Analiza, racjonalność, filozofia religii. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ryszardowi Kleszczowi

Janusz Maciaszek

Profesor Ryszard Kleszcz, obchodzący jubileusz 70-lecia urodzin, należy do czołowych przedstawicieli polskiej filozofii analitycznej. Nawiązując do najlepszych wzorów uprawiania filozofii w Szkole Lwowsko-Warszawskiej, podejmuje w swej twórczości naukowej wiele wątków związanych z teorią racjonalności, logiką, teorią argumentacji, a także metodologią, metafilozofią, filozofią religii oraz etyką. Prezentowany tom, wchodzący w skład serii „Bibliotheca Philosophica” zainicjowanej przez prof. Ryszarda Kleszcza, stanowi wyraz uznania dla Przyjaciela, Współpracownika, a niekiedy również Mentora autorów, którzy podarowali mu swoje artykuły.

Argumentacja, myślenie, działanie. Bibliotheca Philosophica 1(2016)

Janusz Maciaszek, Ryszard Kleszcz

Argumentacja, myślenie, działanie jest pierwszym tomem nowej serii wydawniczej "Bibliotheca Philosophica", która nawiązuje do tradycji wydawanego przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego czasopisma "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica". W publikacji znajduje się siedem esejów poświęconych szeroko rozumianej teorii argumentacji. Czytelnik znajdzie wśród nich pogłębioną analizę argumentów oraz kontrargumentów (eseje 1-3), omówienie zagadnienia wykorzystania retoryki w nauce (esej 4), rozważania dotyczące perswazyjnej roli metafory w argumentacji (esej 5), wpływu manipulacji na myślenie (esej 6), a także manipulacji jako działania (esej 7). Autorzy tekstów są związani z Instytutem Filozofii Uniwersytetu Łódzkiego. Książka może być przydatna dla osób interesujących się argumentacją, perswazją i manipulacją zarówno z punktu widzenia teorii, jak i praktyki.

Filozofia Donalda Davidsona. Podstawy semantyki

Janusz Maciaszek

Struktura publikacji odzwierciedla logikę prowadzonych rozważań od zagadnień szczegółowych (Alfreda Tarskiego semantycznej definicji prawdy w rozdziale pierwszym), do coraz szerszych i praktycznych (poprzez powiązanie teorii znaczenia z zagadnieniem uczenia się języka w rozdziale drugim i koncepcję semantyki nieodniesieniowej w rozdziale trzecim), aż do uzyskania w filozofii Davidsona spójnej koncepcji rodzajów wiedzy, w zdobyciu której istotną rolę odgrywa teoria interpretacji (omówiona w ostatnim czwartym rozdziale). Maciaszek pokazuje ewoluowanie poglądów Davidsona szczególnie w kwestii teorii znaczenia, co komentatorom tej teorii sprawia do dziś wiele trudności interpretacyjnych. W swoim autorskim ujęciu omawia nie tylko kwestię zobowiązań ontologicznych semantyki (w ujęciu filozofii analitycznej), lecz wskazuje także na jej uwikłanie w rozważania o charakterze metafizycznym. Bardziej zaawansowany Czytelnik otrzyma ponadto szczegółowe analizy krytyczne Autora podejmującego polemikę zarówno z różnymi reprezentatywnymi dziś podejściami do koncepcji semantyki Davidsona, jak i z różnymi interpretacjami teorii prawdy Tarskiego, znajdującej się u podstaw tejże semantyki. Z recenzji prof. Urszuli Żegleń

Holizm znaczeniowy Kazimierza Ajdukiewicza

Janusz Maciaszek

Znaczenie słowa można wyjaśnić, szukając w słowniku jego synonimu. Czym jest jednak samo znaczenie? Na pytanie to udzielano wielu różnych odpowiedzi. Znaczenia utożsamiano z wyobrażeniami rzeczy oznaczanych przez słowo, wiązkami cech owych rzeczy, sposobami użycia wyrażeń lub bytami idealnymi. W książce omawia się holistyczną teorię znaczenia Kazimierza Ajdukiewicza, wybitnego polskiego logika i filozofa. Teoria znaczenia Ajdukiewicza nie utożsamia znaczeń wyrażeń języka z żadnymi bytami, lecz opiera je na całości wiedzy wyrażanej w tym języku, antycypując wiele teorii współczesnych. Okazuje się, że rezygnacja ze znaczeń jako bytów pozwala wyjaśnić wiele problemów związanych z funkcjonowaniem języka.