pojęcia te odnoszą się do w istocie nadal tajemniczej rzeczywistości. Omawiana problematyka wprost kieruje nas w stronę zagadnień odnoszących się do praw osób poddawanych hospitalizacji psychiatrycznej. W wielu bowiem wypadkach, z racji na objawy doświadczane przez damą osobę podobne leczenie może odbywać się w sposób przymusowy (Walewski, Heitzman 2015, s. 53-55). Choć zdarzenia te stanowią jedynie część sytuacji związanych z leczeniem zaburzeń psychicznych, to nie ulega jednak wątpliwości, iż poddanie danej osoby przymusowej terapii to zdarzenie, które wymaga szczególnej wnikliwości oraz kontroli. W polskim porządku prawnym nieuchronnie podejmowana jest debata dotycząca praw osób leczonych na terenie szpitala psychiatrycznego. M.in. polski Sąd Najwyższy oraz Trybunał Konstytucyjny, w ramach swoich kompetencji analizują formy przyjętej kontroli oraz zakres osób do jakiego odnosi się możliwość zgodnego  z prawem leczenia bez zgody (Janicszewska, Wnukiewicz-Kozłowska 2016, s. 33-34). Zapoznając się z rzeczywistością jaka istnieje na terenie omawianych placówek dostrzec można, iż z perspektywy prawnej, społecznej oraz etycznej posiadają one szczególny charakter. Na ich terenie podejmowane są bowiem działania w stosunku do osób, które nadal postrzegane są w społeczeństwie w sposób znacznie odmienny niż inne grupy pacjentów. Warto także dostrzec, że tylko w szpitalach psychiatrycznych stałą analizę dotyczącą przestrzegania praw człowieka podejmuje sędzia sądu opiekuńczego oraz rzecznik praw  pacjenta szpitala psychiatrycznego (Ciechorski 2015, s. 133-134). Podejmując refleksję nad problemem poszanowania praw pacjenta szpitala wato zastanowić się nad kilkoma kluczowymi obecnie problemami. W jaki bowiem sposób odbierane są obecnie osoby  doświadczające szeroko rozumianych zaburzeń psychicznych? Jak skonstruowane są przepisy dotyczące takich zagadnień, jak leczenie bez zgody czy też ubezwłasnowolnienie? Czy aktualnie dostrzec można instytucje prawne, które wzbudzają szczególne emocje? Być może podobne emocje wzbudza, już sam oddział psychiatryczny, jako swoisty „fakt społeczny"? Jaką rolę w tym kontekście pełnią w podobnych placówkach ww. obrońcy praw człowieka.

Zarządzanie organizacjami w przestrzeni publiczno-prywatnej (red.) Joanna Nowakowska-Grunt, Ireneusz Miciuła

Michał Matuszak

Słowem redaktorów Monografia „Zarządzanie organizacjami w partnerstwie publiczno – prywatnym” jest efektem badań wielu autorów z różnych ośrodków akademickich, których głównym celem w przedstawionych rozdziałach jest dostarczenie metod i rekomendacji dla rozwiązywania aktualnych wyzwań w zarządzaniu organizacjami w przestrzeni publiczno – prywatnej. Istotą funkcji zarządzania jako specyficznego rodzaju regulacji wykonywanych zbiorowo przez jednostki organizacyjne, jest w szczególności formułowanie celu działania, planowanie i organizowanie struktur oraz określanie procedur funkcjonowania wraz z kontrolowaniem realizacji zamierzonych celów. W ramach koncepcji nowoczesnego zarządzania z jednej strony zaleca się wdrażanie takich instrumentów zarządzania organizacjami publicznymi, aby eliminować nieefektywną alokację publicznych zasobów i dostarczać dobra lub usługi publiczne w bardziej efektywny sposób, a z drugiej strony zaleca się, aby korzyści płynące z optymalnego zarządzania zasobami były dostępne w sferze publicznej. Dlatego hybrydowe połączenie głównych zalet z zarządzania, zarówno w formie publicznej, jak i prywatnej spowodowało konieczność zmiany zasad funkcjonowania i zarządzania tymi organizacjami w kierunku poprawy jakości i dostępności usług oraz optymalnego wykorzystania zasobów. Takie połączenie w swoiste partnerstwo publiczno – prywatne, dwóch odmiennych pod wieloma względami sektorów, stwarza organizacjom nie tylko możliwość jak najlepszego wykonywania zadań, ale dostarcza wiedzy, umiejętności i narzędzi do jak najbardziej efektywnego zarządzania organizacją. Jednak współcześnie rozwijająca się forma zarządzania organizacjami w przestrzeni publiczno – prywatnej wymaga rozwiązywania wielu skomplikowanych problemów. W niniejszej monografii przedstawione rozdziały stanowią zarówno teoretyczne, jak i praktyczne odniesienie do problematyki zarządzania, gdzie wspólnym obszarem zainteresowań jest współczesne zarządzanie organizacjami w partnerstwie publiczno – prywatnym. Współczesne organizacje stanęły w obliczu nowych realiów gospodarowania, które zmodyfikowały sposób zarządzania i podejście menedżera, zarówno do dynamicznie zmieniającego się otoczenia, jak i do coraz bardziej zmieniających się struktur wewnętrznych. W ten sposób dobór problematyki stanowi równocześnie nawiązanie do przyszłych problemów społeczno – gospodarczych. Obecna globalizacja zmusza podmioty gospodarcze do modyfikacji dotychczas wykorzystywanych koncepcji zarządzania lub utworzenie jej na nowo według obowiązujących norm, zasad, a nawet trendów na rynku. W ramach interdyscyplinarnych badań naukowych ukazanych w monografii szczególną uwagę zwrócono na problematykę współczesnego zarządzania na styku organizacji publicznych i prywatnych, rozwoju działań innowacyjnych oraz zasad partnerstwa i rozwiązywania problemów, które będą korzystne dla obu sfer w systemie społeczno – gospodarczym. Jako redaktorzy niniejszej monografii mamy nadzieję, że wiele przedstawionych zagadnień będzie motywowało czytelnika do zainteresowania się poruszaną tematyką, co przełoży się na podjęcie własnych dociekań i nowych rozwiązań omówionych problemów badawczych. redaktorzy monografii Prof. PCz dr hab inż. Joanna Nowakowska-Grunt Dr inż. Ireneusz Miciuła